Συχνά λέμε ότι ένας άνθρωπος «άσπρισε από το άγχος» αναφερόμενοι στην απώλεια του χρώματος των μαλλιών του. Τελικά, η συγκεκριμένη εικασία του «σοφού λαού» φαίνεται να έχει επιστημονική βάση, αφού ερευνητική ομάδα από το Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ βρήκε ότι το άγχος συνδέεται άμεσα με το άσπρισμα των μαλλιών. Τα αποτελέσματα της έρευνας, τα οποία δημοσιεύτηκαν στην επιστημονική επιθεώρηση «Nature», καταδεικνύουν ότι το άγχος ενεργοποιεί μία συγκεκριμένη αντίδραση του νευρικού συστήματος, η οποία οδηγεί σε εξάντληση των βλαστικών μελανοκυττάρων τα οποία είναι υπεύθυνα για τη χρώση των μαλλιών.
«Πάλεψε ή φύγε»
Με ποιον τρόπο αντιδράει το νευρικό σύστημα στο άγχος; Ένας από τους βασικούς μηχανισμούς που ενεργοποιούνται αποκαλείται «πάλεψε ή φύγε» και αποτελεί κομμάτι της ομοιόστασης. Ο μηχανισμός αυτός ανήκει στο συμπαθητικό σύστημα του Αυτόνομου Νευρικού Συστήματος και είναι υπεύθυνος για διάφορες φυσιολογικές αποκρίσεις όπως η αύξηση της αρτηριακής πίεσης ή η αύξηση των παλμών. Η ενεργοποίηση του μηχανισμού αυτού συμβαίνει όταν ο άνθρωπος βρίσκεται σε κατάσταση πολύ αυξημένης έντασης και τον προετοιμάζει για διαφυγή. Το άγχος είναι μία από αυτές τις καταστάσεις.
Μελανοκύτταρα υπό εξαφάνιση
Οι ερευνητές λοιπόν μελέτησαν το συμπαθητικό σύστημα, το οποίο ελέγχει μεταξύ άλλων απολήξεις νεύρων οι οποίες καταλήγουν στο δέρμα κάτω από τους θύλακες των μαλλιών. Χρησιμοποιώντας μοριακές τεχνικές, οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι το άγχος προκαλεί την απελευθέρωση νορεπινεφρίνης από τα συγκεκριμένα νεύρα, η οποία απορροφάται από τα βλαστικά κύτταρα των θυλάκων της τρίχας. Τα βλαστικά αυτά κύτταρα όταν διεγείρονται από συγκεκριμένα χημικά σήματα, μετατρέπονται σε βλαστικά μελανοκύτταρα, τα οποία είναι υπεύθυνα για τη χρώση των μαλλιών. Η νορεπινεφρίνη είναι ένα χημικό σήμα το οποίο ενεργοποιεί υπέρμετρα αυτή τη μετατροπή, κάτι το οποίο έχει ως αποτέλεσμα τα αποθέματα βλαστικών κυττάρων τα οποία μπορούν να διαφοροποιηθούν σε μελανοκύτταρα να εξαντλούνται γρήγορα. «Όταν ξεκινήσαμε τη συγκεκριμένη μελέτη, γνωρίζαμε ότι το άγχος έχει αρνητικές επιπτώσεις στο σώμα, όχι όμως σε τέτοιο βαθμό. Έπειτα από λίγες μέρες διέγερσης με νορεπινεφρίνη, όλα τα βλαστικά μελανοκύτταρα είχαν εξαντληθεί. Όταν αυτά εξαντληθούν, δεν υπάρχει πλέον παραγωγή χρωστικής ουσίας. Η ζημιά είναι μόνιμη», ανέφερε ο ερευνητής Για-Τσιέι Σου ο οποίος συμμετείχε στη δημοσίευση.
Όπως σημείωσαν οι ερευνητές σε σχετικές δηλώσεις τους, η συγκεκριμένη μελέτη θα βοηθήσει την επιστημονική κοινότητα να κατανοήσει με ποιον τρόπο επιδράει το άγχος και σε άλλα όργανα του σώματος, αλλά και να βρουν μηχανισμούς οι οποίοι μπορούν ενδεχομένως να αποτρέψουν τις βλαβερές συνέπειες του άγχους.
