Όχι άλλα μνημόνια, προς Θεού!

Ενώ σύσσωμη η Ελλάδα επιδίδεται σε ατέρμονες συζητήσεις για το πώς θα επανέλθει στην πολυπόθητη και τόσο πολύ αναμενόμενη κανονικότητα (μερικώς προς το παρόν και ολικώς εν ευθέτω χρόνω) με εξόδους προς τα ταβερνεία αλλά και τας εξοχάς, για τα καθιερωμένα «μπάνια του λαού», άρχισαν ακαδημαϊκώς, ούτως ειπείν, ύποπτες συζητήσεις περί δημιουργίας νέων (brand new) μνημονίων όπου η απλή και μόνον αναφορά στη λέξη φέρνει ρίγη ανατριχίλας και μνήμες από ολίγον τι-μέχρι πολύ τι- εφιαλτικές (Βλ. και σχετικές δηλώσεις της προέδρου του ΚΙΝΑΛ κ. Φώφης Γεννηματά στο MEGA).

Δεν θα πρέπει-επ’ουδενί- να διαπράξει η Ελλάδα τη μνημειώδη ηλιθιότητα να δεχθεί την επιβολή και άλλων μνημονίων, χάνοντας ό,τι ελάχιστο ποσόν της απέμεινε από την εθνική κυριαρχία της.

Αντίθετα, θα πρέπει να επιδείξει μηδενική ανοχή σε αυτά καταδεικνύοντας ότι έμαθε, επιτέλους, τι συνεπάγονται τα περί ων ο λόγος… λατινικά memoranda, όπως ακριβώς έμαθε και τι σημαίνει «παροχή δανείων»(bailouts) , όπου άλλα υποτίθεται ότι σου δίνουν και άλλα –απειροελάχιστα- παίρνεις διότι τα υπόλοιπα και απείρως περισσότερα διοχετεύονται σε γερμανικές, γαλλικές και ολλανδικές «αναξιοπαθούσες» τράπεζες.

Πού οδηγούν αυτά τα απονενοημένα διαβήματα, το ξέρουμε πολύ καλά γιατί το έχουμε πληρώσει με πολύ μεγάλο κόστος για να το εμπεδώσουμε. Τα δίδακτρα που καταβάλαμε ήταν υπέρογκα και δεν υπάρχει περίπτωση καταβολής περαιτέρω διδάκτρων . Φτάνει πια!

Τα MoU, Memorandα of Understanding (Μνημόνια συνεννόησης) είναι πλέον άκρως κατανοητόν πού στοχεύουν : στην προτεκτορατοποίηση ενός λαού και τη στυγνή εκμετάλλευσή του από έναν άλλον οικονομικώς ευρωστότερο που έχει τον τελευταίο λόγο. Είναι ο λιγότερο ασύμφορος τρόπος κατίσχυσης επί ενός ασθενέστερου αντιπάλου. Η συνέχιση της αποικιοποίησης με άλλα μέσα, χωρίς πολέμους και απώλειες ανθρώπινων ζωών, όπως γινόταν παλαιότερα, αλλά με αναίμακτη οικονομική υποταγή.

Ελλάδα : μνημόνια Ι,ΙΙ και ΙΙΙ

Θυμάστε την τραγική φιγούρα του Γ.Παπανδρέου στο ακριτικό Καστελόριζο να μας κοιτάζει αμήχανα και να ψελλίζει κάποιες δικαιολογίες για την αναγκαστική επιβολή του πρώτου μνημονίου; Ηταν 23 Απριλίου του 2010 (πώς ξεχάσαμε να «εορτάσουμε» τη 10^η επέτειο του 1^ου μνημονίου;).

Σύσσωμος αλλά και εμβρόντητος ο Τύπος της χώραςσχολίαζε:

Το Βήμα: Θρίλερ διαρκείας! Αβεβαιότητα παρά την προσφυγή. Κερδοσκόποι και Μέρκελ μας έστειλαν στο ΔΝΤ.

Ελευθεροτυπία: Προσφυγή άνευ όρων. Πάμε στο μηχανισμό[στήριξης] ΕΕ-ΔΝΤ κι όποιος αντέξει.

Καθημερινή: Αναγκαστική προσγείωση στην σκληρή πραγματικότητα…

ΤΑΝΕΑ: Ελλήνων Οδύσσεια. Ο κύβος ερρίφθη-πάμε τρόικα.

