Απανωτές οι ανακοινώσεις του Πρωθυπουργού για τα οικονομικά μέτρα αντιμετώπισης της κρίσης του κορωνοϊού και εντυπωσιακές εκ πρώτης όψεως. Ωστόσο περισσεύει το παρασκήνιο. Και τα ερωτήματα επίσης. Ιδιαίτερα προβληματίζουν οι αναφορές για το δώρο του Πάσχα στον ιδιωτικό τομέα. Κατά τα φαινόμενα, το δώρο του Πάσχα μπαίνει κι αυτό σε… καραντίνα, και μάλιστα πολύμηνη. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης ανακοίνωσε με κατηγορηματικό τρόπο ότι θα καταβληθεί, αλλά σε χρόνο που θα προσδιοριστεί από την κυβέρνηση.

 

Ετσι μπήκαν ψύλλοι στα αφτιά μας και αναζητήσαμε τις απαντήσεις από τον αρμοδιότερο όλων, τον υπουργό Οικονομικών Χρ. Σταϊκούρα. Ο υπουργός λοιπόν μας είπε ότι το δώρο του Πάσχα στον ιδιωτικό τομέα θα δοθεί το καλοκαίρι, και αυτό γιατί, κατά τη συλλογιστική του, δεν χρειάζεται να πέσει σε χρόνο νεκρό για την αγορά παρά προς το τέλος της κρίσης του κορωνοϊού, προκειμένου να δώσει ώθηση στον ανοδικό κύκλο που θα ξεκινήσει τότε.

 

Επιμένει δε ότι δεν έχει νόημα να προσφέρονται ενισχύσεις και φορολογικές διευκολύνσεις στις πληττόμενες επιχειρήσεις από το κράτος, και την ίδια στιγμή να τις υποχρεώνει να πληρώσουν δώρο Πάσχα από την άλλη, άδεια κατά βάση, τσέπη. Μάλιστα προτίθεται να φέρει σχετικό νόμο προς ψήφιση στη Βουλή τις επόμενες μέρες. Διευκρίνισε ωστόσο ότι ο Πρωθυπουργός είναι σύμφωνος.

 

Στην ένστασή μας ότι θα υπάρξουν αντιδράσεις και ότι δεν είναι σωστό να προβλεφθεί αυτή η δυνατότητα αναβολής και για τις επιχειρήσεις που τούτο τον καιρό υπερκερδοφορούν – όπως για παράδειγμα οι τηλεφωνικές, οι φαρμακευτικές, τα σουπερμάρκετ και τόσες άλλες, οι οποίες όχι δώρο αλλά και μπόνους θα έπρεπε να δώσουν στους υπαλλήλους τους -, μας είπε πως αυτές δεν τις εμποδίζει κανείς να δώσουν τώρα το δώρο του Πάσχα.

 

Σωστά, επιμείναμε, αλλά από τη στιγμή που τους προσφέρετε τη δυνατότητα, γιατί να μην την αξιοποιήσουν; Μας απάντησε ότι δεν πιστεύει ότι θα γίνει κατάχρηση από την πλευρά τους. Δεν θέλουμε να γίνουμε μάντεις κακών, αλλά το επιχείρημά του δεν πείθει, φαντάζει ασθενές και πιθανότατα να καταρριφθεί υπό το βάρος των αντιδράσεων που θα εγερθούν.

 

Γενικώς ο κ. Σταϊκούρας δείχνει συγκρατημένος, προσπαθεί να καλυφθεί έναντι μελλοντικών κινδύνων, να περιορίσει κατά το δυνατόν το κόστος διαχείρισης της κρίσης του κορωνοϊού από εγχώριους πόρους και, αντιθέτως, να αξιοποιήσει όσο γίνεται στην παρούσα φάση τους ευρωπαϊκούς. Για παράδειγμα, δεν θέλει να χρησιμοποιήσει το απόθεμα, το περίφημο «μαξιλάρι», αλλά να το αξιοποιήσει σε επόμενη φάση, όταν η κρίση της δημόσιας υγείας θα έχει ελεγχθεί και θα χρειάζονται πόροι να υποστηριχθεί η ανάπτυξη. Επίσης δεν θέλει να ερεθίσει τους ευρωπαϊκούς θεσμούς τώρα που ενέταξαν την Ελλάδα στο έκτακτο πρόγραμμα επαναφοράς ομολόγων.

