Καταιγιστικές οι εξελίξεις στο στρατιωτικό μέτωπο στη Λιβύη. Όπως όλα δείχνουν πλησιάζει η ώρα της μάχης για τον έλεγχο της Τρίπολης.
Σύμφωνα με δηλώσεις του στρατάρχη Αχμέτ αλ Μισμάρι που πρόσκειται στον Χαφτάρ, οι δυνάμεις τους έχουν φτάσει 300 μ. από τα πρώτα σπίτια της Τρίπολης και ετοιμάζονται για τη «μητέρα» των μαχών για τον έλεγχο της πρωτεύουσας.
Ο Τούρκος πρόεδρος, βιάζεται να προλάβει να στείλει στρατεύματα υποστήριξης στην κυβέρνηση Σάρατζ, σε μια προσπάθεια να υπερασπιστεί την βιωσιμότητα της παράτυπης Συμφωνίας που έχει κάνει με αυτή.
Βρίσκεται όμως στριμωγμένος καθώς χώρες όπως οι: ΗΠΑ, Ρωσία, Ιταλία, έχουν ήδη διαμηνύσει σε όλους τους τόνους ότι απορρίπτουν ξένη παρέμβαση στα εσωτερικά της Λιβύης. Παρέμβαση ετοιμάζει και η Ευρωπαϊκή Ένωση.
Ένα ακόμη ένα «διπλωματικό χαστούκι» στον Ερντογάν, δίνει και ο πρόεδρος της Λιβυκής βουλής, ο οποίος τονίζει ότι τυχόν παρέμβαση της Τουρκίας στην χώρα του, θα αποσταθεροποιήσει όλη την περιοχή. Κάλεσε παράλληλα τη διεθνή κοινότηα να αποσύρει την νομιμότητα της κυβέρνησης Σάρατζ.
Την ίδια ώρα στην Τυνησία, τις τελευταίες ημέρες έχουν ξεκινήσει διαδηλώσεις κατά της Τουρκίας και του Ερντογάν.
Στα 330 μέτρα από τα πρώτα σπίτια οι δυνάμεις του Χαφτάρ
«Είμαστε 330 μέτρα από τα πρώτα σπίτια της Τρίπολης», δήλωσε εκ μέρους του Λιβυκού Εθνικού Στρατού (LNA) ο Αχμέτ αλ Μισμάρι.
Κι ενώ όπως όλα δείχνουν πλησιάζει η «μητέρα» των μαχών για τον έλεγχο της Λιβυκής πρωτεύουσας, πληροφορίες θέλουν τον πρωθυπουργό Φαγιέζ αλ Σαράζ να έχει αποχωρήσει από την πρωτεύουσα -ενδεχομένως και από την χώρα.
Νωρίτερα, το κέντρο ενημέρωσης του Λιβυκού Εθνικού Στρατού ανέφερε ότι την Παρασκευή οι δυνάμεις του Χάφταρ κατέλαβαν θέσεις κλειδιά στα νότια περίχωρα της Τρίπολης περιλαμβανομένου του διεθνούς αεροδρομίου της πόλης, που δεν λειτουργεί από το 2014 και ενός στρατοπέδου.
Οι δυνάμεις του LNA πήραν, επίσης, τον έλεγχο του δρόμου του αεροδρομίου, αφού ανάγκασαν σε οπισθοχώρηση τους πολιτοφύλακες που στηρίζουν την Κυβέρνηση Εθνικής Ενότητας, πρόσθεσε το κέντρο στη σελίδα του στο Facebook, χωρίς να υπεισέλθει σε λεπτομέρειες.
Βιάζεται να προλάβει ο Ερντογάν
Βλέποντας ότι είναι -μάλλον- θέμα ωρών να ξεκινήσει η μάχη για τον έλεγχο της Τρίπολης, ο Τούρκος πρόεδρος, επισπεύδει τις διαδικασίες για την αποστολή τουρκικών στρατευμάτων, προκειμένου να ενισχύσει την κυβέρνηση Σάρατζ.
