Η διαχείριση των απορριμμάτων ήταν πάντα μια δυσεπίλυτη… άσκηση για την Ελλάδα. Και γίνεται δυσκολότερη τις ημέρες της πανδημίας του κορωνοϊού SARS-CoV-2. Το ζητούμενο πλέον δεν είναι η χωριστή συλλογή, η ανακύκλωση, η ανάκτηση ή η επανάχρηση υλικών. Αυτή είναι μια συζήτηση που θα επανέλθει στο προσκήνιο όταν θα επιστρέψει και η κανονικότητα.
Σήμερα οι προσπάθειες εστιάζουν στην αποτροπή εξάπλωσης του ιού, ο οποίος έχει σαρώσει ολόκληρο τον πλανήτη. Στο πλαίσιο αυτό, δημοτικές αρχές και εργαζόμενοι στην καθαριότητα, οι οποίοι περιλαμβάνονται στο έμψυχο δυναμικό της χώρας που συνεχίζει να δουλεύει υπό αντίξοες συνθήκες, απευθύνουν έκκληση στους πολίτες να τηρούν τα αυτονόητα.
Οι εργαζόμενοι στις υπηρεσίες καθαριότητας, πέραν της αποκομιδής των απορριμμάτων, πρέπει για λόγους υγιεινής να απολυμαίνουν και τους ανοιχτούς χώρους. Ετσι, για να μπορέσουν να διευκολυνθούν στη δουλειά τους θα πρέπει οι πολίτες να κατεβάσουν τα σκουπίδια τους λίγο προτού περάσουν τα απορριμματοφόρα.
«Το Βήμα» μίλησε με τον περιβαλλοντολόγο δρα Φίλιππο Κυρκίτσο, πρόεδρο της Ελληνικής Εταιρείας Ανακύκλωσης και μέλος στο Διοικητικό Συμβούλιο του εποπτευόμενου από το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΥΠΕΝ) Ελληνικού Οργανισμού Ανακύκλωσης (ΕΟΑΝ).
Θεωρείτε ότι, λόγω του κορωνοϊού, αυξάνεται η μολυσματικότητα των οικιακών απορριμμάτων;
«Εφόσον οι ειδικοί επιστήμονες εκτιμούν ότι το αμέσως επόμενο διάστημα σημαντικό ποσοστό του πληθυσμού θα κολλήσει τον νέο ιό, τότε ναι, θεωρώ ότι θα αυξηθεί η μολυσματικότητα των απορριμμάτων από τις αυξημένες ποσότητες υλικών, όπως μάσκες, γάντια, βαμβάκι, χαρτομάντιλα και άλλο υγειονομικό υλικό που ενδέχεται να χρησιμοποιούν οι πολίτες που έχουν μολυνθεί και βρίσκονται σε καραντίνα».
Πώς θα πρέπει οι πολίτες να αντιμετωπίζουν τα σκουπίδια αυτές τις ημέρες, τα οποία ενδέχεται να έχουν ιικό φορτίο, με δεδομένο ότι υπάρχει πλέον διασπορά του κορωνοϊού στην κοινότητα;
«Θα πρέπει να γνωρίζουν ότι τα σκουπίδια μας για κάποιους μήνες θα έχουν αυξημένη μολυσματικότητα και άρα πρέπει να είναι ιδιαιτέρως προσεκτικοί όταν τα μεταφέρουν ή όταν τα τοποθετούν στους κάδους των απορριμμάτων.
Θα ήταν προτιμότερο να τοποθετούν τα μολυσματικά τους σκουπίδια-υλικά ξεχωριστά, ώστε να μην αναμειγνύονται με τα υπολείμματα τροφίμων. Ετσι, δεν θα κινδυνεύσουν να μεταφερθούν παθογόνοι οργανισμοί σε οικόσιτα ζώα που ενδέχεται να αναζητήσουν τροφή στους κάδους ή στους εργαζομένους στις μονάδες κομποστοποίησης εάν οδηγούνται εκεί τα οργανικά υλικά.
Επίσης, να φορούν γάντια και μάσκες για τη μεταφορά των απορριμμάτων τους».
