Η υγειονομική κρίση δεν αφήνει καμία ζώνη ανεπηρέαστη. Δοκιμάζει την κοινωνία, κλονίζει την οικονομία, των ισχυρών επιχειρηματικών δυνάμεων συμπεριλαμβανομένων, και μαζί επιδρά καταλυτικά στην πολιτική σκηνή μέσω κυρίως των νέων προτύπων διαχείρισης κρίσεων και επικοινωνίας που ανέδειξε. Ιδιαιτέρως ο κύκλος της πολιτικής και εν γένει της δημόσιας ζωής διακατέχεται εμφανώς πια από αγωνία δημοσιότητας, καθώς αντιλαμβάνεται έστω διαισθητικά τις επικρατούσες τάσεις υποχώρησης των παλαιών προτύπων και ανάδειξης νέων, πιο απαιτητικών και σε κάθε περίπτωση πολύ διαφορετικών από τα επικρατήσαντα τις προηγούμενες δεκαετίες. Οσοι παρακολουθούν από κοντά τις αντιδράσεις πολιτικών δυνάμεων και προσώπων γνωρίζουν καλά πόσο έχει επιδράσει στη δημόσια σφαίρα το «σχήμα Τσιόδρα» και ιδιαιτέρως ο τρόπος και η μέθοδος διαχείρισης της τρέχουσας υγειονομικής κρίσης από τον ευρύ κύκλο γιατρών και επιστημόνων που εκλήθησαν να άρουν τον σταυρό του μαρτυρίου, ξεπερνώντας φόβους, αναστολές και κινδύνους πραγματικούς, ορατούς διά γυμνού οφθαλμού.
++++++
Κοινή είναι η πεποίθηση στους πολιτικούς κύκλους ότι η παρουσία του καθηγητή Σωτήρη Τσιόδρα ανέβασε τον πήχη άσκησης δημόσιων πολιτικών. Ο ίδιος συγκεντρώνει ιδιότητες ξεχωριστές. Γνωρίζει βαθιά το αντικείμενό του, είναι συνδεδεμένος με τη διεθνή επιστημονική κοινότητα, αλλά παρά ταύτα μένει σεμνός, ταπεινός και μειλίχιος, δεν οργίζεται ,δεν κομπορρημονεί, αντιθέτως είναι έτοιμος να απαντήσει σε κάθε ερώτηση, να εξηγήσει απλά και πειστικά στον καθένα τι πραγματικά συμβαίνει και τι απαιτείται να πράξει προκειμένου να προστατευθεί. Επιπλέον κατέπληξε με τις ευαισθησίες του, με τον τρόπο που αντιμετώπισε ευάλωτες κοινωνικές ομάδες, από τους υπερήλικες και τους Ρομά, μέχρι τους άστεγους και τους περιθωριοποιημένους χρήστες ναρκωτικών, χωρίς να προσβάλλει και να ταπεινώνει, παρά να στέκεται δίπλα τους ξεπερνώντας τις συνήθεις προκαταλήψεις. Το ενδιαφέρον δε είναι πως και οι λοιποί συνάδελφοί του που διευθύνουν μεγάλες δημόσιες μονάδες υγείας, από τον κ. Γώγο και τον κ. Σύψα μέχρι τις κυρίες Κοτανίδου και Κουτσούκου, διακρίνονται από αντίστοιχα προσόντα και ικανότητες.
*****
Από αυτούς και πολλούς άλλους άγνωστους στο ευρύ κοινό μαχόμενους γιατρούς και επιστήμονες ξεπήδησε το άλλο ήθος και βεβαίως το νέο μέτρο που ανεβάζει τον πήχη για το πλήθος των δημοσίων προσώπων. Η πίεση λοιπόν του νέου προτύπου είναι εμφανής διά γυμνού οφθαλμού. Οι περισσότεροι της πολιτικής αντιλαμβανόμενοι τα ελλείμματά τους άγχονται πραγματικά, διακατέχονται από αγωνία δημοσιότητας, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι αντιδρούν και σωστά. Δεν είναι λίγοι εκείνοι που συνεχίζουν να πολυλογούν ακατάπαυστα εκτιθέμενοι ακόμη περισσότερο. Οπως και να έχει, τούτη η κρίση αλλάζει και το πολιτικό παιχνίδι. Η εποχή των εύκολων, ακατέργαστων, λαϊκιστικών και συνωμοσιολογικών λόγων τελειώνει από αυτό το κύμα γνώσης, ορθολογισμού και ευαισθησίας που επικράτησε σε τούτες τις δύσκολες μέρες του κορωνοϊού.
