Έχοντας στέρεη την πεποίθηση ότι για να επιτευχθεί η μετατροπή της οικονομίας σε «πράσινη» απαιτείται μια συντονισμένη προσπάθεια προκειμένου να ενεργοποιηθούν η βιομηχανία και οι σημαντικοί χρηματοδοτικοί πόροι των θεσμικών επενδυτών αποφάσισα να αναζητήσω στην πράξη σε ποια εθνικά και ευρωπαϊκά αναπτυξιακά εργαλεία μπορεί να στηριχθεί η στροφή προς τον μετασχηματισμό της οικονομίας μας. Σαφώς μιά τέτοια μεγάλη προσπάθεια δε θα μπορούσε να επιτευχθεί χωρίς και την κρατική παρέμβαση. Πρόκειται αναμφίβολα για μια μεγάλη πρόκληση την οποία η Ε.Ε. την έχει προτεραιότητα και με την οποία αποφάσισα να ασχοληθώ συστηματικά τα επόμενα χρόνια. Στο πλαίσιο αυτό διοργανώθηκε η πρώτη μου ημερίδα την οποία πλαισίωσαν ως ομιλητές σημαίνοντα στελέχη της ελληνικής οικονομικής ζωής.
Ο Υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, κ. Δημήτρης Οικονόμου, χαιρετίζοντας την ημερίδα, δήλωσε ότι σύμφωνα με το αναθεωρημένο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και το Κλίμα υπολογίζεται ότι θα πραγματοποιηθούν επενδύσεις της τάξης των 44 δισεκατομμυρίων ευρώ στην επόμενη δεκαετία και προκειμένου να επιτευχθούν οι φιλόδοξοι στόχοι πρέπει να υιοθετήσουμε και τα εργαλεία των πράσινων επενδύσεων και χρηματοδοτήσεων. Από την πλευρά του ο κ. Αθανάσιος Μπαλέρμπας, Γενικός Γραμματέας Ιθαγένειας στο Υπουργείο Εσωτερικών σημείωσε από την αρχή ότι πρόκειται για μια θεματολογία που δείχνει ποιο πρέπει να είναι το μέλλον της Ελλάδας και για τον λόγο αυτό το Υπουργείο Εσωτερικών εφαρμόζει πρόγραμμα ανακύκλωσης Νέας Γενιάς, σε πέντε δήμους της χώρας και στόχο επέκτασής του σε όλες τις Περιφέρειες, σε όλους τους Δήμους της Ελλάδας.
Εισάγοντας την συζήτηση, ο Καθηγητής Διεθνούς Οικονομικού Δικαίου της Νομικής Σχολής του ΑΠΘ κ. Παναγιώτης Γκλαβίνης, είπε πως η παγκόσμια ανάπτυξη έχει όρια, τα οποία καθορίζονται από τους περιορισμένους διαθέσιμους πόρους. Η ισόρροπη ανάπτυξη του πλανήτη, τελικά, λόγω ακριβώς των πεπερασμένων φυσικών πόρων, είναι σε μεγάλο βαθμό ένα παιγνίδι μηδενικού αθροίσματος. Για να μετασχηματισθεί η οικονομία και από «μαύρη» ή «γκρι» να γίνει «πράσινη» και για να περάσουμε στο «πράσινο» μοντέλο ανάπτυξης, δεν θα χρειαστεί μόνο να χρηματοδοτήσουμε τις «πράσινες» επενδύσεις, αλλά και τις αποεπενδύσεις της παλιάς οικονομίας. Ο κ. Γεώργιος Χαντζηνικολάου, Πρόεδρος της Ένωσης Ελληνικών Τραπεζών δήλωσε ότι Τα πιστωτικά ιδρύματα θα συνεχίσουν να συμβάλλουν στον μετασχηματισμό της οικονομίας, προωθώντας την πράσινη χρηματοδότηση και συνολικά την ενίσχυση και περαιτέρω ανάπτυξη των μακροπρόθεσμων αειφόρων επενδύσεων. Την ίδια στιγμή, προωθούν συνειδητά την πράσινη χρηματοδότηση, το green banking, ενώ υποστηρίζουν δραστηριότητες των πελατών τους που είναι βιώσιμες και αειφόρες και αξιολογούν, με ειδικά μοντέλα, την έκθεση των χρηματοδοτήσεων σε κίνδυνο κλιματικών αλλαγών. Η Πρόεδρος της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς κ. Βασιλική Λαζαράκου ανέφερε η Κεφαλαιαγορά έχει ένα σημαντικό ρόλο να παίξει ως ο μοχλός χρηματοδότησης. Υφίσταται ήδη η δυνατότητα έκδοσης πράσινων ομολόγων και μάλιστα μέσα στο δεύτερο εξάμηνο έγινε η πρώτη έκδοση πράσινου ομολόγου στην Ελλάδα από εισηγμένη εταιρία, ενώ παράλληλα εξετάζονται όλοι οι παράγοντες της αγοράς για το πώς θα μπορέσει να εισηγηθεί συγκεκριμένο σχέδιο ώστε στα επόμενα χρόνια η Ελλάδα να μπορέσει να είναι ένας πόλος έλξης τέτοιων ομολογιών.
