Η παράταση των μέτρων και τον Απρίλιο είναι δεδομένη, με το επιστημονικό προσωπικό της χώρας να επιμένει στην αυστηρή οχύρωση – για όσο χρειαστεί – του πληθυσμού, ενόσω συνεχίζεται η δυναμική επέλαση του νέου κορωνοϊού στη χώρα μας. Και επιμένουν ότι το φονικό πέρασμά του δεν αποτυπώνεται με σφοδρότητα – τουλάχιστον όπως όλα δείχνουν έως τώρα -στα νοσοκομεία, καθώς η πλειονότητα των πολιτών τηρεί ευλαβικά τα μέτρα.
Οπως εξηγεί μιλώντας στο «Βήμα» ο καθηγητής Παθολογικής Φυσιολογίας Λοιμώξεων ΕΚΠΑ, Νικόλαος Σύψας, τα έως τώρα δεδομένα που αφορούν τη χώρα μας είναι ενθαρρυντικά – συγκριτικά τουλάχιστον με ευρωπαϊκές χώρες που πλήττονται θανάσιμα από τον SARS-CoV-2. «Στην Ιταλία ο νέος κορωνοϊός ξεκίνησε να δρα στις 26 Φεβρουαρίου και έκτοτε τα κρούσματα διπλασιάζονται σχεδόν σε καθημερινή βάση. Στη χώρα μας προς το παρόν τα κρούσματα διπλασιάζονται σε μία εβδομάδα».
Αυτός είναι και ο λόγος που ο καθηγητής Παθολογίας – Λοιμώξεων και εκπρόσωπος του υπουργείου Υγείας Σωτήρης Τσιόδρας επιμένει τα τελευταία 24ωρα να επαναλαμβάνει ότι «δεν παρατηρείται εκθετική αύξηση».
Ο κίνδυνος της ανατροπής
Ενδεικτικό της κρισιμότητας της κατάστασης είναι πάντως το γεγονός ότι οι επιστήμονες εμφανίζονται ιδιαίτερα επιφυλακτικοί στο να αναλώνονται δημοσίως σε προβλέψεις, καθώς εγκυμονεί ο κίνδυνος της ανατροπής στην έως τώρα καλή πορεία που διαγράφει η Ελλάδα – και επιβεβαίωση η πρόσφατη έκθεση του Κέντρου Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (ECDC).
Αλλωστε ο κ. Τσιόδρας δεν αφήνει περιθώρια για αυταπάτες. «Η πορεία της επιδημίας του ιού στη χώρα μας θα είναι ανάλογη με τα μέτρα και την τήρησή τους. Σε καμία περίπτωση δεν έχουμε ξεπεράσει τον κίνδυνο. Είμαστε ακόμη μέσα στη μάχη, να μην πω στην αρχή της μάχης».
Επικαλούμενος δε το παράδειγμα της Κίνας, με έμφαση στην επαρχία Χουμπέι – εκεί από όπου ξεκίνησε ο εφιάλτης σπέρνοντας τον τρόμο παγκοσμίως -, επισημαίνει ότι τα αυστηρά μέτρα κοινωνικής αποστασιοποίησης διήρκεσαν 10-11 εβδομάδες, τα οποία σημειωτέον συνεχίζονται.
Γιατί είμαστε ακόμη στην αρχή;
Υπό το πρίσμα αυτό, η επέκταση του «Μένουμε σπίτι» και τον Μάιο είναι σενάριο που κανένας δεν μπορεί να αποκλείσει.
Το ερώτημα εν τούτοις που αναζητεί απάντηση είναι: «Γιατί είμαστε ακόμη στην αρχή;».
Για να κατανοήσει όμως κανείς τον συλλογισμό των επιδημιολόγων και των λοιμωξιολόγων, αρκεί να συμβουλευθεί το ημερολόγιό του καταγράφοντας τις ημερομηνίες που ελήφθησαν τα μέτρα – με πρώτο το κλείσιμο των σχολείων στις 10 Μαρτίου.
«Τώρα είμαστε στη φάση της επιτήρησης της αποτελεσματικότητας της πρώτης δεσμίδας μέτρων, που ξεκίνησαν με την παύση λειτουργίας των εκπαιδευτικών μονάδων όλων των βαθμίδων. Επιπρόσθετα, σε 10-15 ημέρες θα είμαστε σε θέση να εκτιμήσουμε την επίδραση της δεύτερης δεσμίδας μέτρων, που αφορούν κυρίως τον περιορισμό κυκλοφορίας των πολιτών» αναλύει ο καθηγητής κ. Σύψας.
Να απλωθεί η καμπύλη
Και επισημαίνει ότι κανένας δεν είναι σε θέση να προβλέψει την κορύφωση της επιδημίας, παρ’ όλα αυτά ο στόχος παραμένει ο ίδιος: η καμπύλη να μην αυξηθεί δραματικά αλλά, αντιθέτως, να απλωθεί στον χρόνο, δίνοντας έτσι την ευκαιρία στα σύστημα Υγείας να αντεπεξέλθει στις ανάγκες των ασθενών.
O λόγος που οι επιστήμονες επενδύουν στα μέτρα κοινωνικής αποστασιοποίησης οφείλεται στο γεγονός ότι φαίνεται να φρενάρουν τη μεταδοτικότητα του νέου ιού, που ορίζεται από τον βασικό αριθμό αναπαραγωγής (και συμβολίζεται ως R0).
