Την εγκύκλιο που ρυθμίζει το καθεστώς αδειών ειδικού σκοπού στους δημοσίους υπαλλήλους, λόγω κορωνοϊού, έδωσε στη δημοσιότητα το υπουργείο Εσωτερικών.
Τι προβλέπει η εγκύκλιος
Σε περίπτωση που υπάλληλοι του Δημοσίου έχουν τέκνα που φοιτούν σε βρεφονηπιακούς και παιδικούς σταθμούς και σχολικές μονάδες, των οποίων η λειτουργία αναστέλλεται προσωρινά, βάσει υπουργικών αποφάσεων που εκδίδονται κατ’ εξουσιοδότηση των διατάξεων της από 25.2.2020 Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου (Α΄ 42) «Κατεπείγοντα μέτρα αποφυγής και περιορισμού της διάδοσης του κορωνοϊού», και ειδικότερα τέκνα που φοιτούν έως και την τάξη της Γ΄ Γυμνασίου, δύνανται να απουσιάζουν από την υπηρεσία τους για το χρονικό διάστημα αναστολής της λειτουργίας των εκπαιδευτικών μονάδων στις οποίες φοιτούν τα τέκνα τους.
Για κάθε τέσσερις (4) ημέρες απουσίας για τον ανωτέρω σκοπό:
οι τρεις (3) ημέρες καταγράφονται από την αρμόδια υπηρεσία ως δικαιολογημένη απουσία λόγω προσωρινής αναστολής λειτουργίας του σταθμού ή της σχολικής μονάδας όπου φοιτά τέκνο του/της υπαλλήλου και κατά τη διάρκεια αυτής καταβάλλονται αποδοχές και
η μία (1) ημέρα απουσίας αποτελεί κανονική άδεια.
Σε περίπτωση που ο υπάλληλος κάνει χρήση της εν λόγω ειδικής άδειας είτε συνεχόμενα είτε διακεκομμένα, οι αρμόδιες Υπηρεσίες Προσωπικού για την αιτιολόγηση της συγκεκριμένης ειδικής άδειας απουσίας, θα υπολογίζουν την άδεια ανά τετραήμερο χρήσης, οπότε και η μία εκ των τεσσάρων συνολικά ημερών απουσίας θα αποτελεί κανονική άδεια.
Σε περίπτωση που χωρίς υπαιτιότητα του υπαλλήλου, ιδίως σε περίπτωση που λήξει η αναστολή λειτουργίας των σχολικών μονάδων, των βρεφονηπιακών και παιδικών σταθμών, ο υπάλληλος έχει λάβει λιγότερο των τεσσάρων ημερών της άδειας ειδικού σκοπού, οπότε και δεν είναι δυνατός ο υπολογισμός ανά τετραήμερο, οι ως άνω μία (1) έως τρεις (3) ημέρες απουσίας αποτελούν άδεια ειδικού σκοπού.
Δικαιολογητικά που απαιτούνται
3. Απαιτούμενα δικαιολογητικά για τη χορήγηση της άδειας ειδικού σκοπού:
Για τη δικαιολόγηση της απουσίας, σύμφωνα με τα προαναφερόμενα, οι υπάλληλοι:
- ενημερώνουν αμελλητί την οικεία Διεύθυνση Προσωπικού για την προσωρινή αναστολή της λειτουργίας του σταθμού ή της σχολικής μονάδας, όπου φοιτά το τέκνο τους και
- προσκομίζουν υπεύθυνη δήλωση ή βεβαίωση από την οποία προκύπτει ότι το τέκνο τους φοιτά στη συγκεκριμένη δομή. Σε περίπτωση αδυναμίας άμεσης προσκόμισης των ανωτέρω δικαιολογητικών, οι υπάλληλοι ενημερώνουν σχετικά την οικεία Διεύθυνση Προσωπικού και τα προσκομίζουν εντός εύλογου χρονικού διαστήματος. Η οικεία Διεύθυνση Προσωπικού οφείλει να διασταυρώσει την αναστολή της λειτουργίας της δομής, βάσει της σχετικής ανάρτησης στην ιστοσελίδα του Υπουργείου Παιδείας και Θρησκευμάτων. Οι ανωτέρω ενέργειες από πλευράς των υπαλλήλων του Δημοσίου δεν απαιτούνται σε περίπτωση καθολικής αναστολής λειτουργίας των σταθμών και σχολικών μονάδων και σε περίπτωση που ο υπάλληλος έχει ήδη ενημερώσει στο παρελθόν για φορέα εκπαίδευσης, στον οποίο φοιτά το τέκνο του και προκύπτει ήδη από το Αρχείο της Υπηρεσίας.
