Νοrth Αtlantic Τreaty Οrganizatiοn, (NATO), δηλαδή, Οργανισμός Βορειοατλαντικού Συμφώνου , ή κοινώς Βορειοατλαντική Συμμαχία, που είναι μια στρατιωτική αμυντική συμμαχία των χωρών της δύσης, που δημιουργήθηκε και υπογράφηκε τον Απρίλιο του 1949 στην Ουάσιγκτον από 12 χώρες της Αμερικής και της Ευρώπης, προκειμένου να αντιμετωπίσουν την απειλή της Σοβιετικής Ένωσης , που απλωνόταν παγκοσμίως με την ιδεολογία του κομμουνισμού.
Η Ελλάδα με την Τουρκία προσχώρησαν στη Συμμαχία το 1952, ενώ το 1955 η ανασυγκροτημένη δυτική Γερμανία, που ξύπνησε τους παλαιούς φόβους των ανατολικών χωρών της Ευρώπης. Σ’ απάντηση σ’ αυτήν την κίνηση οι Σοβιετικοί με τους συμμάχους τους δημιούργησαν το αντίπαλο δέος του «Συμφώνου της Βαρσοβίας», ώστε οι δύο συμμαχίες αναλώθηκαν στη διεξαγωγή του «Ψυχρού Πολέμου». Στην πάροδο του χρόνου τα μέλη της συμμαχίας του ΝΑΤΟ αυξήθηκαν αριθμητικά, αλλά μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης προσχώρησαν στη δυτική συμμαχία διαδοχικά 13 πρώην ανατολικά κράτη. Σήμερα το ΝΑΤΟ αποτελείται από 29 κράτη – μέλη.
Έδρα της Συμμαχίας είναι η πρωτεύουσα του Βελγίου Βρυξέλες. Η Συμμαχία διοικείται από το «Βορειοατλαντικό Συμβούλιο», που αποτελείται από τους υπουργούς Άμυνας και Εξωτερικών των μελών – χωρών. Όμως κουμάντο κάνουν οι Αμερικάνοι, έστω κι αν στη συμμαχία ανήκουν η Μεγάλη Βρετανία κι η Γαλλία , οι οποίες είναι πυρηνικές δυνάμεις.
Το Συμβούλιο συνέρχεται δυο φορές το χρόνο, αλλά υπάρχει κι ένα άλλο εκτελεστικό όργανο από συνεργάτες όλων των μελών – χωρών, που μένουν μόνιμα στις Βρυξέλες και συνέρχονται τουλάχιστον μια φορά τη βδομάδα.
Γραμματέας της Συμμαχίας είναι ο Νορβηγός Στολτενμπέργκ.
Πρώτος γραμματέας της Συμμαχίας έγινε το 1952 ο Άγγλος Ismay, ο οποίος είχε πει το αμίμητο πως η Συμμαχία έγινε για «να κρατά του Αμερικανούς μέσα, τους Σοβιετικούς έξω και τους Γερμανούς κάτω».
Ανά δύο χρόνια διεξάγεται η σύνοδος κορυφής του ΝΑΤΟ, στην οποία συνέρχονται οι Αρχηγοί των Κρατών-Μελών (πρόεδροι και πρωθυπουργοί), όπως τελευταία , όπου παρευρέθηκε κι ο Έλληνας πρωθυπουργός.
Εξ ίσου άλλο σοβαρό ανώτατο όργανο του ΝΑΤΟ είναι η Military Committee, η οποία συγκροτείται από τους Αρχηγούς των Γενικών Επιτελείων (Α/ΓΕΕΘΑ) όλων των κρατών-μελών και συνέρχεται δύο φορές το χρόνο,
Το ιδρυτικό Σύμφωνο της Συμμαχίας αποτελείται από 14 άρθρα, τα οποία συμπυκνώνονται στις βασικές αρχές, που η σπουδαιότερη είναι η κοινή αμυντική σύμπραξη όλων και ενός εκάστου των μελών, αν κάποια χώρα απειληθεί από κάποια άλλη. Η αμυντική κάλυψη αφορά και τα νησιά της εκάστοτε χώρας.
Όμως κοντά στις αμυντικές υποχρεώσεις η Σύμβαση προβλέπει και πολιτική, οικονομική και πολιτιστική συνεργασία. Υποχρεωτικό πολίτευμα των μελών – κρατών είναι η Δημοκρατία. Επίσης τα ατομικά δικαιώματα, η ελευθερία και η εφαρμογή του δικαίου, σε συνάρτηση των προδιαγραφών του Διεθνούς Δικαίου, όπως αυτό εκφράζεται από τον ΟΗΕ, είναι βασικές αρχές της Συμμαχίας, (άρθρα 3,4,5,6)
Η κρίση της Συμμαχίας
Η ύπαρξη της Συμμαχίας συμπλήρωσε φέτος τα 70 χρόνια. Όσο υπήρχε η Σοβιετική Ένωση και το Ανατολικό μπλοκ, η παρουσία του ΝΑΤΟ ήταν δικαιολογημένη. Σήμερα, αν και η κραταιά Ρωσία , καθώς κι η ισχυρή Κίνα συνεχίζουν να υπάρχουν, δεν παρουσιάζουν ιδιαίτερη αντιπαλότητα. Αλλά κατά τα τελευταία χρόνια παρατηρούνται διάφορες ανωμαλίες και αντιπαραθέσεις εντός της Συμμαχίας, μεταξύ των μελών, ώστε η κοινή συνύπαρξη των συμμάχων έχει διαταραχθεί. Πολύ περισσότερο μπορούμε να πούμε ότι η Συμμαχία περνάει κρίση και όπως είπε ο Γάλλος πρόεδρος Μακρόν «το ΝΑΤΟ είναι εγκεφαλικά νεκρό».
