Βίντεο – ντοκουμέντο που δημοσίευσαν το βράδυ της Πέμπτης οι New York Times φαίνεται να δείχνει έναν ιρανικό πύραυλο να χτυπά ένα αεροσκάφος πάνω από την περιοχή Παράντ, κοντά στο αεροδρόμιο της Τεχεράνης, όπου την Τετάρτη συνετρίβη το ουκρανικό Boeing, παρασύροντας στον θάνατο και τους 176 επιβαίνοντες.
Οπως φαίνεται στο βίντεο, μια μικρή έκρηξη σημειώνεται την ώρα που ο πύραυλος πλήττει το αεροσκάφος, ωστόσο αυτό δεν εκρήγνυται.
Το αεροπλάνο παρέμεινε στον αέρα για αρκετά λεπτά και επιχείρησε να επιστρέψει στο αεροδρόμιο της ιρανικής πρωτεύουσας, πετώντας φλεγόμενο, πριν εκραγεί και συντριβεί, αναφέρουν οι New York Times, επικαλούμενoι το συγκεκριμένο, αλλά και άλλα βίντεο που έχουν στην κατοχή τους.
Οπως διευκρινίζει η αμερικανική εφημερίδα, έχει επαληθεύσει την τοποθεσία του βίντεο με την τελευταία γνωστή τοποθεσία του πομπού του αεροσκάφους.
Δείτε το βίντεο
Η στιγμή της συντριβής
Νωρίτερα άλλο βίντεο που δόθηκε στη δημοσιότητα φαίνεται να απεικονίζει τη συντριβή του αεροσκάφους Βoeing 737-800 της Ukraine International Airlines.
Στο συγκλονιστικό αυτό βίντεο, που μετέδωσαν όλα τα διεθνής μέσα ενημέρωσης, διακρίνεται μια πολύ δυνατή λάμψη, ενώ ακούγεται η έκρηξη από την πρόσκρουση του αεροσκάφους στο έδαφος και το σημείο γεμίζει με τα φλεγόμενα συντρίμμια του Boeing.
Δείτε το συγκλονιστικό βίντεο:
Τεχεράνη: Όλες αυτές οι αναφορές είναι ένας ψυχολογικός πόλεμος
Απέναντι στους ισχυρισμούς αυτούς, η Τεχεράνη αντέδρασε έντονα, υποστηρίζοντας πως η «φημολογία» περί πυραυλικού πλήγματος «δεν έχει καμία λογική».
Ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Αλί Ραμπιέϊ σε ανακοίνωσή του, που μετέδωσε το βράδυ η κρατική τηλεόραση, αρνήθηκε ότι το ουκρανικό Μπόινγκ 737 που συνετρίβη κοντά στην Τεχεράνη, επλήγη από έναν πύραυλο.
«Όλες αυτές οι αναφορές είναι ένας ψυχολογικός πόλεμος κατά του Ιράν…όλες αυτές οι χώρες, οι υπήκοοι των οποίων επέβαιναν στο αεροσκάφος, μπορούν να στείλουν αντιπροσώπους τους και προτρέπουμε την Boeing να στείλει τον δικό της αντιπρόσωπο για να συμμετάσχει στη διαδικασία ερευνών του μαύρου κουτιού», τόνισε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος.
Παράλληλα ο εκπρόσωπος του ιρανικού υπουργείου Εξωτερικών Αμπάς Μουσαβί κάλεσε τον Καναδά να κοινοποιήσει τις πληροφορίες που η Οτάβα ανέφερε ότι διαθέτει για τη συντριβή του ουκρανικού αεροσκάφους, μετά από τη δήλωση του πρωθυπουργού Τζάστιν Τριντό ότι το Μπόινγκ 737 καταρρίφθηκε από ιρανικό πύραυλο εδάφους-αέρος.
