Το παιδί μεγάλωσε και πέρασε αισίως στην τρίτη ηλικία, άσχετα αν δεν ωρίμασε ποτέ. Πάντα ως «αμυντικό σύμφωνο» επονομαζόμενο ΝΑΤΟ: Βορειοατλαντική Συμμαχία .
Επρεπε όμως να εορταστεί η 70η επέτειος των γενεθλίων του μετά πάσης λαμπρότητος και μετά του δέοντος μεγαλείου, όπερ και εγένετο στο Λονδίνο την 3η Δεκεμβρίου 2019.
Καλύτερο μέρος από την Βρετανία δεν θα μπορούσε να επιλεγεί γιατί αυτή ήταν η νατοϊκή εκπρόσωπος της Ευρώπης και η επιτελική του έδρα από της εποχής του Βρετανού φανατικού αντικομουνιστή ΥΠ.ΕΞ της Βρετανίας Ερνεστ Μπέβιν, υπέρμαχου της ίδρυσης του ΝΑΤΟ που παραλίγο να πεθάνει αλλά κράτησε εαυτόν εν ζωή μέχρι να δει το όνειρό του να γίνεται πραγματικότητα το 1949, οπότε και έβαλε την υπογραφή του, ως ιδρυτικό μέλος του Ατλαντικού Συμφώνου, δίπλα από αυτή του Ντιν Ατσεσον, ΥΠ.ΕΞ των ΗΠΑ που υπέγραψε τελευταίος
Ομως δεν είναι μόνον αυτό, αλλά και το γεγονός ότι ως πρώτος Γενικός Γραμματέας του ΝΑΤΟ εκλέχτηκε ο Βρετανός λόρδος Χέιστινγκς Λάιονελ Ισμέι στις 12 Μαρτίου 1952, χρονιά που επρόκειτο να γίνει, ύστερα από παλινωδίες, μέλος του και η Ελλάδα (μαζί με την Τουρκία). Ο Ισμέι αρχικά αρνήθηκε επίμονα να αναλάβει λέγοντας πως το ΝΑΤΟ ήταν ένας «ανεπαρκής, γραφειοκρατικός οργανισμός», αλλά όταν του απάντησε ο Τσόρτσιλ πως «ήταν και η μοναδική ελπίδα στους [ταραγμένους] καιρούς μας» αποδέχτηκε το αξίωμα και το διαχειρίστηκε με αξιόλογη επάρκεια αποσπώντας και επαίνους από τους Νew York Times. Η πολιτική του Ισμέι συνοψίζονταν στο: «Οι Σοβιετικοί έξω, οι δυτικοί ευρωπαίοι μέσα και οι Γερμανοί από κάτω. Η Ιστορία όμως τον διέψευσε διότι η Δυτική Γερμανία επειδή διέθετε άμεμπτα αντικομουνιστικά διαπιστευτήρια δεν παρέμεινε από κάτω, αλλά το 1955 έγινε ασμένως δεκτή ως ισότιμο και ισόκυρο μέλος του ΝΑΤΟ και ουδόλως «από κάτω».
Τώρα, εις το σωτήριον έτος 2019 και ενώ η ύπαρξη του ΝΑΤΟ τίθεται ολοένα και περισσότερο εν αμφιβόλω, ο Βρετανός πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον έκρινε ότι όφειλε να αποδείξει πως το Ηνωμένο Βασίλειο, παρά το επικείμενο Brexit, δεν ήθελε να διακόψει κάθε δεσμό με τη Γηραιά Ηπειρο, αλλά ότι παρέμενε μια σταθερή αξία σε αυτή, μέσω των άρρηκτων νατοϊκών δεσμών.
