Με δύο επιστολές -καταπέλτη, με ημερομηνία 9 Δεκεμβρίου 2019, τις οποίες υπογράφει η Μόνιμη Αντιπρόσωπος της Ελλάδος στον ΟΗΕ, η πρέσβης Μαρία Θεοφίλη, η Αθήνα ενημέρωσε τόσο τον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών Αντόνιο Γκουτέρες όσο και την προεδρεύουσα του Συμβουλίου Ασφαλείας του Οργανισμού, την Μόνιμη Αντιπρόσωπο των Ηνωμένων Πολιτειών Κέλι Κραφτ, για τις ελληνικές αντιρρήσεις στο Μνημόνιο Συναντίληψης για την Οριοθέτηση Θαλασσίων Δικαιοδοσιών στη Μεσόγειο που υπέγραψαν στις 27 Νοεμβρίου η Τουρκία και η Κυβέρνηση Εθνικής Συμφωνίας της Λιβύης υπό τον Φαγέζ αλ – Σαράζ.
Διαβάστε εδώ την Επιστολή 1 στον ΟΗΕ
Διαβάστε την επιστολή 2 στον ΟΗΕ εδώ
Η Αθήνα εξηγεί καθαρά ότι η συμφωνία αυτή παραβιάζει βάναυσα το Διεθνές Δίκαιο της Θάλασσας επειδή, πριν από όλα, «η Τουρκία και η Λιβύη δεν έχουν ούτε επικαλυπτομένες θαλάσσιες ζώνες, ούτε κοινά όρια και συνεπώς δεν υπάρχει νομική βάση για να συναφθεί νόμιμα μία συμφωνία θαλάσσιας οριοθέτησης». Επιπλέον, «η συμφωνία αγνοεί την παρουσία ελληνικών νησιών στη θαλάσσια περιοχή, συμπεριλαμβανομένης της νήσου της Κρήτης και παραβιάζει το δικαίωμά τους στην παραγωγή θαλασσίων ζωνών, όπως και κάθε ηπειρωτική επικράτεια, όπως ξεκάθαρα αναφέρει το Άρθρο 121 της Σύμβασης των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας (UNCLOS)».
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η παράγραφος 3, η οποία είναι κοινή και στις δύο επιστολές και καταδεικνύει ότι η Άγκυρα ερμηνεύει κατά το δοκούν (a la carte) το Δίκαιο της Θάλασσας. Σύμφωνα με την Αθήνα, «αυτό που είναι επίσης εντυπωσιακό στην ανωτέρω συμφωνία είναι ότι, παρά τη διακηρυγμένη θέση της Τουρκίας ότι τα ελληνικά νησιά στην Ανατολική Μεσόγειο δεν έχουν βάρος στον καθορισμό θαλασσίων ορίων σε εκείνη την περιοχή, οι συγγραφείς της
συμφωνίας έχουν χρησιμοποιήσει τουρκικά νησιά και βράχους ως σημεία βάσης για τη χάραξη της υποτιθέμενης “γραμμής ίσης αποστάσεως” (equidistance line), όπως αναφέρεται στο άρθρο 1, παρ. 3 της εν λόγω συμφωνίας και καταγράφεται στα παραρτήματά της. Αυτό», υπογραμμίζει η Ελλάδα, «δείχνει την υποκριτική και αντιφατική στάση της Τουρκίας αναφορικά με τη θαλάσσια οριοθέτηση στην Ανατολική Μεσόγειο».
Η Αθήνα, επικαλούμενη και την επιστολή που έστειλε προς τον κ. Γκουτέρες ο Πρόεδρος της Βουλής της Λιβύης Αγκίλα Σάλεχ Ισά, χαρακτηρίζει κενή περιεχομένου και άκυρη τη συμφωνία και ζητεί ευθέως από τον κ. Γκουτέρες να μην γίνει δεκτή η κατάθεσή της με βάση το Άρθρο 102 του Χάρτη του ΟΗΕ και να μην δημοσιευθεί, κατά κανέναν τρόπο, στο καταθετήριο (deposit) του Τμήματος Ωκεανικών Υποθέσεων και Δικαίου της Θάλασσας (Division for Ocean Affairs and the Law of the Sea – DOALOS).
Στην επιστολή που απευθύνεται προς την αμερικανίδα Προεδρεύουσα του Συμβουλίου Ασφαλείας, ζητείται επίσης η καταδίκη της σύναψης του εν λόγω Μνημονίου «που βάναυσα παραβιάζει τη διεθνή νομιμότητα και να καλέσει τα δύο αναφερόμενα Κράτη να απόσχουν από κάθε πράξη που θα μπορούσε να παραβιάσει τα κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδος ή θα κλιμάκωνε τις εντάσεις στην περιοχή».
Παράλληλα, η Αθήνα επαναλαμβάνει την «ισχυρή δέσμευσή της» για την επίλυση κάθε θέματος που άπτεται της οριοθέτησης θαλασσίων ζωνών με γειτονικά κράτη στην Ανατολική Μεσόγειο «με ειρηνικά μέσα, καλή πίστη και σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο της θάλασσας». Υπενθυμίζει δε ότι η Αθήνα είχε ξεκινήσει διαπραγματεύσεις με τη Λιβύη με βάση τις προβλέψεις της UNCLOS πριν η χώρα βυθιστεί στον εμφύλιο πόλεμο, ενώ διαπραγματεύσεις διεξάγονται και με άλλα γειτονικά κράτη για οριοθέτηση «κοινών θαλασσίων ορίων».
Πέτσας: Η Ελλάδα θα κάνει «ό,τι χρειάζεται» για να υπερασπίσει την κυριαρχία της
«Η Ελλάδα θα κάνει ό,τι χρειαστεί», ανέφερε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, απαντώντας σε ερώτηση για το τι θα κάνει η Ελλάδα αν η Τουρκία στείλει γεωτρύπανο σε ελληνικές θαλάσσιες ζώνες.
Σε ερώτηση για πιθανή κλιμάκωση της τουρκικής προκλητικότητας στο Αιγαίο είπε ότι «είναι ένα θέμα εθνικό, που έχει να κάνει με την προστασία των εθνικών κυριαρχικών δικαιωμάτων της χώρας».
Το θέμα θα θέσει στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, την Πέμπτη και Παρασκευή, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης. Ο Πρωθυπουργός θα επιδιώξει καταδίκη της Τουρκίας σε ανώτατο πολιτικό επίπεδο καθώς και να χαρακτηριστεί παράνομη η συμφωνία Τουρκίας – Λιβύης και να υπάρξει στήριξη της Ελλάδας και της Κύπρου.
