Τον στόχο των 7,5 δισεκατομμυρίων ευρώ για τις έρευνες για την ανάπτυξη εμβολίου και θεραπειών κατά του νέου κοροναϊού «άγγιξαν» σχεδόν ο παγκόσμιος μαραθώνιος δωρητών που ξεκίνησε το απόγευμα της Δευτέρας στις Βρυξέλλες.

Όπως ανακοίνωσε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσολα φον ντερ Λάιεν, οι δωρέες έχουν φτάσει τα 7,4 δισ. ευρώ.

Ένα δισεκατομμύριο ευρώ από την Κομισιόν

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έδωσε το εναρκτήριο λάκτισμα αυτού του «διαδικτυακού μαραθωνίου» στις 16.00 (ώρα Ελλάδας), ανακοινώνοντας ότι συνεισφέρει 1 δισεκατομμύριο ευρώ.

Το εμβόλιο είναι «η καλύτερη συλλογική πιθανότητάς μας να νικήσουμε τον ιό», υπογράμμισε η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.

Ακολούθησαν η Γαλλία και η Γερμανία, προσφέροντας 500 εκατ. και 525 εκατ. αντίστοιχα.

O Μπόρις Τζόνσον προσέφερε εκ μέρους της Βρετανίας 338 εκατ. λίρες (περίπου 412 εκατ. ευρώ).

Το μήνυμα του Αντόνιο Γκουτέρες

Το μήνυμα πως «σε έναν αλληλοσυνδεδεμένο κόσμο, κανείς από εμάς δεν είναι ασφαλής μέχρι όλοι να είναι ασφαλείς», έστειλε κατά την παρέμβασή του ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ Αντόνιο Γκουτέρες.

Επικροτώντας την πρωτοβουλία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και των συνεργαζόμενων κυβερνήσεων «για την ηγεσία τους να διοργανώσουν αυτή τη σημαντική διάσκεψη χορηγών», διαμήνυσε εξίσου ότι «αυτό είναι το είδος της ηγεσίας που ο κόσμος μας χρειάζεται σήμερα» και χαιρέτισε τις «γενναιόδωρες συνεισφορές που ανακοινώθηκαν σήμερα για τον αρχικό στόχο των 7,5 δισ. ευρώ».

«Αυτά τα κονδύλια είναι μία προκαταβολή για την ανάπτυξη νέων εργαλείων με την ταχύτητα που απαιτείται» τόνισε χαρακτηριστικά και προσέθεσε ότι «για να τους προσεγγίσουμε όλους παντού, πιθανώς να χρειαστούμε το πενταπλάσιο ποσό». Ως προς την κάλυψη αυτής της χρηματοδοτικής ανάγκης, απηύθυνε έκκληση σε όλους τους εταίρους του ΟΗΕ και της ΕΕ να συμμετάσχουν.

Ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ αντέταξε τον κρίσιμο ρόλο των ολοκληρωμένων, συντονισμένων μέτρων δημόσιας υγείας για την επιβράδυνση της μετάδοσης του ιού, μη παραβλέποντας ωστόσο ότι «ακόμα και οι χώρες που έχουν λάβει τέτοια μέτρα παραμένουν σε κίνδυνο». Εκτίμησε επίσης ότι ο ιός είναι πιθανό να χτυπήσει πολλές χώρες που είναι λιγότερο ικανές να τον αντιμετωπίσουν.

Ο Γκουτέρες δήλωσε υπερήφανος που συμμετέχει στην έναρξη της εκστρατείας ACT Accelerator του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας και μιας πρώτης ομάδας υγειονομικών φορέων.

«Είναι μία παγκόσμια συνεργασία ορόσημο για την επιτάχυνση της ανάπτυξης, της παραγωγής και της ισότιμης πρόσβασης στη διάγνωση, στη θεραπεία και στον εμβολιασμό για τον νέο κοροναϊό», ανέφερε.