********
Αγωνία δημοσιότητας
Ηδη καταγράφονται άγονοι αγώνες δημοσιότητας και επικοινωνίας από υπουργούς και κυβερνητικά στελέχη που προβαίνουν σε ανακοινώσεις μεγαλεπήβολων σχεδίων μη αναλογιζόμενοι ότι τα πάντα είναι επισφαλή σε τούτη την περίοδο της πανδημίας και της παρεπόμενης οικονομικής κρίσης. Αντιστοίχως επηρεάζονται βεβαίως και τα κόμματα της αντιπολίτευσης. Με πρώτο βεβαίως τον ΣΥΡΙΖΑ, ο οποίος απέδωσε την υποχώρησή του στον συνήθως ενοχοποιούμενο κύκλο των μέσων ενημέρωσης. Οι εχθροπαθείς του κόμματος αρχικώς επιχείρησαν να αμφισβητήσουν τον κ. Τσιόδρα και την ομάδα του, αλλά όταν διαπίστωσαν την αστοχία τους επέστρεψαν στον προσφιλή από την προηγούμενη οικονομική κρίση εχθρό τους. Και τώρα τους φταίνε τα μέσα ενημέρωσης, και πάλι εκείνα ευθύνονται για την αδυναμία ολοκληρωμένης παρέμβασης του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης στην τρέχουσα κρίση. Μέχρι και σχετικό τηλεοπτικό σποτ κατασκεύασαν προκειμένου να αντιμετωπίσουν την υποχώρηση επιρροής και παρέμβασης. Ο ίδιος ο πρώην πρωθυπουργός κ. Αλ. Τσίπρας επιστρατεύτηκε προκειμένου να ξεπεραστεί η κρίση επικοινωνίας που αντιμετωπίζει το κόμμα του. Σε συνέντευξή του σε περιθωριακό τηλεοπτικό σταθμό προσπάθησε να μεταφέρει τη συζήτηση στη ζώνη της οικονομίας, τονίζοντας ιδιαιτέρως τις πρόνοιες που είχε αναλάβει η κυβέρνησή του για τη δημιουργία υψηλών ταμειακών αποθεμάτων, ικανών να αντιμετωπίσουν έκτακτες και εξωγενείς κρίσεις σαν και αυτή που ζούμε. Η αλήθεια είναι ότι όντως η «προίκα» ΣΥΡΙΖΑ, το περιβόητο «μαξιλάρι» των 15,5 δισ. ευρώ,
δίδει περισσότερες δυνατότητες διευκολύνοντας την τρέχουσα νεοδημοκρατική διακυβέρνηση. Ωστόσο ας μην ξεχνούν στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης ότι η δημιουργία του ήταν προϊόν της διαπραγμάτευσης με τους ευρωπαίους εταίρους στο πλαίσιο διαχείρισης της προηγούμενης κρίσης και επίσης ότι επικρίθηκε εντόνως από τις εχθροπαθείς δυνάμεις που συνεχίζουν να επιδρούν στον κύκλο του κ. Τσίπρα.
*********
Ο ρόλος των μέσων ενημέρωσης
Και μια και το έφερε η συζήτηση στα μέσα ενημέρωσης, οφείλουμε να σημειώσουμε ότι δοκιμάζονται πραγματικά σε τούτες τις συνθήκες κοινωνικής αποστασιοποίησης και εφαρμογής αυστηρών περιοριστικών μέτρων στην κυκλοφορία των πολιτών. Η όλη κατάσταση έχει δυσχεράνει το έργο τους και μαζί έχει επηρεάσει αρνητικά τα έσοδά τους, είτε αυτά προέρχονται από την κυκλοφορία είτε από τη διαφήμιση. Πολύ περισσότερο μάλιστα όταν τα media shops μεταθέτουν τις υποχρεώσεις τους στο μέλλον. Παρά ταύτα συμμετέχουν ενεργά στη διαχείριση της κρίσης, ενημερώνουν συστηματικά και αναλυτικά τους πολίτες, μεταφέρουν τα σήματα και μηνύματα των γιατρών και της επιστημονικής κοινότητας, δεν φείδονται κόπων και θυσιών προκειμένου να υπηρετήσουν το κρίσιμο για τις περιστάσεις αγαθό της ενημέρωσης. Πράγμα που σημαίνει ότι δεν είναι καιρός για εχθροπάθειες και εύκολες κατηγορίες. Αντιθέτως επιβάλλεται να συμβάλουν όλες οι δυνάμεις, κυβερνητικές και αντιπολιτευόμενες, στη διάσωση και ανόρθωση των μέσων ενημέρωσης. Ο ρόλος τους είναι, πέραν πάσης αμφιβολίας, σημαντικός στην αποτελεσματική διαχείριση και τούτης της κρίσης.
