Μια μάχη ανάμεσα στο κέρδος και στην πολιτική «χωρίς αναισθητικό» είναι η όπερα «Χοντορκόφσκι» του συνθέτη και καθηγητή του Μουσικού Πανεπιστημίου της Βιέννης Περικλή Λιακάκη που παρουσιάζεται στις 27,28 και 29 Φεβρουαρίου στην Εναλλακτική Σκηνή της Λυρικής στο Κέντρο Πολιτισμού Ιδρυμα Σταύρος Νιάρχος. Η όπερα αναφέρεται στην άνοδο και στην πτώση του ρώσου ολιγάρχη Μιχαήλ Χοντορκόφσκι ο οποίος αντιτάχθηκε παλαιότερα στον πρόεδρο της χώρας Βλαντίμιρ Πούτιν. Το λιμπρέτο και τη σκηνοθεσία υπογράφει η Κριστίνε Τόρνκβιστ ενώ το 13μελές μουσικό σύνολο διευθύνει ο Γιούρι Εβερχαρτς. Eρμηνεύουν οι Κλέμενς Κελμπλ, Ινγκριντ Χάμπερμαν, Αλεξάντερ Μάιρ, Στίβεν Σέσαρεγκ κ.α
Το έργο παρουσιάστηκε για πρώτη φορά στο Ατελιέ της Ακαδημίας Εικαστικών Τεχνών της Βιέννης το 2015. Δυο χρόνια αργότερα απέσπασε το Βραβείο Καλύτερης Ανεξάρτητης Παραγωγής Οπερας 2017 των Αυστριακών Βραβείων Μουσικού Θεάτρου. Ο κεντρικός πυρήνας της όπερας βασίζεται στη βιογραφία του Μιχαήλ Χοντορκόφσκι: την άνοδό του ως νεαρού ιδιοκτήτη τράπεζας στα χρόνια της παρακμής της Περεστρόικας αρχικά, κατόπιν το μεσουράνημά του ως ιδιοκτήτη της τεράστιας πετρελαϊκής εταιρείας Yukos και την τελική του πτώση όταν βρέθηκε στο στόχαστρο του Πούτιν ως αντικαθεστωτικός, την κατάρρευση της Yukos και τη φυλάκισή του.
«Η όπερα Χοντορκόφσκι βασίζεται στη ζωή του ρώσου ολιγάρχη που ήρθε σε σύγκρουση με τον πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν στα τέλη της δεκαετίας του ‘90» σημειώνει χαρακτηριστικά ο Περικλής Λιακάκης. «Είναι μια πολιτική όπερα, όπου παραλληλισμοί με την ελληνική οικονομική κρίση κάθε άλλο παρά τυχαίοι είναι. Οι χαρακτήρες της όπερας, οι διάφορες καταστάσεις που θα δούμε και το λιμπρέτο είναι δραματοποιημένα, κατασκευασμένα έτσι, δηλαδή, ώστε να έχουν ενδιαφέρον από δραματικής και θεατρικής άποψης. Ένα σημαντικό σημείο της όπερας είναι το ζευγάρι δύο απλών, ανώνυμων ανθρώπων (Νατάσα/Ιβάν) στη ζωή των οποίων αποτυπώνονται οι συνέπειες των πράξεων των ανθρώπων που έχουν την εξουσία στα χέρια τους. Στην όπερα Χοντορκόφσκι δεν γίνεται καμία προσπάθεια να βρεθεί ποιος έχει δίκιο και ποιος άδικο, ούτε προσπάθεια να εξιστορηθούν ιστορικά ή «αντικειμενικά» τα σχετικά γεγονότα. Γίνεται όμως μια προσπάθεια να μεταφέρουμε στη σκηνή τις σκέψεις που μας γεννιούνται όντας απλοί παρατηρητές της Ιστορίας και της μοίρας όλων αυτών που δε ρωτήθηκαν ποτέ για τη λήψη αποφάσεων που αφορούν τη ζωή τους άμεσα».
O κύριος όγκος του λιμπρέτου που γράφτηκε πριν από την απροσδόκητη απόλυση του Χοντορκόφσκι από τη φυλακή τον Δεκέμβριο του 2013, δεν πραγματεύεται μόνο τη μάχη μεταξύ κέρδους και πολιτικής ανάμεσα στον Χοντορκόφσκι και τον Πούτιν αλλά επιπλέον την τοποθετεί μέσα σε ένα περίπλοκο ιστορικό πλαίσιο, που εκτείνεται από το 1989 ως το 2013. Η μεταβαλλόμενη σχέση μεταξύ επιχειρήσεων και πολιτικής εξουσίας αλλοιώνει τη σχέση ανάμεσα στους πρωταγωνιστές, που αρχικά δεν είναι τόσο ανόμοιοι μεταξύ τους: και οι δυο τους νέοι, φιλόδοξοι άνδρες με μεγαλεπήβολα σχέδια που δεν έχουν τίποτα να χάσουν…