Ελεύθερος Τύπος: Παράδοση άνευ όρων Γιώργου στο ΔΝΤ.

Αυριανή: Παράδοση άνευ όρων στο ΔΝΤ και στο βάθος χρεωκοπία. Ερχεται πακέτο σκληρών μέτρων μαζί με τη λεηλασία της δημόσιας περιουσίας .

Λίγο πιο πριν, ωστόσο, το ΔΝΤ είχε χτυπήσει το σχετικό, προειδοποιητικό καμπανάκι του με μια μυστική έκθεση (Μάρτιος 2010) όπου τονίζονταν ότι η επιβολή μέτρων λιτότητας θα αποτελούσε καταστροφή για την Ελλάδα και θα οδηγούσε σε μια δίχως προηγούμενο έκρηξη χρέους. Δεν έλαβε κανείς υπόψη την προειδοποίηση και η έκρηξη ήλθε οσονούπω.

Μνημονιακή Ιστορία

Περίπου 302 δις ευρώ έλαβε η Ελλάδα από μνημονιακά bailout, ποσό που αναλογούσε με το 134% του ΑΕΠ το 2010.

Στο 1^ο μνημόνιο τα κεφάλαια εκταμιεύτηκαν από κράτη-μέλη της ΕΕ. Στο 2^ο μνημόνιο (Δεύτερο Πρόγραμμα «Οικονομικής Προσαρμογής») εισπράχτηκε βοήθεια 100 δις ευρώ από το Ευρωπαϊκό Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας που ιδρύθηκε τον Ιούνιο του 2010 ως προσωρινός μηχανισμός διευθέτησης οικονομικών κρίσεων . Το 3^ο μνημόνιο είχε ως πηγή προέλευσης τον Ευρωπαϊκό Μηχανισμό Σταθερότητας (ESM). Το μάξιμουμ της δανειοδοτικής του ικανότητάς του ορίστηκε στα 500 δις ευρώ. Ποσό βοήθειας 86 δις ευρώ.

Η περί ης ο λόγος «βοήθεια» ατυχώς δεν μας έσωσε. Απεναντίας, το σκληρό πρόγραμμα παράλογης λιτότητας που επιβλήθηκε οδήγησε στην λεηλασία της χώρας: ξεπούλημα της εθνικής περιουσίας αντί πινακίου φακής με ασύμφορες ιδιωτικοποιήσεις που έπληξαν ανεπανόρθωτα το δημόσιο τομέα. Βάναυσο κουτσούρεμα των συντάξεων και περικοπές των μισθών. Επιβολή αντιλαϊκών μέτρων. Συνακόλουθη πτώση της ποιότητας του βιοτικού επιπέδου με μείωση του ΑΕΠ κατά 25%. Κατακόρυφη αύξηση του ποσοστού ανεργίας. Βαθμιαία εξόντωση του οιουδήποτε κράτους πρόνοιας.

Το τρίτο μνημόνιο ειδικότερα υπήρξε η χαριστική βολή στην οικονομία της χώρας. Γιατί οι Βρυξέλλες ήθελαν με κάθε τρόπο να τιμωρήσουν παραδειγματικά τους «επαναστάτες-Ελληνες» ώστε να μην τολμήσει άλλη χώρα να θέσει υπό αμφισβήτηση τις εντολές των Βρυξελλών-ιδίως η 4^η ισχυρότερη οικονομικά χώρα της Ευρώπης, Ισπανία, όπου το αντιπολιτευόμενο αριστερό και πολύ φιλόδοξο κόμμα των podemos παρέπεμπε νοερώς στον ελληνικό Σύριζα και το δημοψήφισμά του με το βροντερό όχι (61%) στα μνημόνια.

Εξ αντικειμένου λοιπόν το 3^Ο μνημόνιο υπήρξε το επαχθέστερο εκ των τριών και απετέλεσε σημείο αναφοράς της ελληνικής ταπείνωσης και διαπόμπευσης, το σημείο που μετασχημάτισε τον ριζοσπάστη αριστερό Α. Τσίπρα, πρωθυπουργό τότε της Ελλάδας, σε αγλάισμα του νεοφιλελευθερισμού (και χαϊδεμένο του Ζαν-Κλοντ Γιουνκέρ, όπου από «μη οικείο πρόσωπο», έγινε «φίλος»), την δε ελληνική Αριστερά σε Αριστερά φαρσοκωμωδία.

