Παρότι το ερώτημα «πότε θα βγούμε από την καραντίνα;» γίνεται επίμονο όσο περνάνε οι ημέρες, στο Μέγαρο Μαξίμου δεν υπάρχει σαφές χρονοδιάγραμμα για τη σταδιακή άρση των περιοριστικών μέτρων. Οι αποφάσεις θα καθοριστούν από τα στατιστικά στοιχεία των κρουσμάτων του Απριλίου και από τις συμβουλές των ειδικών επιστημόνων. Εφόσον η κυβέρνηση έθεσε σε προτεραιότητα τη δημόσια υγεία έναντι όλων των άλλων δημόσιων αγαθών, αυτή θα προστατεύσει ως το τέλος της κρίσης. Κρίσιμος παράγοντας και πηγή μεγάλης ανησυχίας για την κυβέρνηση θα είναι η συμπεριφορά των πολιτών τις ημέρες του Πάσχα.
Οι πρώτες συζητήσεις με τους ειδικούς
Η κυβέρνηση όμως δεν θα περιμένει να περάσει ο κίνδυνος για να καθορίσει τα βήματά της. Στο πρωθυπουργικό επιτελείο έχουν ξεκινήσει ήδη οι πρώτες συζητήσεις με τους ειδικούς, με τους αρμόδιους υπουργούς και με εκπροσώπους σημαντικών κλάδων της οικονομίας για την πιθανότητα άρσης των μέτρων. Πλάνο, ασφαλώς, δεν υπάρχει, απλώς ανταλλάσσονται ιδέες και προβληματισμοί. Πότε θα είναι ο καταλληλότερος χρόνος; Ποιοι κλάδοι θα αποδεσμευτούν πρώτοι από τους περιορισμούς; Τα σχολεία θα ανοίξουν έστω για λίγες ημέρες ή θα παραμείνουν κλειστά; Πώς θα γίνει η άρση της απαγόρευσης κυκλοφορίας; Θα επιτραπεί στις ευπαθείς ομάδες να κυκλοφορούν αμέσως ελεύθερα;
Ψυχολογικό όριο το τέλος Μαΐου
Τα ερωτήματα είναι εύλογα, όμως αυτή τη στιγμή δεν έχουν οριστικές απαντήσεις και δεν συμβάλλουν στη δημιουργία μιας μεγάλης εικόνας. Η καμπύλη εξάπλωσης του κορωνοϊού αποτελεί αξεπέραστο φραγμό, γιατί μπορεί να εξελίσσεται θετικά προς το παρόν, αλλά πολύ εύκολα ακόμα μπορεί η κατάσταση να βγει εκτός ελέγχου.
Ενδεικτικό παράδειγμα, ο οικισμός Ρομά στη Νέα Σμύρνη Λάρισας με 20 κρούσματα που ενδέχεται να αυξηθούν, ενώ σε καραντίνα μπήκε και η δομή μεταναστών στο Κουτσόχερο Λάρισας, μέσα στη γενικευμένη ανησυχία και των υπόλοιπων κατοίκων της περιοχής. Σε καταυλισμούς μεταναστών έχουν σημειωθεί κρούσματα κορωνοϊού, αλλά δεν έχουν μετατραπεί σε υγειονομικές βόμβες. Καλά είναι τα νέα και από τις φυλακές και τις στρατιωτικές μονάδες, όμως η ισορροπία παραμένει λεπτή και η κυβέρνηση, όπως είναι φανερό, δεν πρόκειται να βιαστεί. Το τέλος Μαΐου είναι ένα ψυχολογικό όριο, η πραγματικότητα μπορεί να παρασύρει τους περιορισμούς ως τον Ιούνιο.
Μαραθώνιος και όχι σπριντ
Ο,τι και αν αποφασίσει η κυβέρνηση, το σίγουρο είναι ότι θα γίνει σταδιακά, με ασκήσεις πειθαρχίας. «Μην περιμένει κανένας να βγει ο Χαρδαλιάς μια μέρα και να σφυρίξει λήξη της καραντίνας και επιστροφή στην κανονικότητα» προειδοποιούν συνεργάτες του Πρωθυπουργού. Οι χειρισμοί, προσθέτουν, θα είναι πολύ προσεκτικοί. Η αποκλιμάκωση των μέτρων θα είναι και αυτή μαραθώνιος και όχι σπριντ. «Ο Απρίλιος παραμένει κρίσιμος» επαναλαμβάνουν. «Αν συνεχίσουμε να πηγαίνουμε τόσο καλά, ίσως αρχίσουμε να εξετάζουμε τον Μάιο τη σταδιακή άρση των περιορισμών, όχι όμως απότομα. Αν όμως δεν τα πάμε καλά το Πάσχα, μπορεί να έχουμε διασπορά του ιού και επιβολή νέων μέτρων».