Μιλώντας για «ύποπτες σκηνοθεσίες» ο Μουσαβί κάλεσε τον «Καναδό πρωθυπουργό και κάθε άλλη κυβέρνηση που διαθέτει πληροφορίες για τη συντριβή να τις παραδώσει στην επιτροπή ερευνών στο Ιράν», σύμφωνα με το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων IRNA.
Οι πληροφορίες
Πάντως τις τελευταίες ώρες υπήρχαν πληροφορίες και αναφορές από αμερικανούς αξιωματούχους που υποστήριζαν ότι το πιθανότερο είναι η συντριβή του ουκρανικού Boeing στην Τεχεράνη να προκλήθηκε από ιρανικούς πυραύλους που το έπληξαν κατά λάθος, όπως μετέδωσε το CNN.
Η θεωρία αυτή βασίζεται στην ανάλυση δεδομένων από δορυφόρους και ραντάρ, καθώς και από ηλεκτρονικά δεδομένα που συνέλεξαν οι αμερικανικές υπηρεσίες ασφαλείας.
Υπενθυμίζεται ότι νωρίτερα σήμερα, από την πλευρά της, η πρώτη ιρανική έκθεση σχετικά με το τραγικό δυστύχημα που κόστισε τη ζωή σε 176 άτομα ανέφερε πως το αεροσκάφος έπιασε φωτιά αμέσως πριν συντριβεί, κάνοντας λόγο για «δυστύχημα».
Σημειώνεται ότι Υπηρεσία Πολιτικής Αεροπορίας του Ιράν αρνείται να παραδώσει στις αμερικανικές αρχές, αλλά και την Boeing, τα δύο μαύρα κουτιά του αεροπλάνου.
Τραμπ: Κάποιος έκανε λάθος
Την ίδια ώρα ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ δήλωσε νωρίτερα ότι η φονική συντριβή του ουκρανικού αεροσκάφους στο Ιράν ενδέχεται να οφείλεται σε σφάλμα, προσθέτοντας ότι έχει ένα φοβερό αίσθημα σχετικά με το αεροπλάνο που κατέπεσε, χωρίς, εντούτοις, να παρουσιάζει κάποια απόδειξη.
«Κάποιος θα μπορούσε να έχει κάνει κάποιο λάθος» είπε ο Τραμπ σε δημοσιογράφους στον Λευκό Οίκο, επισημαίνοντας ότι έχει υποψίες σχετικά με το δυστύχημα, χωρίς να υπεισέλθει σε λεπτομέρειες.
Μυστικές υπηρεσίες
Αξιωματούχοι των μυστικών υπηρεσιών των ΗΠΑ αλλά και του Ιράκ, που επικαλείται το Newsweek υποστηρίζουν επίσης ότι «η ουκρανική πτήση που συνετρίβη έξω από την Τεχεράνη, την πρωτεύουσα του Ιράν, χτυπήθηκε από ένα αντιαεροπορικό πυραυλικό σύστημα».
Η είδηση αυτή ενισχύει τις υποψίες που υπήρχαν από την πρώτη στιγμή, όταν και το Ιραν αρνήθηκε να παραδώσει τα μαύρα κουτιά του αεροσκάφους.
Συγκεκριμένα, εχθές Τετάρτη η Τεχεράνη ανακοίνωσε ότι δεν πρόκειται να τα παραδώσει στη Boeing, στις ΗΠΑ, ενώ ο επικεφαλής της ιρανικής υπηρεσίας πολιτικής αεροπορίας Αλί Αμπεντζαντέχ, σύμφωνα με το πρακτορείο ειδήσεων Mehr, δεν ξεκαθάρισε σε ποια χώρα θα σταλεί το μαύρο κουτί.
Σύμφωνα με το δημοσίευμα του Newsweek, η πτήση 752 των ουκρανικών αερογραμμών που απογειώθηκε από την Τεχεράνη με προορισμό το Κίεβο και συνετρίβη μόλις λίγα λεπτά μετά την απογείωση, πιστεύεται από το Πεντάγωνο πως χτυπήθηκε από ένα ρωσικής κατασκευής Tor-M1.