Τι πιστεύει ο Τσίπρας

Ολα αυτά πάντως δεν ενθουσιάζουν, αντιθέτως προκαλούν προβληματισμό. Ο πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ Αλέξης Τσίπρας, για παράδειγμα, που μέχρι πρότινος έδειχνε συναινετικός στη διαχείριση της κρίσης του κορωνοϊού από την κυβέρνηση, από προχθές «κρύωσε». Οπως εκμυστηρεύθηκε σε στενούς συνεργάτες του, ενώ έως τις αποφάσεις για την Εκκλησία τα πήγαινε καλά ο Μητσοτάκης, με τις ανακοινώσεις για τα οικονομικά μέτρα κάτι στράβωσε. Μέσα σε 24 ώρες προέβησαν σε διπλές ανακοινώσεις, δίνοντας την αίσθηση ότι πήγαιναν από την αρχή βλέποντας και κάνοντας. Ο ίδιος πάντως δείχνει ανήσυχος και δεν κρύβει ότι τούτη η κρίση θα διαρκέσει πολύ και θα αλλάξει τα πάντα. Εύχεται μόνο και ελπίζει να προκαλέσει τα λιγότερα δυνατά θύματα.

Η ανάπτυξη τον καιρό του ιού

Η σκηνή που θα σας περιγράψω συνέβη την Παρασκευή κατά τη διάρκεια της ετήσιας Γενικής Συνέλευσης της Τράπεζας της Ελλάδος. Ηταν μια συνέλευση που περίμενε εδώ και καιρό ο Γιάννης Στουρνάρας και για τον λόγο αυτόν προετοιμαζόταν. Μελετούσε προσεκτικά την ομιλία του, την πρώτη που θα έκανε σε Γενική Συνέλευση χωρίς μνημόνια και περιορισμούς, χωρίς την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ, αλλά ο κορωνοϊός τού χάλασε τα σχέδια. Εκεί που προέβλεπε ανάπτυξη 2,4%, ανακοίνωσε μηδενική ανάπτυξη. Περίμενε να υπάρξουν ρυθμίσεις για τα κόκκινα δάνεια και ανακοίνωσε τον κίνδυνο να υπάρξουν νέα κόκκινα δάνεια ενώ, το σημαντικότερο, δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο να ξεφύγει και το δημόσιο χρέος. Τι να κάνει;

 

Ετσι στην ομιλία του «ξέφυγε» (ίσως πρώτη φορά συμβαίνει κάτι τέτοιο) από τα… οικονομικά και τα τραπεζικά και το «γύρισε» στις κοινωνικές και πνευματικές αρετές και  αξίες. Και στον κορωνοϊό. Εκανε συγκεκριμένα λόγο για ευθύνη, συνεργασία, αλληλεγγύη, συλλογικότητα, ορθολογισμό, συντονισμό, αξιοποίηση και εφαρμογή της επιστημονικής γνώσης, ενώ αναφέρθηκε σε «υπεύθυνη και ικανή ηγεσία που αποκτά καίρια σημασία για τη διαχείριση της πανδημίας».

Τώρα εάν απορείτε πώς ο κ. Στουρνάρας έκανε Γενική Συνέλευση σε περίοδο κορωνοϊού που δεν επιτρέπονται οι συναθροίσεις, σας ενημερώνω ότι συγκεντρώθηκαν τελικά 30 άτομα και ο διοικητής άνοιξε τρεις μεγάλες αίθουσες για να τους βάλει όλους μέσα. Δέκα άτομα σε κάθε αίθουσα. Οποιος έμπαινε στην Τράπεζα την Παρασκευή τον θερμομετρούσαν και εάν ήταν απύρετος του έδιναν δώρο ένα μπουκαλάκι αντισηπτικού τζελ.

Μέτρα ανακούφισης

Σπαζοκεφαλιά αποτελεί για την κυβέρνηση το πώς θα μπορέσει να διατηρήσει και την πίτα ολόκληρη και τον σκύλο χορτάτο. Μα… βάζοντας βαθιά το χέρι στην τσέπη. Εκτακτες τηλεδιασκέψεις την προηγούμενη εβδομάδα του ενεργειακού και του οικονομικού επιτελείου της κυβέρνησης με τη Διοίκηση της ΔΕΗ αλλά και τους ιδιώτες προμηθευτές και παραγωγούς ηλεκτρικής ενέργειας έβαλαν στο… κάδρο το ακραίο σενάριο της αναστολής πληρωμών και στα τιμολόγια ρεύματος για τις χιλιάδες επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά που πλήττονται από τα απόνερα της ύφεσης που έχει φέρει η πανδημία του κορωνοϊού.

