Αν και οι εκλύσεις μεθανίου, ενός από τα σημαντικότερα αέρια του θερμοκηπίου, έχουν αυξηθεί κατά 150% τα τελευταία 300 χρόνια, οι επιστήμονες τείνουν να υποεκτιμούν το ρόλο της συγκεκριμένης χημικής ένωσης στην κλιματική αλλαγή, σύμφωνα με νέα μελέτη ερευνητών του Πανεπιστημίου του Ρότσεστερ, τα αποτελέσματα της οποίας δημοσιεύτηκαν πρόσφατα στην επιστημονική επιθεώρηση «Nature».
Οι διαφορετικές πηγές του μεθανίου
Το μεθάνιο το οποίο ανιχνεύεται στην ατμόσφαιρα μπορεί να διαχωριστεί σε δύο μεγάλες κατηγορίες σύμφωνα με την προέλευσή του: στο μεθάνιο το οποίο προέρχεται από πετρώματα όπου έχει συσσωρευτεί με το πέρασμα του χρόνου και σε αυτό το οποίο εκλύεται από φυσικές πηγές όπως υδροβιότοπους ή κτηνοτροφικές δραστηριότητες. Οι γεωλόγοι είναι σε θέση να ξεχωρίσουν την προέλευση των δύο αυτών τύπου μεθανίου μελετώντας τον άνθρακα-14, ένα ραδιενεργό ισότοπο το οποίο είναι ενεργό στις φυσικές εκλύσεις, σε αντίθεση με το μεθάνιο πετρογενούς προέλευσης όπου το ισότοπο έχει διασπαστεί. Ως εκ τούτου, δεδομένου ότι το μεθάνιο το οποίο προέρχεται από τα πετρώματα οφείλεται στην ανθρώπινη δραστηριότητα, όπως η εξόρυξη μεταλλευμάτων, οι επιστήμονες είναι σε θέση να προσδιορίσουν σε ποιον βαθμό ευθύνεται η συγκεκριμένη δραστηριότητα για τα ποσοστά μεθανίου στην ατμόσφαιρα.
Για να μελετήσουν τη μεταβολή της συγκέντρωσης μεθανίου, οι ερευνητές αξιοποίησαν δείγματα πάγου τα οποία είχαν συλλεχθεί στη Γροιλανδία. Τα δείγματα αυτά αποτελούν ένα αρχείο της σύστασης της ατμόσφαιρας εκατοντάδων χιλιάδων χρόνων, αφού εγκλωβίζουν στο εσωτερικό τους πολύ μικρές ποσότητες ατμοσφαιρικού αέρα υπό τη μορφή φυσαλίδων. Οι επιστήμονες μελέτησαν λοιπόν το «αρχείο» αυτό αναλύοντας δείγματα τα οποία είχαν σχηματιστεί στις αρχές του 18ο αιώνα, δηλαδή πριν από την έναρξη της Βιομηχανικής Επανάστασης. Η χρονική αυτή περίοδος τους επέτρεψε να μελετήσουν τις διακυμάνσεις της συγκέντρωσης του ατμοσφαιρικού μεθανίου ξεκινώντας λίγο πριν από την περίοδο της έντονης εκβιομηχάνισης μέχρι τις μέρες μας.
Σημαντική η ανθρωπογενής προέλευση
Τα αποτελέσματα της έρευνας έδειξαν ότι η έκλυση μεθανίου ήταν φυσικής προέλευσης μέχρι περίπου το 1870. Έπειτα, η σύσταση του ατμοσφαιρικού αέρα άρχισε να εμπλουτίζεται με πολύ γρήγορους ρυθμούς σε μεθάνιο πετρογενούς προέλευσης. Μάλιστα, οι επιστήμονες υπολόγισαν ότι σήμερα το ποσοστό σε μεθάνιο ανθρωπογενούς προέλευσης είναι κατά 25-40% μεγαλύτερο από πρόσφατες εκτιμήσεις των ερευνητών.
Όπως επισημαίνεται στη δημοσίευση, η έρευνα αυτή έχει ιδιαίτερη σημασία αφού καταδεικνύει ότι οι ανθρωπογενείς εκλύσεις μεθανίου συμβαίνουν σε μεγαλύτερο βαθμό από τον αναμενόμενο. Έτσι, όπως αναφέρουν, εάν η ανθρωπότητα καταφέρει να μειώσει τις εξορυκτικές δραστηριότητες, δεν είναι μόνο το ποσοστό του διοξειδίου του άνθρακα το οποίο θα μειωθεί σημαντικά αλλά και το ποσοστό του μεθανίου, του οποίο ο ρόλος στην κλιματική αλλαγή αναδεικνύεται εξίσου σημαντικός.