Σύμφωνα την κρατική τηλεόραση της Τουρκίας (TRΤ), έχει αποσταλεί στους βουλευτές του κυβερνώντος κόμματος, ειδοποίηση από τον Πρόεδρο της Κοινοβουλευτικής ομάδας του AKP, δια της οποίας γνωστοποιείται ότι το «αίτημα» της λιβυκής κυβέρνησης αναμένεται να φτάσει στην τουρκική Βουλή τη Δευτέρα 30 Δεκεμβρίου.
Συγκεκριμένα η ειδοποίηση αναφέρει:
«Στο πλαίσιο των διαπραγματεύσεων με τη Λιβύη, το αίτημα της λιβυκής Βουλής αναμένεται να έρθει στην Εθνοσυνέλευση τη Δευτέρα 30 Δεκεμβρίου και η κοινοβουλευτική ομάδα να συγκληθεί στις 2:00 το μεσημέρι της Πέμπτης 2 Ιανουαρίου. Επομένως θα πρέπει όλοι οι βουλευτές να προσαρμόσουν αναλόγως το πρόγραμμά τους και να έτοιμοι να παρουσιαστούν στην ημέρα και την ημερομηνία που θα οριστεί».
Την Πέμπτη, μόλις δύο 24ωρα πριν, είχε ανακοινωθεί ότι η τουρκική Εθνοσυνέλευση θα ψηφίσει στις 8 ή 9 Ιανουαρίου για την αποστολή στρατιωτικών δυνάμεων στη Λιβύη.
Έχει προηγηθεί το αίτημα της κυβέρνησης της Λιβύης για τουρκικές ενισχύσεις, ένα αίτημα στο οποίο η Αγκυρα έσπευσε να ανταποκριθεί.
Οι Λίβυοι να αποφασίσουν μόνοι τους για το μέλλον τους
Όπως ωστόσο εκτιμάται, ο Ταγίπ Ερντογάν, νιώθει εγκλωβισμένος από τις κλιμακούμενες διεθνείς πιέσεις ενάντια στην τουρκική εμπλοκή στη Λιβύη.
Ένα ακόμη ένα «διπλωματικό χαστούκι» στον Ερντογάν, δίνει και ο πρόεδρος της Λιβυκής βουλής, ο οποίος τονίζει ότι τυχόν παρέμβαση της Τουρκίας στην χώρα του, θα αποσταθεροποιήσει όλη την περιοχή.
Ο Aguila Saleh, κάλεσε παράλληλα τη διεθνή κοινότητα να αποσύρει τη νομιμότητα της Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας (ΚΕΕ) που εδρεύει στην Τρίπολη και την οποία αναγνωρίζει ο ΟΗΕ, έπειτα από τις αμφιλεγόμενες συμφωνίες που υπέγραψε με την Τουρκία.
Ο πρόεδρος της Βουλής της Λιβύης, από την Κύπρο όπου βρίσκεται, δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο μιας επέμβασης άλλων χωρών στη Λιβύη, αν η Τουρκία στείλει στρατεύματα στο πλευρό της ΚΕΕ.
«Όλες οι χώρες έχουν προειδοποιήσει την Τουρκία να μην επέμβει. Δεν επιθυμούν μια (περιφερειακή) σύγκρουση», είπε στο Γαλλικό πρακτορείο ειδήσεων.
Νωρίτερα ζήτησε από τον Κύπριο Υπουργό Εξωτερικών, Νίκο Χριστοδουλίδη, τον οποίο συνάντησε στη Λευκωσία, να μεταφέρει δυο μηνύματα στην Ευρωπαϊκή Ένωση σε σχέση με την κατάσταση στη χώρα του.
Σύμφωνα με Κυπριακό Πρακτορείο Ειδήσεων, ο κ. Saleh, ζήτησε από τον Κύπριο υπουργό να μεταφέρει στην ΕΕ το μήνυμα πως οι Λίβυοι πρέπει να αποφασίσουν μόνοι τους για το μέλλον τους, καθώς και το μήνυμα πως τυχόν εμπλοκή της Τουρκίας στην κρίση στη Λιβύη, με στρατεύματα επί του εδάφους, θα σημαίνει την πλήρη αποσταθεροποίηση όχι μόνο της χώρας αλλά και όλης της περιοχής.