*********
Ξεχάστε τις εκλογές
Ορισμένοι επιμένουν ακόμη και σε τούτες τις συνθήκες να εγείρουν ζήτημα πρόωρων εκλογών. Πιάστηκαν από την αναφορά του Πρωθυπουργού στο πρόσφατο διάγγελμά του για την ανάγκη λογοδοσίας, η οποία δεν αναιρείται εξαιτίας των έκτακτων συνθηκών παρά αποτελεί συστατικό στοιχείο της δημοκρατικής λειτουργίας, την οποία ο ίδιος δεν είναι διατεθειμένος να θυσιάσει επ’ ουδενί. Κάποιοι λοιπόν εκτίμησαν εσφαλμένα ότι η συγκεκριμένη δήλωση συνιστά προάγγελο εκλογών το προσεχές φθινόπωρο. Ο κ. Τσίπρας μάλιστα το «τερμάτισε», λέγοντας ότι ο κ. Μητσοτάκης δεν δύναται και ετοιμάζεται να δραπετεύσει. Ωστόσο μπορούμε να σας βεβαιώσουμε ότι δεν υπάρχει στο τραπέζι σενάριο πρόωρων εκλογών. Γιατί απλούστατα, όπως εξήγησε ο Ευάγγελος Βενιζέλος, δεν υπάρχει επιχείρημα για διεξαγωγή πρόωρων εκλογών και, το κυριότερο, επειδή δεν γνωρίζουμε αν η χώρα θα είναι σε θέση να διενεργήσει εκλογές σε συνθήκες περιοριστικών μέτρων και σε περιβάλλον κινδύνων μετάδοσης και διασποράς της πανδημίας. Ακόμη και αν αρχίσουν να αίρονται σταδιακά από τον προσεχή Μάιο τα περιοριστικά μέτρα, τίποτε δεν αναιρεί τον κίνδυνο επανάκαμψης της νόσου στους πρώτους φθινοπωρινούς μήνες. Αντιθέτως, όπως επισημαίνουν με κάθε ευκαιρία οι υπεύθυνοι του ΕΟΔΥ, το πιθανότερο είναι να υποδεχθούμε νέο κύμα της πανδημίας τον Οκτώβριο, αν επικρατήσει ο κύκλος εποχικότητας που συνήθως συνοδεύει τους κορωνοϊούς. Και για αυτούς τους λόγους λοιπόν ξεχάστε τις εκλογές. Αλλα προέχουν και άλλα βασανίζουν τον Πρωθυπουργό σε τούτες τις αγωνιώδεις πασχαλινές μέρες.
Τρία πρόσωπα του κυβερνητικού επιτελείου έχουν σηκώσει μεγάλο βάρος των διαβουλεύσεων λόγω της κρίσης του κορωνοϊού. Το πρώτο είναι η Ελένη Σουρανή. Η επικεφαλής του Διπλωματικού Γραφείου του Κυριάκου Μητσοτάκη δεν υπήρξε ποτέ άνθρωπος που φοβόταν τη σκληρή δουλειά και αυτό αποδείχθηκε ξανά. Εχοντας επιπλέον το καπέλο του «sherpa», η έμπειρη διπλωμάτης συμμετέχει σε όλες τις συνομιλίες σε επίπεδο ΕΕ. Διαδραμάτισε δε κομβικό ρόλο και στην αντιμετώπιση της κρίσης του Εβρου, όπου σίγουρα η προτέρα, έστω και σύντομη, θητεία της στη Διεύθυνση Α4 περί θεμάτων Τουρκίας στο υπουργείο Εξωτερικών της προσέφερε κρίσιμο πλεονέκτημα.
Πολλοί τον χαρακτηρίζουν «αόρατο», αλλά ο ρόλος του Αλεξ Πατέλη (φωτογραφία) στη διαμόρφωση της πολιτικής που ακολουθεί ο Πρωθυπουργός στο οικονομικό πεδίο είναι πολύ πιο σημαντικός από όσο ορισμένοι νομίζουν. Χαμηλών τόνων και ομαδικός παίκτης ο κ. Πατέλης έχει, ως επικεφαλής του Οικονομικού Γραφείου του κ. Μητσοτάκη, συμβάλει στη διαμόρφωση μιας σταθερής γραμμής. Επιπλέον, διαθέτει το τεχνοκρατικό στυλ που αρέσει στον Πρωθυπουργό. Ουσιαστική είναι επίσης η συμμετοχή του κ. Πατέλη στις ευρωπαϊκές συζητήσεις της τρέχουσας περιόδου, όπου έχει αναδειχθεί για τις ικανότητές του ακόμη ένα πρόσωπο: ο Μιχάλης Αργυρού, πρόεδρος του Συμβουλίου Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων, ο οποίος συμμετέχει στις συνεδριάσεις του EuroWorking Group (EWG).