Αλλά τι είναι το ΝΑΤΟ;
Το ΝΑΤΟ ιδρύθηκε στους μεταπολεμικούς χαλεπούς καιρούς του ψυχρού πολέμου,(1949). Τρία έτη νωρίτερα, το Μάρτιο του 1946 ο Γουίνστον Τσόρτσιλ σε λόγο του στο Φούλτον του Μισούρι, επεσήμανε το κίνδυνο που διέτρεχε η ανθρωπότητα από την ύπαρξη ενός «σιδηρού παραπετάσματος» που χώριζε από το Στετίνο της Βαλτικής έως την Τεργέστη στην Αδριατική θάλασσα τους δύο κόσμους. Ηταν το τείχος που διαιρούσε την Ευρώπη στον καλούμενο ελεύθερο κόσμο και στoν κόσμο των ολοκληρωτικών καθεστώτων του Ανατολικού Μπλοκ, όπου στα δεύτερα είχαν επιβληθεί κομουνιστικές κυβερνήσεις δια της βίας και παρά τις συμφωνίες για εκδημοκρατισμό που είχαν συναφθεί στη μοιρασιά της Ευρώπης, πρώτα στο Κρεμλίνο ανεπίσημα (Οκτώβριος 1944, Τσόρτσιλ και Στάλιν, οπότε «παραχωρήθηκαν» τα 90% της χώρας μας στον πρώτο) και κατόπιν στην περίφημη Συμφωνία της Γιάλτας στην Κριμαία (κωδική ονομασία «Διάσκεψη
Αργοναύτης» : 4 έως 11 Φεβρουαρίου 1945 ) στην οποία συμμετείχαν ο πρόεδρος των ΗΠΑ Φράκλιν Ρούσβελτ, ο ηγέτης τη; ΕΣΣΔ Ιωσήφ Στάλιν και ο πρωθυπουργός της Βρετανίας Γουίνστον Τσόρτσιλ.
Το ΝΑΤΟ υπήρξε απότοκο της όξυνσης των σχέσεων μεταξύ Σοβιετικής Ενωσης, αφενός, και ΗΠΑ, Ηνωμένου Βασιλείου, αφετέρου, λόγω του υπάρχοντος ιδεολογικού σχίσματος μεταξύ αυτών των χωρών. Αλλά και περισσότερο λόγω των επεκτατικών δραστηριοτήτων που ανέπτυξε ο Στάλιν ο οποίος απέβλεπε στην επικράτησή του σε όλη την Ευρώπη, ύστερα και από τη δήλωση Ρούσβελτ ότι εντός δυο ετών, από το τέλος του πολέμου, θα αποχωρούσε από τη Ευρώπη. Ο Στάλιν θεωρούσε ότι μπορούσε να δράσει ελεύθερα και ανενόχλητα εγκαθιστώντας ολοκληρωτικά καθεστώτα εξαρτώμενα από αυτόν, αγνοώντας όμως τη Συμφωνία της Γιάλτας όπου είχε συμφωνηθεί με τους άλλους δύο Μεγάλους να δώσουν ευκαιρία στα απελευθερωμένα από τους Ναζί έθνη να εγκαθιδρύσουν δημοκρατικά καθεστώτα της επιλογής τους, ύστερα από τη διεξαγωγή ελεύθερων εκλογών.
Το ποτήρι ξεχείλισε το 1948, αφενός μεν γιατί οργανώθηκε κομουνιστικό πραξικόπημα στην Τσεχοσλοβακία και ανατράπηκε η νόμιμα εκλεγμένη δημοκρατική κυβέρνηση των Γιαν Μάζαρικ και Εντβαρντ Μπένες για να εγκαθιδρυθεί δια της βίας κομουνιστική κυβέρνηση. Ακόμα άλλη μια χώρα προστέθηκε στο Ανατολικό Μπλοκ και ο κομουνιστικός επεκτατισμός έπαιρνε επικίνδυνες διαστάσεις.
