Θα επέμβουν ή όχι οι ΗΠΑ στην απευκταία περίπτωση ενός θερμού επεισοδίου με την Τουρκία, προκειμένου να «βάλουν τα πράγματα στη θέση τους»;
Αυτό είναι το ερώτημα που κυριαρχεί στον δημόσιο διάλογο κάθε φορά που οξύνονται οι σχέσεις μας με τη γείτονα, αντί του πιο λογικού και αναμενόμενου: Τι κάνει η Ευρώπη γι’ αυτό; Eξ όσων γνωρίζουμε, η Ελλάδα αποτελεί μέλος της Ευρωπαϊκής Ενωσης, όχι Πολιτεία των Ηνωμένων Πολιτειών.
Και όμως, το εύλογο ενδεχόμενο κάποιου είδους έγκαιρης και αποτελεσματικής ευρωπαϊκής παρέμβασης – έστω σε επίπεδο κυρώσεων – απουσιάζει από το «τραπέζι», ενώ θα έπρεπε να είναι αυτονόητο. Αυτό θα επέτασσε η πολυθρύλητη ευρωπαϊκή αλληλεγγύη, ιδίως προς μία χώρα η οποία λόγω της γεωγραφικής της θέσης επωμίζεται δυσανάλογα το βάρος του Προσφυγικού, δαπανά το 2% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος της στην Αμυνα και προσπαθεί να «σηκώσει κεφάλι» από μια πρωτοφανή δεκαετή οικονομική κρίση. Μια κρίση η οποία έφερε στην επιφάνεια άλλη μία δομική έλλειψη στην αρχιτεκτονική της ΕΕ: την απουσία μηχανισμού οικονομικής διάσωσης.
Μήπως η χώρα μας γίνει τώρα αφορμή και για έναν «ESM Αμυνας»; Διότι, για να είναι σε θέση η Ευρώπη να προστατεύει αποτελεσματικά τα σύνορά της – και κατ’ επέκταση και τα ελληνικά – πρέπει να διαθέτει κοινό ευρωπαϊκό στρατό. Αυτό δηλαδή που έχει κατ’ επανάληψη προτείνει ο Εμανουέλ Μακρόν και με το οποίο έχει συμφωνήσει η Ανγκελα Μέρκελ και με το οποίο συντάσσεται η πλειοψηφία των Ευρωπαίων, σύμφωνα με έρευνα του Ευρωβαρομέτρου.
Την πρόταση αυτή επανέφερε την περασμένη εβδομάδα από το Νταβός η πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, η οποία έχει διακηρύξει ότι οραματίζεται μια Ευρώπη «γεωπολιτική», με παγκόσμια επιρροή. Μέχρι στιγμής δεν υπάρχει ιστορικό προηγούμενο γεωπολιτικής δύναμης χωρίς στρατιωτική ισχύ.
Προκειμένου να καταστεί κάποια στιγμή η Ευρώπη επιχειρησιακά υπολογίσιμη δύναμη, πρέπει η εμβάθυνση της ενοποίησης να προχωρήσει άμεσα και στις πολιτικές άμυνας. Προς αυτή την κατεύθυνση πρέπει να πιέσει και η Ελλάδα αντί να προσπαθεί να «πιαστεί» αποκλειστικά από επιστολές, νεύματα και χειρονομίες από την άλλη πλευρά του Ατλαντικού.
Είναι προφανές ότι η Αμερική του Τραμπ έχει απεκδυθεί προ πολλού τον μανδύα του παγκόσμιου χωροφύλακα. Ο «στρατιώτης Ράιαν» δεν θα ξανάρθει, είχε πει ο γάλλος στρατηγός Βανσάν Ντεπόρτ.
