Η σύνοδος του ΟΗΕ για το κλίμα (COP25) δεν στάθηκε στο ύψος της επείγουσας κλιματικής κατάστασης, εγκρίνοντας μια συμφωνία ως προς τα ελάχιστα, χωρίς να συμφωνήσει σε σημαντικά σημεία λόγω των επιφυλάξεων ορισμένων χωρών.
Έπειτα από δύο εβδομάδες δύσκολων διαπραγματεύσεων, η διάσκεψη που διεξήχθη στη Μαδρίτη απέτυχε να καταλήξει σε μια συμφωνία για τους κανόνες των διεθνών αγορών άνθρακα, ένα από τα πλέον αμφιλεγόμενα ζητήματα στη διάσκεψη μαζί με το πώς θα χρηματοδοτηθούν οι πιο φτωχές χώρες προκειμένου να περιορίσουν τις καταστροφές που προκαλεί η κλιματική αλλαγή.
Οι περίπου 200 χώρες που υπέγραψαν τη Συμφωνία του Παρισιού υπέστησαν μια άνευ προηγουμένου πίεση για αυτή την COP25 υπό την προεδρία της Χιλής που μεταφέρθηκε στη Μαδρίτη λόγω της κρίσης που πλήττει τη χώρα αυτή της Νότιας Αμερικής.
Καθ’ όλη τη χρονιά, εκατομμύρια νέοι κατέβηκαν στους δρόμους για να διαμαρτυρηθούν για το κλίμα. Το ίδιο συνέβη και κατά τη διάρκεια της συνόδου για το κλίμα, με διαμαρτυρίες διαδηλωτών με… χώματα και κατσαρόλες.
Όμως μετά το τέλος αυτής της διάσκεψης που υπερέβη κατά 40 και πλέον ώρες το αρχικό πρόγραμμα, κανείς δεν είδε στα κείμενα που εγκρίθηκαν σήμερα να αντανακλάται το αίτημα για ριζοσπαστικές και άμεσες ενέργειες.
Το τελικό κείμενο καλεί πράγματι για «επείγουσες ενέργειες» προκειμένου να μειωθεί η απόσταση ανάμεσα στις δεσμεύσεις και τους στόχους της συμφωνίας του Παρισιού για τη μείωση της αύξησης της θερμοκρασίας στους +2 βαθμούς Κελσίου , ακόμη και στον 1,5 βαθμό Κελσίου.
Γκουτέρες: Μία χαμένη ευκαιρία
Στη διάσκεψη COP25 στη Μαδρίτη η διεθνής κοινότητα «έχασε μια σημαντική ευκαιρία» να σταθεί στο ύψος της «κλιματικής κρίσης», δήλωσε σήμερα ο Γενικός Γραμματέας των Ηνωμένων Εθνών, λίγο μετά το τέλος της συνόδου του ΟΗΕ για το κλίμα.
«Απογοητεύθηκα από το αποτέλεσμα της COP25», ανέφερε σε μια ανακοίνωση ο Αντόνιο Γκουτέρες. «Η διεθνής κοινότητα έχασε μια σημαντική ευκαιρία προκειμένου να αποδείξει ότι έχει μεγαλύτερες φιλοδοξίες στον τομέα της μείωσης των εκπομπών αερίου του θερμοκηπίου, της προσαρμογής και της χρηματοδότησης της κλιματικής κρίσης», επέμεινε.
«Δεν πρέπει να εγκαταλείψουμε, και δεν θα εγκαταλείψω.»
Η αντίδραση της Γκρέτα Τούνμπεργκ
Η έφηβη ακτιβίστρια και πρόσωπο της χρονιάς από το περιοδικό Time είχε προβλέψει πως φέτος η προετοιμασία θα γινόταν υπό την πίεση του δρόμου.
«Φαίνεται πως η COP25 στη Μαδρίτη καταρρέει. Η επιστήμη είναι σαφής, αλλά η επιστήμη παραβλέπεται. Ό,τι κι αν συμβεί, δεν θα εγκαταλείψουμε. Έχουμε μόλις αρχίσει», έγραψε στο Twitter η Γκρέτα Τούνμπεργκ.
