Εντείνεται η ανησυχία για τις εξελίξεις που αναμένεται να πυροδοτήσει ο θάνατος σε αμερικανική επιδρομή στη Βαγδάτη, του ιρανού υποστράτηγου Κασέμ Σουλεϊμανί, ισχυρού απεσταλμένου του Ιράν, για τις ιρακινές υποθέσεις.
Τα τύμπανα του πολέμου ηχούν πιο δυνατά από ποτέ πλέον στη Μέση Ανατολή και πολλοί είναι αυτοί που φοβούνται ότι η εντολή δολοφονίας που έδωσαν οι Αμερικανοί θα βάλει φωτιά σε μια εξαιρετικά ευαίσθητη περιοχή.
Αλλωστε, ο Σουλεϊμανί ήταν κάτι σαν… ροκ σταρ στρατηγός, με χιλιάδες ακόλουθους στα social media και ανάμεσα στα 100 πρόσωπα παγκοσμίως που είχαν ισχυρή επιρροή.
Η χωρίς προηγούμενο αμερικανική επιδρομή, με την οποία σκοτώθηκε σήμερα στη Βαγδάτη ο ιρανός στρατηγός Κασέμ Σουλεϊμανί ανοίγει μια περίοδο αβεβαιότητας για τις ΗΠΑ και τους συμμάχους τους στην περιοχή και δημιουργεί πολλές ερωτήσεις.
Πώς έγινε η επίθεση
Το Πεντάγωνο παρέμεινε αόριστο σχετικά με την ίδια την επιχείρηση, όταν παραδέχθηκε σε ανακοίνωσή του πως διεξήγαγε την ενέργεια αυτή κατά διαταγήν του προέδρου Ντόναλντ Τραμπ. Όμως σύμφωνα με αμερικανικά μέσα ενημέρωσης, αυτή πραγματοποιήθηκε από ένα αμερικανικό μη επανδρωμένο αεροπλάνο, το οποίο έπληξε δύο οχήματα που μετέφεραν τον Σουλεϊμανί, διοικητή των Φρουρών της Επανάστασης, του ιδεολογικού στρατού της Ισλαμικής Δημοκρατίας, σε οδό πρόσβασης στο διεθνές αεροδρόμιο της Βαγδάτης.
Ο Αμπού Μάχντι αλ-Μουχάντις, δεύτερος στην ιεραρχία της Χασντ αλ-Σάαμπι, ενός συνασπισμού κυρίως φιλοϊρανικών πολιτοφυλακών ο οποίος έχει πλέον ενταχθεί στον ιρακινό τακτικό στρατό, έχασε επίσης τη ζωή του κατά την επίθεση αυτή.
Αυτού του είδους οι φόνοι ξένων στρατιωτικών φέρνουν στο νου τις μεθόδους του ισραηλινού στρατού μάλλον παρά αυτές των αμερικανών στρατιωτικών, οι οποίοι οργανώνουν συνήθως με ακρίβεια επιχειρήσεις των ειδικών δυνάμεών τους, όταν θέλουν να εξοντώσουν καταζητούμενους όπως ο Οσάμα Μπιν Λάντεν ή, πιο πρόσφατα, ο αρχηγός της οργάνωσης Ισλαμικό Κράτος Αμπού Μπακρ αλ-Μπαγκντάντι.
Γιατί σήμερα;
Οι ΗΠΑ παρακολουθούσαν εδώ και μήνες από κοντά τις μετακινήσεις του στρατηγού Σουλεϊμανί και θα μπορούσαν να τον είχαν σκοτώσει πολύ νωρίτερα. Το Πεντάγωνο εξήγησε πως ο Ιρανός «προετοίμαζε σχέδια επιθέσεων σε Αμερικανούς διπλωμάτες και στρατιωτικούς στο Ιράκ και σε όλη την περιοχή».
Νωρίτερα ο Αμερικανός υπουργός Άμυνας, Μαρκ Έσπερ, είχε προειδοποιήσει πως οι ΗΠΑ δεν θα δίσταζαν να λάβουν «προληπτικά» μέτρα, αν πληροφορούνταν ότι προετοιμάζονται νέες επιθέσεις.
Είχε προειδοποιήσει πως ο θάνατος την περασμένη εβδομάδα ενός Αμερικανού εργολάβου σε επίθεση με ρουκέτα σε βάση του Κιρκούκ (βόρειο Ιράκ), η οποία αποδόθηκε σε μια φιλοϊρανική παράταξη, «άλλαξε τα δεδομένα».
Ποιες θα είναι οι συνέπειες;
Οι τιμές του πετρελαίου σημείωσαν άλμα άνω του 4% μετά την ανακοίνωση του θανάτου του Σουλεϊμανί, καθώς οι αγορές φοβούνται μια κλιμάκωση των εντάσεων στην περιοχή.