Αφετέρου η Μόσχα επέβαλε αποκλεισμό στο Δυτικό Βερολίνο προκαλώντας έλλειψη τροφίμων σε αυτό, πράγμα που ξεπεράστηκε με ευφυή εγκατάσταση αερογέφυρας.,
Η Δυτική Ευρώπη όφειλε να λάβει μέτρα προστασίας της, προτού χάσουν και την Ιταλία και μάλιστα δίχως βίαιη ανατροπή του δημοκρατικού πολιτεύματος, γιατί εκεί θα συνεργαζόντουσαν οι Κομουνιστές του Τολιάτι με τους Σοσιαλιστές του Νένι και είχαν πολλές πιθανότητες να κερδίσουν τις εκλογές. «Ευτυχώς» εκεί οι ΗΠΑ αντέδρασαν άμεσα.
Το ΝΑΤΟ θεωρήθηκε επιβεβλημένη αναγκαιότητα για να καταστεί η ασπίδα και ο κυματοθραύστης του σοβιετικού επεκτατισμού. Εξαίρεση στην αρπακτικότητα του Στάλιν αποτελούσε η Ελλάδα για την οποία ο Ρώσος δικτάτορας «δεν έκοβε [προφανώς] φλέβες», ο δε Τσόρτσιλ δεν έβρισκε λόγια να επαινέσει το Στάλιν για την άψογη και συνεπή στάση που τήρησε σε ό,τι αφορούσε το ελληνικό ζήτημα.
Ποιος ο ρόλος του ΝΑΤΟ
Η λεγόμενη Ατλαντική Συμμαχία άρχισε ως αμυντικός οργανισμός, προκειμένου να αποτραπεί με κάθε τρόπο η παραπέρα κομουνιστική διείσδυση, που το ενδεχόμενο της έκανε έμφοβες όλες τις δυτικές ευρωπαϊκές χώρες( Ολλανδία, Νορβηγία, Βέλγιο, Γαλλία, Ιταλία κλπ.) και έως εδώ είχε ένα λόγο δικαιολογημένης ύπαρξης, την κομουνιστική απειλή.
Πρόσθετα, διακρινόταν για το συλλογικό της χαρακτήρα: το καταστατικό του όριζε ότι εάν μια εξω-νατοϊκή χώρα επιτιθόταν σε μια χώρα του ΝΑΤΟ αυτό θα ισοδυναμούσε με επίθεση εναντίον όλων των χωρών του ΝΑΤΟ.
Τι προέβλεπε όμως αν μια χώρα του ΝΑΤΟ επιτιθόταν σε άλλη χώρα του ΝΑΤΟ; Εδώ προφανώς η τήρηση ίσων αποστάσεων ανάμεσα σε αυτόν που ήρξατο χειρών αδίκων και στο θύμα του. Και η «δίκαιη»/κουτοπόνηρη απάντηση : «βρείτε τα μόνοι σας».
Με την κατάρρευση όμως του υπαρκτού, το έτος 1989 ο ρόλος του μετεξελίχτηκε σε επιθετικό και φάνηκε να της αρμόζει τέλεια ο χαρακτηρισμός «πολεμοκαπηλική συμμαχία».
Διότι εγκαινίασε τις λεγόμενες νατοϊκές επεμβάσεις: βομβαρδισμοί από τη νατοϊκή αεροπορία σε Βοσνία Ερζεγοβίνη, Κόσσοβο-Σερβία.
Αργότερα μεγάλωσαν οι δουλειές του και επεκτάθηκαν στο Αφγανιστάν (με έγκριση των Δημοκρατικών) και στη Λιβύη (με τις ευλογίες των Ρεπουμπλικανών).
Το ΝΑΤΟ ενεργεί ενάντια στον κανόνα του Δικαίου. Μία επίθεση των ΗΠΑ ενάντια σε άλλη χώρα, εφόσον γίνεται κάτω από το λάβαρο του ΝΑΤΟ παρακάμπτει τον έλεγχο από το Κογκρέσο.
Οι New York Times διατείνονται ότι «το ΝΑΤΟ έχει αποτρέψει κάθε επιθετικότητα των Σοβιέτ και της Ρωσίας τα τελευταία 70 χρόνια». Αλλά δεν κάνει διαχωρισμό ανάμεσα στη Ρωσία του Στάλιν (έως το 1953) και αυτή των υπόλοιπων ετών όπου χάρη στον ψυχρό πόλεμο καλλιεργήθηκε ο φόβος σοβιετικής/ ρωσικής επίθεσης για την προώθηση της αγοράς όπλων.