 

Τα όποια μέτρα ανακούφισης θα βαρύνουν τα κρατικά ταμεία, διαμηνύουν σε όλους τους τόνους κυβερνητικά χείλη, με τις προσπάθειες να εστιάζουν στη ΔΕΗ, η οποία ήδη αντιμετωπίζει την ανοιχτή πληγή των ληξιπρόθεσμων οφειλών, οι οποίες έχουν φτάσει τα 2,5 δισ. ευρώ, και η δημιουργία νέων χρεών απειλεί να τη ρίξει στα… βράχια. Ωστόσο, την ίδια στήριξη θα έχουν και οι ανταγωνιστές της, οι ιδιώτες προμηθευτές ρεύματος, καθώς και εκείνοι αναμένεται να πληγούν από τις οικονομικές απώλειες που φέρνει ο κορωνοϊός.

Δυνατή ομάδα

Μπορεί ο κορωνοϊός να έχει χτυπήσει τους πάντες και τα πάντα, αλλά στο Μεταναστευτικό δεν χωρούν καθυστερήσεις. Ο Γιώργος Κουμουτσάκος εμπλουτίζει την ομάδα του με έμπειρα στελέχη, ώστε να υπηρετήσει τη στρατηγική της διεθνοποίησης που αποτελεί και κεντρική επιλογή του Πρωθυπουργού. Στο πλαίσιο αυτό, όρισε πρόσφατα επικεφαλής του γραφείου του τον πρέσβη επί τιμή Φραγκίσκο Βέρρο. Πρόκειται για μια κομβικής σημασίας προσθήκη σε μια ήδη δυνατή ομάδα, καθώς παρά τις προκλήσεις που θέτει ο κορωνοϊός επίκειται τόσο η δύσκολη διαπραγμάτευση για την τροποποίηση της Δήλωσης ΕΕ – Τουρκίας του 2016 όσο και εκείνη για ένα νέο Ευρωπαϊκό Σύμφωνο για τη Μετανάστευση και το Ασυλο.

Ο Εβρος αντέχει

«Κρατάμε καλά, αντέχουμε και θα αντέξουμε στον Εβρο, είμαστε όρθιοι» λέει ο υπουργός Δημόσιας Τάξης Μιχ. Χρυσοχοΐδης μετά τις συνεχείς επιθέσεις που σημειώνονται στα ελληνοτουρκικά σύνορα και προσθέτει: «Το σύνθημά μας είναι “δεν θα περάσουν και δεν θα τους περάσει”». Πάντως τούτες τις ημέρες στα σύνορα βρίσκονται, βοηθούν και συμπαραστέκονται στις ελληνικές δυνάμεις ασφαλείας οι άνδρες της Frontex: «Βρίσκονται στην πρώτη γραμμή υπερασπιζόμενοι τα ευρωπαϊκά σύνορα και έχουν δική τους αντίληψη για τις ακρότητες που γίνονται απέναντι» λέει ο υπουργός. Σύντομα θα αναρτηθούν τιμητικά στις Καστανιές οι σημαίες όλων των χωρών που μετέχουν στη Frontex για να τις βλέπουν οι Tούρκοι.

Οταν υπάρχει έλλειψη αναπνευστήρων, μασκών, μόνιτορ και άλλων ιατρικών αναλωσίμων για την αντιμετώπιση του κορωνοϊού και την ενίσχυση των μονάδων εντατικής θεραπείας απαιτείται καθολική προσπάθεια. Πάντοτε σε δύσκολες εθνικές περιπτώσεις η ιδιωτική πορωτοβουλία αναλάμβανε δράση ως συμπληρωματική της κρατικής προσπάθειας. Η Αναστασία Κοτανίδου, πρόεδρος του ΔΣ της Εταιρείας Εντατικής Θεραπείας, μαζί με τον ακαδημαϊκό Χαρ. Ρούσσο ζήτησαν τη συνδρομή της Ενωσης Ελλήνων Εφοπλιστών και εν συνεχεία των προέδρων των Ιδρυμάτων. Η επιθυμία όλων αυτών που πρόσφεραν ήταν, όπως ζήτησε η κυρία Κοτανίδου, να παραμείνουν ανώνυμοι. Η ανταπόκρισή τους ήταν συγκινητική. Εις εξ αυτών ανέλαβε αμέσως την αγορά 130 αναπνευστήρων, άλλος 57 μόνιτορ. Μέσα σε λίγες μόνον ημέρες αγοράστηκαν περισσότεροι από 350 αναπνευστήρες καθώς και μόνιτορ, μάσκες, αδιάβροχες ιατρικές μπλούζες και ό,τι άλλο αναλώσιμο απαιτείται για τη λειτουργία των Εντατικών. Και το σημαντικότερο; Δεν δήλωσαν απλώς ότι θα αγοράσουν, αλλά βρήκαν κιόλας από πού θα τα αγοράσουν στη διεθνή αγορά, όπου σπανίζουν.