Το Ιράν υποσχέθηκε να εκδικηθεί, όπως και το λιβανικό σιιτικό κίνημα Χεζμπολάχ, το οποίο υποσχέθηκε «τη δίκαιη τιμωρία των εγκληματιών δολοφόνων (…) σε όλον τον κόσμο».
Οι πολυάριθμες φιλοϊρανικές οργανώσεις στην περιοχή μπορεί να εξαπολύσουν επιθέσεις εναντίον αμερικανικών βάσεων στα κράτη του Κόλπου ή εναντίον πετρελαιοφόρων ή εμπορικών πλοίων στην περιοχή των στενών του Χορμούζ, τα οποία η Τεχεράνη μπορεί να κλείσει ανά πάσα στιγμή.
Μπορεί να βάλουν στόχο τις πολυάριθμες βάσεις στις οποίες ο αμερικανικός στρατός είναι ανεπτυγμένος στο Ιράκ, τη Συρία, άλλες αμερικανικές πρεσβείες στην περιοχή ή να επιτεθούν σε συμμάχους των ΗΠΑ, όπως το Ισραήλ ή η Σαουδική Αραβία, ακόμη και σε ευρωπαϊκές χώρες.
Για την Κιμ Γκάτας του Carnegie Endowment for International Peace, είναι δύσκολο να πει κανείς πώς θα εξελιχθεί η κατάσταση.
«Ένας πόλεμος; Το χάος; Περιορισμένα αντίποινα; Τίποτε; Αληθινά δεν ξέρει κανένας, ούτε στην περιοχή ούτε στην Ουάσινγκτον, επειδή αυτό δεν έχει προηγούμενο».
Διεθνείς αντιδράσεις
Είναι χαρακτηριστικές και οι αντιδράσεις των υπολοίπων χωρών οι οποίες βλέπουν να στήνεται σκηνικό πολέμο, ειδικά μετά τους όρκους που έδωσαν οι Ιρανοί ότι θα εκδικηθούν για τη δολοφονία. Συγκεκριμένα, ο ανώτατος ηγέτης του Ιράν αγιατολάχ Αλί Χαμενεΐ, ο πρόεδρος Χασάν Ρουχανί και ο υπουργός Άμυνας Αμίρ Χαταμί ορκίστηκαν «εκδίκηση».
Η πρεσβεία της Γαλλίας στην Τεχεράνη κάλεσε την Παρασκευή τους πολίτες της που βρίσκονται στο Ιράν να αποφεύγουν τις δημόσιες συγκεντρώσεις.
«Μετά τον θάνατο του στρατηγού Σουλεϊμανί κηρύχθηκε τριήμερο πένθος. Σε αυτό το πλαίσιο, προτείνουμε στους γάλλους πολίτες να αποφεύγουν συγκεντρώσεις και να συμπεριφέρονται προσεκτικά και διακριτικά καθώς και να αποφεύγουν να τραβούν φωτογραφίες σε δημόσιους χώρους», αναφέρει η πρεσβεία σε ανακοίνωσή της στο Twitter.
Ο επικεφαλής της ιρανικής Δύναμης Κουντς και αρχιτέκτονας της αυξανόμενης στρατιωτικής επιρροής της Τεχεράνης στη Μέση Ανατολή υποστράτηγος Κασέμ Σουλεϊμανί, σκοτώθηκε σήμερα από τις ένοπλες δυνάμεις των ΗΠΑ στο αεροδρόμιο της Βαγδάτης, σύμφωνα με το Πεντάγωνο και με το Ιράν.
H αμερικανική πρεσβεία στη Βαγδάτη, η οποία δέχθηκε την Τρίτη επίθεση από φιλοϊρανούς, κάλεσε τους αμερικανούς υπηκόους να εγκαταλείψουν «αμέσως» το Ιράκ.
Η πρεσβεία καλεί τους Αμερικανούς στο Ιράκ να φύγουν «αεροπορικώς, εφόσον αυτό είναι δυνατό», καθώς η επιδρομή πραγματοποιήθηκε μέσα στο αεροδρόμιο της Βαγδάτης, «διαφορετικά προς άλλες χώρες δια χερσαίας οδού».
Εσπευσμένη αναχώρηση Νετανιάχου από την Αθήνα
Καθόλου τυχαία δεν είναι άλλωστε και η άμεση κινητοποίηση του Ισραήλ και η αναχώρηση εσπευσμένα του Μπ. Νετανιάχου από την Αθήνα όπως ανακοίνωσε στην Ιερουσαλήμ ένας αξιωματούχος από το γραφείο του Ισραηλινού πρωθυπουργού, όπως μετέδωσαν τα πρακτορεία ειδήσεων Reuters και AFP.