Πότε πρέπει να κατεβάζουμε τα σκουπίδια;
«Γενικά το βέλτιστο είναι να κατεβάζουμε τα απορρίμματα λίγο πριν περάσει το απορριμματοφόρο. Αυτό ισχύει ακόμη περισσότερο σήμερα, με την αύξηση της μολυσματικότητας των απορριμμάτων, λόγω της πανδημίας. Εάν όμως δεν είναι εφικτό, ας τα κατεβάζουμε όσο πιο κοντά στον χρόνο διέλευσης του απορριμματοφόρου και κυρίως να φροντίζουμε ώστε το καπάκι του κάδου να είναι πάντα κλειστό. Επίσης, προσπαθούμε να κάνουμε όσο καλύτερη και περισσότερη ανακύκλωση μπορούμε για να μειώσουμε τα απορρίμματά μας και να μη χρειάζεται να τα βγάζουμε κάθε ημέρα. Ακόμη, είναι σημαντικό να συμμετέχουμε σε τυχόν πρόγραμμα χωριστής συλλογής των οργανικών εάν υλοποιεί ο δήμος μας, γιατί τότε τα απορρίμματά μας θα γίνουν ελάχιστα».
Σε τι σακούλες θα πρέπει να τα τοποθετούμε;
«Πάντα πρέπει να χρησιμοποιούμε τις ειδικές σακούλες απορριμμάτων που πωλούνται στα super markets σε διάφορα μεγέθη, οι οποίες είναι ανθεκτικές και δένονται επάνω για να μην ανοίγουν εύκολα, ώστε να μην υπάρχουν αρνητικές συνέπειες για τη δημόσια υγεία.
Επίσης, παρότι αυτή την ώρα μάς απασχολεί ο κορωνοϊός, καλό θα ήταν να έχουμε στο πίσω μέρος του μυαλού μας ότι πρέπει να επιλέγουμε σακούλες που είναι κομποστοποιήσιμες (πληρούν το ΕΝ 13432), ώστε να είναι μικρότερες οι επιπτώσεις στο κλίμα και στο περιβάλλον. Διότι κάποια στιγμή η σημερινή κρίση θα ξεπεραστεί».
Υπάρχει κίνδυνος για τους εργαζομένους στην καθαριότητα;
«Ναι, και για αυτόν τον λόγο οι εργαζόμενοι θα πρέπει να εφαρμόζουν σχολαστικά όλα τα μέσα ατομικής προστασίας (π.χ. κράνος, γάντια, μάσκα, παπούτσια κ.ά.) και επιπλέον να αλλάζουν και να αποστειρώνουν συστηματικά τις στολές που φορούν κατά τη διάρκεια της αποκομιδής. Επιπλέον, οι πολίτες, αλλά και το προσωπικό καθαριότητας, θα πρέπει να μεριμνούν ώστε οι κάδοι να παραμένουν πάντα κλειστοί, για να προστατεύονται και τα αδέσποτα ζώα, ιδιαίτερα την περίοδο της πανδημίας».
Απαιτείται ατομική ευθύνη
O περιβαλλοντολόγος Φίλιππος Κυρκίτσος εξηγεί τι πρέπει να κάνουν εργαζόμενοι και πολίτες για τη μείωση της επικινδυνότητας των απορριμάτων. «Η καλύτερη πρόληψη είναι η συστηματική αποκομιδή των κάδων και φυσικά η καθαριότητά τους. Οι κάδοι απορριμμάτων πρέπει να πλένονται συστηματικά, και μαζί με το καθαριστικό να χρησιμοποιείται και απολυμαντικό υγρό για ακόμη μεγαλύτερη προφύλαξη. Στις περιπτώσεις που συσσωρεύονται απορρίμματα σε σωρούς στα πεζοδρόμια ή δίπλα σε κάδους, πρέπει μετά την αποκομιδή των απορριμμάτων να απολυμαίνεται ο χώρος. Τη βελτιστοποίηση της συμπεριφοράς μας σε σχέση με τη διαχείριση των μολυσματικότερων πλέον απορριμμάτων μας θα πρέπει να τη δούμε στο πλαίσιο της ατομικής μας ευθύνης ώστε να ξεπεράσουμε με το μικρότερο δυνατό κόστος το τεράστιο υγειονομικό πρόβλημα που ζούμε».
