Το Μέγαρο Μαξίμου, μπορώ να σας βεβαιώσω ότι αυτό τον καιρό ζει τις χειρότερες των ημερών του μετά την ανάληψη των πρωθυπουργικών καθηκόντων από τον κ. Μητσοτάκη. Μήτε γέλια, μήτε χαρές πια. Οι πολλές, συνδυασμένες και επαναλαμβανόμενες κρίσεις δεν αφήνουν περιθώρια χαρούμενων και ανέφελων στιγμών. Αντιθέτως, όπως μεταφέρουν οι γνωρίζοντες, επικρατούν εντάσεις και αναστατώσεις. Οι επικρίσεις περισσεύουν, η γκρίνια και η κατήφεια έχουν για τα καλά εγκατασταθεί στα ενδότερα του Μεγάρου και μαζί βεβαίως επιτείνεται η απογοήτευση για πρόσωπα και επιλογές.
Ειδικά για την εξέλιξη του μεταναστευτικού και προσφυγικού προβλήματος το Μέγαρο Μαξίμου βρίσκεται σε κατάσταση τραγικού αδιεξόδου. Οι επιτελείς του Πρωθυπουργού διαπιστώνουν τώρα ότι όλα ήταν λάθος εξ αρχής και πως χάθηκε πολύτιμος χρόνος. Η επικράτηση της αστυνομικής διαχείρισης του προβλήματος υπήρξε, αν μη τι άλλο, ατυχής. Ο κ. Χρυσοχοΐδης ανέλαβε προθύμως μεν και το Μεταναστευτικό, αλλά στην πορεία, μετά τις πολλές νεοδημοκρατικές αντιδράσεις στην ενδοχώρα, έχασε την μπάλα και επί της ουσίας αποσύρθηκε.
Ακολούθως και η ανάθεση της όλης διαχείρισης στον στρατηγό υπήρξε επίσης ατυχής και αναποτελεσματική. Ο στρατηγός είχε εγκαίρως καταγραφεί, από την εποχή που ακολουθούσε τον Πάνο Καμμένο στις εξορμήσεις του στα στρατόπεδα, περισσότερο ως δημοσιοσχεσίτης παρά ως αποτελεσματικός διαχειριστής. Και βεβαίως υποτιμήθηκαν ο κύκλος του Βορείου Αιγαίου και η οργανωμένη δράση διαφόρων επιθετικών κύκλων, οι οποίοι με τον καιρό έπεισαν και τους άλλοτε φιλικούς προς τους μετανάστες κατοίκους να ακολουθήσουν τη γραμμή της έντασης και της αντιπαράθεσης.
Το ποτήρι ωστόσο ξεχείλισε τις τελευταίες μέρες, μετά τα επαναλαμβανόμενα μπρος-πίσω. Πρώτα με τον αρμόδιο υπουργό Νότη Μηταράκη που επέλεξε τις επιτάξεις ιδιωτικών χώρων για τα κλειστά κέντρα και υποχώρησε μετά τις πρώτες αντιδράσεις, δίδοντας χρόνο και έδαφος στους κύκλους που ετοίμαζαν σημαντικές κινητοποιήσεις. Και στη συνέχεια η εσπευσμένη αποστολή διμοιριών ΜΑΤ, οι οποίες αναγκάστηκαν σε άτακτη υποχώρηση μετά τα εκτεταμένα αιματηρά γεγονότα. Τώρα αναζητούνται εναγωνίως λύσεις από τον ίδιο τον Πρωθυπουργό. Δυστυχώς στην αυτή γραμμή της δυναμικής αποτροπής των μεταναστευτικών ροών. Σύμφωνα μάλιστα με ασφαλείς πληροφορίες, εξετάζεται η λύση των βραχονησίδων και των ακατοίκητων νησιών, κατά τα πρότυπα της Αυστραλίας. Μια ιδέα που εδώ και καιρό συζητείται στους κύκλους της κυβέρνησης, αλλά απορρίπτεται για ευνόητους λόγους. Μπρος στο αδιέξοδο ωστόσο και την εμφανή πια μετά τα γεγονότα της Ιντλίμπ απελευθέρωση νέων μεταναστευτικών ροών από την Τουρκία, επανέρχεται δυναμικά. Οι θιασώτες της ιδέας πάντως δείχνουν να αγνοούν προκλητικά την ιστορικότητα του τόπου και τους αναπόφευκτους συνειρμούς που τέτοιες ιδέες γεννούν. Αλλά, όπως έλεγε και ο συγχωρεμένος Γιώργης Γεννηματάς, «η Δεξιά είναι αδέξια» στη διαχείριση μεγάλων κοινωνικών προβλημάτων. Κατά τα φαινόμενα, έχουν βαλθεί όλοι να επιβεβαιώσουν τη γεννηματική ρήση.
