Στον πάγο εξακολουθούν να βρίσκονται οι ελληνορωσικές σχέσεις και παρά την προσπάθεια που έγινε στο παρασκήνιο το τελευταίο διάστημα, το κλίμα εξακολουθεί να είναι κακό. Μάλιστα, προ ημερών το κλίμα μεταξύ Αθήνας και Μόσχας επιδεινώθηκε με την υπόθεση του Ρώσου Αλεξάντερ Βίνικ ή Mr Bitcoin και ειδικά μετά την απόφαση της Ολομέλειας του Συμβουλίου της Επικρατείας που συνεδρίασε εκτάκτως.
Παράλληλα, τις ελληνορωσικές σχέσεις επισκιάζει και το εκκλησιαστικό ζήτημα της Ουκρανίας, καθώς η Μόσχα επιμένει ότι το Οικουμενικό Πατριαρχείο με τον Πατριάρχη Βαρθολομαίο με τους εκκλησιαστικούς δορυφόρους του αλλά και η Εκκλησία της Ελλάδας με τον Αρχιεπίσκοπο Ιερώνυμο παίζουν το… παιχνίδι των ΗΠΑ, αναγνωρίζοντας μια σχηματική Εκκλησία.Ο Aλεξάντερ Βίνικ συνελήφθη, βάσει αμερικανικού εντάλματος για υποθέσεις εγκλημάτων στον κυβερνοχώρο, τον Ιούλιο του 2017, στη Χαλκιδική. Ηταν από τότε μήλον της Εριδος μεταξύ ΗΠΑ, Γαλλίας και Ρωσίας που είχαν ζητήσει την έκδοσή του, με αποτέλεσμα ο Αρειος Πάγος να κρίνει όλα τα αιτήματα δεκτά.
Ανέμεναν κίνηση καλής θέλησης
Ο Mr Bitcoin δήλωνε εξ αρχής αθώος και μη έχοντας σχέση με το συγκεκριμένο ανταλλακτήριο, είτε ως διαχειριστής είτε ως ιδρυτής. Η αμερικανική Δικαιοσύνη τον κατηγορεί για ξέπλυμα 4 δισ. δολαρίων μέσω της πλατφόρμας ανταλλαγής ψηφιακών νομισμάτων BTC-e.
Αν και υπήρχε η αίσθηση ότι είχαν τεθεί οι βάσεις για αναθέρμανση των ελληνορωσικών σχέσεων, μια εξέλιξη που θα ήταν προς το συμφέρον της Αθήνας, σύμφωνα με έμπειρους πολιτικούς και διπλωμάτες, η υπόθεση του Mr Bitcoin επιβάρυνε την ατμόσφαιρα.
Η Μόσχα, εν μέσω και των ευρύτερων γεωπολιτικών εξελίξεων στην περιοχή και στη σκιά της έντασης Ελλάδας – Τουρκίας, ανέμενε μια κίνηση καλής θέλησης από την Αθήνα, ειδικά από τη στιγμή που το αίτημά της για έκδοση του Mr Bitcoin στη Μόσχα είχε γίνει δεκτό.
Αίτηση στο ΣτΕ για ακύρωση
Ομως η απόφαση του υπουργού Δικαιοσύνης Κώστα Τσιάρα να δώσει προτεραιότητα για έκδοση του Βίνικ στη Γαλλία εξόργισε τους Ρώσους. Η δικηγόρος του Βίνικ, η πρώην πρόεδρος της Βουλής Ζωή Κωνσταντοπούλου, κατέθεσε αίτηση προς το ΣτΕ να ακυρωθεί η απόφαση του υπουργού Δικαιοσύνης με την οποία διατάχθηκε η έκδοσή του στη Γαλλία, μετά στις ΗΠΑ και τέλος στη Ρωσία.
Το ΣτΕ, υπό την προεδρία του αντιπροέδρου Αθανάσιου Ράντου και εισηγητή τον σύμβουλο Επικρατείας Διομήδη Κυριλλόπουλο, έκρινε ότι ο Κ. Τσιάρας διαθέτει ευρύτατη διακριτική ευχέρεια να διατάξει ή όχι την έκδοση του εκζητούμενου Βίνικ. Για τη Μόσχα η υπόθεση Mr Bitcoin είναι πολύ σοβαρή και συνιστά casus belli για τις ελληνορωσικές σχέσεις. Εξάλλου, εξ αρχής, η Μόσχα επέμεινε ότι θα πρέπει να γίνουν πρόσθετες ενέργειες για να εξεταστεί το αίτημα για έκδοση του στη Mr Bitcoin στη Ρωσία (χώρα της υπηκοότητάς του) και το γεγονός ότι αγνοήθηκε πυροδότησε ένταση.
