Οι κοινοτοπίες κουράζουν, αλλά στην παρούσα συγκυρία αξίζει τον κόπο να υποπέσουμε στο αμάρτημα να θυμίσουμε για μια φορά ακόμη πόση σημασία έχει η επιλογή των λέξεων στον δημόσιο λόγο. Εχει σημασία, λοιπόν, το ότι άλλα στελέχη της κυβέρνησης περιγράφουν την κατάσταση στον Εβρο ως «υπερβολική συγκέντρωση τουρκικών δυνάμεων ασφαλείας και προσφύγων, οι οποίοι επιχειρούν να εισέλθουν παρανόμως, που εγκυμονεί κινδύνους» και άλλα ότι «είμαστε αντιμέτωποι με εισβολή»! Εχει σημασία αν επιλέγεις να αντιμετωπίσεις τον τυχοδιωκτισμό της Τουρκίας με αποφασιστικότητα, εγκράτεια και σοβαρότητα ή αν προκρίνεις έναν λόγο που αυτομάτως οδηγεί σε φόβο, φανατισμό και εθνικιστικές εξάψεις.
Αλλά και από την οικονομική πλευρά να το δούμε, πώς βοηθά μια χώρα που μόλις προσπαθεί να σηκώσει κεφάλι να καταληφθεί από μαζικό φόβο; Από τη μια ο κορωνοϊός που θα επιβραδύνει οπωσδήποτε την ανάπτυξη, από την άλλη οι εισβολείς που θα μας καταλάβουν, η σύμπτωση γίνεται ανυπόφορη.
Μια πολιτεία που παίρνει αμέσως τα απαραίτητα μέτρα, τόσο στο πεδίο των συνόρων όσο και στο διπλωματικό, όπως έπραξε η παρούσα κυβέρνηση, οφείλει παράλληλα να επικοινωνεί με λόγο κατευναστικό, λόγο ελπίδας και προοπτικής. Η παρούσα κρίση ως ευκαιρία αυτοπροβολής και κομματικών αντιπαραθέσεων, με πληκτική λογοδιάρροια στα μέσα ενημέρωσης, όπου συνωστίζονται εχθροί και φίλοι υπερθεματίζοντας ή κατακρίνοντας, προσφέρει χείριστη υπηρεσία στην πατρίδα.
Αποφασιστικότητα και ηρεμία είναι αυτό χρειαζόμαστε, όχι τηλεοπτικούς διαγωνισμούς εθνικοφροσύνης και εκδοχών πατριωτισμού. Και αυτό αφορά όλο το διαθέσιμο ρεπερτόριο στην κλίμακα Αριστεράς – Δεξιάς.
Ακούστηκε και μια ακόμη λέξη εμπρηστική τις τελευταίες ημέρες από κυβερνητικά χείλη. Περισσότερα του ενός κυβερνητικά στελέχη, όταν ρωτήθηκαν αν εξετάζεται η περίπτωση εγκατάστασης κλειστών κέντρων διαμονής προσφύγων σε ξερονήσια, απάντησαν ότι είναι ένα «ανοιχτό ενδεχόμενο»!
Αντιλαμβάνομαι την πίεση που δέχεται η κυβέρνηση στο συγκεκριμένο θέμα, το πολιτικό κόστος που αναλαμβάνει, ελπίζω απλώς να μη θέλει να απορρίψει εξαρχής το «ενδεχόμενο» για να μην ερεθίσει τις τοπικές κοινωνίες. Πουθενά στον πολιτισμένο κόσμο, όμως, δεν εξορίζουν τους πρόσφυγες. Τους εγκαθιστούν με αξιοπρέπεια, τους ενημερώνουν για τους κανόνες, είναι αμείλικτοι με τα κρούσματα παραβατικότητας, εφαρμόζουν αυστηρά τη νομιμότητα. Εδώ, ύστερα από πέντε χρόνια άθλιων πρακτικών εγκατάστασης και διαχείρισης, καταλήξαμε σε «παν ενδεχόμενο».
Είναι περιττό να θυμίσω πόσο αρνητικά φορτισμένη είναι αυτή η λέξη, τα «ξερονήσια», στην Ελλάδα. Υπήρξαν τόποι μαρτυρίου ανθρώπων που διώχτηκαν για το φρόνημα κι όχι για τις πράξεις τους. Οσοι απερίσκεπτα εξετάζουν το ενδεχόμενο νέων ξερονησιών, αν δεν ζυγίζουν τη διεθνή κατακραυγή, ας μην υποτιμήσουν τον εσωτερικό διχασμό που θα προκαλέσει μια τέτοια επιλογή. Αυτή τη στιγμή μάς είναι παντελώς αχρείαστος, αν όχι επικίνδυνος.