Δεν πρόλαβε η νέα κυβέρνηση ν’ ανακοινώσει τα μέτρα της, για την ανάκαμψη της οικοδομικής δραστηριότητας, μετά από τη δυσπραγία της δεκάχρονης οικονομικής κρίσης. Και χωρίς υπερβολές, όρμησαν μετά μανίας όλες οι παροπλισμένες μπουλντόζες, μπετονιέρες τα ανατρεπόμενα θηριώδη φορτηγά και βάλε… Σε κάθε γωνιά του λεκανοπεδίου της πρωτεύουσας αλλά και άλλων αστικών κέντρων της ελληνικής επικράτειας. Προφανώς, για ν’ αναστήσουν το πληγωμένο «γόητρο» της πολυόροφης και συχνά απρόσωπης και ψυχρής πολυκατοικίας.
Ήταν από τα αναμενόμενα, μολονότι πολλοί είχαν την ψευδαίσθηση, ότι η κρίση της περιόδου 2012-2019, με το τερματισμό της, θα οδηγούσε σε μία λελογισμένη ανάκαμψη της οικοδομικής δραστηριότητας, που θα στηριζόταν σε νέες ανθρωπινότερες βάσεις πολεοδομικής, αρχιτεκτονικής, χωροταξικής και εν τέλει οικολογικής τάξης.
Στην πραγματικότητα-όπως άλλωστε μαρτυρούν και οι εντελώς πρόσφατες φωτογραφικές τεκμηριώσεις του σημερινού μου σημειώματος-, συμβαίνει το αντίθετο: «τα ίδια Παντελάκη μου, τα ίδια Παντελή μου»…
Εδώ πριν από την κατεδάφιση βρισκόταν μια υπέροχη λιθόκτιστη μονοκατοικία με το ημιυπόγειο στούντιο του ιδιοκτήτη, ενός διάσημου καλλιτέχνη και με έναν όροφο και δώμα. Γύρω γύρω, κουκουναριές και υπέροχο ανθοκήπιο. Το φωτογράφιζαν τα καλύτερα περιοδικά ιστορίας και τέχνης.
Τη θέση των φιλικών προς τον άνθρωπο και το περιβάλλον μονοκατοικιών, με τριπλάσιο σε εμβαδόν ακάλυπτο οικοδομικά χώρο, με δέντρα και κήπους, καταλαμβάνουν μέσα σε μισό μήνα εξαόροφα και οκταόροφα γιαπιά. Στο φουλ οι μπετονιέρες με το γιγαντιαίο 30μετρο γερανό με πτυσσόμενο ρύγχος που ρίχνουν το τσιμέντινο χαρμάνι στα καλούπια αμέτρητων στήλων, δοκών και δαπέδων.
Η κάθε νέα πολυκατοικία ακουμπάει με μεσοτοιχίες στην πλαϊνή πολυκατοικία. Οι ακάλυπτοι χώροι των πολυόροφων τσιμέντινων κελιών μετά βίας ξεπερνούν το 10% έως 15% του οικοπέδου των πολυκατοικιών.
Ο ένας στενός και ανήλιαγος και με μηδέν πράσινο ακάλυπτος χώρος αντικρύζει τον ακάλυπτο χώρο των απέναντι πολυκατοικιών, σε τρόπον ώστε όλα τα υπνοδωμάτια να είναι προστατευμένα από τα βλέμματα των γειτόνων με διπλές κουρτίνες…
Το άπλωμα της μπουγάδας γίνεται σε μικροσκοπικές απλώστρες που μετά βίας προστατεύονται από τις βροχές στα στενά μπαλκόνια, διότι έτσι επιτάσσει η βάρβαρη αρχιτεκτονική: Ελαχιστοποίηση ή και μηδενισμός του εμβαδού στους εξώστες, ακόμη και αν αυτό εγκλωβίζει τους ενοίκους στην ασφυξία του κλειστού χώρου. Γιατί άραγε; Προφανώς για να προσθέσουμε και άλλα τ.μέτρα στα διαμερίσματα γιατί εξασφαλίζονται έτσι περισσότερα εργολαβικά κέρδη.
Περιττό τώρα να προχωρήσουμε στην εντοιχισμένη επίπλωση των διαμερισμάτων, με τους φανταχτερούς μαϊμούδες πλαστικούς καπλαμάδες, που με την υγρασία του περιβάλλοντος φουσκώνουν, ανοίγουν και σκορπούν το ροκανίδι, αντί του ατόφιου ξύλου. Και βάλε…
Φυσικά, υπάρχουν και πιο υπεύθυνες κατασκευές. Απλώς θεωρώ καθήκον να επισημαίνω τις ακριβοπληρωμένες κακοτεχνίες.
Τώρα από τα έγκατα του σκαμμένου υπογείου ξεπηδούν τσιμέντινες κολώνες, μαζί με τα καλούπια και χίλια δυο συμπληρώματα που θυμίζουν τα οχυρά Ρούπελ. Μετά από 6-7 μήνες το θαύμα τελειώνει πολλαπλασιάζοντας το νέο μεγαθήριο μέχρι 6-7 ορόφους. Το δράμα δεν τελειώνει εδώ, διότι επακολουθεί ο πολλαπλασιασμός των αντικειμενικών αξιών που μετατρέπει τους υποψήφιους συνιδιοκτήτες σε «πρόσφυγες στον τόπο τους»!