4. Περιπτώσεις και τρόπος χορήγησης της ειδικής άδειας:
Η ειδική άδεια κατά τα ανωτέρω χορηγείται, κατά περίπτωση, ως εξής:
α) Αν και οι δύο γονείς είναι υπάλληλοι του Δημοσίου που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής: με κοινή τους δήλωση που κατατίθεται στις υπηρεσίες τους καθορίζεται ποιος από τους δύο κάνει χρήση της ειδικής άδειας, εκτός αν με την ίδια δήλωση καθορίζουν χρονικά διαστήματα χρήσης της ειδικής άδειας εκ περιτροπής, η οποία για να χαρακτηριστεί ως άδεια ειδικού σκοπού κατά τα ανωτέρω, δεν θα πρέπει να είναι μικρότερη των τεσσάρων ημερών ανά γονέα. Σε περίπτωση που ένας εκ των δύο γονέων υπαλλήλων του Δημοσίου απασχολείται σε φορέα, του οποίου έχει ανασταλεί η λειτουργία (π.χ. σχολεία) και δεν απασχολείται για το λόγο αυτό σε άλλη υπηρεσία δεν χορηγείται η ειδική άδεια.
β) Αν ένας εκ των δύο γονέων απασχολείται στον ιδιωτικό τομέα για τη χορήγηση της
άδειας ειδικού σκοπού, απαιτείται η προσκόμιση υπεύθυνης δήλωσης του γονέα που απασχολείται στον ιδιωτικό τομέα περί μη χρήσης της ειδικής άδειας ή της εργασίας εξ αποστάσεως ή περί μη τροποποίησης του ωραρίου και του τρόπου οργάνωσης του χρόνου εργασίας κατά το άρθρο 4 της ίδιας ως άνω ΠΝΠ.
Στο σημείο αυτό διευκρινίζεται ότι με το άρθρο 4 της σχετικής ΠΝΠ ρυθμίζονται, μεταξύ άλλων, αντίστοιχα θέματα για τους εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα, οπότε και οι Διευθύνσεις Προσωπικού θα πρέπει σε συνδυασμό με τις διατάξεις του αρ. 5 που αφορούν σε υπαλλήλους του Δημοσίου να ελέγξουν και τα αντίστοιχα προβλεπόμενα για τους εργαζόμενους στον ιδιωτικό τομέα, κατά το μέρος που ο/η σύζυγος του υπαλλήλου του Δημοσίου εργάζεται στον ιδιωτικό τομέα.
Ειδικά, σε περιπτώσεις που ο/η σύζυγος του/ της υπαλλήλου του Δημοσίου απασχολείται στον ιδιωτικό τομέα και έχει τροποποιηθεί το ωράριο εργασίας ή ο τρόπος οργάνωσης του χρόνου εργασίας του/της, στον/ στην υπάλληλο του Δημοσίου χορηγείται υποχρεωτικά, ανεξαρτήτως της αίτησης του/ της υπαλλήλου, η διευκόλυνση του μειωμένου ωραρίου του άρθρου 5 της ΠΝΠ. Ως εκ τούτου στις περιπτώσεις αυτές η άδεια ειδικού σκοπού χορηγείται κατ’ εξαίρεση μόνο εφόσον με βάση το αντικείμενο της υπηρεσίας και τα καθήκοντα που ασκεί, ο/η υπάλληλος δεν μπορεί να κάνει χρήση της διευκόλυνσης του μειωμένου ωραρίου.