Παράλληλα, αναγνώρισε πως θα απαιτήσει «την πιο μαζική προσπάθεια δημόσιας υγείας στην ιστορία» και έσπευσε να διαβεβαιώσει ότι «σήμερα προχωράμε στο επόμενο βήμα: στην κινητοποίηση των πόρων για αυτή τη ζωτική προσπάθεια».

Στο ακροτελεύτιο μέρος της ομιλίας του, ο γενικός γραμματέας του ΟΗΕ προέτρεψε «να βάλουμε τώρα μπροστά τον άνθρωπο».

Ο στόχος της πρωτοβουλίας της Ε.Ε.

Με την παγκόσμια αντίδραση στον κορονοϊό, η Ευρωπαϊκή Ένωση ενώνει τις δυνάμεις της με διεθνείς εταίρους σε μια παγκόσμια προσπάθεια συγκέντρωσης δωρεών. Ο αρχικός στόχος της είναι να συγκεντρωθούν δωρεές ύψους 7,5 δισ. ευρώ, για να συμβάλουν στην επιτάχυνση της ανάπτυξης και της χρήσης εμβολίων, θεραπευτικών και διαγνωστικών μέσων που να είναι διαθέσιμα και προσιτά σε όλους. Ωστόσο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκτιμά πως το ποσό των 7,5 δισ. ευρώ αποτελεί μόνο την αρχή, καθώς στο μέλλον θα απαιτηθούν περισσότερα χρήματα, μεταξύ άλλων και για την ενίσχυση των συστημάτων υγείας σε όλο τον κόσμο.

Κατά τη διεθνή αυτή διάσκεψη, χώρες, διεθνείς οργανισμοί, χρηματοπιστωτικά ιδρύματα, η επιχειρηματική κοινότητα, η κοινωνία των πολιτών, ο ιδιωτικός τομέας και ιδρύματα ανακοινώνουν τις δωρεές τους. Ο αρχικός στόχος είναι να συγκεντρωθούν δωρεές ύψους 7,5 δισ. ευρώ, για να συμβάλουν στην επιτάχυνση της ανάπτυξης και της χρήσης εμβολίων, θεραπευτικών και διαγνωστικών μέσων που να είναι διαθέσιμα και προσιτά σε όλους. Ωστόσο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εκτιμά πως το ποσό των 7,5 δισ. ευρώ αποτελεί μόνο την αρχή, καθώς στο μέλλον θα απαιτηθούν περισσότερα χρήματα, μεταξύ άλλων, και για την ενίσχυση των συστημάτων υγείας σε όλο τον κόσμο.

Σημειώνεται πως η εκδήλωση δωρητών αποτελεί απάντηση στην έκκληση για δράση που απηύθυναν στις 24 Απριλίου 2020 διεθνείς οργανισμοί υγείας οι οποίοι ένωσαν τις δυνάμεις τους στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας ACT-Accelerator, που έχει ως αντικείμενο την οργάνωση δοκιμών για θεραπείες και διαγνωστικές εξετάσεις.

Η πανδημία έχει ήδη πλήξει 3,5 εκατομμύρια ανθρώπους, εκ των οποίων το 1,5 εκατ. στην Ευρώπη. Οι νεκροί ανέρχονται στους 250.000 (143.000 στην Ευρώπη) σύμφωνα με την καταμέτρηση του Γαλλικού Πρακτορείου.

Κραυγαλέα η απουσία των ΗΠΑ

Η πρωτοβουλία αυτή ωστόσο σημαδεύεται από την απουσία των ΗΠΑ. Ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ έχει συγκρουστεί ανοιχτά με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας και δηλώνει ότι θέλει να δει τη χώρα του να αποκτά ένα εμβόλιο μέχρι το τέλος του έτους.

«Ο καθένας για τον εαυτό του είναι ένα τεράστιο λάθος», είπε ο Εμανουέλ Μακρόν, ο πρόεδρος της Γαλλίας, εκφράζοντας τη λύπη του για τη στάση της Ουάσινγκτον. «Πρέπει να συνεργαστούμε, όχι να ανταγωνιζόμαστε μεταξύ μας», τόνισε από την πλευρά του ο βασιλιάς Αμπντάλα της Ιορδανίας.

