Με την πανδημία του κορωνοϊού να φθίνει, όπως ο μικρός αριθμός των νέων κρουσμάτων και τα αποτελέσματα των δειγματοληπτικών τεστ φανερώνουν, το ενδιαφέρον μετατοπίζεται σταδιακά στη δοκιμαζόμενη πια ζώνη της οικονομίας. Και αυτό γιατί ταυτόχρονα με το άνοιγμα και τη χαλάρωση των μέτρων άρχισαν να εμφανίζονται τα πολλά προβλήματα που προκάλεσε το »κλείδωμα» της χώρας.
Δεν είναι τυχαίο ότι τις τελευταίες μέρες άνοιξε ευρύς κύκλος κινητοποιήσεων και διεκδικήσεων από πλήθος κοινωνικών ομάδων. Την Πέμπτη μουσικοί, ηθοποιοί, εν γένει καλλιτέχνες συγκεντρώθηκαν στο Σύνταγμα διεκδικώντας κάποιου είδους πρόνοια και φροντίδα. Και δικαίως αφού αγνοήθηκαν από την κυβέρνηση, δεν υπήρξε γι’ αυτούς καμία πρόβλεψη, παρότι πρώτοι έκλεισαν, όπως λένε, και τελευταίοι θα ανοίξουν.
Η αλήθεια είναι ότι η κυβέρνηση σχεδόν ξέχασε τον τομέα του πολιτισμού, παρά τις πολλές εκκλήσεις σημαντικών προσωπικοτήτων της Τέχνης και του Πολιτισμού, με πρώτο τον Μίκη Θεοδωράκη ο οποίος θύμισε πρόσφατα ότι κάτι ανάλογο είχε συμβεί και το 1945 αμέσως μετά την απελευθέρωση. Περιττό να σημειώσουμε ότι χιλιάδες εργαζόμενοι στον χώρο της Τέχνης, του θεάτρου, της μουσικής και της διασκέδασης δοκιμάζεται από τα χρόνια της κρίσης, οι αμοιβές είναι πενιχρές και προφανώς δεν υπάρχουν συμβάσεις, είναι σχεδόν αθέατοι και μη καταγεγραμμένοι από τις αρμόδιες υπηρεσίες του υπουργείου Εργασίας.
…το σύνδρομο της »βλαπτικής έπαρσης»
Το δυστύχημα είναι ότι ούτε η αρμοδία υπουργός Πολιτισμού ενδιαφέρθηκε. Και χρειάστηκε να της επιτεθεί ο μουσικοσυνθέτης Σταύρος Ξαρχάκος για να κινητοποιηθεί. Την κατηγόρησε συγκεκριμένα ότι διακατέχεται από σύνδρομο »βλαπτικής έπαρσης» και ότι δεν μπορεί να εμπνεύσει τους ανθρώπους του πολιτισμού.
Την επομένη των επικριτικών δηλώσεων Ξαρχάκου η υπουργός Πολιτισμού κυρία Λίνα Μενδώνη μιλούσε σχεδόν μια ώρα στην διάρκεια της ενημέρωσης του κυβερνητικού εκπροσώπου για τον πολιτισμό και τη κυβερνητική φροντίδα. Παρουσίασε πρόγραμμα σταδιακού ανοίγματος των μουσείων, υποσχέθηκε καλλιτεχνικά δρώμενα στη διάρκεια του καλοκαιριού και μαζί έταξε 100 εκατ. ευρώ στους ανθρώπους του πολιτισμού. Και όλα αυτά την ώρα που εξελίσσονταν η συγκέντρωση διαμαρτυρίας στο Σύνταγμα.
Η αίσθηση που υπάρχει είναι ότι η κυβέρνηση και προσωπικά ο Πρωθυπουργός θορυβήθηκαν από τις αντιδράσεις του καλλιτεχνικού κόσμου και απαίτησαν πρόνοιες από την κυρία Μενδώνη. Ωστόσο, λίγοι πιστεύουν ότι θα αμβλυνθούν οι εντυπώσεις των καλλιτεχνών. Με ότι αυτό συνεπάγεται…
Οι άδειες καρέκλες της εστίασης…
Ο άλλος τομέας που έδειξε διαθέσεις δυναμικής διεκδίκησης ήταν αυτός της εστίασης, ο οποίος πιέζει για ταχύτερο και ενισχυμένο χρηματοδοτικά άνοιγμα. Πολλοί πιστεύουν ότι έχουν ήδη καταστραφεί και πως δεν είναι δυνατόν να ανοίξουν τα καταστήματά τους με ελάχιστο διαθέσιμο χώρο και περιορισμένα τραπεζοκαθίσματα. Αυτή είναι συνταγή χρεοκοπίας, λένε οι καταστηματάρχες του κλάδου, η βιωσιμότητα είναι εξ αρχής υπονομευμένη, επιμένουν και ζητούν κάλυψη από την κυβέρνηση. Αυτός ήταν και ο λόγος που οργάνωσαν διαμαρτυρίες με άδειες καρέκλες στη Θεσσαλονίκη, στην Πάτρα και σε πλατείες άλλων πόλεων. Κατόπιν αυτών ο Πρωθυπουργός επιχείρησε »έξοδο συμπαράστασης» χθες στην αγορά του Παγκρατίου ακριβώς για να διασκεδάσει τις πολλές αντιδράσεις από ευρύ και πολυάριθμο κύκλο της εστίασης.