Εξυπακούεται ότι δεν δικαιούται να κάνει χρήση της ειδικής άδειας ο υπάλληλος του Δημοσίου, του οποίου ο/η σύζυγος εργάζεται σε επιχείρηση του ιδιωτικού τομέα, της οποίας έχει ανασταλεί η λειτουργία. Για το λόγο αυτό θα πρέπει, προκειμένου να είναι δυνατή η δικαιολογημένη κατά τα ανωτέρω χορήγηση άδειας ειδικού σκοπού, ο υπάλληλος του Δημοσίου να προσκομίζει κάθε σχετικό απαιτούμενο δικαιολογητικό από τον εργοδότη του/ της συζύγου που εργάζεται στον ιδιωτικό τομέα, ότι η εν λόγω επιχείρηση δεν τελεί σε αναστολή λειτουργίας και σε περίπτωση αδυναμίας προσκόμισης του ως άνω δικαιολογητικού προσκομίζεται σχετική υπεύθυνη δήλωση.
Σε περίπτωση που ο/η σύζυγος του υπαλλήλου του Δημοσίου είναι ελεύθερος επαγγελματίας, η χορήγηση της άδειας ειδικού σκοπού στον υπάλληλο του Δημοσίου θα εξετάζεται κατά περίπτωση και βάσει προσκομιζόμενων από τον υπάλληλο του Δημοσίου δικαιολογητικών, από τα οποία θα αποδεικνύεται ότι δεν είναι δυνατή η φροντίδα των τέκνων να ασκηθεί από τον/την σύζυγο ελεύθερο επαγγελματία, λόγω επαγγελματικών υποχρεώσεων.
Τα ως άνω αποτελούν κρίσιμα στοιχεία προκειμένου να τηρείται αφενός η νομιμότητα κατά τη χορήγηση της εν λόγω άδειας και αφετέρου προκειμένου να πληρούται ο σκοπός χορήγησής της.
γ) Αν ο/η σύζυγος του/της υπαλλήλου του Δημοσίου που απασχολείται στους φορείς που εμπίπτουν στο πεδίο εφαρμογής της ΠΝΠ, απουσιάζει με οποιαδήποτε άδεια, ιδίως άδεια ανατροφής τέκνου και άδεια υπηρεσιακής εκπαίδευσης, κατά το ίδιο χρονικό διάστημα για το οποίο γίνεται αίτηση χορήγησης της άδειας ειδικού σκοπού, με εξαίρεση την αναρρωτική άδεια εξαιτίας της οποίας δεν είναι δυνατή η φροντίδα τέκνων, ο/η σύζυγος δεν δικαιούται να κάνει χρήση της ειδικής άδειας, καθώς η φροντίδα των τέκνων δύναται να παρασχεθεί από τον γονέα που τελεί σε άδεια. Εξυπακούεται ότι σε περίπτωση που η σύζυγος απουσιάζει με άδεια μητρότητας, λόγω κυήσεως ή λοχείας, ο σύζυγος υπάλληλος του δημοσίου δικαιούται την άδεια ειδικού σκοπού.
δ) Αν ο/η σύζυγος του/της υπαλλήλου του Δημοσίου δεν εργάζεται, ο/η σύζυγος δεν δικαιούται να κάνει χρήση της ειδικής άδειας, με εξαίρεση την περίπτωση κατά την οποία ο γονέας, που δεν εργάζεται, νοσηλεύεται για οποιονδήποτε λόγο ή νοσεί από τον κορωνοϊό ή είναι άτομο με αναπηρία (ΑμεΑ) και λαμβάνει επίδομα από τον Οργανισμό Προνοιακών Επιδομάτων και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΟΠΕΚΑ). Στην περίπτωση αυτή απαιτείται η προσκόμιση σχετικής υπεύθυνης δήλωσης. Εν προκειμένω διευκρινίζεται ότι για τις διατάξεις της παρούσας ΠΝΠ ως σύζυγος ΑμεΑ κατά τα ανωτέρω είναι το άτομο που λόγω της αναπηρίας λαμβάνει επίδομα από τον ΟΠΕΚΑ, οπότε και στην περίπτωση αυτή θα πρέπει να προσκομιστούν στην αρμόδια Διεύθυνση Προσωπικού τα σχετικά δικαιολογητικά περί καταβολής του επιδόματος από τον ΟΠΕΚΑ.