Η Ρωσία δαπανά μόνο ένα μικρό μέρος ετησίως, κατά πολύ μικρότερο από αυτό που δαπανούν οι ΗΠΑ. Οι ετήσιες δαπάνες των ΗΠΑ ενίοτε υπερβαίνουν τις συνολικές ρωσικές δαπάνες.
Οι ΗΠΑ μέσα σε ένα χρόνο έχουν βομβαρδίσει 9 χώρες, οι Ρώσοι μόνο μία φορά. Οι ΗΠΑ διατηρούν στρατιωτικές δυνάμεις σε 175 χώρες. Η Ρωσία σε 3. Αμερικανοί ανώτατοι αξιωματικοί που τηρούν ανωνυμία πιστεύουν ότι η περίοδος του ψυχρού πολέμου που διανύουμε τώρα έχει άμεση σχέση με τα μεγάλα κέρδη από το εμπόριο όπλων.
Το πανηγύρι του Λονδίνου
Τελειώνουμε με μια φαιδρή νότα παρμένη από τον εορτασμό της 70ης επετείου ίδρυσης του ΝΑΤΟ. Ηταν όλοι τους εκεί. Τραμπ, Μακρον, Τρουντό (Καναδάς), Μέρκελ, Τζόνσον (ο θριαμβευτής των βρετανικών εκλογών και του Brexit), o Μητσοτάκης. ο Σουλτάν Ερντογάν, ο γ.γ. του ΝΑΤΟ κ.Γενς Στολντενμπεργκ αλλά και η Her Magesty ELIZABETH REGINA (Ιλίζαμπεθ Ριτζάινα) μαζί με τον ισόβιο διάδοχο του θρόνου ασπρομάλλη γιο της Κάρολο
1.Πρωταγωνιστές της παράστασης υπήρξαν πέραν πάσης αμφιβολίας οι Ντόναλντ Τραμπ και Εμανουέλ Μακρόν, πρόεδροι των ΗΠΑ και Γαλλίας, αντίστοιχα.
Είχε προηγηθεί η δήλωση Μακρόν στον economist ότι το ΝΑΤΟ ήταν εγκεφαλικά νεκρό, κάτι που προκάλεσε οργή και θλίψη ιδιαίτερα στους νεοφώτιστους νατοϊκούς των πρώην υπηκόων του Ανατολικού Μπλοκ που δικαιολογημένα κατά τον Ντόναλντ Ράμσφιλντ αποτελούν τη νέα και πολλά υποσχόμενη γενιά του ΝΑΤΟ.
Ο Τραμπ θέλησε να κάνει χιούμορ(;) και προσεφέρθη να κάνει δώρο έναν…Τζιχαντιστή στο Μακρόν, οπότε ο τελευταίος τον κάρφωσε με ένα παγερό βλέμμα αποκαλύπτοντας το ζητούμενο: «Ας είμαστε σοβαροί». Πού πήγε αλήθεια η μόλις προ ολίγου καιρού εγκαρδιότητα μεταξύ των δύο προέδρων όταν ο Τραμπ υποδεχόταν το ζεύγος Μακρόν με ασπασμούς που-λόγω της εγγύτητάς τους- μπόρεσε να διακρίνει την πιτυρίδα στο πέτο του Μακρόν και φιλικά την τίναξε μακριά του; Γιατί τελειώνουν αυτές οι αγάπες τόσο γρήγορα; Εκείνη την όχι και τόσο μακρινή εποχή Μακρόν και Τραμπ φαινόντουσαν να συμφωνούν σχεδόν σε όλα. Τώρα με την επέτειο φαίνονται να μην συμφωνούν σχεδόν σε τίποτα.