Ο υπουργός Άμυνας Ναφτάλι Μπένετ και ο επικεφαλής του ισραηλινού ΓΕΕΘΑ Αβίβ Κοχάνι μαζί με ανώτατα στελέχη του στρατού θα συναντηθούν εκτάκτως στο Τελ Αβίβ για να θέσουν σε συναγερμό τη χώρα.
Ο ραδιοφωνικός σταθμός του Ισραηλινού Στρατού μετέδωσε ότι οι ισραηλινές Ένοπλες Δυνάμεις έχουν τεθεί σε αυξημένο συναγερμό φοβούμενες αντίποινα από το Ιράν ή από φιλικές προς αυτό δυνάμεις μετά τον φόνο του Σουλεϊμανί.
«Αυξάνεται η ένταση ανάμεσα σε ΗΠΑ και Ιράν»
Την ίδια ώρα η γαλλίδα υφυπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων, Αμελί ντε Μονσαλέν, δηλώνει πως αυξάνεται η ένταση ανάμεσα σε ΗΠΑ- Ιράν και ότι προτεραιότητα της Γαλλίας είναι να σταθεροποιήσει τη Μέση Ανατολή.
«Αυτό που συμβαίνει είναι αυτό που φοβόμασταν: η ένταση ανάμεσα στις ΗΠΑ και στο Ιράν αυξάνεται», δήλωσε η Μονσαλέν στον ραδιοφωνικό σταθμό RTL.
«Προτεραιότητα είναι η σταθεροποίηση της περιοχής».
Η υφυπουργός είπε ότι ανώτεροι γάλλοι αξιωματούχοι θα πραγματοποιήσουν επαφές υψηλού επιπέδου με ανώτερους παράγοντες στην περιοχή.
Βρετανία : Αύξηση ετοιμότητας των στρατιωτικών βάσεων στη Μέση Ανατολή
Η Βρετανία αύξησε την ασφάλεια και την ετοιμότητα στις στρατιωτικές της βάσεις στη Μέση Ανατολή, μετέδωσε σήμερα το δίκτυο Sky News χωρίς να επικαλεστεί πηγή.
Ο βρετανός ΥΠΕΞ Ντομινίκ Ράαμπ κάλεσε όλες τις ενδιαφερόμενες πλευρές να αποκλιμακώσουν την ένταση.
«Αναγνωρίζαμε ανέκαθεν την επιθετική απειλή που συνιστούσε η ιρανική Δύναμη Κουντς υπό τον Κασέμ Σουλεϊμανί.
Μετά τον θάνατό του καλούμε όλες τις πλευρές να αποκλιμακώσουν την ένταση. Η περαιτέρω σύγκρουση δεν είναι προς το συμφέρον μας», ανακοίνωσε ο ίδιος μέσω email.
Από την πλευρά του ένας εκπρόσωπος του βρετανικού υπουργείου Άμυνας, κληθείς να σχολιάσει το ρεπορτάζ του Sky News, απάντησε ότι «η ασφάλεια του προσωπικού μας είναι ύψιστης σημασίας και επαναξετάζουμε διαρκώς τα μέτρα προστασίας των Δυνάμεών μας. Δεν σχολιάζουμε συγκεκριμένα μέτρα προστασίας».
Η Βρετανία διαθέτει στο Ιράκ στρατιωτικό προσωπικό περίπου 400 ανδρών που βοηθούν στην εκπαίδευση των ιρακινών στρατιωτών.
Οι περισσότεροι εδρεύουν στη βάση Τάτζι, βόρεια της Βαγδάτης.
Ρωσία : Ο φόνος Σουλεϊμανί θα αυξήσει τις εντάσεις στη Μέση Ανατολή
Το υπουργείο Εξωτερικών της Ρωσίας δήλωσε σήμερα ότι ο φόνος του Κασέμ Σουλεϊμανί, θα αυξήσει τις εντάσεις στη Μέση Ανατολή, μετέδωσε νωρίτερα το πρακτορείο ειδήσεων RIA.
«Θεωρούμε τον φόνο του Σουλεϊμανί από αμερικανικό πυραυλικό πλήγμα στα προάστια της Βαγδάτης ένα παράτολμο βήμα που θα οδηγήσει στην αύξηση των εντάσεων σε όλη την περιοχή.
Ο Σουλεϊμανί υπηρετούσε πιστά τον σκοπό της προστασίας των ιρανικών εθνικών συμφερόντων», δήλωσε ένας αξιωματούχος του υπουργείου Εξωτερικών στο Sputnik.
«Εκφράζουμε τα θερμά μας συλλυπητήρια προς τον ιρανικό λαό», τόνισε ο αξιωματούχος.