Ο κ. Saleh είχε επίσης το πρωί του Σαββάτου, συνάντηση με τον Πρόεδρο της Κυπριακής Βουλής Δημήτρη Συλλούρη. Σε κοινή δήλωσή τους Συλλούρης και Saleh ανέφεραν, μεταξύ άλλων, πως η πρόσφατη υπογραφή Μνημονίου Συναντίληψης μεταξύ της Τουρκίας και του Προεδρικού Συμβουλίου της Κυβέρνησης «Εθνικής Συμφωνίας» της Λιβύης αποτελεί κατάφωρη παραβίαση του διεθνούς δικαίου και στερείται νομικής βάσης, αφού παραβλέπει τις διατάξεις της Σύμβασης του ΟΗΕ για το Δίκαιο της Θάλασσας και δεν έχει τύχει της απαιτούμενης επικύρωσης από τη Βουλή των Αντιπροσώπων της Λιβύης.
Ο πρόεδρος της Λιβυκής βουλής, εξάλλου κατηγόρησε τον Ερντογάν ότι εκμεταλλεύτηκε τον διχασμό στη χώρα του και τον έλεγχο των τρομοκρατικών ομάδων στην πρωτεύουσά της, για να περάσει αυτή τη συμφωνία, σκοπεύοντας να παρέμβει στις εσωτερικές υποθέσεις της Λιβύης.
Διαδηλώσεις κατά του Ερντογάν στην Τυνησία
Στην Τυνησία τις τελευταίες μέρες έχουν ξεκινήσεις διαδηλώσεις κατά του Τούρκου προέδρου
Η πλειονότητα των Τυνήσιων πιστεύουν ο εμφύλιος στη Λιβύη είναι αναπόφευκτος, ενώ η αντίστροφη μέτρηση ξεκίνησε από την ανοιχτή εμπλοκή της Τουρκίας, η οποία δημιουργεί τετελεσμένα γεγονότα για τον έλεγχο και την αξιοποίηση των πετρελαίων.
Παράλληλα οι Τυνήσιοι ανησυχούν και για το πώς πιθανός εμφύλιος στη Λιβύη θα προκαλέσει κύματα προσφύγων προς την Τυνησία, με αποτέλεσμα να καταρρεύσουν οι όποιες προσπάθειες σταθερότητας και τουριστικής ανάπτυξης είχαν επιχειρηθεί το τελευταίο διάστημα.
Κλιμακώνονται οι διεθνείς πιέσεις
Ενάντια στην αποστολή στρατευμάτων στη Λιβύη έχουν ταχθεί οι ΗΠΑ. Δημοσίευμα του «Bloomberg» σημείωνε ότι η Τουρκία προετοιμάζεται να αναπτύξει στρατεύματα και ναυτικές δυνάμεις για να υποστηρίξει την κυβέρνηση Σάρατζ, μαζί με συμμάχους αντάρτες από τη Βόρεια Συρία για να νικήσουν τον ισχυρό Χαλιφά Χάφταρ.
Το δημοσίευμα σημειώνει ότι με την Αίγυπτο και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα να βοηθούν τον Χάφταρ, η εμπλοκή της Τουρκίας στην Τρίπολη θα μπορούσε να περιπλέξει τις διεθνείς προσπάθειες για να τερματιστεί η αναταραχή που έπληξε τη χώρα από την ανατροπή του Καντάφι το 2011.
Την Παρασκευή, ο πρόεδρος της Αιγύπτου Αμπντέλ Φατάχ αλ Σίσι είχε τηλεφωνικές επικοινωνίες με τους Ντόναλντ Τραμπ, Βαλντιμίρ Πούτιν και Τζουζέπε Κόντε ενώ ο Ρώσος Πρόεδρος μίλησε με τον Ιταλό Πρωθυπουργό και λίγο αργότερα συζήτησε στο Συμβούλιο Ασφαλείας της χώρας την κατάσταση που έχει διαμορφωθεί στη Λιβύη.