2. Η κυρία βασίλισσα Ελισάβετ είχε σχηματίσει πηγαδάκι με τον Τραμπ και άλλους και μάταια κοιτούσε επίμονα την κόρη της πριγκίπισσα Αννα για να έλθει να την παρουσιάσει στον Τραμπ. Αυτή όμως προτιμούσε τη νεανική παρέα των Μακρόν, Τζαστίν Τρουντό , Μπόρις Τζόνσον και του Ολλανδού πρωθυπουργού Μαρκ Ρούτε, λόγω του νεαρότερου της ηλικίας τους. Στη μητέρα της σήκωνε τα χέρια της με αμηχανία σαν να της έλεγε: Τι δουλειά έχω εγώ με σας τους γέροντες; (η ίδια συμπλήρωσε το 69ο έτος της ηλικίας της).
3. Ο Τραμπ εξοργίστηκε γιατί η προαναφερθείσα νεανική παρέα, με προεξάρχοντα τον Τζαστίν Τρουντό, τον κουτσομπόλευαν για τις σχοινοτενείς συνεντεύξεις τύπου που έδινε και γελούσαν εις βάρος του, κάτι που έγινε αντιληπτό από τα ανοιχτά μικρόφωνα με αποτέλεσμα να χαρακτηρίσει τον Τρουντό «διπρόσωπο». (two faced)
Αργότερα, για να δικαιολογήσει το two faced, είπε πως ήταν a nice chap αλλά δεν ήταν συνεπής στις οικονομικές υποχρεώσεις απέναντι στον ΝΑΤΟ: δεν κατέβαλλε, ως όφειλε, το 2% του ΑΕΠ της χώρας του ως συνδρομή προς το ΝΑΤΟ.
4. Σε τέλος μιας αναμνηστικής φωτογραφίας όλων των μελών, δεν ήξεραν από πού να φύγουν. O Τζόνσον έδειξε προς τα δεξιά του, αλλά σύσσωμα τα υπόλοιπα μέλη κατευθύνθηκαν αριστερά οπότε ο Τζόνσον έκανε μια αδέξια μεταβολή για να τους ακολουθήσει.
5. Η κ. Μέρκελ προσπέρασε την Ντάουνινγκ Στριτ 10 και προχώρησε σε παρακείμενη οικία νομίζοντας ότι επρόκειτο περί νατοϊκής μάζωξης όπου έψαλλαν τα Κάλαντα υπαίθρια.
6. Οσο για την ακριβοντυμένη κ. Ιβάνκα Τράμπ δεν έβλεπε καλά και τη μια χαμογελούσε, υποτίθεται, ενώ την άλλη μόρφαζε απαίσια σαν να έβλεπε κάποιο αποτρόπαιο θέαμα.
Κατά τα άλλα, οι προσκαλεσμένοι απήλαυσαν ένα έξοχο γεύμα που παρέθεσε προς τιμήν τους η βασίλισσα μέσα σε μια υποτονικά εγκάρδια ατμόσφαιρα, «ένθα», όπως θα έλεγε παλιότερα ο Τύπος, «έρρευσε άφθονος καμπανίτης οίνος».
«Εις υγείαν»! Εμείς οι χρεοκοπημένοι Ελληνες, μπορούμε να τους ευχηθούμε από καρδιάς διότι είμαστε πολύ συνεπείς εις την καταβολήν του 2% του ΑΕΠ μας υπέρ του ΝΑΤΟ,
Η παρατήρηση του Μακρόν παραμένει όμως ως εύλογη απορία : Ζει το ΝΑΤΟ (εγκεφαλικά;). Στην ιστορική διαδρομή του λίγο μας έπεισε ότι περιφρουρεί την ασφάλειά μας και πολύ περισσότερο ότι ξέρει να βομβαρδίζει εύστοχα η και άστοχα με την νόμιμη(;) δικαιολογία των παράπλευρων απωλειών..
Θάνος Κακουριώτης Ομότιμος Καθηγητής ΑΠΘ.
