H πανδημία του κορωνοϊού έχει εκθέσει την όποια φτωχή ηγεσία και διακυβέρνηση κάθε χώρας σε παγκόσμια κλίμακα.
Από την Ισπανία, στο Ηνωμένο Βασίλειο, στις ΗΠΑ, οι πολιτικοί περίμεναν πάρα πολύ καιρό πριν πάρουν τα δραματικά βήματα που απαιτούνται για την προστασία των πολιτών τους.
Η διαφορά έγινε από την Ελλάδα
Η Ελλάδα ήταν μια αξιοσημείωτη – και ίσως εκπληκτική – εξαίρεση σε αυτή την τάση. Η κυβέρνηση επέβαλε σοβαρά μέτρα κοινωνικής απομάκρυνσης σε πολύ προγενέστερο στάδιο της πανδημίας σε σχέση με άλλες χώρες της νότιας Ευρώπης.
Προς το παρόν, αυτή η ταχεία αντίδραση βοήθησε την Ελλάδα να αποφύγει την τραγική κρίση της υγειονομικής περίθαλψης που αντιμετωπίζουν τα πλουσιότερα κράτη.
Ο Τάκης Παππάς, πολιτικός επιστήμονας στο Πανεπιστήμιο του Ελσίνκι, συνέκρινε την ταχύτητα της αντίδρασης στην Ελλάδα, την Ιταλία και την Ισπανία.
Οι ενέργειες που είχαν θετικό αποτέλεσμα
Η Αθήνα έκλεισε όλα τα μη βασικά καταστήματα μόνο τέσσερις ημέρες μετά την αναφορά του πρώτου νεκρού από τον κοροναϊό.
Αντίθετα, η Ιταλία και η Ισπανία το έκαναν μετά από 18 και 30 ημέρες, αντίστοιχα. Η απαγόρευση της μη ουσιαστικής μετακίνησης στην Ελλάδα ήρθε μόλις μια εβδομάδα μετά – ταχύτερα από ό,τι σε οποιαδήποτε από τις δύο άλλες χώρες.
Αυτές οι πρώτες ενέργειες μείωσαν την πίεση στο σύστημα υγειονομικής περίθαλψης της χώρας. Στα μέσα Μαρτίου, το ελληνικό εθνικό σύστημα υγείας (ΕΣΥ) βασιζόταν μόνο σε 605 Μονάδες Εντατικής Θεραπείας, εκ των οποίων μόνο 557 λειτουργούσαν λόγω έλλειψης προσωπικού.
Η Ελλάδα έχει πληθυσμό άνω των 10 εκατομμυρίων ανθρώπων. Αυτή η αναλογία σε αριθμό κλινών είναι χειρότερη από αυτήν της Ισπανίας, η οποία ξεκίνησε με 4.400 για πληθυσμό σχεδόν 47 εκατομμυρίων και έχει κατακλυστεί από τα περιστατικά.
Τα μέτρα που δεν ενεργοποιήθηκαν όταν έπρεπε
Παρόλο που η Ιταλία έπρεπε να υιοθετήσει μέτρα καραντίνας και περιορισμού νωρίτερα, οι πολιτικοί μπορούν να υποστηρίξουν ότι ήταν οι πρώτοι στην Ευρώπη που αντιμετώπιζαν αυτή την πρωτοφανή πρόκληση.
Η ισπανική κυβέρνηση, από την άλλη πλευρά, είχε το πλεονέκτημα του χρόνου, αλλά έμεινε μακριά, επιτρέποντας μαζικές εκδηλώσεις, όπως διαδηλώσεις και ποδοσφαιρικούς αγώνες, να εμφανιστούν μέχρι και 26 ημέρες μετά τον πρώτο θάνατο.
Μέχρι στιγμής, η Ελλάδα έχει καταγράψει μόνο 1.955 υποθέσεις και 86 θανάτους – δηλαδή 188 περιπτώσεις και 8 θανάτους ανά ένα εκατομμύριο ανθρώπους. Η Ισπανία έχει 3.261 περιπτώσεις και 326 θανάτους ανά ένα εκατομμύριο και η Ιταλία έχει αντίστοιχα 2.375 και 302 άτομα.
Αυτό μπορεί να οφείλεται στο γεγονός ότι η Ελλάδα έχει κάνει λιγότερα από τα μισά τεστ (ανά εκατομμύριο άτομα) όπως η Ισπανία και λιγότερα από το ένα τέταρτο της Ιταλίας , αλλά δεν υπάρχουν ενδείξεις ότι η πίεση στο σύστημα ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης είναι συγκρίσιμη με αυτή που υφίστανται οι τελευταίες δύο χώρες.
