Ένα νέο γύρο εξελίξεων σε Ευρώπη και Ελλάδα, σηματοδοτεί η πρόσφατη απόφαση από το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης, πως η εταιρεία Airbnb είναι μία online υπηρεσία κρατήσεων και όχι μεσιτική υπηρεσία ακινήτων.
Την ίδια στιγμή η κυβέρνηση φέρεται να ετοιμάζει νομοσχέδιο ρύθμισης που θεωρητικά θα φέρει μια ισορροπία στο πλαίσιο για το τι θα ισχύει με τα διαμερίσματα που διατίθενται σε πλατφόρμες βραχυχρόνιας μίσθωσης.
Το νομοσχέδιο για τη ρύθμιση του τοπίου στον χώρο αυτόν βρίσκεται στο τελικό στάδιο της επεξεργασίας του – κυρίως από τα υπουργεία Οικονομικών και Τουρισμού – και αναμένεται να κατατεθεί στη Βουλή αμέσως μετά τις γιορτές.
Ωστόσο, κάθε υπουργείο έχει τις δικές του επί μέρους προτάσεις επί του θέματος, γεγονός που απαιτεί τη σύνθεσή τους προκειμένου να ολοκληρωθεί το σχέδιο νόμου.
Το ευρωδικαστήριο
Η Airbnb πέτυχε μια νίκη έναντι των Γάλλων ξενοδόχων ενώπιον του Δικαστηρίου της Ευρωπαϊκής Ενωσης, το οποίο αποφάνθηκε πως η ηλεκτρονική πλατφόρμα τουριστικών μισθώσεων δεν μπορεί να υποχρεωθεί να συμμορφωθεί προς τους κανόνες του επαγγέλματος του κτηματομεσίτη.
Το Δικαστήριο της Ευρωπαϊκής Ένωσης αποφάσισε πως η δραστηριότητα της Airbnb είναι μια «υπηρεσία διαμεσολάβησης» η λειτουργία της οποίας διέπεται από μια ευρωπαϊκή οδηγία για το ηλεκτρονικό εμπόριο, ενώ η Ένωση για την Επαγγελματική Παροχή Υπηρεσιών Προσφοράς Καταλυμάτων και Τουρισμού (AHTOP), η οποία είχε προσφύγει στο Δικαστήριο, υποστήριζε ότι πρέπει να υπόκειται στην οδηγία που αφορά τους κτηματομεσίτες.
Η AHTOP υποστήριζε πως η Airbnb Ιρλανδίας, η εταιρεία που διαχειρίζεται τις δραστηριότητες της πλατφόρμας στην Ευρώπη, δεν διαθέτει επαγγελματική ταυτότητα και συνεπώς παραβιάζει τους γαλλικούς κανόνες (τον αποκαλούμενο νόμο Hoguet) που ισχύουν για τους κτηματομεσίτες.
Airbnb: Τι ισχύει στην Ελλάδα
Η υπόθεση της Airbnb απασχόλησε πρόσφατα και τα ελληνικά δικαστήρια, με δυο Πρωτοδικεία -Αθηνών και Ναυπλίου- να εκδίδουν αντιδιαμετρικές αποφάσεις για περιπτώσεις που αφορούσαν διαμερίσματα βραχυχρόνιας μίσθωσης σε πολυκατοικίες.
Δεν είναι πάντως λίγες οι χώρες που ορίσει νέους κανονισμούς για να περιορίσουν το «εκρηκτικό» φαινόμενο της Airbnb, στο οποίο αποδίδεται η έλλειψη διαθέσιμων ακινήτων για τους πολίτες, και οι -τερατώδεις, σε κάποιες περιπτώσεις- αυξήσεις στα ενοίκια.
Στο νέο φορολογικό νόμο διάταξη εξουσιοδοτεί την Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) να υποβάλλει επίσημο αίτημα στις ιντερνετικές πλατφόρμες βραχυχρόνιας εκμίσθωσης ακινήτων προκειμένου να της παραδώσουν τα αναλυτικά στοιχεία των ιδιοκτητών που εξυπηρετούν καθώς και των ποσών που τους έχουν καταβάλλει.
Με τα στοιχεία αυτά θα ξεκινήσουν διασταυρώσεις και έλεγχοι προκειμένου να διαπιστωθεί αν έχουν δηλωθεί από τους ιδιοκτήτες.
Εφόσον δεν παραδοθούν τα στοιχεία από τις ιντερνετικές πλατφόρμες τότε η ΑΑΔΕ έχει πλέον το δικαίωμα να δώσει εντολή τους παρόχους υπηρεσιών διαδικτύου στην Ελλάδα να ρίξουν «μαύρο» στους σχετικούς δικτυακούς τόπους.
Η ΤτΕ για τιμές
Η τάση των βραχυπρόθεσμων ενοικιάσεων αποτελεί τη βασική αιτία για την οποία οι τιμές έχουν αυξηθεί σημαντικά (+7,4%), στο εννεάμηνο έναντι του αντίστοιχου διαστήματος του 2019, σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδος (ΤτΕ).
Η ενίσχυση των αξιών είναι απόρροια της αύξησης της ζήτησης κατοικιών λόγω του έντονου ενδιαφέροντος για στοχευμένα οικιστικά ακίνητα, τα οποία, ειδικά μέσω των βραχυχρόνιων μισθώσεων, έχουν αποκτήσει επενδυτικά χαρακτηριστικά και προσφέρουν αποδόσεις κοντά στα επίπεδα των επαγγελματικών χρήσεων, σύμφωνα με την ΤτΕ.
Είναι ενδεικτικό ότι καταγράφεται αύξηση της καθαρής εισροής κεφαλαίων για αγορές ακινήτων από ξένους επενδυτές κατά το εννεάμηνο του 2019 (+55,1% σε σχέση με την αντίστοιχη περίοδο του 2018), ενώ οι επενδύσεις σε κατοικίες ενισχύθηκαν κατά 9,8% το εννεάμηνο του 2019, έναντι 12,5% την αντίστοιχη περίοδο του 2018.