Ποιος δικαιούται την άδεια σε περίπτωση διαζυγίου
ε) Σε περίπτωση διαζυγίου, διάστασης ή τέκνου γεννημένου εκτός γάμου την ειδική άδεια δικαιούται ο/η γονέας που ασκεί αποκλειστικά την επιμέλεια των τέκνων. Η ίδια διευκόλυνση ισχύει και για γονείς τέκνων που φοιτούν σε ειδικά σχολεία ή σχολικές μονάδες ειδικής αγωγής και εκπαίδευσης, ανεξαρτήτως ορίου ηλικίας των παιδιών.
Σε περίπτωση που δεν προκύπτει ήδη από το αρχείο της υπηρεσίας το επάγγελμα ή ο φορέας απασχόλησης του/ της συζύγου γονέα υπαλλήλου προσκομίζεται σχετική βεβαίωση ή υπεύθυνη δήλωση.
5. ΜΕΙΩΜΕΝΟ ΩΡΑΡΙΟ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ
Αντί της χρήσης της ειδικής άδειας κατά τα ανωτέρω, οι υπάλληλοι του Δημοσίου
δύνανται, κατόπιν αίτησής τους, να εργαστούν με μειωμένο ωράριο εργασίας, μέχρι και 25% ημερησίως, χωρίς ανάλογη μείωση των αποδοχών τους. Σε περίπτωση χρήσης της διευκόλυνσης του προηγούμενου εδαφίου, ο υπάλληλος υποχρεούται, μετά την άρση προσωρινής αναστολής λειτουργίας των σταθμών ή σχολικών μονάδων, να απασχοληθεί τις αντίστοιχες ώρες μείωσης του ωραρίου εργασίας, σύμφωνα με το πρώτο εδάφιο, πέραν του ωραρίου του χωρίς αμοιβή υπερωριακής απασχόλησης, οπότε ο χρόνος αυτός υπολογίζεται ως πραγματική υπηρεσία.
Από την υποχρέωση υπερωριακής απασχόλησης του προηγούμενου εδαφίου εξαιρούνται περιπτώσεις λήξης της σύμβασης εργασίας ιδιωτικού δικαίου ορισμένου χρόνου.
Σε περίπτωση χρήσης της διευκόλυνσης μειωμένης απασχόλησης, η εργασία δύναται να παρέχεται και σε ώρες πέραν του εκ του νόμου καθορισμένου ωραρίου των δημοσίων υπηρεσιών.
Αν ένας εκ των δύο γονέων απασχολείται στον ιδιωτικό τομέα και επιλέγει τη χρήση της διευκόλυνσης εργασίας, σύμφωνα με το άρθρο 4 της σχετικής ΠΝΠ, ο/η υπάλληλος που απασχολείται στο Δημόσιο και επιλέγει τη χρήση της διευκόλυνσης μειωμένου ωραρίου εργασίας, δύναται να παρέχει εργασία κατά τις ώρες που δεν εργάζεται ο/η γονέας που απασχολείται στον ιδιωτικό τομέα, ακόμα και σε ώρες πέραν του εκ του νόμου καθορισμένου ωραρίου των δημόσιων υπηρεσιών.
Παράδειγμα:
Σε περίπτωση γονέων που είναι και οι δύο υπάλληλοι του Δημοσίου, σε υπηρεσίες που είτε λειτουργούν σε βάρδιες είτε όχι και ένας εκ των δύο υποβάλλει αίτηση μειωμένης απασχόλησης κατά τις ώρες 7.00- 13.00 και ο άλλος για τις ώρες 14.00-20.00, προκειμένου να έχουν τη δυνατότητα φροντίδας των τέκνων τους, κατά την εφαρμογή των ανωτέρω υποχρεωτικά η υπηρεσία θα λειτουργήσει κατά τις ως άνω απογευματινές ώρες. Το ίδιο ισχύει εάν ο ένας γονέας είναι υπάλληλος του Δημόσιου και ο άλλος εργάζεται στον ιδιωτικό τομέα.
