Δεν είναι η πρώτη φορά που ο ιδρυτής και μεγαλομέτοχος της easyJet, sir Στέλιος Χατζηιωάννου, κάνει λόγο για σκάνδαλο όσον αφορά τη συμφωνία του αερομεταφορέα με την Airbus για την απόκτηση 107 νέων αεροσκαφών. Όμως αυτή τη φορά προχωρά ένα βήμα πιο πέρα, προσφέροντας αμοιβή ως 5 εκατ. λίρες Αγγλίας, σε μετρητά, από την προσωπική του περιουσία, σε όποιον παράσχει χρήσιμες πληροφορίες που θα οδηγήσουν στην ακύρωση της εν λόγω παραγγελίας.
Εχει προηγηθεί από την πλευρά του κ. Χατζηιωάννου, από τις 30 Μαρτίου 2020, ένα μπαράζ ανακοινώσεων, επιστολών, προειδοποιήσεων προς τα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου που στηρίζουν την παραγγελία, συνολικού ύψους 4,5 δισ. λιρών, ότι κάθε φορά που θα λαμβάνει αρνητική απάντηση από το ΔΣ, θα ζητά την απομάκρυνση ενός επιπλέον μέλους ή ακόμα ότι θα κινηθεί νομικά εναντίον τους.
Όπως αναφέρεται και στη σημερινή του ανακοίνωση, η easyJet αδυνατεί να πληρώσει την Airbus για αυτή την παραγγελία. Ο ίδιος έχει χαρακτηρίσει πολλές φορές τα 107 επιπλέον αεορσκάφη «άχρηστα», ενώ τονίζει πως είναι επιτακτική ανάγκη για μείωση του στόλου της εταιρείας από 350 σε 250 αεροσκάφη.
O Ελληνοκύπριος επιχειρηματίας ζητά εδώ και χρόνια να μειωθούν οι ρυθμοί επέκτασης της δραστηριότητας της εταιρείας. Ο ίδιος και η οικογένειά του κατέχουν το 34% του μετοχικού κεφαλαίου της εταιρείας, ενώ το υπόλοιπο ανήκει σε συνταξιοδοτικά ταμεία τα οποία αξιοποιούν τα μερίσματα για να πληρώσουν συντάξεις. Ο ίδιος απέχει από το συμβούλιο διοίκησης της αεροπορικής την τελευταία δεκαετία.
Οι καταγγελίες για δωροδοκία
Η επιχειρηματολογία του ξεκινά από το γεγονός ότι έχουν επιβληθεί κυρώσεις δισεκατομμυρίων στην Airbus από δικαστήριο του Ηνωμένου Βασιλείου για δωροδοκία στελεχών αεροπορικών εταιρειών σε όλο τον κόσμο. Ο κ. Χατζηιωάννου ζήτησε αρχικα από το διοικητικό συμβούλιο να διερευνηθεί κατά πόσον αντίστοιχες πρακτικές χρησιμοποιήθηκαν κατά τη διάρκεια των παραγγελιών της easyJet.
Συνεκτιμώντας τις συνέπειες της πανδημικής κρίσης, που έχουν καθηλώσει τα υφιστάμενα αεροσκάφη της εταιρείας, ο επιχειρηματίας εκτιμά ότι η ακύρωση της παραγγελίας, θα έχει ως αποτέλεσμα τη διατήρηση της αξίας της εταιρείας για τους μετόχους και τους κατόχους ομολόγων.
Σε περίπτωση δε που τα μέλη δεν συμφωνήσουν στην ακύρωση, ο ιδρυτής της εταιρείας έχει προειδοποιήσει πως «η easyJet, θα ξεμείνει από λεφτά τον Αύγουστο του 2020, ίσως και νωρίτερα». Σήμερα, η αξία της easyJet ανέρχεται σε 2 δισ. λίρες.
Το δάνειο και η ενίσχυση των 600 εκατ. λιρών
Στις επιστολές του, ο μεγαλομέτοχος της easyJet υπενθυμίζει δύο σημαντικά ορόσημα. Πρώτον, η εταιρεία έχει προχωρήσει σε δανεισμό, ύψους 1,3 δισ. λιρών, από ομολογιούχους (συνταξιοδοτικά ταμεία) που θα πρέπει να εξοφληθούν πλήρως στα επόμενα 2-5 χρόνια.
Όπως σημειώνει, στην ανακοίνωση της 6ης Απριλίου, αυτά τα ομόλογα σήμερα διαπραγματεύονται με έκπτωση 20-30%, «πράγμα που σημαίνει ότι η αγορά πιστεύει ότι η easyJet μπορεί να καταστεί αφερέγγυα σε αυτό το χρονικό πλαίσιο, ενώ πληρώνει την Airbus 1,35 δισ. για νέα αεροσκάφη τους επόμενους μήνες».