Πρόκειται για αντιαεροπορικό πυραυλικό σύστημα, γνωστό στο NATO ως Gauntlet, σύμφωνα με τρεις αξιωματούχους που μίλησαν στο Newsweek.
Παράλληλα, τo Νesweek, πέρα από τον Αμερικανό αξιωματούχο, επικαλείται και Ιρακινό στέλεχος της υπηρεσίας πληροφοριών.
Όπως αναφέρουν χαρακτηριστικά οι ανώτατες πηγές οι Αμερικανοί όχι μόνο κατέγραψαν το ιρανικό ραντάρ να τίθεται σε λειτουργία αλλά με δορυφορικές εικόνες κατέγραψαν και τους δυο πυραύλους που εκτοξεύτηκαν και πιθανότατα έπληξαν το ουκρανικό Boeing.
Τι δείχνει η έκθεση από το Ιράν
Η έκθεση του οργανισμού πολιτικής αεροπορίας του Ιράν επικαλείται μάρτυρες στο έδαφος και σε ένα διερχόμενο αεροσκάφος που βρισκόταν σε μεγάλο ύψος οι οποίοι είπαν πως το αεροπλάνο είχε πιάσει φωτιά ενώ βρισκόταν στον αέρα.
Το ηλικίας τριών ετών αεροσκάφος, το οποίο είχε την τελευταία προγραμματισμένη συντήρηση τη Δευτέρα, αντιμετώπισε ένα τεχνικό πρόβλημα λίγο μετά την απογείωση και είχε κάνει αναστροφή προς ένα κοντινό αεροδρόμιο προτού συντριβεί, ανέφερε η έκθεση.
Το τεχνικό πρόβλημα δεν διευκρινίζεται στην έκθεση, όπου αναφέρεται επίσης ότι δεν υπήρχε επικοινωνία μέσω ασυρμάτου με τον κυβερνήτη και πως το αεροσκάφος εξαφανίστηκε από τα ραντάρ σε ύψος 8.000 ποδών (2.440 μέτρων).
Μέχρι στιγμής δεν είναι σαφές αν ενδεχόμενο τεχνικό πρόβλημα θα μπορούσε να είχε σχέση με μηχανική βλάβη ή με ελαττωματικό εξάρτημα.
Η καταστροφή θέτει και πάλι υπό το φως των προβολέων την Boeing, η οποία αντιμετωπίζει μια κρίση ασφαλείας για έναν διαφορετικό τύπο 737, αν και το αεροπλάνο που συνετρίβη στο Ιράν δεν έχει το χαρακτηριστικό που φέρεται να προκάλεσε τις συντριβές των 737 MAX που έχουν έκτοτε καθηλωθεί στο έδαφος. Η ιρανική έκθεση αναφέρεται στη συντριβή ως «δυστύχημα».
Ενδείξεις για υπερθέρμανση της μηχανής έχουν οι καναδικές υπηρεσίες
Οι έρευνες για τη συντριβή αεροσκαφών είναι πολύπλοκες απαιτώντας από τις ρυθμιστικές αρχές, τους ειδικούς και αεροπορικές εταιρίες διαφόρων χωρών να εργαστούν από κοινού. Η έκδοση μιας πρώτης έκθεσης εντός 24 ωρών δεν συνηθίζεται και μπορεί να χρειαστούν μήνες προτού καθοριστεί πλήρως η αιτία.
Πηγή στις καναδικές υπηρεσίες ασφαλείας δήλωσε στο Reuters πως υπάρχουν ενδείξεις ότι ένας από τους κινητήρες είχε υπερθερμανθεί.