Η άμεση ανταπόκριση της ελληνικής πολιτείας και κοινωνίας
Η ελληνική κυβέρνηση αναφέρει επίσης ότι έχει προσλάβει 4.200 νέους γιατρούς και έχει αυξήσει κατά το ήμισυ τον αριθμό των Μονάδων Εντατικής Θεραπείας, γεγονός που θα συμβάλει θετικά, ενάντια σε οποιαδήποτε περίπτωση έξαρσης του κοροναϊού.
Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης έχει αναδειχθεί ως φωνή λογικής στη διεθνή σκηνή. Σε αντίθεση με τον πρόεδρο της Βραζιλίας Jair Bolsonaro που αρνήθηκε τη σοβαρότητα της πανδημίας.
Το πολιτικό σύστημα της Ελλάδας στο σύνολό του, συμπεριλαμβανομένου του μεγαλύτερου κόμματος της αντιπολίτευσης, τον ΣΥΡΙΖΑ, αντέδρασε με ψυχραιμία – μια πολύ διαφορετική εικόνα από την πικρή μάχη που εμφανίστηκε στην Ισπανία.
Και ο ελληνικός πληθυσμός φαίνεται να δείχνει μεγάλη προσοχή στην τήρηση των κανόνων που έχουν αποφασιστεί, εν μέρει ως αποτέλεσμα των ποινών που πέρασε η κυβέρνηση, σε περίπτωση μη συμμόρφωσης.
Ελληνική οικονομία
Είναι πιο ανησυχητικό το τι θα μπορούσε να συμβεί στην οικονομία της Ελλάδας. Η πανδημία έρχεται σε μια ιδιαίτερα σκληρή εποχή για την Αθήνα.
Μετά από μια δεκαετία οικονομικής κρίσης, τα πράγματα έφτασαν τελικά σε καλό δρόμο. Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης, της κεντροδεξιάς Νέας Δημοκρατίας, κέρδισε την απόλυτη πλειοψηφία στις εκλογές του 2019, με εντολή να αποκαταστήσει τη διεθνή αξιοπιστία και να ανατρέψει θετικά την οικονομία.
Οι επενδυτές συρρέουν στην Ελλάδα αναζητώντας αποδόσεις και ευκαιρίες, καθιστώντας το Χρηματιστήριο Αθηνών εκείνο με την καλύτερη απόδοση στον κόσμο πέρυσι.
Ο τουρισμός αντιπροσωπεύει το ένα πέμπτο της συνολικής παραγωγής της χώρας και η βιομηχανία θα υποφέρει άσχημα εάν οι ταξιδιωτικοί περιορισμοί συνεχίσουν το καλοκαίρι.
Οι μικρές επιχειρήσεις, οι οποίες απασχολούν πάνω από το 80% του συνολικού εργατικού δυναμικού της χώρας, αντιμετωπίζουν επίσης προβλήματα με προμήθειες, ρευστότητα και πωλήσεις.
Θετικά βήματα
Ωστόσο, δεδομένου ότι η Ελλάδα ανταποκρίθηκε στην εκδήλωση της πανδημίας, η χώρα θα μπορούσε να επανέλθει στα πόδια της νωρίτερα από άλλες.
Η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αποφάσισε να συμπεριλάβει ελληνικά ομόλογα στο πρόγραμμα αγοράς περιουσιακών στοιχείων ύψους 750 δισ. ευρώ, το οποίο αποσκοπεί στην υποστήριξη της οικονομίας της ευρωζώνης καθ ‘όλη τη διάρκεια της πανδημίας.
Επίσης, χαλάρωσε τους κανόνες της, έτσι ώστε οι τράπεζες να μπορούν να διαχειριστούν το ελληνικό χρέος όταν θα έχουν ρευστότητα από τις κεντρικές τράπεζες.
Αυτές ήταν σοφές αποφάσεις και θα παράσχουν πρόσθετη σταθερότητα στις χρηματοπιστωτικές αγορές της χώρας.
Για χρόνια, μεγάλο μέρος της Ευρώπης κοίταξε την Ελλάδα ως ένα άλυτο πρόβλημα. Για όλες τις εγγενείς αδυναμίες της, σε αυτήν την πανδημία, η Αθήνα μπορεί να περπατήσει με το κεφάλι ψηλά.