Βυθισμένοι στις ιδεοληψίες και στις θεωρίες συνωμοσίας, ο Αλέξης Τσίπρας και ο κύκλος των στενών συνεργατών του έρχονται σταδιακά αντιμέτωποι με ένα πρόβλημα το οποίο οι ίδιοι δημιούργησαν και, κατά τα φαινόμενα, αδυνατούν να αντιμετωπίσουν. Kαι αυτό δεν είναι άλλο από την αλλοπρόσαλλη πολιτική φυσιογνωμία του κόμματος.
Τα όσα συνέβησαν με αφορμή το άρθρο του Κώστα Σημίτη στα «ΝΕΑ» του προπερασμένου Σαββατοκύριακου ήταν αποκαλυπτικά. Ο πρώην πρωθυπουργός άφησε αιχμές κατά του Κώστα Καραμανλή για τους χειρισμούς του στα ελληνοτουρκικά το 2004. Πέρα από τη γενικότερη συζήτηση η οποία ξέσπασε μεταξύ καραμανλικών και λοιπών άλλων, οι αναφορές του κ. Σημίτη προκάλεσαν μια αισθητή αμηχανία στην Κουμουνδούρου. Το κομματικό επιτελείο αναζητούσε επί ώρες και ημέρες έναν τρόπο αντίδρασης ή σχολιασμού, όμως έπεσε θύμα της υπό διαμόρφωση εσωκομματικής πραγματικότητας.
Το πρόβλημα επιδεινώθηκε από μια παρέμβαση του Παύλου Πολάκη στο Facebook με υβριστικά σχόλια σε βάρος του κ. Σημίτη. Η ανάρτηση αυτή ήταν και η θρυαλλίδα για την αποκάλυψη της βαθιάς κρίσης ταυτότητας με την οποία βρίσκονται αντιμέτωποι ο κ. Τσίπρας και το κόμμα του. Κατά ορισμένους, η παρέμβαση Πολάκη δεν ήταν απλώς άλλη μία παρόρμηση του βουλευτή Χανίων. Ηταν και μία ένδειξη των διαθέσεών του έναντι των όψιμων «συντρόφων» του και ειδικώς των προερχόμενων από το εκσυγχρονιστικό ΠαΣοΚ ή από τον κύκλο των πάλαι ποτέ συνομιλητών του κ. Σημίτη. Μεταξύ αυτών οι Μυρσίνη Ζορμπά, Νίκος Μουζέλης, Νίκος Μπίστης, Αντώνης Λιάκος κ.ά.
Ο κ. Πολάκης ουδέποτε αποδοκιμάστηκε δημοσίως από τον επίσημο ΣΥΡΙΖΑ για τα όσα έγραψε. Και η μοναδική απάντηση ήλθε από ένα κοινό κείμενο των κ.κ. Λιάκου, Μπίστη και Παναγιώτου. Σε αυτό κατηγορούσαν μεταξύ άλλων τον «σύντροφό» τους για αναχρονιστικές και εθνικιστικές προσεγγίσεις, επισήμαναν ότι μια κριτική τέτοιου είδους «βλάπτει σοβαρά την υπόθεση της ανασυγκρότησης της σύγχρονης Αριστεράς» και επίσης ότι: «Το ύφος στην πολιτική αντιπαράθεση πρέπει να συμβαδίζει με το ήθος της Αριστεράς. Αυτή είναι απαίτηση του κόσμου που ακολουθεί τον ΣΥΡΙΖΑ-Προοδευτική Συμμαχία».
Οι πρώην σημιτικοί και η συριζαϊκή ορθοδοξία
Υπό αυτήν την έννοια, οι αφορμές από το άρθρο του κ. Σημίτη ανέδειξαν μια ενδεχομένως ανεξίτηλη διαχωριστική γραμμή στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ: αυτήν που χωρίζει πολλά από τα επίδοξα νέα στελέχη του από εκείνα τα οποία διακρίθηκαν στην ακρότητα και στην αμετροέπεια της τελευταίας πενταετίας και σήμερα διεκδικούν τα πρωτεία της συριζαϊκής ορθοδοξίας.