Η συντριβή σημειώθηκε μερικές ώρες αφού το Ιράν είχε εξαπολύσει πυραυλικές επιθέσεις εναντίον υπό την ηγεσία των ΗΠΑ δυνάμεων στο Ιράκ, οδηγώντας ορισμένους στην υπόθεση ότι το αεροπλάνο μπορεί να καταρρίφθηκε.
Η πρώτη εκτίμηση δυτικών υπηρεσιών πληροφοριών είναι πως πράγματι υπήρξε βλάβη κινητήρα του Boeing και δεν καταρρίφθηκε από κάποιον πύραυλο, σύμφωνα με πέντε πηγές προσκείμενες στις υπηρεσίες ασφαλείας -τρεις Αμερικανούς, έναν Ευρωπαίο και έναν Καναδό- που μίλησαν στο πρακτορείο ειδήσεων Reuters υπό τον όρο να μην κατονομαστούν.
Τα τέσσερα σενάρια
Ο γραμματέας του Εθνικού Συμβουλίου Ασφάλειας και Άμυνας Ολέξι Ντανίλοφ παρουσίασε λίστα με τις πιθανές εκδοχές που οδήγησαν στη συντριβή του Boeing 737-800 των Ουκρανικών Διεθνών Αερογραμμών (UIA) στο Ιράν. Πλέον έχουν περιοριστεί στην πιθανότητα τρομοκρατικής επίθεσης, πυραυλικού χτυπήματος, βλάβη κινητήρα ή σύγκρουσης.
Υποτιθέμενη αστοχία της αεράμυνας
Ο Ντανίλοφ αναφέρει ότι μία από τις θεωρίες βασίζεται σε «διαδικτυακές αναφορές» σχετικά με συντρίμμια πυραύλου που υποτίθεται ότι εκτοξεύθηκε από σύστημα αεράμυνας Tor (το όνομα αναφοράς στο ΝΑΤΟ είναι SA-15 «Gauntlet»). Τροποποιήσεις Tor-M1 9K331 του συγκεκριμένου συστήματος είχαν γίνει τα τελευταία χρόνια της ύπαρξης της Σοβιετικής Ένωσης και είχαν εξαχθεί στο Ιράν και σε άλλες χώρες. Το Κίεβο προσπαθεί για την ώρα να διαπραγματευτεί με την Τεχεράνη επίσκεψη στο σημείο όπου υποτίθεται ότι βρέθηκαν τα υπολείμματα του πυραύλου για να ερευνήσει αυτές τις αναφορές.
Βλάβη κινητήρα
Για την ώρα, η Ουκρανία δεν απορρίπτει ως πιθανή αιτία της συντριβής μία βλάβη σε κινητήρα του αεροσκάφους. Νωρίτερα, το Reuters, επικαλούμενο αρκετές ανώνυμες πηγές, ανέφερε ότι οι μυστικές υπηρεσίες δυτικών χωρών δεν θεωρούν ότι το αεροσκάφος καταρρίφθηκε, αλλά μάλλον προκρίνουν την εκδοχή τεχνικής βλάβης. Βίντεο που φέρεται να δείχνει την πτώση του αεροσκάφους εμφανίζει το αεροπλάνο με τη μία μηχανή του να φλέγεται ενώ βρίσκεται στον αέρα.
Σύγκρουση στον αέρα
Ο γραμματέας του ουκρανικού συμβουλίου Ασφάλειας και Άμυνας σημειώνει επίσης ότι το επιβατικό αεροσκάφος θα μπορούσε να είχε συγκρουστεί με drone ή με κάποιο άλλο ιπτάμενο αντικείμενο καθώς αναχωρούσε από το Διεθνές Αεροδρόμιο της Τεχεράνης.
Τρομοκρατική επίθεση
Μία έκρηξη εντός του αεροσκάφους ως αποτέλεσμα τρομοκρατικής επίθεσης επίσης δεν έχει αποκλειστεί προς ώρας από τις ουκρανικές αρχές, ωστόσο, μέχρι στιγμής δεν έχουν δημοσιοποιηθεί επιπλέον πληροφορίες που θα στήριζαν αυτή την εκδοχή.