Οικολογικό μπούμερανγκ
Άραγε, τι πέτυχαν όλες αυτές οι εργολαβίες της αντιπαροχής, από τη δεκαετία του μισού ’50 και τις μετέπειτα δεκαετίες, εκτός από την ελαχιστοποίηση των αναγκαίων ακάλυπτων χώρων; Προφανώς πέτυχαν και μεγιστοποίησαν (δυστυχώς με την ανοχή του αρμόδιου συμβουλευτικού οργάνου που ονομάζεται Τεχνικό Επιμελητήριο) τα ακόλουθα:
- Μεγιστοποίηση του εργολαβικού κέρδους με ελαχιστοποίηση στην ποιότητα της ζωής των ιδιοκτητών και ενοίκων των διαμερισμάτων.
- Η βαρειά τραυματισμένη ποιότητα ζωής προκύπτει επίσης, από τα εκατομμύρια των εξωτερικών σωμάτων από τα αιρ κοντίσιον, που επαυξάνουν τον θερινό καύσωνα κατά 10 και 15 βαθμούς Κελσίου, όπως επίσης και την μετατροπή του τσιμέντινου όγκου των πολυκατοικιών σε βασανιστικά πυρότουβλα που αποθηκεύουν την ημέρα μέχρι 40 βαθμούς Κελσίου και σκορπούν αυτή την θερμοκρασία στην υποτίθεται δροσερή νύχτα…
Με άλλα λόγια μια αληθινή φρίκη στη ζωή εκατομμυρίων «πρωτευουσιάνων»…
Μετά απ’ όλα αυτά, προκύπτει το ερώτημα: Όλοι αυτοί οι οποίοι κατοχύρωσαν νομοθετικά και επέβαλαν αυτά τα τσιμέντινα κολαστήρια, διανοήθηκαν ποτέ να κατοικήσουν σ’ αυτά τα ασφυκτικά κελιά με την … ψευδοδιακόσμηση;
Θα ήταν υπερβολική αφέλεια ν’ απαντούσαμε το «ναι». Σε ένα κατατοπιστικό περίπατο, ή στα βόρεια προάστια ή και στη λεωφόρο Ποσειδώνος μέχρι και το Σούνιο είναι περισσότερο από βέβαιο, ότι θα συναντήσουμε πολλούς από αυτούς τους νομοθέτες αλλά και πρωτομάστορες! Έτσι δεν είναι;
Απομυθοποίηση
Συνεχίζοντας αυτό το σημείωμά μου επιβάλλεται νομίζω ν’ απομυθοποιήσουμε τα κροκοδείλια δάκρυα υπέρ της δήθεν «λαϊκής στέγης» με τα οποία γεμίζουν οι υπεύθυνοι της πολεοδομικής απραξίας τα δοχεία δακρύων του Νέρωνος, (κατά τη διάρκεια του εμπρησμού της Ρώμης από τον ίδιο τον ανεκδιήγητο αυτοκράτορα*). Έχουμε λοιπόν και λέμε:
- Δεν αμφισβητεί κανείς το ότι το ότι με την οικοδομή συνδέονται περίπου 50 επαγγελματικές-επιχειρηματικές δραστηριότητες και ότι η οποιαδήποτε μεγάλη ύφεση της οικοδομικής δραστηριότητας συμπαρασύρει σε δυσπραγία ή μαρασμό αυτά τα επαγγέλματα.
Ευτυχώς που υπάρχουν τα μερεμέτια, οι επιδιορθώσεις των παλαιότερων κτισμάτων…
- Όμως ο μονόδρομος της άναρχης και ασύδοτης οικοδομικής δραστηριότητας δεν συνδέεται με τα μακροπρόθεσμα και καλώς νοούμενα αναπτυξιακά οφέλη μιας χώρας. Ή όπως σαρκαστικά τονίζουν οι ρεαλιστές οικονομολόγοι «Δεν πολεμάς την πείνα τρώγοντας ντουβάρια»…
Συμπέρασμα: Το χάλι του πολεοδομικού-αρχιτεκτονικού ολέθρου της Αθήνας και μερικών αστικών κέντρων δεν βρίσκει ταίρι σε όλη τη Βαλκανική (εκτός από Αλβανία), πολλώ δε μάλλον σε καμιά χώρα της νότιας και κεντροβόριας Ευρώπης.
Τι άραγε θα ανασκάψουν μετά από μερικούς αιώνες οι αρχαιολόγοι στις σημερινές πόλεις φαντάσματα εκτός από θρυμματισμένα τσιμέντα, σάπιες μπετόβεργες και απολιθωμένα περιττώματα.
______________________________________________________
* Ο Πήτερ Ουστίνοφ υποδύθηκε κατά τον πιο συνταρακτικό και σαρκαστικό τρόπο τον φερόμενο ως εμπρηστή της Ρώμης αυτοκράτορα Νέρωνα, στο υπέροχο φιλμ “Quo vadis” (1951) του σκηνοθέτη Μέρβιν Λιρόι.