Ο περιορισμός των κρουσμάτων είναι το ένα σκέλος της εξίσωσης. Το άλλο είναι ο χρόνος στον οποίο θα βρεθεί αποτελεσματικό φάρμακο και, κυρίως, εμβόλιο. Χωρίς φαρμακευτική κάλυψη και εμβόλιο είναι δύσκολο να επιστρέψει η κοινωνία σε πλήρη κανονικότητα, καθώς εκτός από τον φόβο αναζωπύρωσης εστιών του κορωνοϊού υπάρχει και ο κίνδυνος κρουσμάτων από επισκέπτες που θα έρθουν από άλλες χώρες.
Χρηματοδότηση ερευνητικών κέντρων
Η κυβέρνηση πάντως, πέρα από τα περιοριστικά μέτρα, αποφάσισε να χρηματοδοτήσει ελληνικά ερευνητικά κέντρα για την ανάπτυξη καινοτόμων εφαρμογών για τον έλεγχο του πληθυσμού σε αντισώματα κορωνοϊού. Ενα βασικό στοιχείο για την επεξεργασία των μελλοντικών πολιτικών που θα εφαρμόσει. Ο εμπορικός και διπλωματικός πόλεμος που έχει ξεσπάσει παγκοσμίως για την προμήθεια τεστ, αναλωσίμων και άλλου υγειονομικού υλικού ώθησαν την κυβέρνηση να βρει τρόπους να εξασφαλίσει τα απαραίτητα από επιστημονικά κέντρα και εμπορικές επιχειρήσεις της Ελλάδας. Είναι χαρακτηριστική η φράση του Πρωθυπουργού στην τηλεδιάσκεψη που είχε με τον υπουργό Ανάπτυξης Αδ. Γεωργιάδη και στελέχη της εταιρείας Παπουτσάνης, η οποία έθεσε σε προτεραιότητα την παραγωγή βιοκτόνων και απολυμαντικών για τη εγχώρια αγορά: «Πρέπει να μας απασχολήσει συνολικά», σημείωσε, «το πώς μπορούμε να ενισχύσουμε την παραγωγή προϊόντων στην Ελλάδα, ώστε να υποκαταστήσουμε εισαγωγές, ειδικά σε κρίσιμα προϊόντα τα οποία μπορεί να μας χρειαστούν σε μια στιγμή κρίσης».
Σχέδιο δράσης από τα υπουργεία
Η μετάβαση στη επόμενη ημέρα είναι φανερό ότι δεν αφορά μόνο την καραντίνα των πολιτών, αλλά και της οικονομίας. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης έχει ζητήσει από όλα τα υπουργεία να ετοιμάσουν ένα σχέδιο δράσης για τους τομείς των αρμοδιοτήτων τους, ώστε μετά το Πάσχα να ξεκινήσει η επεξεργασία ενός συνολικού κυβερνητικού σχεδίου για την επόμενη μέρα της κρίσης.
Οι συσκέψεις έχουν ήδη ξεκινήσει, με πρώτο στη σειρά το υπουργείο Τουρισμού, καθώς ο τουρισμός, που συνεισφέρει 30% στο ΑΕΠ, θα δεχθεί μεγάλο πλήγμα από την πανδημία.
Στόχος, όπως είπε ο Πρωθυπουργός, είναι σωθεί ό,τι είναι δυνατόν από την εφετινή σεζόν και να μπουν τα θεμέλια για μια πολύ καλύτερη σεζόν το 2021. Η μεγάλη ύφεση, η μείωση του ρυθμού ανάπτυξης, η ανεργία απασχολούν έντονα την κυβέρνηση, η οποία κρατάει διαθέσιμα αποθεματικά για να αντιμετωπίσει πιθανή νέα έξαρση της πανδημίας.