Η Μόσχα τάχθηκε κατά οποιασδήποτε εξωτερικής παρέμβασης στη Λιβύη, με τον εκπρόσωπο του Βλαντιμίρ Πούτιν Ντμίτρι Πεσκόφ να τονίζει ότι στόχος της Ρωσίας είναι η ταχεία επίλυση του ζητήματος που θα τερματίσει την αιματοχυσία στη χώρα.
Κόντε προς Ερντογάν : Δεν θα αποδεχτούμε στρατιωτική κλιμάκωση στη Λιβύη
Αυστηρή προειδοποίηση στον Τούρκο πρόεδρο να αποφύγει οποιαδήποτε στρατιωτική παρέμβαση στη Λιβύη, απηύθυνε και ο Ιταλός πρωθυπουργός Τζουζέπε Κόντε.
Κατά τη διάρκεια της καθιερωμένης, τελευταίας συνέντευξης Τύπου του έτους που παραχώρησε στη Ρώμη, ο Κόντε σημείωσε πως «Δεν μπορούμε να αποδεχθούμε στρατιωτική κλιμάκωση στη Λιβύη».
Ερωτηθείς για την πιθανότητα μίας τουρκικής στρατιωτικής ενέργειας στη Λιβύη προς υποστήριξη των δυνάμεων του Σάρατζ, ο Ιταλός πρωθυπουργός ανέφερε ότι ένας πόλεμος δι΄ αντιπροσώπων (proxy war) θα επιδείνωνε τις «απίστευτες διασπάσεις» που υπάρχουν στην περιοχή αντί «να προαγάγει τη σταθερότητα» και πρόσθεσε: «Δεν μπορούμε να αποδεχθούμε καμία στρατιωτική κλιμάκωση».
«Μια τουρκική παρέμβαση, θα είχε ως αποτέλεσμα μια απίστευτη κλιμάκωση στην περιοχή με συνέπεια να υπάρξουν πολλά θύματα μεταξύ των αμάχων και κανένας νικητής», δήλωσε χαρακτηριστικά ο Ιταλός πρωθυπουργός.
Παρέμβαση και από ΕΕ
Την ίδια ώρα παρέμβαση ετοιμάζει και η Ευρωπαϊκή Ένωση, καθώς, ο ύπατος εκπρόσωπος της εξωτερικής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Ένωσης Ζοζέπ Μπορέλ, σκοπεύει να μεταβεί στην Τρίπολη στις 7 Ιανουαρίου, συνοδευόμενος από τους υπουργούς Εξωτερικών της Γαλλίας, Γερμανίας, Ηνωμένου Βασιλείου και Ιταλίας, όπως ανακοίνωσε το υπουργείο Εξωτερικών της Κυβέρνησης Εθνικής Ενότητας (GNA) της Λιβύης.
Την τουρκική προκλητικότητα καταδικάζει εξάλλου και ο νέος πρόεδρος του ευρωκοινοβουλίου Νταβίντ Σασόλι, μέσω συνέντευξής του στα «ΝΕΑ». Ο ιταλός πολιτικός, από την ομάδα των Σοσιαλδημοκρατών, καταδικάζει «απερίφραστα τις ενέργειες της Αγκυρας».
Διπλωματική κούρσα της Αθήνας
Με στόχο την ανάδειξη της χώρας ως πυλώνα σταθερότητας και ασφάλειας στην περιοχή, την αναβάθμιση του ρόλου της ως ενεργειακού κόμβου, αλλά και προκειμένου να επιτευχθεί η διπλωματική περιχαράκωση και απομόνωση της Τουρκίας, κινείται ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης.
Αρχής γενομένης από την υπογραφή της συμφωνίας για τον αγωγό Eastmed, στην Αθήνα, στις 2 Ιανουαρίου. Στην ουσία πρόκειται για την πρώτη, έμπρακτη απάντηση της ελληνικής κυβέρνησης απέναντι στα άκυρα μνημόνια που υπέγραψε η Τουρκία με τη Λιβύη.
