Πολλές οι εκκρεμότητες που κληρονομεί η νέα χρονιά για το νόμισμά μας. Θα αναφερθούμε περιληπτικά σε μερικές από αυτές που είναι επείγουσες για τη θωράκιση του ευρώ και τη διατήρηση και επέκταση του ρόλου του ως δεύτερου αποθεματικού νομίσματος στον κόσμο. Η σημασία του για την οικονομία της ευρωζώνης είναι γνωστή και οι αδυναμίες του από την ανολοκλήρωτη ΟΝΕ επίσης. Το νέο στοιχείο που προκύπτει από τη διεθνή αστάθεια είναι ο γεωστρατηγικός ρόλος που καλείται να αντιτάξει απέναντι στο δολάριο. Από την άλλη μεριά, ενώ η Ε. Επιτροπή έχει προτείνει τα τελευταία δέκα χρόνια δεκάδες μεταρρυθμίσεις, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο μόνο λίγες έχει υιοθετήσει. Η αδράνεια αυτή δείχνει ότι ζούμε σε μια περίοδο ευρωκόπωσης, όπου οι μεγάλες χώρες είναι δέσμιες ενός αναπτυσσόμενου οικονομικού εθνικισμού, όπως συμβαίνει στις ΗΠΑ.
Ας δούμε λοιπόν μερικές από τις εκκρεμούσες μεταρρυθμίσεις που πρέπει επειγόντως να προωθηθούν:
Το ευρώ κατέχει τη δεύτερη θέση μετά τις ΗΠΑ (20% έναντι 63%) στη διακράτησή του από της κεντρικές τράπεζες παγκοσμίως ως αποθετικό νόμισμα. Από εκεί και πέρα, η ΕΕ, μεγαλύτερη σε όγκο εμπορικών συναλλαγών στον κόσμο δύναμη, βλέπει το νόμισμά της να μη χρησιμοποιείται επαρκώς στις εμπορικές συναλλαγές. Εντυπωσιακή είναι η χρήση του δολαρίου στην ενέργεια: κάθε χρονιά η ΕΕ εισάγει προϊόντα 180 δισ. Η απο-δολαριοποίηση των ενεργειακών συναλλαγών είναι πρώτη προτεραιότητα για την ισχυροποίηση του ευρώ. Οι βασικές χώρες εξαγωγών πετρελαίου και φυσικού αερίου (Ρωσία, Νορβηγία, Νιγηρία κ.λπ.) δείχνουν να επιθυμούν να απεξαρτηθούν μερικώς από τις αμερικανικές τράπεζες οι οποίες υπάγονται στο Αμερικανικό Δίκαιο, και από τον φόβο εξελίξεων στις ΗΠΑ παρομοίων με αυτές που ζήσαμε το 2007.
Παγκόσμιο χρέος. Τα τελευταία στοιχεία του ΔΝΤ επιβεβαιώνουν την αύξηση του παγκόσμιου χρέους δημόσιου και ιδιωτικού. Υπολογίζεται στα 188 τρισ., δηλαδή τριπλάσιο του παγκόσμιου ΑΕΠ! Το πλέον επισφαλές είναι το ιδιωτικό χρέος. Μια μικρή ύφεση στην οικονομία θα οδηγήσει σε νέο 2007. Για την ΕΕ ο κίνδυνος εστιάζεται στα αρνητικά επιτόκια και στην οικονομική στασιμότητα.
Τραπεζική Ενωση. Τη στιγμή που η Σουηδία αποφάσισε να συμμετάσχει στην ΤΕ, ο τρίτος πυλώνας – η κοινοτική εγγύηση καταθέσεων – παραμένει σε εκκρεμότητα. Ομως αυτή η πρόνοια θεωρείται και είναι πρωταρχικής σημασίας για την εμπιστοσύνη των καταθετών στις τράπεζες. Είναι σαφές ότι για τις χώρες του «Βορρά» δεν μπορεί να συμβεί, παρά μόνο αν οι τράπεζες του «Νότου» εξυγιανθούν.
Η ολοκλήρωση της εσωτερικής αγοράς κεφαλαίων, η διαχείριση των «κόκκινων» δανείων, η μετατροπή του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Στήριξης σε μηχανισμό τελευταίου δανειστή (Ευρωπαϊκό Νομισματικό Ταμείο), η είσοδος των μεγάλων τής πληροφορικής στην τραπεζική αγορά είναι μερικές ακόμη προτεραιότητες που μαζί με τις διαπραγματεύσεις για τις νέες εμπορικές σχέσεις με τη ΜΒ κληροδοτεί η χρονιά μας στο 2020.
Ας ευχηθούμε οι ηγέτες των 27 να κατανοήσουν ότι το οικοδόμημα του σημαντικότερου κοινοτικού επιτεύγματος για τη διατήρηση της ΕΕ στην ηγεμονική της θέση δεν τους παρέχει τον χρόνο για ατέρμονες συζητήσεις. Ο χρόνος είναι χρήμα, και χρήμα είναι το νόμισμά μας και η ισχύς μας.
Ο κ. Aντώνης Τριφύλλης είναι πρώην στέλεχος της ΕΕ, μέλος του Εποπτικού Συμβουλίου της διαΝΕΟσις.