Κίνα : Καλεί τις ΗΠΑ να δείξουν αυτοσυγκράτηση
Η Κίνα είναι σταθερά αντίθετη στη χρήση βίας στις διεθνείς σχέσεις, ανακοίνωσε σήμερα το υπουργείο Εξωτερικών της χώρας όταν κλήθηκε να σχολιάσει τον θάνατο του Κασέμ Σουλεϊμανί.
Το Πεκίνο καλεί τις εμπλεκόμενες πλευρές–και κυρίως τις ΗΠΑ–να παραμείνουν ψύχραιμες και να επιδείξουν αυτοσυγκράτηση για να αποφύγουν την περαιτέρω κλιμάκωση της έντασης, δήλωσε ο Γκενγκ Σουάνγκ, ένας εκπρόσωπος του υπουργείου, στη διάρκεια της τακτικής ενημέρωσης των δημοσιογράφων στο Πεκίνο.
Ο ίδιος πρόσθεσε ότι η ειρήνη και η σταθερότητα στη Μέση Ανατολή πρέπει να διατηρηθούν.
Καταδίκη της αμερικανικής επίθεσης από τη Δαμασκό
Η Συρία καταδικάζει απερίφραστα την «δόλια, εγκληματική αμερικανική επιθετικότητα» που οδήγησε στον φόνο του ιρανού στρατηγού Κασέμ Σουλεϊμανί, μετέδωσε σήμερα το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων SANA επικαλούμενο μια πηγή του υπουργείου Εξωτερικών.
Η πηγή είπε ότι η επίθεση συνιστά μια «σοβαρή κλιμάκωση» και επιβεβαιώνει την ευθύνη που έχουν οι ΗΠΑ για την αστάθεια στο Ιράκ, σύμφωνα με το SANA.
Να φύγουν οι αμερικανοί από το Ιρακ καλεί η πρεσβεία των ΗΠΑ στη Βαγδάτη
Υπενθυμίζεται ότι η αμερικανική πρεσβεία στη Βαγδάτη, η οποία δέχθηκε την Τρίτη επίθεση από φιλοϊρανούς, κάλεσε σήμερα τους αμερικανούς υπηκόους να εγκαταλείψουν «αμέσως» το Ιράκ.
Η πρεσβεία καλεί τους Αμερικανούς στο Ιράκ να φύγουν «αεροπορικώς, εφόσον αυτό είναι δυνατό», καθώς η επιδρομή πραγματοποιήθηκε μέσα στο αεροδρόμιο της Βαγδάτης, «διαφορετικά προς άλλες χώρες δια χερσαίας οδού».
Είχε προηγηθεί το μήνυμα του ιρακινού σιίτη ηγέτη Μοκτάντα Σαντρ, ο οποίος έδωσε σήμερα εντολή στους μαχητές του Στρατού του Μαχντί να «είναι έτοιμοι», επανενεργοποιώντας έτσι μια πολιτοφυλακή που επισήμως έχει διαλυθεί εδώ και περίπου μια δεκαετία και η οποία είχε σπείρει τον τρόμο στις τάξεις των αμερικανών στρατιωτών στο Ιράκ.
«Δίνω εντολή σε όλους τους μουτζαχεντίν, ιδιαίτερα στον Στρατό του Μαχντί, την Ταξιαρχία της Ημέρας της Επαγγελίας, και όλες τις πατριωτικές και πειθαρχημένες οργανώσεις να είναι έτοιμες για να προστατεύσουν το Ιράκ», αναφέρει στην ανακοίνωσή του ο Σαντρ.
Αλλά και ο Καΐς αλ-Χαζάλι, ένας διοικητής του φιλοϊρανικού συνασπισμού στο Ιράκ, κάλεσε «όλους τους μαχητές» να είναι «έτοιμοι».
«Ας είναι έτοιμοι όλοι οι μαχητές της αντίστασης επειδή αυτό που μας περιμένει είναι μια μεγάλη νίκη», γράφει ο Χαζάλι σε χειρόγραφη επιστολή του την οποία είδε το Γαλλικό Πρακτορείο. Ο Χαζάλι είναι ο επικεφαλής της Ασάιμπ Αχλ αλ-Χακ, μίας από τις σημαντικότερες παρατάξεις των Χασντ αλ-Σάαμπι (Δυνάμεις Λαϊκής Κινητοποίησης), που συνασπίζει τους φιλοϊρανούς παραστρατιωτικούς στο Ιράκ.
Σε όλο αυτό το πολεμικό σκηνικό έρχεται να προστεθεί και η εκτόξευση των τιμών του πετρελαίου εξαιτίας αυτής της αναταραχής στη Μέση Ανατολή.