Ισως οι περισσότεροι να μην το γνωρίζουν, αλλά η προετοιμασία για τη συνέντευξη που παραχωρούν κάθε απόγευμα στις 6 οι Σωτήρης Τσιόδρας και Νίκος Χαρδαλιάς θέλει επίπονη και πολύωρη εργασία. Αρχίζει από τις 9 το πρωί με τηλεδιάσκεψη με τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη. Μια επικοινωνία καθαρά επιστημονική. Αφού να σκεφτείτε ότι για να εκτιμηθούν όλα όσα καθημερινώς διαμορφώνονται διεθνώς για τον κορωνοϊό και να εξαχθούν χρήσιμα συμπεράσματα, συχνά οι συμμετέχοντες στην τηλεδιάσκεψη ανατρέχουν στην ξένη και στην ελληνική βιβλιογραφία. Ακόμη και ο Πρωθυπουργός, μου λένε, διαβάζει όχι μόνον αναφορές για την επιδημιολογία, αλλά και βιβλία για το πώς επηρέασαν στο παρελθόν οι επιδημίες τις κοινωνίες.
Ολο αυτό το διάστημα της κρίσης ο καθηγητής Τσιόδρας δεν βρήκε την ευκαιρία ούτε για λίγο να ξεκουραστεί. Ηταν συνεχώς προσηλωμένος στις μεθόδους για τη μη εξάπλωση του κορωνοϊού. Καθημερινώς επικοινωνούσε με ομολόγους στο εξωτερικό, με προσοχή μελετούσε τις καμπύλες εξάπλωσης του ιού και τους αλγορίθμους, επισκεπτόταν ασθενείς σε νοσοκομεία και κάθε απόγευμα στις 6 βρισκόταν στα σπίτια μας μέσω της τηλεοπτικής ενημέρωσης που έκανε. Οταν το Μέγαρο Μαξίμου τού έδωσε μία ημέρα ρεπό (δηλαδή να μη δώσει την καθιερωμένη συνέντευξη Τύπου), βρήκε την ευκαιρία, έστω για λίγο, να… ξεκουραστεί και να δει την οικογένειά του.
Εντύπωση κάνει σε όλους όσοι συνεργάζονται με τον καθηγητή η ανθρωπιά του: «Τον έβλεπες να συγκινείται με κάθε απώλεια που ανακοινώναμε, ωσάν να τη γνώριζε από παλιά, ωσάν να ήταν συγγενής του» μου είπε ο Νίκος Χαρδαλιάς, που τον χαρακτήρισε ως έναν εξαιρετικό άνθρωπο, ευαίσθητο, με ξεχωριστό επιστημονικό επίπεδο.
Μερική επιστροφή στην κανονικότητα
Ας δούμε τώρα μερικά θετικά νέα στη μάχη αναχαίτισης της εξάπλωσης του κορωνοϊού, τα οποία βεβαίως για να συμβούν θα πρέπει απαραιτήτως να τηρηθούν με σχολαστικότητα τα μέτρα. Ηδη μαθαίνω ότι μελετώνται τρόποι μερικής αποκλιμάκωσης των μέτρων. Οχι άμεσα, αλλά σε βάθος χρόνου. Τον Μάιο και βλέπουμε… Ο καθηγητής του LCE και εκπρόσωπος της χώρας μας στους διεθνείς οργανισμούς για τον κορωνοϊό Ηλίας Μόσιαλος είχε, μαθαίνω, τις τελευταίες ημέρες τηλεδιασκέψεις με επιστημονικούς φορείς, με επιχειρηματίες, με βιομηχάνους για το πώς θα γίνει να επανέλθει σταδιακά η μερική κανονικότητα. Δηλαδή, ποιοι θα επιστρέψουν στις εργασίες τους και με ποιες προϋποθέσεις, ποια καταστήματα και επιχειρήσεις θα ανοίξουν, τι θα γίνει με τις ευάλωτες ομάδες και πολλά άλλα. Είναι πολύ πιθανόν η τηλεδιάσκεψη με θέμα την επάνοδο στη μερική κανονικότητα να επαναληφθεί και με πολιτικά πρόσωπα.