«Έγκλημα κατά της ανθρωπότητας»
To πνεύμα διαφωνίας που επικράτησε στην COP 25 φαίνεται και από τις δηλώσεις των εκπροσώπων χωρών μετά το τέλος της συνόδου.
Από τη μια, η η συμμαχία των νησιωτικών, ευρωπαϊκών, αφρικανικών και λατινοαμερικανικών χωρών κρούει τον κώδωνα του κινδύνου.
Το πρώτο κείμενο που παρουσιάστηκε από τη χιλιανή προεδρία προκάλεσε την οργή των χωρών αυτών, οδηγώντας σε έναν νέο γύρο διαπραγματεύσεων.
«Σήμερα οι πολίτες του κόσμου απαιτούν από εμάς να πάμε πιο γρήγορα και καλύτερα, είτε στον οικονομικό τομέα, είτε στον τομέα της προσαρμογής, είτε σε αυτόν της μείωσης των εκπομπών», δήλωσε η Χιλιανή υπουργός Περιβάλλοντος Καρολίνα Σμιτ.
«Οι κύριοι δρώντες από τους οποίους αναμενόταν πρόοδος δεν ανταποκρίθηκαν στις προσδοκίες», δήλωσε η Λοράνς Τουμπιανά, αρχιτέκτονας της Συμφωνίας του Παρισιού
Στηλιτεύοντας την απροθυμία των ισχυρών χωρών να αντιμετωπίσουν με έργα και όχι λόγια την κλιματική αλλαγή, ο εκπρόσωπος στη διάσκεψη του μικρού νησιωτικού κράτους στον Ειρηνικό Τουβαλού, Ίαν Φράι, χαρακτήρισε, όχι άδικα, τη στάση των παγκόσμιων ηγετών «έγκλημα κατά της ανθρωπότητας».
Αδιαφορία από τις μεγάλες χώρες – ρυπαντές
Όπως ήταν αναμενόμενο, σχεδόν καμία από τις μεγάλες χώρες-ρυπαντές (όπως οι ΗΠΑ, η Κίνα και η Ινδία) δεν έκανε κάποια σημαντική ανακοίνωση για την αύξηση των στόχων της, ούτε έδωσε κάποια σαφή ένδειξη για μια τέτοια πρόθεση για το 2020.
Η Σαουδική Αραβία, η Βραζιλία και η Αυστραλία βρέθηκαν επίσης στο στόχαστρο των υπερασπιστών του περιβάλλοντος, καθώς κατηγορούνται ότι θέλουν να εισαγάγουν όρους στους κανονισμούς για τις αγορές άνθρακα, η υιοθέτηση των οποίων αναβλήθηκε και πάλι.
Ο πρόεδρος της Βραζιλίας, Ζαϊρ Μπολσονάρου, προσπάθησε απλά να στρέψει τα πυρά προς την Ευρώπη: «Αναρωτιέμαι αν βρέθηκε λύση για την αναδάσωση της Ευρώπης ή αν θα συνεχίσουν να ασχολούνται μόνο με τη Βραζιλία».
Οι αντιδράσεις από ΜΚΟ
Όπως ήταν επόμενο, οι ΜΚΟ και οι ακτιβιστές για το περιβάλλον αντέδρασαν έντονα για την απογοητευτική κατάληξη της COP25.
H εκτελεστική διευθύντρια της Greenpeace, Τζένιφερ Μόργκαν, δήλωσε ότι δεν έχει ξαναδεί τέτοια διαίρεση ανάμεσα σε αυτά που γινόντουσαν εντός της συνόδου και στις διαμαρτυρίες εκτός αυτής.
Όμως το λεκτικό είναι «στρυφνό» και το αποτέλεσμα «μέτριο», εκτίμησε η Κατρίν Αμπρέ, από το Climate Action Network.
«Οι συζητήσεις αυτές αντανακλούν την ασυμφωνία ανάμεσα στους ηγέτες από τη μια πλευρά και την επιτακτικότητα της κατάστασης που δείχνει η επιστήμη και τα αιτήματα των πολιτών στους δρόμους [από την άλλη]», συνοψίζει η Έλεν Μάουντφορντ από το World Resources Institute, η οποία εκτιμά πως το πνεύμα της Συμφωνίας του Παρισιού δεν είναι παρά μια «μακρινή ανάμνηση».