Θα ακολουθήσει η συνάντηση με τον Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο, κατά την οποία ο Κυριάκος Μητσοτάκης θα αναδείξει διεθνώς την προκλητική ρητορική της Άγκυρας, καθιστώντας παράλληλα, για άλλη μια φορά σαφές, ότι η συμφωνία της Τουρκίας με τη Λιβύη είναι άκυρη, δεν παράγει νόμιμα αποτελέσματα και δεν διασφαλίζει τη σταθερότητα στην περιοχή.
Η συνάντηση του πρωθυπουργού με τον Αμερικανό Πρόεδρο θα πραγματοποιηθεί στις 7 Ιανουάριου στην Ουάσιγκτον.
Ο τρίτος σημαντικός σταθμός του πρωθυπουργού, σε αυτό το διπλωματικό σπριντ, στον πρώτο μήνα του νέου έτους είναι η συνάντηση που θα έχει με τον Μ. Μακρόν στο Παρίσι. Ο Γάλλος Πρόεδρος έχει σταθεί ίσως πιο ένθερμα από οποιονδήποτε άλλον στο πλευρό της Ελλάδας και πλέον αναλαμβάνει πρωταγωνιστικό ρόλο, εκδηλώνοντας ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τις εξελίξεις στην νοτιοανατολική Μεσόγειο.
Σε όλες αυτές τις επαφές ο πρωθυπουργός έχει ήδη στη φαρέτρα του τη ρητή απόφαση του τελευταίου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις Βρυξέλλες απέναντι στο μνημόνιο συνεργασίας που έχει υπογράψει η Άγκυρα με την Τρίπολη και φυσικά το διεθνές δίκαιο και το δίκαιο της θάλασσας.
Επαφές Δένδια
Γεμάτη επαφές και η ατζέντα του υπουργού Εξωτερικών Νίκου Δένδια. Τη Δευτέρα 30 Δεκεμβρίου 2019, θα πραγματοποιηθεί στη Ρώμη συνάντηση των τεχνικών κλιμακίων Ελλάδας και Ιταλίας, με στόχο τη συνέχιση των συζητήσεων για την οριοθέτηση των Αποκλειστικών Οικονομικών Ζωνών (ΑΟΖ)των δύο χωρών.
Στις 4 ή 5 Ιανουαρίου 2020 θα πραγματοποιηθεί στο Κάιρο η τριμερής Ελλάδας – Κύπρου – Αιγύπτου με τη συμμετοχή και της Γαλλίας (σχήμα 3+1), με την ασφάλεια, τα ενεργειακά και τις περιφερειακές εξελίξεις να βρίσκονται στο επίκεντρο των συζητήσεων των χωρών που συμμετέχουν στο σχήμα. Με τη σύνθεση αυτή, η τριμερής χρησιμεύει πλέον ως όχημα για την ενεργότερη εμπλοκή της Γαλλίας σε θέματα ασφάλειας και ενέργειας της Ανατολικής Μεσογείου.
Στις 7 Ιανουαρίου ο υπουργός Εξωτερικών θα συνοδεύσει τον πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη στην Ουάσινγκτον για τη συνάντηση με τον Αμερικανό Πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ στον Λευκό Οίκο.
Στις 8 Ιανουαρίου τα τεχνικά κλιμάκια Ελλάδας και Αιγύπτου θα συναντηθούν προκειμένου να επιταχυνθούν οι συνομιλίες για την οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών.
Στα μέσα Ιανουαρίου, σε ημερομηνία που δεν έχει ακόμη οριστικοποιηθεί, ο Νίκος Δένδιας θα πραγματοποιήσει επίσκεψη στο Μαρόκο, μια χώρα με σημαντικό ρόλο για τις εξελίξεις στη Λιβύη. Άλλωστε, η πολιτική συμφωνία για τη Λιβύη υπεγράφη στο Skhirat του Μαρόκου.
Τέλος, στις 15 – 16 Ιανουαρίου θα πραγματοποιηθεί το EastMed Gas Forum στο Κάιρο.