Η «μοναχική» στρατηγική της αμερικανικής κυβέρνησης έχει προκαλέσει πολλές αντιδράσεις, κυρίως στην Ευρώπη. «Η ΕΕ ανταποκρίθηκε θετικά σε ένα αίτημα για παγκόσμια δράση. Οι ΗΠΑ αρνήθηκαν. Εκείνοι είναι που απομονώνονται», σχολίασε ένας Ευρωπαίος αξιωματούχος.

«Όμως εμείς συνεργαζόμαστε στενά με πολύ ισχυρές αμερικανικές οργανώσεις, όπως είναι το ίδρυμα του Μπιλ και της Μελίντα Γκέιτς, οι οποίοι έχουν τεράστια οικονομική ισχύ και μεγάλη επιδραστικότητα. Δεν βρισκόμαστε παρά μόνο στην αρχή μιας διαδικασίας. Ελπίζουμε ότι η αμερικανική κυβέρνηση θα συμμετάσχει στην κοινή προσπάθεια», κατέληξε.

«Παγκόσμιο κοινό αγαθό»

«Πρέπει να αναπτύξουμε ένα εμβόλιο, να το παράγουμε και να το στείλουμε σε κάθε γωνιά του κόσμου. Και πρέπει να το διαθέσουμε σε προσιτή τιμή», ανέφερε η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν στην έκκλησή της.

Μια πρώτη συνέπεια της «μοναχικής» πορείας των ΗΠΑ θα μπορούσε να είναι η επίταση της αντιπαλότητας στην κούρσα για την ανάπτυξη εμβολίου, κάτι που φοβούνται οι Ευρωπαίοι. «Οι ΗΠΑ ελπίζουν να κερδίσουν τον πόλεμο του εμβολίου και είναι έτοιμες να ρίξουν όλες τις δυνάμεις τους στη μάχη», υπογράμμισε η Ιζαμπέλ Μαρσέ σε μια ανακοίνωση που έδωσε στη δημοσιότητα το Ινστιτούτο Ζακ Ντελόρ.

Η Μαρσέ υπενθύμισε ότι σε όλον τον κόσμο είναι αυτήν την περίοδο σε εξέλιξη περισσότερες από 100 έρευνες, εκ των οποίων οκτώ έχουν μπει στο στάδιο των κλινικών δοκιμών στις ΗΠΑ, την Κίνα και την Ευρώπη.

«Δεδομένου του διακυβεύματος, ορισμένες εταιρείες, ιδίως αμερικανικές και κινέζικες, είναι έτοιμες να ξεκινήσουν την παραγωγή πριν ολοκληρωθούν οι κλινικές δοκιμές, ώστε να είναι οι πρώτες που θα εκμεταλλευτούν εμπορικά το εμβόλιο», υπογράμμισε η αναλύτρια.

«Αν χάσουν τη μάχη, οι Ευρωπαίοι μπορεί να βρεθούν σε αδύναμη θέση απέναντι στους Αμερικανούς ή τους Κινέζους. Αντιθέτως, αν παραχθεί ένα εμβόλιο από την Ευρώπη στην Ευρώπη, μπορούμε να φανταστούμε ότι η Ευρώπη θα είναι προνομιούχα, ούσα και σε θέση να σχεδιάσει τη διανομή του σε τρίτες χώρες», εξήγησε.

Το εμβόλιο αυτό θα πρέπει να είναι «παγκόσμιο κοινό αγαθό», σύμφωνα με τον πρόεδρο της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν.

Ο Αντόνιο Γκουτέρες εξέφρασε την πεποίθηση πως τα νέα εργαλεία μπορούν να μας βοηθήσουν στον πλήρη έλεγχο της πανδημίας και υπογράμμισε την ανάγκη να αντιμετωπίζονται ως παγκόσμια δημόσια αγαθά προσβάσιμα και οικονομικά προσιτά σε όλους. «Αυτός είναι ο μόνος δρόμος για έναν κόσμο ελεύθερο από τον COVID-19»  υπογράμμισε.