Ειδικότερα, χωρίς τη λήψη μέτρων ένας άνθρωπος που νοσεί μολύνει κατά μέσο όρο δύο ακόμα. Οταν όμως τα μέτρα εφαρμόζονται και συνεπώς είναι αποτελεσματικά, τότε αντίστοιχα ο αριθμός πέφτει ραγδαία, δηλαδή κάτω του ενός.
Οι δύο μάχες που κερδήθηκαν
Συνεπακόλουθα και χάρη στις πρώιμες παρεμβάσεις της κυβέρνησης – σε στενή συνεργασία με το επιστημονικό προσωπικό της χώρας -, έχουν ήδη νικηθεί δύο μικρές – αλλά υψίστης σημασίας – μάχες.
Αφενός, αποφεύχθηκε ο κίνδυνος κυκλοφορίας στην κοινότητα ενός άκρως απρόβλεπτου «κοκτέιλ» ιών – δηλαδή του SARS-CoV-2 και των ιών της γρίπης (που σημειωτέον κόστισαν εφέτος 97 ζωές).
Αφετέρου, δόθηκε η χρονική… ανάσα για την αναδιοργάνωση των δημόσιων νοσοκομείων, ώστε να είναι σε θέση να υποδεχθούν τα σοβαρά περιστατικά της επιδημίας.
Ειδικότερα, η ηγεσία του υπουργείου Υγείας έχει εξασφαλίσει 207 κλίνες σε Μονάδες Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ) της χώρας για τη νοσηλεία ασθενών που εκδηλώνουν βαριά συμπτωματολογία της νόσου COVID-19.
Επιπλέον, υπήρξε ο απαραίτητος χρόνος ώστε να ολοκληρωθεί ο κατάλληλος σχεδιασμός, σε περίπτωση που η εξάπλωση της επιδημίας επιταχυνθεί απότομα.
Το σχέδιο της επόμενης μέρας
Επιχειρώντας να βρίσκονται πάντα ένα βήμα μπροστά, οι επιστήμονες ήδη επεξεργάζονται το σχέδιο της επόμενης μέρας – εάν και όταν δηλαδή η καμπύλη της επιδημίας ξεκινήσει εξίσου δυναμικά την καθοδική της πορεία.
«Μετά την άρση των μέτρων φυσικά, μια στρατηγική μαζικού testing, με περιορισμό των ανθρώπων οι οποίοι είναι θετικοί και καραντίνα αντίστοιχη με αυτήν που είχαμε στην πρώτη φάση της επιδημίας, πιθανώς να είναι ευεργετική. Ακόμη όμως δεν είμαστε σε αυτή τη φάση. Είμαστε στη φάση των μέτρων, της απόδοσης των μέτρων και της ετοιμασίας για το τι θα κάνουμε όταν αυτά τα μέτρα θα πάψουν να υπάρχουν» αποκάλυψε ο κ. Τσιόδρας.
Και πρόσθεσε: «Θεωρώ ότι μας δίνει ευκαιρία όλη αυτή η μη εκθετική αύξηση στην πατρίδα μας να σκεφτούμε πιο σοβαρά και να οργανώσουμε αυτή την επόμενη φάση. Και πιστέψτε με, κάνουμε το παν όλοι για να είμαστε έτοιμοι για αυτή τη φάση, την οποία τη θέλουμε και την περιμένουμε».
Στο «μικροσκόπιο» η κολχικίνη για την προστασία καρδιάς και πνεύμονα
Δυναμική παρουσία στην παγκόσμια προσπάθεια εντοπισμού θεραπευτικών προσεγγίσεων για την αντιμετώπιση της νόσου COVID-19 και των επιπλοκών που προκαλεί σε ένα σημαντικό ποσοστό ασθενών, με αποτέλεσμα να κρίνεται απαραίτητη η διασωλήνωσή τους και η εισαγωγή τους σε Μονάδα Εντατικής Θεραπείας, έχουν οι έλληνες επιστήμονες.
Οπως έγινε γνωστό, ερευνητική ομάδα – υπό τον καθηγητή Καρδιολογίας Σπύρο Δευτεραίο και στην οποία συμμετέχουν τουλάχιστον 37 διακεκριμένοι στον τομέα τους έλληνες λοιμωξιολόγοι, καρδιολόγοι, εντατικολόγοι, επιδημιολόγοι και πνευμονολόγοι, ανάμεσα στους οποίους και ο κ. Τσιόδρας – βάζει στο… μικροσκόπιο τη δραστική ουσία κολχικίνη.
Σημειώνεται ότι η ουσία αυτή χρησιμοποιείται ευρέως για την αντιμετώπιση πολλών παθήσεων, όπως είναι η ουρική αρθρίτιδα, η περικαρδίτιδα κ.ο.κ.
Ειδικότερα, όπως διευκρινίζει ο καθηγητής κ. Σύψας – ο οποίος σημειωτέον συμπεριλαμβάνεται στην ερευνητική ομάδα – «έχει διαπιστωθεί ότι ο SARS-CoV-2 προσβάλλει το μυοκάρδιο και τους πνεύμονες. Οπως λοιπόν προκύπτει από άλλες μελέτες που εστιάζουν στις ιογενείς λοιμώξεις, η συγκεκριμένη δραστική ουσία φαίνεται να έχει προστατευτικές ιδιότητες σε επιπλοκές που προκαλεί ο νέος κορωνοϊός».
Και προσθέτει ότι άμεσα τίθεται σε εφαρμογή μια πολυκεντρική μελέτη – καθώς αντίστοιχες προγραμματίζονται και στο εξωτερικό -, με την πρωτοβουλία να ανήκει στους έλληνες επιστήμονες.