Ο Αμερικανός πρόεδρος Τραμπ, κήρυξε τον τελωνειακό «πόλεμο» στα γερμανικά και γαλλικά προϊόντα. Επιτίθεται σ’ όσα μέλη δεν διαθέτουν το 2 % του προϋπολογισμού τους για τις αμυντικές δαπάνες και ενώ οι ΗΠΑ ήταν η πρωτοπόρος της δημιουργίας της Οργάνωσης του διεθνούς εμπορίου και της Παγκοσμιοποίησης, σήμερα έχουν στραφεί, με μπροστάρη των πρόεδρο τους, εναντίον όλων.
Όμως το μεγαλύτερο πρόβλημα παρουσιάζει η γειτονική μας χώρα Τουρκία, η οποία ακολουθεί τέτοια πολιτική που τείνει να εξελιχθεί σε πολεμική σύρραξη.
Πέραν τούτου η χώρα του Ερντογάν ασκεί αντινατοϊκή πολιτική, αφού αγοράζει όπλα από τη Ρωσία, απειλεί σε μόνιμη βάση την Ελλάδα, παραβιάζει τον εναέριο χώρο και τα χωρικά ύδατα της Ελλάδας , ενεργεί κόντρα και έξω από τις καθιερωμένες διατάξεις του Διεθνούς Δικαίου και καταπατά τις ΑΟΖ της Κύπρου, ενώ τελευταία χαράσσει δικά της όρια στις ανοιχτές θάλασσες της Ελλάδας νοτίως της Κρήτης. Επίσης κλείνει αυθαίρετα συμφωνίες με άλλα κράτη (Λιβύη).
Στον πρόσφατο μάλιστα πόλεμο που ξεκίνησε εναντίον των Κούρδων της Συρίας, απείλησε να χτυπήσει και τις υπάρχουσες εκεί δυνάμεις των ΗΠΑ, που βρισκόταν δίπλα στους Κούρδους.
Στην τελευταία μάλιστα προ ημερών Σύσκεψη των αρχηγών των κρατών – μελών της Συμμαχίας στις Βρυξέλες, ο Έλληνας πρωθυπουργός κατήγγειλε την απαράδεκτη για σύμμαχο συμπεριφορά της Τουρκίας, για να εισπράξει από τον Γραμματέα της Συμμαχίας ότι «σε διενέξεις μεταξύ των μελών, η Συμμαχία δεν αναμειγνύεται». Αυτή η αντίληψη είναι πέρα για πέρα απαράδεκτη, πρώτον γιατί έρχεται σε αντίθεση με το ιδρυτικό Συμφωνητικό της Συμμαχίας και δεύτερον, πώς είναι δυνατόν να ακολουθείται από ένα μέλος επιθετική πολιτική κι η ουσιαστική αμυντική συμμαχία, να παραμένει αδιάφορη.
Το τελικό συμπέρασμα είναι ότι η Συμμαχία διέρχεται κρίση ύπαρξης, ώστε πρέπει να αντιμετωπισθεί αυτή η απαράδεκτη κατάσταση δεόντως
Τι θα μπορούσε να γίνει ;
Οι συνυπογράφοντες αυτό το κείμενο πανεπιστημιακοί δάσκαλοι από αρκετές χώρες – μέλη της Συμμαχίας, προτείνουμε , όπως το «Βορειοατλαντικό Συμβούλιο» συγκροτήσει μια επιτροπή από εκπροσώπους των κρατών – μελών, που θα εξετάσουν στις Βρυξέλες την όλη κατάσταση της Συμμαχίας, για να προτείνουν λύσεις, που θα ανταποκρίνονται στις καταστατικές αρχές της Συμμαχίας και θα δίνουν μια νέα πνοή σ’ αυτήν, για να διατηρηθεί άλλα εβδομήντα χρόνια, ώστε να είναι λειτουργική και να συμβάλει στην παγκόσμιο ειρήνη.
Με τιμή
Viron Papathanasiou, Saloniki, Greece
Georg Papantoniu, Saloniki , Greece
Valentino Caputo, Roma, Italia
Kimon Sakellariu, Athens, Greece
Basil Ivanov, Sofia, Bulgaria
Ria Dengler, Stuttgard, Germany
Thomas Right, London, Gross Britain
Katrin Papoulia, Athen, Greece