Τα ακριβή αίτια της τραγωδίας που στοίχισε τη ζωή σε 176 ανθρώπους, μεταξύ των οποίων και εννέα μέλη πληρώματος, θα προσδιοριστούν από την επιτροπή έρευνας, ωστόσο, προς το παρόν ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι έχει ζητήσει να μην γίνονται εικασίες. Η Ουκρανία, όπου ήταν καταγεγραμμένο το αεροσκάφος και η οποία μετράει 11 νεκρούς από τη συντριβή, έχει ήδη στείλει ειδικούς στην Τεχεράνη για να συνδράμουν στην έρευνα της τραγωδίας. Τα δύο από τα μαύρα κουτιά του αεροσκάφους έχουν βρεθεί, ωστόσο, το περιεχόμενό τους παραμένει μυστικό.
Τα προφητικά λόγια ενός εκ των θυμάτων
Είκοσι μόλις λεπτά πριν το Boeing 737-800 της Ukrainian International Airlines απογειωθεί από το αεροδρόμιο Ιμάμης Χομεϊνί της Τεχεράνης με προορισμό το Κίεβο η Sheyda Shadkhoo κάλεσε τον άντρα της. Ήθελε να την διαβεβαιώσει ότι όλα θα πάνε καλά…
Αυτή είναι μια από τις δεκάδες ιστορίες που βλέπουν το φως της δημοσιότητας μετά τη συντριβή του ουκρανικού αεροσκάφους που στοίχισε τη ζωή και στους 176 επιβαίνοντές του.
«Της μίλησα 20 λεπτά πριν το αεροσκάφος απογειωθεί» λέει στο αμερικανικό δίκτυο CBC ο άντρας της, κάτοικος Τορόντο. Η άτυχη γυναίκα ανησυχούσε για τις εντάσεις μεταξύ Τεχεράνης και Ουάσινγκτον μετά τη δολοφονία Σουλεϊμανί.
«Ήθελε να τη διαβεβαιώσω ότι δεν θα γίνει πόλεμος. Της είπα να μην ανησυχεί. Τίποτα δεν πρόκειται να συμβεί» λέει δείχνοντας την εικόνα της γυναίκας του.
Εκείνη μου απάντησε ότι πρέπει να κλείσει το τηλέφωνο, συμπληρώνει. «Αντίο» ήταν το τελευταίο πράγμα που του είπε. Ύστερα σιωπή…
«Το ήξερε. Φαίνεται στο βλέμμα της»
Η άτυχη γυναίκα είχε πάρει τρεις εβδομάδες άδεια από τη δουλειά της στο Τορόντο για να επισκεφτεί τη μητέρα και τις αδερφές της στην Τεχεράνη.
Οι διακοπές της είχαν ολοκληρωθεί και γυρνούσε πίσω στον στον Καναδά, εκεί που την περίμενε ο άντρας της.
Είχε προαίσθημα ότι το αεροπλάνο θα έπεφτε, λέει ο σύζυγός της και συμπληρώνει πως, ανησυχούσε για τους ανθρώπους που θα άφηνε πίσω.
Σύμφωνα με όσα λέει ο σύζυγός της, ενδεικτικό των φόβων της ήταν μια ανάρτηση στο Instagram πριν αναχωρήσει από το Ιράν.
«Ήξερε. Δείτε το βλέμμα της, δείτε το ποίημα που έγραψε» λέει προσπαθώντας με δυσκολία να μιλήσει.
«Φεύγω, αλλά ανησυχώ για αυτό που αφήνω πίσω μου»
«Φεύγω αλλά… αυτό που αφήνω πίσω μου με ανησυχεί. Πίσω μου, πίσω μου. Φοβάμαι για τους ανθρώπους που αφήνω πίσω» έγραφε η άτυχη γυναίκα στην ανάρτησή της.