Αλλά δεν είναι μόνο η μεταναστευτική κρίση που γεννά εντάσεις και αμφισβητήσεις. Και η επελθούσα κρίση του κορωνοϊού αρχίζει και πιέζει την όλη κατάσταση, εξαιτίας κυρίως των προληπτικών μέτρων που εφαρμόστηκαν εσπευσμένα από το υπουργείο Υγείας. Χαρακτηριστική υπήρξε η αντίδραση του Δημήτρη Κρεμαστινού. Επικαλούμενος και την ιδιότητα του γιατρού, επικοινώνησε αυτοβούλως μαζί μας προκειμένου να δηλώσει την αντίθεσή του στις απαγορεύσεις των καρναβαλικών εκδηλώσεων. Επέμενε ότι τα ανακοινωθέντα προληπτικά μέτρα είναι πρόωρα και άνευ σημασίας, καθώς ακόμη δεν επικρατούν επιδημικές συνθήκες. Διερωτήθηκε μάλιστα γιατί απαγορεύσεις μόνο στα καρναβάλια και όχι στα θέατρα, στους κινηματογράφους, στα εστιατόρια, στα γήπεδα και σε όλους τους δημόσιους χώρους όπου συγκεντρώνονται πρόσωπα ή ομάδες προσώπων. Κατ’ αυτόν, στην παρούσα φάση προέχουν η ενημέρωση και οι ορθές οδηγίες, παρά οι απαγορεύσεις. «Εχουν μεγαλύτερη αξία και σημασία στην παρούσα φάση οι κανόνες υγιεινής, να αποφεύγουμε τις πολλές διαχυτικότητες, να πλένουμε τα χέρια μας τακτικά και κυρίως να μην τα βάζουμε στο στόμα, στη μύτη και στα μάτια» δηλώνει με ένταση ο κ. Κρεμαστινός. «Γιατί απλούστατα», δηλώνει, «ο ιός θα έλθει, θα έρθουμε σε επαφή μαζί του, το κρίσιμο είναι να μην εισχωρήσει στον οργανισμό μας». Οι απαγορεύσεις, σημειώνει ο άλλοτε υπουργός Υγείας, είναι επιβεβλημένες σε επόμενη φάση ενδεχόμενης πανδημίας, κατέληξε επικρίνοντας μάλιστα συναδέλφους του γιατρούς οι οποίοι υποστηρίζουν δημόσια το πλήθος των προληπτικών μέτρων.
Ο πιο δυστυχισμένος υπουργός πάντως είναι ο Χρήστος Σταϊκούρας. Ολο το προηγούμενο διάστημα επιδείκνυε τα επιτεύγματα της οικονομικής πολιτικής και προσέβλεπε σε ακόμη καλύτερα αποτελέσματα. Ανέμενε χαμηλότερα επιτόκια, περισσότερες και γρήγορες αναβαθμίσεις και βεβαίως ήλπιζε ότι θα επιτύχει ρυθμούς ανάπτυξης κοντά στο 3%. Μετά τον κορωνοϊό και τα προληπτικά μέτρα αναστολής δραστηριοτήτων κινδυνεύει να περιπέσει σε κατάθλιψη. Την Παρασκευή συνάντησε τον Γιάννη Στουρνάρα και συζήτησε όλα τα σενάρια της επόμενης περιόδου. Τραγική ειρωνεία για εκείνον τα στοιχεία του δείκτη οικονομικού κλίματος τον Φεβρουάριο που ήταν στο υψηλότερο σημείο από το 2000! Αν έχεις τύχη διάβαινε, που λέει και ο λαός…
«Ακούσετε, ακούσετε…»
Μέσα στον ορυμαγδό των ημερών και τις πολλές απώλειες επιφανών προσώπων, θα ήταν παράλειψη από πλευράς μας να μη μνημονεύσουμε την απώλεια του ξεχωριστού Δημήτρη Χαλικιά, άλλοτε διοικητή της Τράπεζας Ελλάδος, ο οποίος έφυγε την περασμένη Τετάρτη πλήρης ημερών, σε ηλικία 95 χρόνων. Ο Δημήτρης Χαλικιάς ανέλαβε τη διοίκηση της Τράπεζας της Ελλάδος το 1984 και διατήρησε τη θέση έως το 1992. Πρωταγωνίστησε στη μεταβατική δεκαετία του ’80 , έπαιξε κρίσιμο ρόλο στον εξευρωπαϊσμό και στη φιλελευθεροποίηση της οικονομίας και ήταν αυτός βεβαίως που αποκάλυψε στο