Ο ασεβής Μπαλαούρας
Τούτη η κρίση είναι ξεχωριστή, αποκαλύπτει, πέραν των άλλων, χαρακτήρες και προσωπικότητες και βεβαίως φανερώνει αδυναμίες και ελλείμματα μοναδικά. Η περίπτωση του Μάκη Μπαλαούρα, πρώην βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ, είναι χαρακτηριστική. Ο αθεόφοβος δεν σεβάστηκε ούτε τις τελευταίες ώρες του Μανώλη Γλέζου. Βρέθηκε, άγνωστο πώς, στο νοσοκομείο όπου νοσηλευόταν ο αγωνιστής της Αριστεράς και ζήτησε από τους οικείους του να τον φωτογραφίσουν δίπλα του υποσχόμενος ότι δεν θα δημοσιοποιήσει τη φωτογραφία, παρά θα τη διατηρήσει στο προσωπικό του αρχείο. Ωστόσο δεν τήρησε την υπόσχεσή του. Προτού ακόμη σκεπάσει το χώμα τον θρυλικό αγωνιστή, έσπευσε να αναρτήσει τη φωτογραφία με τον εξουθενωμένο Μανώλη Γλέζο στα κοινωνικά δίκτυα, προφανώς διεκδικώντας λίγη δημοσιότητα. Επικρίθηκε από όλους και αναγκάστηκε να ζητήσει δημόσια συγγνώμη. Το δυστύχημα είναι ωστόσο ότι ορισμένοι από τους επικριτές του, στην προσπάθειά τους να στηλιτεύσουν την πράξη του υπέπεσαν στην ίδια ασέβεια αναπαράγοντας την επίμαχη φωτογραφία. Είπαμε εξ αρχής τούτη η κρίση αποκαλύπτει χαρακτήρες και προσωπικότητες, και είμαστε ακόμη στην αρχή.
Η απομάκρυνση των Ευρωπαίων
Την περασμένη Τετάρτη, όπως πληροφορούμαι, είχαν ολονυχτία τηλεδιασκέψεων στην έδρα της Ευρωπαϊκής Τράπεζας στη Φρανκφούρτη, στις οποίες βεβαίως συμμετείχε από την Αθήνα και ο δικός μας Γιάννης Στουρνάρας. Σκοπός των συζητήσεων μεταξύ των ευρωπαίων διοικητών κεντρικών τραπεζών ήταν να βρεθεί κοινός τόπος, ή καλύτερα να αναπτυχθούν συμβιβαστικές λύσεις και κοινά αποδεκτές πολιτικές για την αντιμετώπιση των οικονομικών συνεπειών του κορωνοϊού. Ως γνωστόν, η Κριστίν Λαγκάρντ έχει ταχθεί υπέρ της έκδοσης ευρωομολόγου, αλλά εμπρός στην αντίδραση των Βορειοευρωπαίων αναζητεί συμβιβαστικές λύσεις. Ο Γιάννης Στουρνάρας ελπίζει ότι τελικά θα υπάρξει κάποιο ευρωπαϊκό εφεύρημα προκειμένου να υπάρξει άμεση και δυναμική αντίδραση στην τρέχουσα κρίση. Στην Αθήνα πάντως διακεκριμένα τραπεζικά στελέχη επαναφέρουν το από καιρό διατυπωθέν αίτημα για ριζική αναδιάρθρωση των διοικητικών συμβουλίων των τραπεζών και απομάκρυνση των Ευρωπαίων που έχουν καταλάβει κρίσιμες θέσεις στο εγχώριο τραπεζικό σύστημα…
Οπως χαρακτηριστικά λένε, ουδέν προσέφεραν έως τώρα πέρα από την εμμονή τους στο κυνήγι μαγισσών εναντίον προηγούμενων διοικήσεων στα χρόνια της προηγούμενης χρηματοπιστωτικής κρίσης. Επιμένουν δε ότι δεν γνωρίζουν την ελληνική πραγματικότητα και δεν κατανοούν τις ανάγκες της ελληνικής οικονομίας. Με την έλευση του κορωνοϊού το έλλειμμα παρουσίας και συμβολής στα εγχώρια τραπεζικά πράγματα διευρύνθηκε έτι περαιτέρω. «Δεν προσφέρουν το παραμικρό» υποστηρίζουν με ένταση και καλούν την κυβέρνηση και την Τράπεζα της Ελλάδος να τους αντικαταστήσουν άμεσα με πρόσωπα διακεκριμένα τα οποία έχουν γνώση και αντίληψη των αναγκών της ελληνικής οικονομίας. Δεν γνωρίζω αν θα εισακουστούν, αλλά μπορώ να σας βεβαιώσω ότι, κατ’ απαίτηση της τρόικας, τοποθετήθηκαν τα προηγούμενα χρόνια στις τράπεζές μας συνταξιούχοι τραπεζικοί από διάφορες περιφερειακές ευρωπαϊκές χώρες, οι οποίοι ουδέν προσέθεσαν.