Ο κ. Χρήστος Κοντογεώργος, Αναπληρωτής Προϊστάμενος χρηματοδοτήσεων της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων για την Ελλάδα δήλωσε πως η Τράπεζα με τη νέα της ενεργειακή πολιτική θα αυξήσει σημαντικά την χρηματοδότηση έργων κλιματικής αλλαγής. Η Τράπεζα με την Ε.Ε. ετοιμάζει δράσεις για πληγείσες περιοχές από τις νέες πολιτικές μετάβασης σε πηγές παραγωγής ενέργειας χαμηλών ή και μηδενικών εκπομπών CO2. Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στο Ταμείο Υποδομών που αφορά χρηματοδότηση έργων ΑΠΕ, ενεργειακής αποδοτικότητας και έργων βιώσιμης αστικής ανάπτυξης. Ο κ. Αργύρης Οικονόμου, Γενικός Διευθυντής Νομικών υποθέσεων και Εταιρικής Διακυβέρνησης της ΔΕΗ Α.Ε. σημείωσε ότι κάθε επένδυση, είτε «πράσινη», είτε «μαύρη», είναι στην πραγματικότητα διαχείριση ρίσκου. Και βεβαίως, οι επενδυτές αντιπαθούν τις εκπλήξεις. Στο επενδυτικό ρίσκο περιλαμβάνεται και η στάθμιση και διαχείριση του νομικού –περιλαμβανομένου του ρυθμιστικού- κινδύνου. Ως προς αυτό, τόσο η όσο το δυνατόν σταθερότητα του ρυθμιστικού πλαισίου αφενός και ο περιορισμός του κύκλου των εχόντων «έννομο συμφέρον» στις προσφυγές τους στο Συμβούλιο Επικρατείας κατά τη γνώμη μου συνδράμει ουσιωδώς στη μείωση του επενδυτικού ρίσκου. Ο κ. Κωνσταντίνος Μανιατόπουλος, πρ. Γενικός Διευθυντής Ενέργειας της Ε.Ε. και πρ. Πρόεδρος του Δ.Σ. ΤΑΙΠΕΔ τόνισε ότι η σημασία της προώθησης «πράσινων» πολιτικών είναι μεγάλη και άμεσης προτεραιότητας καθώς δε νοείται ανάπτυξη χωρίς ισχυρό ενεργειακό τομέα. Η πράσινη ενέργεια ωστόσο πρέπει να συμβαίνει με προτεραιότητα στον ασφαλή ενεργειακό εφοδιασμό, στην ποιοτική αναβάθμιση της παροχής ενέργειας και στην ανταγωνιστικότητα του τομέα. Η ανταγωνιστικότητα, δηλαδή η παροχή ενέργειας σε προσιτή τιμή αποτελεί θεμέλιο τόσο για την όλη ανάπτυξη της εθνικής μας οικονομίας όσο και για την ποιότητα ζωής.
Ολοκληρώνοντας τις εργασίες της ημερίδας ο κ. Αιμίλιος Αυγουλέας, Καθηγητής Διεθνούς Οικονομικού Δικαίου στη Νομική Σχολή του Πανεπιστημίου του Εδιμβούργου ανέφερε σε όλους μας ότι Πέραν όμως της αντιμετώπισης των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής πράσινη ανάπτυξη μπορεί να εξυπηρετήσει τόσο την αναθέρμανση της οικονομικής δραστηριότητας στην Ελλάδα όσο και την διατήρηση του απαράμιλλου φυσικού πλούτου της χώρας για τις επόμενες γενιές. Τα πολύ σημαντικά κοινοτικά κονδύλια που προορίζονται να χρηματοδοτήσουν την πράσινη οικονομία αποτελούν μια μοναδική επενδυτική και αναπτυξιακή ευκαιρία για την Ελλάδα του τσιμέντου και του λιγνίτη. Δεν αρκούν όμως διότι οι πραγματικές ανάγκες και προκλήσεις της κλιματικής αλλαγής ξεπερνούν τα όποια ποσά ανακοινώνονται από κοινοτικούς και εθνικούς φορείς. Χρειάζεται και η πλήρης κινητοποίηση του ιδιωτικού επενδυτικού τομέα και ειδικώς των θεσμικών επενδυτών. Και ο στόχος αυτός είναι εφικτός. Οι θεσμικές αλλαγές που απαιτούνται θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν, πέραν των ήδη γνωστών εξαγγελιών, που ακούγονται συχνά και ως ευχολόγια, την θέσπιση φορολογικών κινήτρων για τις «πράσινες επενδύσεις», την ελάφρυνση του βάρους συμμόρφωσης με το εποπτικό πλαίσιο των τραπεζών που χρηματοδοτούν την πράσινη οικονομία, και βεβαίως τη δημιουργία ειδικών χρηματοοικονομικών προϊόντων και αγορών που θα εγγυώνται ή θα ασφαλίζουν μέρος του ρίσκου της επένδυσης.
Ως νέος που αφουγκράζομαι τις αγωνίες της νέας εποχής πιστεύω απαρέγκλιτα ότι η καινοτόμος πολιτική θεώρηση από την νέα Ευρωπαϊκή Επιτροπή που ονομάζεται European Green Deal αφορά το μέλλον μας και σε αυτό η πατρίδα μας μπορεί και να επενδύσει αλλά και να γίνει πρωτοπόρος στη νέα πολιτική πραγματικότητα. Είναι η ευκαιρία που έχουμε σήμερα να δούμε την οικονομία μας να μετασχηματίζεται, στο εργασιακό περιβάλλον, στις επενδύσεις, στην ανάπτυξη, στην υγεία, στην καθημερινή μας ζωή στο πως θα εφαρμόσουμε ένα δίκαιο διαγενεακό μέλλον. Σε αυτή τη βάση σκοπεύω να εργαστώ για να βρούμε τους νέους δρόμους που ανοίγουν μπροστά μας, για όλους μας.
Ο κ. Στέλιος Κυμπουρόπουλος είναι ευρωβουλευτής της ΝΔ.