Είτε μιλάμε για περπάτημα στο πάρκο, είτε για προπόνηση υψηλής έντασης στο γυμναστήριο, η άσκηση είναι αποδεδειγμένο ότι κάνει καλό (για την ακρίβεια πολύ καλό) στον οργανισμό. Πώς θα σας φαινόταν όμως αν μπορούσατε να αποκομίσετε τα οφέλη της άσκησης χωρίς να κουνήσετε ούτε το δαχτυλάκι σας;
Ερευνητές της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν ανακάλυψαν ότι μια φυσική πρωτεΐνη που ονομάζεται Sestrin (Σεστρίνη) μπορεί να μιμηθεί πολλές από τις ευεργετικές επιδράσεις της άσκησης σε μύγες και ποντίκια. Τα νέα ευρήματα που δημοσιεύθηκαν στην επιθεώρηση «Nature Communications» μπορούν να βοηθήσουν τους επιστήμονες να βρουν λύσεις για τη μυϊκή φθορά που προκαλείται εξαιτίας της γήρανσης ή άλλων αιτίων.
Μύγες στον… διάδρομο
«Ερευνητές είχαν παρατηρήσει στο παρελθόν ότι η Σεστρίνη συσσωρεύεται στους μύες μετά από την άσκηση» ανέφερε η Μιγιουνγκτζίν Κιμ, επίκουρη καθηγήτρια στο Τμήμα Μοριακής και Ολοκληρωμένης Φυσιολογίας του Πανεπιστημίου του Μίσιγκαν. Η δρ Κιμ σε συνεργασία με τον καθηγητή Τζουν Χι Λι και μια μεγάλη ομάδα ερευνητών θέλησαν να διερευνήσουν περαιτέρω τη σύνδεση μεταξύ Σεστρίνης και άσκησης. Το πρώτο βήμα προς αυτόν τον στόχο ήταν να βάλουν μια ομάδα από μύγες σε… πρόγραμμα άσκησης.
Οι επιστήμονες εκμεταλλεύθηκαν το φυσικό ένστικτο της δροσόφιλας (ή μύγας του ξιδιού, ενός πολύ διαδεδομένου μοντέλου ζώου για πειράματα) να σκαρφαλώνει επάνω και έξω από τους δοκιμαστικούς σωλήνες και δημιούργησαν έναν τύπο διαδρόμου για προπόνηση… μυγών. Η ερευνητική ομάδα προπόνησε τις μύγες επί τρεις εβδομάδες και συνέκρινε την πτητική ικανότητα καθώς και την ικανότητα… τρεξίματος στον διάδρομο φυσιολογικών μυγών με εκείνες άλλων μυγών που δημιουργήθηκαν ώστε να εμφανίζουν έλλειψη της ικανότητας παραγωγής της Σεστρίνης.
«Οι μύγες μπορούν συνήθως να τρέξουν επί τέσσερις ως έξι ώρες και οι επιδόσεις των φυσιολογικών μυγών βελτιώθηκαν μέσα στις τρεις εβδομάδες εξάσκησης. Οι μύγες χωρίς Σεστρίνη ωστόσο δεν εμφάνισαν βελτίωση με την άσκηση» σημείωσε ο καθηγητής Λι.
Επιπλέον, όταν οι επιστήμονες υπερεξέφρασαν τη Σεστρίνη στους μύες φυσιολογικών μυγών, ανακάλυψαν ότι οι μύγες αυτές εμφάνισαν επιδόσεις ανώτερες των μυγών που είχαν προπονηθεί στον διάδρομο, ακόμη και όταν δεν είχαν γυμναστεί καθόλου.
Μάλιστα, όπως έδειξαν περαιτέρω πειράματα σε ποντίκια, οι ευεργετικές επιδράσεις της πρωτεΐνης αφορούν πολλά περισσότερα από την απλή βελτίωση της αντοχής των πειραματόζωων. Ποντίκια χωρίς Σεστρίνη δεν εμφάνισαν βελτίωση της αερόβιας ικανότητας αλλά και της καύσης λίπους – αμφότερα συνδέονται με την άσκηση. «Εκτιμούμε ότι η Σεστρίνη μπορεί να συντονίσει αυτές τις βιολογικές ιδιότητες ανοίγοντας και κλείνοντας διαφορετικούς μεταβολικούς «διακόπτες» και μονοπάτια» είπε ο δρ Λι και προσέθεσε ότι «αυτού του είδους η συνδυαστική επίδραση είναι σημαντική για την παραγωγή των οφελών της άσκησης».
Πρόληψη της μυϊκής ατροφίας
Με τη βοήθεια του καθηγητή Λι, μια εκ των συνεργατών της ερευνητικής ομάδας, η καθηγήτρια Πούρα Μουνιόζ- Κάνοβες από το Πανεπιστήμιο Pompeu Fabra στην Ισπανία, απέδειξε στο πλαίσιο ανεξάρτητης μελέτης ότι η Σεστρίνη μπορεί να αποτρέψει την ατροφία σε μύες που έχουν ακινητοποιηθεί όπως στις περιπτώσεις που ένα άκρο μπαίνει στον γύψο για μεγάλο χρονικό διάστημα. «Η ανεξάρτητη αυτή μελέτη δείχνει για άλλη μια φορά ότι η Σεστρίνη είναι αρκετή ώστε να παραγάγει πολλά από τα οφέλη της φυσικής κίνησης και άσκησης» τόνισε ο καθηγητής Λι.
Μήπως όλα αυτά δείχνουν ότι συμπληρώματα Σεστρίνης θα… καταργήσουν μια ημέρα την ανάγκη για άσκηση; «Οι Σεστρίνες είναι μεγάλα μόρια και δεν μπορούν να κλειστούν σε συμπλήρωμα. Εργαζόμαστε πάντως προς την κατεύθυνση του εντοπισμού τροποποιητών της Σεστρίνης που θα είναι μικρά μόρια».
Επιπλέον, όπως συμπλήρωσε η δρ Κιμ, οι επιστήμονες δεν γνωρίζουν πώς η άσκηση παράγει Σεστρίνη στο σώμα. «Είναι πολύ σημαντικό να βρούμε την απάντηση μέσα από μελλοντικές μελέτες ώστε να οδηγηθούμε σε θεραπείες για τα άτομα που δεν μπορούν να ασκηθούν» κατέληξε η ερευνήτρια.
