Την 27η Ιανουαρίου 2020 ο περιφερειάρχης Ηπείρου κ. Αλέξανδρος Καχριμάνης σε συνεργασία με τον Δήμαρχο της πόλης κ. Μωυσή Ελισάφ, την Ισραηλιτική Κοινότητα Ιωαννίνων, το Ίδρυμα Ιωσήφ & Εσθήρ Γκανή και το Πνευματικό Κέντρο του Δήμου Ιωαννιτών, διοργανώνουν ειδική εκδήλωση μνήμης στην οποία οι πολίτες των Ιωαννίνων θα ενώσουν τις φωνές τους με τις φωνές των κατοίκων άλλων πόλεων και χωρών του κόσμου εναντίον του ρατσισμού, της ξενοφοβίας, της μισαλλοδοξίας και του αντισημιτισμού που οδήγησαν στο θάνατο εκατομμύρια ανθρώπους στην Ευρώπη του εικοστού αιώνα.
Η εκδήλωση θα πραγματοποιηθεί στην αίθουσα του Πνευματικού Κέντρο του Δήμου Ιωαννιτών «Β. Πυρσινέλλας» παρουσία μελών του διπλωματικού σώματος με βασικό ομιλητή τον Ομότιμο Καθηγητή και τέως Υπουργό κ. Τάσο Γιαννίτση και θέμα «Η σημασία του να είσαι Δίκαιος των Εθνών. Η ηθική της ευθύνης και η ευθύνη της ηθικής».
Θα παρουσιασθεί, επίσης, το έργο της Πηγής Λυκούδη «Ο Πόνος όλου του κόσμου» σε ποίηση Γιωσέφ Ελιγιά και Πάουλ Τσέλαν. Το έργο ερμηνεύουν ο Γρηγόρης Βαλτινός, η Γεωργία Αγγέλου και η Μαρίνα Βολουδάκη. Με την συνθέτρια στο πιάνο συμπράττουν οι σολίστες μουσικοί Γάσπαρης Μαμμάς – κλαρινέτο, Δημήτρης Κοντονής – κιθάρες, Τάσος Γουσέτης – βιολί, Νίκος Χατζόπουλος – μπάσο, Άγγελος Κουσάκης – κρουστά.
Ο εκ των πρωταγωνιστών της παράστασης Γρηγόρης Βαλτινός, μιλάει στο vima.gr για τη σημασία του έργου και της παράστασης
Ποια ήταν η αφορμή και η αιτία ώστε να πάρετε μέρος στη συγκεκριμένη παράσταση;
«Αφορμή ήταν το θέμα της συγκεκριμένης παράστασης, του συγκεκριμένου ποιήματος, της συγκεκριμένης δουλειάς που έκανε η συνθέτης Πηγή Λυκούδη και βεβαίως η ίδια η μουσική η οποία είναι ότι καταλληλότερο έχω ακούσει για την συγκεκριμένη ατμόσφαιρα.
Το θέμα είναι εξαιρετικό. Η απειλή του φασισμού κρέμεται καθημερινά πάντα πάνω από τα κεφαλιά όλων μας. Είτε είναι φανερός, είτε κρυφός, είτε οικονομικός φασισμός έχει σχεδόν τις ιδίες επιπτώσεις πάνω στον λαό. Ήθελα να συμμετέχω σε αυτό το έργο γιατί με εκφράζει απόλυτα»
Ποια είναι τα συναισθήματα που «παράγονται» σε εσάς όταν είστε στη σκηνή;
«Τα συναισθήματα μου είναι ποικίλα. Υπάρχει οργή η οποία βγαίνει στο τρόπο που απαγγέλω ή τραγουδάω, και υπάρχει μια μεγάλη θλίψη για αυτό το ατίθασο αγρίμι που λέγεται άνθρωπος, για αυτήν την κυριαρχία του πόνου και της οδύνης σε όλο τον πλανήτη σε όλες τις εποχές.
Η τέχνη προσπαθεί να σταθεί απέναντι στην αδικία απέναντι στον πόνο. Με την συμμετοχή μου σε αυτήν την παράσταση πιστεύω ότι προσφέρω και εγώ ένα χαλικάκι σε αυτόν τον αγώνα.»