Οι εορταστικές εκδηλώσεις
Η Μόσχα θεωρεί ότι η Αθήνα δεν έπραξε αυτά που έπρεπε, ενώ έχει ενδιαφέρον μία ακόμα πληροφορία που δείχνει το επίπεδο των σχέσεων Ελλάδας και Ρωσίας. Σύμφωνα με άριστες διπλωματικές πηγές, το Μέγαρο Μαξίμου δεν έχει ενημερώσει ακόμα το Κρεμλίνο εάν θα παραστεί ή όχι ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης στις εορταστικές εκδηλώσεις που θα γίνουν τον Μάιο στη Μόσχα για τη λήξη του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Διχάζει το εκκλησιαστικό ζήτημα της Ουκρανίας
Στη σκιά της πάγιας θέσης του πρέσβη των ΗΠΑ στην Αθήνα, Τζέφρι Πάιατ, ότι «η Ρωσία χρησιμοποιεί τη θρησκεία ως μέρος μιας υβριδικής στρατηγικής, ως εργαλείο για την επίτευξη των πολιτικών της στόχων», για τη ρωσική πλευρά όλα όσα γίνονται είναι κομμάτια ενός ενιαίου παζλ, τόσο η υπόθεση Mr Bitcoin όσο και το ουκρανικό. Στο πλαίσιο αυτό, ο πανίσχυρος Μητροπολίτης Βολοκολάμσκ Ιλαρίων, δεξί χέρι του Πατριάρχη Μόσχας και Πασών των Ρωσιών Κυρίλλου και για πολλούς ο διάδοχός του, έστειλε μέσα στην εβδομάδα νέο μήνυμα στο Φανάρι με δυο συνεντεύξεις του σε ρωσικά ειδησεογραφικά πρακτορεία.
Ο Ιλαρίων, επικεφαλής της ρωσικής εκκλησιαστικής διπλωματίας, επανέλαβε τη θέση της Μόσχας πως το Οικουμενικό Πατριαρχείο είναι ίσο με τα υπόλοιπα, ενώ αξιοσημείωτη είναι η στάση του να μην αμφισβητήσει ουσιαστικά το «πρωτείο» του Φαναρίου, αλλά αναγνωρίζει παπικές επιρροές.
«Πρώτος μεταξύ ίσων»
«Ουδέποτε η Εκκλησία μας αμφισβήτησε το πρωτείο του Πατριάρχου Κωνσταντινουπόλεως, το ζήτημα είναι πώς κατανοείται αυτό το πρωτείο. Η κανονική παράδοση και η ορθόδοξη εκκλησιολογία αποδίδουν πρωτείο τιμής στον Προκαθήμενο της Εκκλησίας της Ρώμης και μετά το 1054 της Εκκλησίας της Κωνσταντινουπόλεως» τόνισε ο Ιλαρίων και συμπλήρωσε: «Ο πρώτος στα δίπτυχα Προκαθήμενος μνημονεύεται ως «πρώτος μεταξύ ίσων». Ομως τα τελευταία εκατό χρόνια στο Πατριαρχείο Κωνσταντινουπόλεως αναπτύχθηκε μια διδασκαλία για το πρωτείο, η οποία εκ των πραγμάτων αντιγράφει το ρωμαιοκαθολικό πρότυπο εκκλησιαστικής διαρθρώσεως».
Η Μόσχα, υπέρμαχος της θεωρίας περί «Τρίτης Ρώμης» και θέλοντας ουσιαστικά να έχει τα πρωτεία στην Ορθοδοξία, στήριξε την τελευταία περίοδο την κίνηση του Πατριάρχη Ιεροσολύμων Θεόφιλου – είχε επισκεφθεί πρόσφατα τη Ρωσία και συναντήθηκε με τον Βλαντίμιρ Πούτιν και τον Κύριλλο – να πρωτοστατήσει στην αδελφική συγκέντρωση αγάπης» στην Ιορδανία. Οι αρνήσεις (σ.σ.: Αρχιεπίσκοποι Αθηνών, Κύπρου, Αλβανίας, κ.ά.) όμως ήταν πολλές, εξέλιξη που θεωρήθηκε μήνυμα κυρίως προς τη Μόσχα και το Πατριαρχείο Ιεροσολύμων.
Ιδιαίτερη σημασία όμως έχει το γεγονός ότι τόσο ο Πατριάρχης Βαρθολομαίος όσο και ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος στηρίζονται για τις κινήσεις τους. Ενδεικτική ήταν και η προ ημερών στάση του Προέδρου της Δημοκρατίας Προκόπη Παυλόπουλου, ο οποίος κατά τη συνάντησή του με τον Θεόφιλο στα Ιεροσόλυμα, στο πλαίσιο της επίσκεψής του για την επέτειο του Ολοκαυτώματος, υπενθύμισε ότι αυτός που εκπροσωπεί τους απανταχού ορθοδόξους είναι ο Οικουμενικός Πατριάρχης Βαρθολομαίος.
