Η κούρσα για τα δίκτυα 5ης γενιάς έχει ήδη ξεκινήσει. Επιχειρηματικοί κολοσσοί, εμπορικά συμφέροντα και εθνικές επιδιώξεις διαγκωνίζονται για να επικρατήσουν σε μια αγορά της οποίας τα παγκόσμια έσοδα εκτιμάται ότι θα φτάσουν τα 225 δισ. ευρώ μέχρι το 2025. Η Ευρώπη θα πρέπει να τρέξει για να καλύψει το χαμένο έδαφος σε σχέση με την Κίνα και τις Ηνωμένες Πολιτείες, που επιδίδονται σε μια γεωπολιτική σύγκρουση για την κυριαρχία στο 5G.
Οι τεχνολογικοί γίγαντες βρίσκονται στην πρώτη γραμμή του νέου Ψυχρού Πολέμου. Στη μάχη προπορεύεται η Huawei, ο κινεζικός κολοσσός, που οι πάλαι ποτέ τεχνολογικές δυνάμεις της Δύσης, όπως Ericsson και Nokia, ακολουθούν μεν αλλά δεν φαίνεται επί του παρόντος να απειλούν.
Στο τραπέζι
Η χώρα μας βρίσκεται στη δίνη αυτής της σύγκρουσης. Με το «καλημέρα» της νέας χρονιάς, ένα από τα θέματα που θα τεθούν στο τραπέζι της συνάντησης του πρωθυπουργού Κυριάκου Μητσοτάκη με τον πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο θα είναι η ανάπτυξη των δικτύων 5ης γενιάς. Το μαρκάρισμα όμως ξεκίνησε με την επίσκεψη του υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ Μάικ Πομπέο, ο οποίος παρότρυνε την Ελλάδα «να χρησιμοποιήσει αξιόπιστους πωλητές στην αλυσίδα εφοδιασμού 5G της».
Η πρόσφατη επίσκεψη στην Αθήνα του προέδρου της Κίνας Σι Τζινπίνγκ πυροδότησε την άμεση αντίδραση της αμερικανικής πλευράς, που θέλει να αποτρέψει τη συμμετοχή της Huawei, με το επιχείρημα της εθνικής ασφάλειας, λόγω των δεσμών της εταιρείας με την κινεζική κυβέρνηση.
Αναζητώντας συμμάχους, ο αμερικανός πρόεδρος απηύθυνε αίτημα στην Apple να συμμετάσχει στην ανάπτυξη των υποδομών που αφορούν τα τηλεπικοινωνιακά δίκτυα 5G στις ΗΠΑ, ενώ η αμερικανική κυβέρνηση επεξεργάζεται σενάριο έμμεσης χρηματοδότησης των ευρωπαϊκών Ericsson και Nokia προκειμένου να ζωντανέψει το αντίπαλον δέος στους κινεζικούς γίγαντες ή ακόμα και της παροχής κινήτρων σε αμερικανική εταιρεία για να μπει στην αγορά.
Μεσοβέζικη στάση
Από την πλευρά της η Ευρώπη, για την οποία οι επενδύσεις σε 5G ως το 2020 υπολογίζονται σε 55 δισ. ευρώ, δεν φάνηκε διατεθειμένη να διαλέξει στρατόπεδο, ούτε στο τελευταίο Συμβούλιο Τηλεπικοινωνιών για το 2019. Δεν απέκλεισε συγκεκριμένες εταιρείες από την προμήθεια συστημάτων για το 5G, ξεκαθαρίζοντας πως τα κράτη-μέλη μπορούν να αποφασίζουν για την τεχνολογία που θα χρησιμοποιήσουν, λαμβάνουν πάντως υπόψη και «μη τεχνολογικά ζητήματα όπως το νομικό και πολιτικό πλαίσιο, με βάση το οποίο λειτουργούν προμηθευτές τρίτων χωρών».