Δεύτερον, η αεροπορική εταιρεία έχει λάβει δανεισμό ύψους 600 εκατ. λιρών, με εγγύηση της βρετανικής κυβέρνησης, ως ενίσχυση απέναντι στις δραματικές επιπτώσεις του κορωνοϊού, το οποίο και θα πρέπει να αποπληρωθεί τον Μάρτιο του 2021. «Θα μπορούσε να εξελιχθεί στο μεγαλύτερο σκάνδαλο στην βρετανική εταιρική ιστορία» σχολίασε ο κ. Χατζηιωάννου, επισημαίνοντας «δεν πρόκειται για δώρο ούτε για ίδια κεφάλαια».
Αυτό θα συμβεί, όπως ξεκαθάρισε σε ανακοίνωσή του, εάν επιτραπεί τα χρήματα των βρετανών φορολογουμένων να πάνε στην Airbus, την οποία χαρακτηρίζει γαλλογερμανικό μονοπώλειο. «Εάν έστω και μία δεκάρα της easyJet πάει σε αυτόν τον μη βρετανικό προμηθευτή, ενώ η ίδια η εταιρεία αθετεί τις χρηματοοικονομικές της υποχρεώσεις στο μέλλον, τότε θα μηνύσω προσωπικά αυτούς τους απατεώνες για παράβαση των καθηκόντων τους» κατέληξε.
Η έκθεση της Credit Suisse
Το διοικητικό συμβούλιο βασίζεται σε έκθεση της Credit Suisse (CS), η οποία εν μέσω της τεράστιας κρίσης του κορωνοϊού, έδειξε αρνητικό πρόσημο στον ισολογισμό ύψους 164 εκατ. λιρών τον Σεπτέμβριο 2020.
Σχολιάζοντας τις προβλέψεις, ο κ. Χατζηιωάννου έκανε λόγο για «ακραία αισιόδοξες υποθέσεις ότι η easyJet θα επιστρέψει μέχρι τον Ιούνιο, και θα φέρει κέρδος ύψους 1.5 δισ. λίρες κατά τους καλοκαιρινούς μήνες. Αυτό είναι καθαρή φαντασία». Προσέθεσε μάλιστα ότι ακόμη πιο παράλογη είναι η υπόθεση ότι η easyJet θα πετάξει ξανά με όλο τον στόλο της από τον Οκτώβριο με πιο ψηλά κέρδη το 2021 από ότι το 2019.
Στις αρχές Απριλίου, οπότε δημοσιοποιήθηκε η έκθεση, είχε προχωρήσει σε καταγγελίες ότι αυτή εξυπηρετεί μόνο στο να διατηρηθεί η συμφωνία με την Airbus «και να πείσει τους αθώους επενδυτές να δώσουν ένεση ρευστότητας στην easyJet για να πληρώσει την Airbus».
Ο μεγαλομέτοχος της αεροπορικής εταιρείας άσκησε το δικαίωμα του να καλέσει σε ψηφοφορία την 1η Απριλίου 2020, για ακύρωση του διοικητικού συμβουλίου, συγκεκριμένα του Andreas Bierwirth – χαρακτηρίζοντάς τον πρώην υπάλληλο της Lufthansa και παλιό φίλο της Airbus. Ωστόσο, ο μη εκτελεστικός πρόεδρος John Barton το αρνήθηκε, λέγοντας του πως η easyGroup δεν είναι μέτοχος της easyJet. Το αίτημα έχει επαναληφθεί με την προσθήκη προς απομάκρυνση και του CFO Andrew Findlay.
«Ασχέτως αν οι ετήσιες εκθέσεις δείχνουν πως η easyJet είναι από τους μεγαλύτερους μετόχους» σχολίασε κατόπιν ο ιδρυτής της εταιρείας, ξεδιπλώνοντας πλήρως το αγεφύρωτο χάσμα που έχει δημιουργηθεί. «Φυσικά και ξέρουν πόσες μετοχές έχουμε αλλά προσπαθούν μάταια να οδηγήσουν τους μέτοχους μακριά από την ψήφο γιατί ξέρουν ότι θα χάσουν. Μετά θα πρέπει να πάνε σπίτι τους και να αφήσουν άλλους να διευθύνουν την εταιρεία. Προσωπικά τους θεωρώ υπεύθυνους για τα λάθη τους».
Όσον αφορά τις πληροφορίες και την αμοιβή που ανακοίνωσε ο κ. Χατζηιωάννου, όποιος διεθέτει τέτοιες μπορεί να στείλει e-mail με πλήρη εμπιστευτικότητα στην ηλεκτρονική διεύθυνση easyJet-airbus-scandal@stelios.com. Αυτές θα αξιολογηθούν από τον ίδιο.