Επ’ ευκαιρία, τα ίδια τραπεζικά στελέχη υπογραμμίζουν την ανάγκη να τονωθεί άμεσα με χρηματοδοτικούς πόρους η ελληνική αγορά, και αυτό μάλιστα να γίνει χωρίς τη συνήθη γραφειοκρατία των τραπεζών, χωρίς δηλαδή υποθήκες, πρόσθετες εξασφαλίσεις και άλλα απολύτως προβληματικά τούτη την ώρα που μόνο πόρους θα στερήσουν από την οικονομία.
Επισημάνσεις Βενιζέλου
«Η ιστορία γράφεται μέσα από τη διαχείριση των φόβων» και πρέπει να διατηρηθεί το κοινωνικό συμβόλαιο της σύγχρονης κοινωνίας. Να μην ξαναγυρίσει η κοινωνία στη λεγόμενη φυσική κατάσταση, στην κατάσταση του «πολέμου πάντων κατά πάντων» επισήμανε ο Ευάγγελος Βενιζέλος στην πρώτη δημόσια συζήτηση μέσω Διαδικτύου του Κύκλου Ιδεών με θέμα «Πανδημία, Θεμελιώδη Δικαιώματα και Δημοκρατία». Προσέλκυσε μεγάλο αριθμό θεατών ενώ οι ομιλητές δέχθηκαν πλήθος ερωτημάτων μέσω email και chat. Στη συζήτηση συμμετείχαν ο πρόεδρος του Ελεγκτικού Συνεδρίου Ι. Σαρμάς, o αντιπρόεδρος ε.τ. του ΣτΕ Χ. Ράμμος, ο ομότιμος καθηγητής Α. Μανιτάκης και η καθηγήτρια κυρία Παπαδοπούλου.
Καθώς η χώρα αλλά και η ανθρωπότητα ολόκληρη αντιμετωπίζουν μια πρωτοφανή υγειονομική κρίση, όλες οι επιστημονικές δυνάμεις τίθενται στην υπηρεσία της πολιτείας. Το Ιδρυμα Ιατροβιολογικών Ερευνών της Ακαδημίας Αθηνών – πρόεδρος ΔΣ Λουκάς Παπαδήμος (φωτογραφία), αντιπρόεδρος Χαράλαμπος Ρούσσος, πρόεδρος Επιστημονικού Συμβουλίου Δημήτρης Θάνος – ανακοίνωσε μέσω της Συγκλήτου της Ακαδημίας Αθηνών την πρόθεσή του να συμβάλει στην αντιμετώπιση του προβλήματος πραγματοποιώντας μετρήσεις βιο-δεικτών φλεγμονής και ανοσολογικής απάντησης για την επιλογή της κατάλληλης θεραπευτικής αγωγής για τους ασθενείς των ΜΕΘ. Στόχος η δημιουργία συλλογών βιολογικού υλικού από πάσχοντες με τη νόσο COVID-19, ώστε να μελετηθεί η μοριακή εξέλιξη του ιού στον ελληνικό πληθυσμό. Παράλληλα το Ιδρυμα έχει δρομολογήσει τη διενέργεια μοριακών διαγνωστικών αναλύσεων για την ανίχνευση του ιού στον πληθυσμό και προγραμματίζει τη διεξαγωγή μελετών ανάπτυξης ανοσίας του πληθυσμού μέσω της ανίχνευσης αντισωμάτων έναντι του ιού.
****
Τελευταίως προκαλεί και προβληματίζει ένας συγκεκριμένος κύκλος ο οποίος επικρίνει με κάθε ευκαιρία, δι’ ασήμαντον αφορμήν, την παρουσία, τις πρωτοβουλίες και τους λόγους της νέας Προέδρου της Δημοκρατίας Κατερίνας Σακελλαροπούλου. Διάφοροι «δημοσιογράφοι» παντός καιρού βγάζουν τα απωθημένα τους. Μια τους φταίνε τα ρούχα της, την άλλη τα μαλλιά της, την τρίτη τα όσα με συνοχή και μέτρο μεταφέρει στον ελληνικό λαό, που παρεμπιπτόντως ουδόλως θυμίζουν τους συχνούς δεκάρικους του προκατόχου της. Κατά τα φαινόμενα, «τα ορφανά του Πάκη» δεν αντέχουν την αλλαγή, ούτε το άλλο ύφος και ήθος της κυρίας Σακελλαροπούλου. Περιττό να σημειώσω ότι δεν τολμώ να πιστέψω ότι μπορεί να υπάρχει υποβολέας πίσω από αυτές τις συνεχείς και ανούσιες επικρίσεις. Ούτε βεβαίως τις ανυπόστατες, όπως νομίζω, φήμες που θέλουν τον προκάτοχό της να ελπίζει ότι μπορεί έπειτα από πέντε χρόνια να επανέλθει στο Προεδρικό Μέγαρο.