…και τα πάρτι απειθαρχίας των νέων
Αν στις παραπάνω διεκδικήσεις προστεθούν και τα κρούσματα απειθαρχίας των νέων με τα «αυθόρμητα πάρτι» σε πλατείες και δρόμους τότε έχουν στην κυβέρνηση λόγους να ανησυχούν πραγματικά. Υπαρκτός είναι ο κίνδυνος να συγκροτηθεί ένα κίνημα »αγανακτισμένων» σε τούτη την τόσο αβέβαιη φάση της επανεκκίνησης, η οποία είναι ικανή να αλλάξει εντελώς την ατμόσφαιρα. Η κυβέρνηση πολιτικά κυριάρχησε στην πρώτη φάση αντιμετώπισης της πανδημίας, αλλά στη φάση της επιστροφής, όταν θα αρχίσουν να αποτιμώνται οι συνέπειες του εγκλεισμού και του κλειδώματος της οικονομίας, τα πράγματα μπορεί να αλλάξουν.
Η ανησυχία Μητσοτάκη..
Δεν είναι τυχαίο ότι ο Πρωθυπουργός αισθάνεται την απειλή και προσπαθεί να κλείσει όσο μπορεί τις »τρύπες» που άνοιξε ο κορωνοϊός. Δεν κρύβει ωστόσο, πως δεν υπάρχουν απεριόριστοι πόροι και πως θα χρειαστεί υπομονή μέχρι να ελεγχθεί η κατάσταση. Γι’ αυτό και ενδιαφέρεται να μάθει ποια στάση θα τηρήσει ο μεγάλος αντίπαλός του το επόμενο διάστημα, αν δηλαδή θα επιλέξει στάση σχετικής συναίνεσης ή θα ευνοήσει τις αναπτυσσόμενες διεκδικήσεις των πληττόμενων κοινωνικών ομάδων.
…Και η στρατηγική Τσίπρα
Ο Πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ αποδέχεται ότι στην φάση της καραντίνας ο κ. Μητσοτάκης κέρδισε κατά κράτος, αλλά και εκείνος κρατήθηκε επειδή τήρησε σωστή στάση προειδοποιημένος εγκαίρως από ειδικούς επιστήμονες, πριν μάλιστα από τον Πρωθυπουργό όπως υποστηρίζουν στην Κουμουνδούρου. Σε τούτη φάση πάντως πιστεύει ότι θα έχει την ευκαιρία να ξανακερδίσει τα μεσοστρώματα, τα οποία είχαν μετακινηθεί πέρσι το καλοκαίρι και τώρα που δοκιμάζονται από τις συνέπειες της υγειονομικής κρίσης θα αναζητήσουν πολιτική υποστήριξη την οποία είναι διατεθειμένος να προσφέρει. Γενικώς ο κ. Τσίπρας πιστεύει ότι η οικονομική θέση πολλών κοινωνικών ομάδων θα χειροτερεύσει και ακόμη πως η κυβέρνηση θα κλονιστεί επειδή δεν θα μπορέσει να διαχειριστεί το πλήθος των προβλημάτων της παρεπόμενης οικονομικής κρίσης. Η νίκη Μητσοτάκη στη διάρκεια της καραντίνας θα εξανεμιστεί πιστεύει, και πως γρήγορα θα επικρατήσουν συνθήκες ταχείας φθοράς. Κατά τα φαινόμενα έτσι θα στηθεί το πολιτικό παιγνίδι από εδώ και πέρα, δηλαδή με τον συνήθη παραδοσιακό τρόπο σαν να μην άλλαξε μια μέρα. Και βεβαίως σαν ο κορωνοϊός να μην άλλαξε κανέναν και τίποτε..