Τέλος, δεδομένης της επιτακτικής ανάγκης είναι δυνατό, κατόπιν ενημέρωσης των προϊσταμένων τους, οι γονείς υπάλληλοι που θα συνεχίσουν να απασχολούνται κατά πλήρες ωράριο, για όσο διάστημα έχει ανασταλεί η λειτουργία των βρεφονηπιακών και παιδικών σταθμών και των σχολικών μονάδων και εφόσον αυτό είναι απαραίτητο για την εξυπηρέτηση φροντίδας των τέκνων τους, να τροποποιούν εκτάκτως την ημερήσια ώρα προσέλευσης και αποχώρησής τους, κατά παρέκκλιση του ωραρίου εργασίας που έχουν επιλέξει κατ’ εφαρμογή των διατάξεων της αριθ. ΔΙΑΔΠ/Γ2γ/οικ/1692/27-6-2006 υπουργικής απόφασης «Καθιέρωση ωρών προσέλευσης και αποχώρησης των υπαλλήλων των δημοσίων υπηρεσιών και των Ν.Π.Δ.Δ.», όπως ισχύει.
Για την εύρυθμη λειτουργία ωστόσο των υπηρεσιών, θα πρέπει να ενημερώνεται σχετικά και η αρμόδια Διεύθυνση Προσωπικού για την σχετική συναίνεση από τον αρμόδιο προϊστάμενο της κατ΄ εξαίρεση αυτής αλλαγής ωραρίου εφόσον αυτό είναι επιτρεπτό βάσει των αρμοδιοτήτων της Υπηρεσίας και των καθηκόντων του υπαλλήλου.
6. Προσωπικό Υπουργείου Υγείας, φορέων παροχής υπηρεσιών υγείας, Υπουργείου Μετανάστευσης και Ασύλου και τους φορείς αυτού, καθώς και το ένστολο προσωπικό
Για την εφαρμογή των διατάξεων των παρ. 1 έως 4 του αρ. 5 της σχετικής ΠΝΠ, για τους υπαλλήλους που απασχολούνται, με οποιοδήποτε καθεστώς εργασίας, στο Υπουργείο Υγείας, σε φορείς παροχής υπηρεσιών υγείας, στο Υπουργείο Μετανάστευσης και Ασύλου και τους φορείς αυτού, καθώς και για το ένστολο προσωπικό, απαιτείται αιτιολογημένη απόφαση του αρμόδιου οργάνου της υπηρεσίας. Τα αρμόδια όργανα αποφαίνονται εάν είναι δυνατή η παροχή των διευκολύνσεων των παρ. 1 έως και 4 ή, στην περίπτωση που και οι δύο γονείς υπηρετούν στους ανωτέρω φορείς ή είναι ένστολο προσωπικό, σε ποιον από τους δύο γονείς είναι δυνατή η παροχή, με βάση τη θέση όπου υπηρετούν και τα καθήκοντα που ασκούν.
7. Εκ περιτροπής εργασία- προσωπικό ασφαλείας
Σε περίπτωση επιτακτικής ανάγκης, κατά την οποία πρέπει να ανασταλεί ή να περιοριστεί η λειτουργία δημόσιας υπηρεσίας, δύναται, κατά την κρίση του οικείου Υπουργού ή του αρμόδιου οργάνου διοίκησης του φορέα, να προσδιορίζεται ο αριθμός των υπαλλήλων που πρέπει να παρίστανται καθημερινά στην υπηρεσία, με δυνατότητα εκ περιτροπής εργασίας ή και με τον ορισμό κατ’ εξαίρεση προσωπικού ασφαλείας. Στην περίπτωση αυτή λαμβάνονται τα απαραίτητα μέτρα, προκειμένου να εξασφαλίζεται, ανάλογα με τη φύση του αντικειμένου της υπηρεσίας, η δυνατότητα εξ αποστάσεως παροχής εργασίας με τη χρήση ηλεκτρονικών μέσων.