Το δίλημμα μπορεί και να τίθεται ερήμην των περισσοτέρων ή και του ίδιου του κ. Τσίπρα, ο οποίος πάντως θα κληθεί πολύ σύντομα να απαντήσει: χωρούν στο νέο κόμμα του και ο Πολάκης και ο Μουζέλης;
Μπορεί την ίδια στιγμή η Μυρσίνη Ζορμπά να συμφιλιωθεί με άλλα στελέχη πασοκικής προέλευσης, όπως ο Ραγκούσης ή ο Σπίρτζης, οι οποίοι ουδεμία σχέση είχαν με το εκσυγχρονιστικό ΠαΣοΚ και σήμερα υπερθεματίζουν σε κομματικό φανατισμό; Σε αυτό το πλαίσιο ενδιαφέρον έχει η παρέμβαση του Πάνου Σκουρλέτη, ο οποίος χαρακτήρισε «τοξικό» τον Γιώργο Παπανδρέου.
Και εν τέλει, ακόμη και αν όλοι αυτοί καταλήξουν να ανέχονται ο ένας τον άλλον, ποια θα είναι η εικόνα αυτού του κόμματος και ποιο το περιεχόμενο της υπό αναζήτηση πολιτικής του πρότασης;
Η κρίση ταυτότητας και το αλαλούμ στις θέσεις του δήθεν νέου ΣΥΡΙΖΑ φανερώθηκε και σε μία άλλη διάσταση εξ αφορμής της παρέμβασης Σημίτη.
Τη στιγμή κατά την οποία οι πρώην συνομιλητές του Κώστα Σημίτη τον υπερασπίζονταν έναντι του Πολάκη, ένα non paper της Κουμουνδούρου έπαιρνε, με κάποιες ημέρες καθυστέρηση, σαφώς θέση υπέρ του Κώστα Καραμανλή, περιγράφοντας μια εξωφρενική θεωρία συνωμοσίας και εμπλέκοντας τον πρωθυπουργό Κ. Μητσοτάκη, την εφημερίδα «ΤΑ ΝΕΑ» και τον Κ. Σημίτη.
Στο πλευρό του Καραμανλή με… εκκεντρικό τρόπο
Ο ΣΥΡΙΖΑ παρουσιάζεται να μην μπορεί να αποδοκιμάσει τον Πολάκη, ταυτοχρόνως να εναγκαλίζεται με πρώην σημιτικούς, οι οποίοι εξ όσων είναι γνωστά δεν έχουν αποκηρύξει το πολιτικό παρελθόν τους, αλλά και να τάσσεται στο πλευρό του Κώστα Καραμανλή (φωτογραφία) με έναν εκκεντρικό τρόπο.
Η σύμπτωση με την προεδρική εκλογή
Η στήριξη του πρώην πρωθυπουργού και πρόεδρου της ΝΔ σε αυτήν τη συγκυρία συμπίπτει με τη σεναριολογία εν όψει της εκλογής Προέδρου της Δημοκρατίας. Παρουσιάζει ενδιαφέρον πως παρότι δημοσίως δεν γίνεται καμία σχετική συζήτηση και είναι άγνωστο το αν ο κ. Καραμανλής ενδιαφέρεται πράγματι για το αξίωμα, κορυφαία στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ αναφέρουν το όνομά του ως μία πιθανή υποψηφιότητα. Γίνεται αυτή η παρασκηνιακή συζήτηση κατά πάσα βεβαιότητα εκ του πονηρού και με ένα κάπως σύνθετο σκεπτικό: Είτε ότι μία πρόταση υποψηφιότητας του κ. Καραμανλή θα δημιουργούσε εσωτερική αναστάτωση στη ΝΔ, είτε ότι προκειμένου να αποφύγει εσωκομματικές περιπέτειες ο κ. Μητσοτάκης θα μπορούσε να οδηγηθεί στην επιλογή υπέρ της ανανέωσης της θητείας του κ. Παυλόπουλου, την οποία επιθυμεί ο ΣΥΡΙΖΑ. Δεν αλλάζει πάντως αυτή η συζήτηση την εικόνα για την πολιτική φυσιογνωμία του ΣΥΡΙΖΑ, η οποία όσο περνά ο καιρός δύσκολα μπορεί να προσδιοριστεί. Επιμένει και ισχυρίζεται ότι είναι Αριστερά, επιχειρεί εναγκαλισμούς με όλες τις εκδοχές του παλαιού ΠαΣοΚ, ενώ ταυτόχρονα υπερασπίζεται τον Κώστα Καραμανλή…