Οσοι γνωρίζουν πάντως την ευρωπαϊκή πραγματικότητα, επισημαίνουν ότι πίσω από αυτή τη μεσοβέζικη στάση βρίσκονται οι ουσιαστικοί διαρθρωτικοί λόγοι που κρατούν την Ευρώπη πίσω στην ανάπτυξη των νέων δικτύων, όπως η έλλειψη φάσματος, οι ρυθμιστικές πολιτικές και οι τάσεις αποεπένδυσης των ευρωπαίων παρόχων.
Για τη χώρα μας, το 2020 αποτελεί ορόσημο καθώς θα τεθούν τα θεμέλια για την ανάπτυξη του δικτύου 5G. Στο τελευταίο τρίμηνο της χρονιάς πρόκειται να δημοπρατηθεί το απαραίτητο φάσμα συχνοτήτων στα 3,5 GHz. Δεν αποκλείεται μάλιστα να γίνει και ένα multiband auction με το σύνολο των φασμάτων που βρίσκονται σε δημοπράτηση (ανανέωση του 2,1 GHz και των 1.500 MHz) συν του βασικού φάσματος για το 5G.
Οι συχνότητες
Σε κάθε περίπτωση, η περιοχή των 700 MHz θα διατεθεί, βάσει του σχεδιασμού της Γενικής Γραμματείας Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων του υπουργείου Ψηφιακής Διακυβέρνησης, κατά το πρώτο εξάμηνο του 2021. Αυτό γιατί θα πρέπει να ολοκληρωθεί η απελευθέρωση συχνοτήτων από την ψηφιακή τηλεόραση. Στόχος είναι η ανάπτυξη των δικτύων να ξεκινήσει σχεδόν ταυτόχρονα με τη δημοπράτηση των αδειών, προκειμένου σε ορισμένα σημεία να υπάρχει λειτουργικό δίκτυο ει δυνατόν το 2021.
Επίσης, μέσα στο 2020 αναμένεται να ξεκινήσει το Ultra Fast Broadband, η μεγαλύτερη τηλεποικοινωνιακή ΣΔΙΤ στην Ευρώπη, προϋπολογισμού 870 εκατ. ευρώ, για το οποίο εκδήλωσαν ενδιαφέρον συνολικά 10 εταιρείες από τους κλάδους των τηλεπικοινωνιών, των κατασκευών και της ενέργειας. Το UFBB πρόκειται να καλύψει με οπτικές ίνες (στις οποίες θα πατήσει και το 5G) τις «λευκές περιοχές» της χώρας, με ταχύτητες τουλάχιστον 100 Μbps, καλύπτοντας δυνητικά 2,4 εκατ. πολίτες.
Επιτάχυνση
Προς το τέλος του 2019, με την ψήφιση του νέου νομοθετικού πλαισίου για τα κεραιοσυστήματα άνοιξε ο δρόμος για επιτάχυνση μιας διαδικασίας που μέχρι πρότινος χρειαζόταν για να ολοκληρωθεί ακόμα και 2 χρόνια ή δεν ολοκληρωνόταν ποτέ. Προβλέπεται καταγραφή και έλεγχος και των υφιστάμενων κεραιών προκειμένου όπου χρειάζεται να επιβληθούν κυρώσεις, να αποξηλωθούν ή να νομιμοποιηθούν.
Επιπλέον, διατηρώντας την υφιστάμενη διαβαθμισμένη προστασία, διαμορφώνεται ένα ενιαίο πλαίσιο λαμβάνοντας υπόψη ειδικούς χώρους, όπως μνημεία, περιοχές Natura, νοσοκομεία. Προβλέπονται επίσης αποκλειστικές προθεσμίες για τις επιμέρους διαδικασίες της διοίκησης που φθάνουν μέχρι τους 3-4 μήνες. Στην Ευρώπη οι βέλτιστοι χρόνοι κυμαίνονται στους 2-4 μήνες.