Τα μάτια μας τέσσερα

Παρά τα όσα λέγονται για το άνοιγμα μιας νέας σελίδας, η οικονομία βρίσκεται σε δεινή κατάσταση. Βοηθούντος και του κοροναϊού, τα οικονομικά μας προβλήματα εμφανίζονται εξαιρετικά διογκωμένα και ευχή τώρα δεν είναι επιστροφή στην προ της οικονομικής κρίσεως εποχή του 2008 αλλά επιστροφή στην εποχή την προ της έκρηξης του covid10.

Τα μνημόνια έχουν αφήσει πίσω τους ένα τοπίο κοινωνικής καταστροφής. Η ανεργία έφτασε στα 27,9 τον Ιούλιο του 2013 αλλά ευτυχώς το Μάιο του 2018 μειώθηκε στο 29% και μειώθηκε μέχρι τώρα ακόμα περισσότερο. Αλλά η παρά ταύτα παρουσία της ανεργίας αποδίδεται στην εφαρμογή της μεθόδου της μερικής απασχόλησης, ένα μεγάλο πλήγμα κατά των εργαζομένων. Υπολογίζεται ότι το 2017 ένα 54,7% των εργασιών ήταν μερικής απασχόλησης.

Αφετέρου μια μελέτη της Τράπεζας της Ελλάδος υπολογίζει ότι 427 000 μόνιμοι κάτοικοι της Ελλάδας, εγκατέλειψαν τη χώρα τους μεταξύ του 2008 και του2013. Αυτό τείνει να εξελιχθεί σε πραγματική «διαρροή εγκεφάλων» διότι ένα μεγάλο μέρος από αυτούς που εγκαταλείπουν τη χώρα ανήκει σε προσοντούχους ευφυείς νέους ανθρώπους, μια δηλαδή εργατική αφρόκρεμα που χάνει μέσα από τα χέρια της η χώρα μας.

Ένα μεγάλο τμήμα της δημόσιας υποδομής έχει ιδιωτικοποιηθεί συμπεριλαμβανομένων 14 αεροδρομίων, σιδηροδρόμων, ο λιμένας του Πειραιά και της Θεσσαλονίκης αλλά και το πολυσυζητημένο πρώην αεροδρόμιο του Ελληνικού που επρόκειτο να γίνει πάρκο.

Είναι ηλίου φαεινότερο ότι τα μνημόνια δεν ενδιαφερόντουσαν ιδιαίτερα για την επίλυση της ελληνικής οικονομικής κρίσης αλλά μάλλον απέβλεπαν σε ένα νεοφιλελεύθερο κοινωνικό σχεδιασμό ο οποίος πειραματιζόταν στην επιβολή ενός αυταρχικού συστήματος οικονομικής, νομισματικής και θεσμικής αρχιτεκτονικής στην ευρωζώνη με πρώτο πειραματόζωο την Ελλάδα.

Τέλος, είναι πολύ λυπηρό ότι από τα εννέα έτη περίπου παροχής βοήθειας υπό μορφή bailout, τα 3,5 χρόνια συνέβησαν επί κυβερνήσεων ΣΥΡΙΖΑ και η «πρώτη φορά Αριστερά» ευθύνεται για λαοκτόνα μέτρα ιδιωτικοποιήσεων συνταξιοδοτικών «μεταρρυθμίσεων», μειώσεις κρατικών δαπανών και για επιπλέον μέτρα λιτότητας. Αυτά για την Ιστορία που βαρέθηκε να μας υπενθυμίζει και εμείς κουραστήκαμε να ξεχνάμε.

ΥΣ. Το ΔΝΤ είχε προβλέψει ύφεση στην Ελλάδα 10% για το τρέχον έτος. Ο Διοικητής της ΤτΕ έσπευσε να το διαψεύσει ισχυριζόμενος ότι η ύφεση δεν θα είναι μεγαλύτερη του 6%. Τώρα έρχεται και η Κομισιόν να μας προειδοποιήσει ότι η ύφεση θα είναι 9,7%. Κομισιόν και ΔΝΤ λένε πάνω κάτω το ίδιο (με 0,3 διαφορά). Ο κ. Στουρνάρας εξακολουθεί να αισιοδοξεί με τις δικές του προβλέψεις, άραγε;

Ο κ. Θάνος Κακουριώτης είναι ομότιμος καθηγητής Πανεπιστημίου