Οι εξελίξεις στα πολλαπλά οικονομικά και εμπορικά πολεμικά μέτωπα που έχει ανοίξει ο Ντόναλντ Τραμπ και κυρίως οι εξελίξεις στον σινοαμερικανικό εμπορικό πόλεμο θα διαδραματίσουν καθοριστικό ρόλο στη διαμόρφωση του οικονομικού κλίματος τη νέα χρονιά.
Η Κίνα είναι πλέον η δεύτερη σε μέγεθος και ισχύ, μετά τις ΗΠΑ, οικονομία του πλανήτη.
Και, κατά τη γνωστή ρήση, όταν στον βάλτο μαλώνουν τα βουβάλια, την πληρώνουν τα βατράχια. Εν προκειμένω χαμένοι θα είναι και τα βουβάλια. Διότι, σε πείσμα του Ντόναλντ Τραμπ που διαλαλεί ότι «οι εμπορικοί πόλεμοι είναι καλοί και εύκολο να κερδηθούν», τόσο οι ΗΠΑ όσο και η Κίνα θα πληρώσουν βαρύ το τίμημα της κλιμάκωσης των δασμολογήσεων και των αντιποίνων, εφόσον αυτό αποφασίσουν.
Ανεβάζουν τις τιμές
Το διεθνές εμπόριο, εξάλλου, δεν είναι ένα παιχνίδι μηδενικού αθροίσματος. Οι ΗΠΑ είναι μια χώρα υπερχρεωμένη και με τεράστιο εμπορικό έλλειμμα, ελέγχει όμως το βασικό αποθεματικό νόμισμα του πλανήτη για να χρηματοδοτεί τα χρέη και τα ελλείμματά της.
Τα θύματα του μερκαντιλισμού της διακυβέρνησης Τραμπ και ειδικότερα των δασμών που έχει επιβάλει στις κινεζικές εισαγωγές είναι τα οικονομικά ασθενέστερα τμήματα του πληθυσμού των ΗΠΑ, εκείνα ακριβώς που διατείνεται ο αμερικανός πρόεδρος ότι θέλει να προστατεύσει. Διότι οι δασμοί ανεβάζουν τις τιμές και αυτό είναι κακό γι’ αυτόν που δεν έχει τη δύναμη να αντεπεξέλθει στις αυξήσεις. Από την άλλη πλευρά, η δίκην αντιποίνων δασμολόγηση με 25% από το Πεκίνο των αμερικανικών εισαγωγών έχει συγκριτικά μικρότερο αντίκτυπο στο εσωτερικό της Κίνας, διότι τα αμερικανικά προϊόντα αντιστοιχούν σε λιγότερο από το ένα δέκατο των συνολικών εισαγωγών στη χώρα. Και ήδη το Πεκίνο μείωσε τους δασμούς των εισαγομένων προϊόντων από τρίτες χώρες.
Γεφύρωμα των διαφορών
Στα τέλη του 2019 Ουάσιγκτον και Πεκίνο (κυρίως το δεύτερο, παρότι όλοι οι αναλυτές συμφωνούν ότι η Κίνα έχει πληγεί προσώρας λιγότερο από τον εμπορικό πόλεμο) δείχνουν μια διάθεση γεφυρώματος των διαφορών τους. Αλλά η είσοδος των ΗΠΑ σε εκλογική χρονιά δεν προοιωνίζεται κατάπαυση των λεονταρισμών εκ μέρους του προέδρου Τραμπ, που θα διεκδικήσει (πλην εξαιρετικού απροόπτου, δηλαδή παραπομπής) την επανεκλογή του. Η ολοένα και πιο ανοικτή στήριξη των εξεγερθέντων του Χονγκ Κονγκ από την Ουάσιγκτον και οι προκλητικές κινήσεις αμερικανικών πολεμικών σκαφών στη Θάλασσα της Νότιας Κίνας μόνο στην αποκατάσταση ενός κλίματος εμπιστοσύνης και στην υπέρβαση των εμπορικών διαφορών μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας δεν συμβάλλουν.
«Ασφαλώς και η Κίνα βλάπτει το διεθνές εμπόριο αναγκάζοντας τις ξένες επιχειρήσεις να μεταφέρουν τεχνογνωσία στις κινεζικές με τις οποίες εξαναγκάζονται να συνεργαστούν προκειμένου να τους επιτραπεί να επενδύσουν στη χώρα. Αλλά το συμφέρον των ΗΠΑ είναι οι ανοικτές αγορές. Ε λοιπόν, μερικές φορές είναι καλύτερα να ζεις σε μια κατάσταση που δεν είναι ιδανική παρά να αποδύεσαι σε έναν αδιέξοδο και καταστροφικό για τους πάντες ανταγωνισμό» σημείωνε στο Project Syndicate ο καθηγητής Οικονομικών στο Πανεπιστήμιο του Χάρβαρντ Ρόμπερτ Μπάρο.
