Μπορεί άραγε η ροή της πληροφορίας στα κοινωνικά δίκτυα να χειραγωγηθεί προκειμένου να αλλάξει η εντύπωση ορισμένων χρηστών για την πρόθεση ψήφου των υπόλοιπων «δικτυωμένων», πράγμα το οποίο μπορεί ακόμη και να αλλάξει το εκλογικό αποτέλεσμα; Μπορεί, λέει ομάδα αμερικανών και βρετανών επιστημόνων σε πρόσφατο άρθρο στην επιθεώρηση «Nature».
Οι ερευνητές ανέπτυξαν ένα μοντέλο βασισμένο στη θεωρία παιγνίων για να μελετήσουν την απόφαση ψήφου και το εφάρμοσαν με τη βοήθεια 2.520 εθελοντών. Για να περιγράψουν το μέγεθος της διαπιστωμένης επίδρασης των αλγορίθμων στην απόφαση ψήφου οι ερευνητές χρησιμοποιούν τον όρο «gerrymandering», ο οποίος σημαίνει τη χειραγώγηση των εκλογικών περιφερειών έτσι ώστε να προκύψει ένα συγκεκριμένο εκλογικό αποτέλεσμα.
Αν το σκεφτεί κανείς, η έννοια της εκλογικής περιφέρειας έχει χαθεί στην εποχή του Διαδικτύου. Στο όχι και τόσο μακρινό παρελθόν, η πληροφορία διασπείρονταν μέσω επίσημων δικτύων, όπως οι εφημερίδες, το ραδιόφωνο και η τηλεόραση, ή μέσω διαπροσωπικών επαφών. Σήμερα οι ιστοσελίδες κοινωνικής δικτύωσης δεν επιτρέπουν απλώς τη ροή πληροφορίας μεταξύ γεωγραφικά απομονωμένων και αγνώστων μεταξύ τους ανθρώπων, αλλά οι τεχνολογίες που χρησιμοποιούν μπορούν και να μεταβάλλουν τις συνδέσεις των χρηστών κατά το δοκούν. Και αυτό επειδή είναι στη φύση των κοινωνικών δικτύων να είναι δυναμικά συστήματα και να μεταβάλλονται ως αποτέλεσμα πολλαπλών αλληλεπιδράσεων μεταξύ χρηστών και αλγορίθμων: ο αλγόριθμος προτείνει μια σύνδεση, ο χρήστης ανταποκρίνεται, ο αλγόριθμος προσαρμοζόμενος στην απάντηση επαναπροτείνει, κ.ο.κ. Το αποτέλεσμα αυτής της διαδικασίας (η οποία μπορεί να συμβαίνει από τύχη ή να είναι καθοδηγούμενη) είναι να καταλήγει κανείς να πληροφορείται μονομερώς και να αγνοεί ακόμη και την ύπαρξη άλλων απόψεων!
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ένα καλά πληροφορημένο εκλογικό σώμα αποτελεί βασικό πυλώνα της Δημοκρατίας. Και αυτό δεν ισχύει μόνο σε περιόδους εκλογών. Το από ποιες πηγές επιλέγουμε να αντλήσουμε την ενημέρωσή μας σε σοβαρά ζητήματα (όπως παραδείγματος χάριν η υγεία μας, η αναθεώρηση του Συντάγματος ή ο αντικαπνιστικός νόμος) μπορεί να έχει συνέπειες που θα καθορίσουν τις ζωές μας. Η μονομέρεια δεν ήταν ποτέ καλός σύμβουλος, και συνεχίζει να μην είναι στην ψηφιακή εποχή μας.