τελικό του στάδιο το σκάνδαλο Κοσκωτά και ιδιαιτέρως τη δωροληψία του Μένιου Κουτσόγιωργα με 2 εκατομμύρια δολάρια. Υπήρξε επίσης κήρυκας του ευρωπαϊκού δρόμου, υπερασπιστής της σταθεροποίησης, είχε εγκαίρως αναδείξει τους κινδύνους των ελλειμμάτων και της υπερχρέωσης και βεβαίως ανεδείχθη σε άριστο θεματοφύλακα του εθνικού νομίσματος σε καιρούς δύσκολους. Οι παλαιότεροι τον θυμούνται να συμβουλεύει τους πολιτικούς με τη χαρακτηριστική φράση «ακούσετε, ακούσετε…». Είχε με τα χρόνια αποκτήσει και μοναδικές εμπειρίες. Τον θυμόμαστε να λέει ότι «οι νέες κυβερνήσεις στην Ελλάδα ό,τι έχουν να κάνουν οφείλουν να το ολοκληρώνουν στον πρώτο χρόνο της θητείας τους, γιατί μετά εμπλέκονται στις απαιτήσεις του εκλογικού κύκλου και χάνουν την όποια δυναμική τους». Σοφή κουβέντα, έχει αποδειχθεί η ορθότητά της εδώ και δεκαετίες και προφανώς ισχύει και τώρα…
Θυμάμαι με θλίψη τον χειμώνα του 2018, όταν συγκροτούνταν οι συνδυασμοί των παρατάξεων για τις επερχόμενες περιφερειακές εκλογές του 2019, τις έντονες ανησυχίες που εξέφραζαν τοπικοί παράγοντες του Βορείου Αιγαίου για τις πρωτοβουλίες του αποτυχημένου στις εθνικές εκλογές του 2012 υποψηφίου με τη Νέα Δημοκρατία καθηγητή και πρώην πρύτανη του ΕΜΠ κ. Κώστα Μουτζούρη. Πολλοί ήταν τότε εκείνοι που προειδοποιούσαν ότι στο Βόρειο Αιγαίο συγκροτείται ετερόκλητη συμμαχία χωρίς αρχές και κανόνες, σε βάση δήθεν πατριωτική, αλλά επί της ουσίας λαϊκιστική και πατριδοκάπηλη. Ωστόσο στην ηγεσία της Νέας Δημοκρατίας παρίσταναν τις μωρές παρθένες. Τώρα είναι απλώς αργά. Λούζονται ήδη και θα λουστούν για πολύ ακόμη τις συνέπειες της αδράνειάς τους και της μειωμένης ευαισθησίας τους σε υποψηφιότητες που φώναζαν από μακριά πού το πάνε…
Στις 13 Μαρτίου ορκίζεται στη Βουλή, σύμφωνα με το Σύνταγμα, και την επομένη, 14 Μαρτίου, αναλαμβάνει επισήμως τα καθήκοντά της. Η εκλεγμένη Πρόεδρος της Δημοκρατίας Κατερίνα Σακελλαροπούλου μετέβη την Παρασκευή το μεσημέρι στο Προεδρικό Μέγαρο για να ενημερωθεί από τον απερχόμενο Πρόεδρο Προκόπη Παυλόπουλο. Το πρώτο της ταξίδι μετά την ανάληψη των καθηκόντων της θα είναι στην Κύπρο.
«Η οικονομική κρίση ως δικανική πρόκληση. Η καμπύλη του δικαστικού ελέγχου της συνταγματικότητας των «μνημονιακών» μέτρων» είναι ο τίτλος του νέου βιβλίου του Ευάγγελου Βενιζέλου. Σε αυτό αναφέρεται, μεταξύ άλλων, ότι η οικονομική κρίση που επωάστηκε για πολλά χρόνια προτού ξεσπάσει την περίοδο 2010-2019 λειτούργησε και ως μεγάλη δικανική πρόκληση. Ολα τα μεγάλα θέματα, η φύση των προγραμμάτων στήριξης (μνημονίων), τα μέτρα δημοσιονομικής προσαρμογής, οι περικοπές μισθών και συντάξεων, η μεταρρύθμιση του ασφαλιστικού συστήματος, οι φορολογικές επιβαρύνσεις, τα διαρθρωτικά μέτρα όπως η προσπάθεια μείωσης του αριθμού των δημοσίων υπαλλήλων ή οι αλλαγές στη ρύθμιση των εργασιακών σχέσεων, έγιναν αντικείμενο δικαστικών κρίσεων.