Οι θηριωδίες έναντι των ανθρώπων δεν φαίνεται να σταματούν… Η Τέχνη και ειδικότερα το θέατρο και η μουσική τι μπορούν να προσφέρουν; Η΄ δεν μπορούν;
«Βεβαίως και μπορούν να προσφέρουν, και προσφέρουν. Αυτό που περνάει μέσα στον θεατή ή στον ακροατή στο θέατρο, στην μουσική, σε μια συναυλία , σε ένα ποίημα, σε ένα τραγούδι είναι κάτι το οποίο δεν μπορεί να σβήσει, δεν υπάρχει γομολάστιχα για την ψυχή, περνάει κατευθείαν μέσα στο αίμα και τον ακολουθεί σε όλη του την ζωή, του καθορίζει τις επιλογές, του καθορίζει την αισθητική, την άποψη για την ζωή, του καθορίζει την στάση που θα κρατήσει απέναντι στην αδικία και απέναντι στον πόνο σε διαφορετικό ποσοστό στον καθένα αλλά το σίγουρο είναι ότι δεν περνάει απαρατήρητο αυτό που βλέπει η αυτό που ακούει και το οποίο είναι προς μια κατεύθυνση ωφέλιμη για τον άνθρωπο, για την ανθρωπότητα, για τον δίκιο, για την καλοσύνη που πρέπει να κυριαρχήσει επιτέλους για το σωστό. Το καλό παράγει καλό, στο σωστό παράγει σωστό, το κακό παράγει κακό, το άδικο παράγει άδικο.»
Ο γερμανόφωνος Ρουμάνος Πάουλ Τσέλαν, είναι (ήταν) επιζήσας του Ολοκαυτώματος. Και όμως βλέπουμε τόσο στην Ελλάδα όσο και σε χώρες της Ευρώπης, το φάντασμα του φασισμού είναι και πάλι παρών. Πού πιστεύετε ότι οφείλεται και πώς βλέπετε το μέλλον;
«Ο ποιητής με το έργο του έχει ευτυχώς στρατεύει μια μεγάλη μερίδα ανθρώπων όλων των λαών απέναντι σε αυτό το φάντασμα, σε αυτό το τέρας που εύχομαι ολόψυχα, που ελπίζω, να χάσει έδαφος. Εύχομαι, θέλω, οι αίτιες που το προκαλούν να εκλείψουν. Και τούτες σίγουρα προέρχονται από την κυριαρχία του κεφαλαίου, την καθοδηγούμενη αλόγιστη κατανάλωση, από την καταπίεση των μικρών φτωχών λαών τους οποίους ο φασισμός εκμεταλλεύεται. Χρησιμοποιεί το προσωπείο του προστάτη ενάντια στην αδικία, σε όλα αυτά τα κύματα της προσφυγιάς που έρχονται εξαιτίας των πολέμων που έχουν τις ρίζες τους στα μεγάλα συμφέροντα, στα πετρέλαια, στο φυσικό αέριο, και γενικότερα στον φυσικό πλούτο που η επιθυμία τους για εκμετάλλευση δημιουργούνε αίτιες και αφορμές για να ανθήσει αυτό το δηλητηριώδες φυτό.»
Τι είναι αυτό πού σας ανησυχεί;
«Με ανησυχούν όλα αυτά που ανέφερα, όλα αυτά για τα οποία πρέπει να αντισταθούμε, που πρέπει να εκλείψουν, που πρέπει οι μεγάλες δυνάμεις, να συνετιστούν και να πάψουν εντέλει να αδιαφορούν για τις επιπτώσεις που έχουν στους λαούς τους, Πρέπει να ηρεμήσει η ανθρωπότητα αλλιώς θα καταστραφούμε όλοι μαζί.»
Τελικώς, πονά όλος ο κόσμος;
«Σαφώς και πονάει, άλλος περισσότερο, άλλος λιγότερο. Κακά τα ψέματα, δεν πονάμε το ίδιο με τον πρόσφυγα, δεν πονάμε το ίδιο με αυτόν που το ξέβρασε νεκρό το κύμα αγκαλιά με το παιδί του και το μωρό του, αλλά στην παρούσα φάση της ανθρωπότητας είμαστε πολύ κοντά όλοι οι λαοί σε τέτοιες καταστάσεις. Αυτό πρέπει να συνειδητοποιήσουμε γιατί αν ο άνθρωπος δεν αισθανθεί ότι απειλείτε από κάτι που ενδεχόμενος να προκαλεί και ο ίδιος, δεν συμμορφώνετε. Δυστυχώς είμαστε το πιο άγριο θηρίο σε αυτόν τον πλανήτη. Η τέχνη , το θέατρο, η ποίηση , η μουσική αυτό προσπαθεί να κατευνάσει και αυτή η παράσταση με την υπεροχή μουσική της Πηγής Λυκούδη για αυτό δημιουργήθηκε , όλα αυτά που αναφέραμε έχουνε εμπνεύσει την συνθέτρια και τους ποιητές που προηγήθηκαν.»
