Αν ονομάζαμε την κατάσταση πριν από την κρίση «παλαιά τάξη πραγμάτων», η τελευταία μπορεί δίκαια να είναι περήφανη για την αξιοθαύμαστη αντοχή της. Η μόλις προηγούμενη πολιτική φάση έκλεισε με τις εκλογές του περασμένου Ιουλίου. Και ξεκίνησε να μετρά αντίστροφα ο χρόνος για τη νέα κυβέρνηση και να γνωρίζουμε όλοι την προθεσμία. Εχουν περάσει ήδη έξι μήνες και παρά την έντονη δραστηριότητα και κίνηση του κυβερνητικού σχήματος, μια σχεδόν σκοτεινή δυναμική του παρελθόντος κερδίζει συχνά, στα μικρά ή μεγάλα της πράξης, τις εντυπώσεις.
Είναι αλήθεια ότι η κυβέρνηση έχει κάνει σημαντικά βήματα και στο μέτωπο της οικονομίας, όπου μια νέα ισορροπία σταθερά εγκαθίσταται και στην επιδίωξη της ασφάλειας και στο λεγόμενο εθνικό μέτωπο, με ενδιαφέρουσα κινητικότητα, σχέσεις και συμμαχίες. Την ίδια ώρα στέκει αμήχανη μπροστά στις εκδηλώσεις αντοχής της παλαιάς τάξης πραγμάτων, που εν πολλοίς φέρει εντός της.
Είναι φανερό, με αφορμή μικρά ή μεγάλα ζητήματα που αναδεικνύει η επικαιρότητα των ημερών, ότι όχι μόνο η κυβέρνηση αλλά και όλοι στη χώρα, πολιτικοί και πολίτες, βρίσκονται, βρισκόμαστε μπροστά σε μια «νέα ευθύνη».
Αν και η ευθύνη είναι πάντα μία και το σώμα της αδιαίρετο, το καθήκον του νέου ορισμού της βρίσκεται μπροστά μας. Και δεν αρκεί να τη διακηρύσσουμε, θα λέγαμε στην κυβέρνηση. Οφείλουμε – και πρώτα αυτή – να βγούμε προς συνάντησή της. Η νέα ευθύνη είναι η πρόκληση ενός ρήγματος. Ενός ρήγματος με την «παλαιά τάξη πραγμάτων», είτε αυτή εκφράζεται με τους γνωστούς τρόπους κυριαρχίας φεουδαρχικής φύσης είτε μεθοδεύει τη μακροημέρευσή της μέσα από την έμπρακτη υπονόμευση προσδοκίας κάθε αλλαγής. Η απογοήτευση των πολλών θα αποδειχθεί το καλύτερο όπλο υπέρ του ιδιοτελούς εαυτού της. Η απογοήτευση αυτή θα μεγαλώσει τα «χρέη» της κυβέρνησης και θα πληρωθούν ακριβά από την ίδια.
Χωρίς τον άνεμο της «νέας ευθύνης» η χώρα δεν μπορεί να προχωρήσει. Και το περιεχόμενο της πνοής του είναι πάντα ένα και αμετάθετο. Η αλήθεια. Η ευθύνη αυτή ισοδυναμεί με μια νέα περιγραφή, χωρίς παραποίηση. Για την πραγματική κατάστασή μας, για την οικονομία, για την ανάπτυξη, για την Παιδεία, το περιβάλλον, τα ελληνοτουρκικά, τους κινδύνους, τις μελλοντικές ανάγκες και απαιτήσεις, τη σύνδεση με τον σύγχρονο κόσμο, τις επιστημονικές προόδους και τη νέα γνώση. Και πάνω από όλα η κυβέρνηση να μιλήσει για την ανάγκη σεβασμού στον Νόμο και την αξία πολιτισμού που αυτό σημαίνει. Να υπηρετήσει αυτόν τον στόχο χωρίς συμβιβασμούς και φόβο. Με αυστηρή εναντίωση απέναντι σε κάθε ανομία.
Για την κυβέρνηση κυρίως, η εντολή της νέας ευθύνης, που τα πράγματα πολλαπλασιάζουν, ορίζει και τον πεπερασμένο κόσμο της. Θα αναμετρηθεί με τον χρόνο. Είναι πάντα χρήσιμο να καταλαβαίνουν οι κυβερνώντες πόσο γρήγορα εγκαταλείπει την εξουσία ο χρόνος.
Ο κ. Λευτέρης Κουσούλης είναι πολιτικός επιστήμονας.
