Τις σχέσεις Ελλάδας – Λιβύης στα άκρα ωθεί η Τρίπολη με φόντο τη συμφωνία με την Τουρκία για οριοθέτηση θαλάσσιων ζωνών στη Μεσόγειο, καθώς έθεσε σε ισχύ το μνημόνιο συνεργασίας των δύο χωρών.
Όπως αναφέρουν τουρκικά ΜΜΕ, τα οποία με έκτακτη ενημέρωση ενημερώνουν για την εξέλιξη της υπόθεσης, η συμφωνία που υπεγράφη μεταξύ της Λιβύης και της Τουρκίας για τις θαλάσσιες ζώνες, καθώς και η συμφωνία για στρατιωτική συνεργασία και ασφάλεια εγκρίθηκα από την λιβυκή κυβέρνηση.
Σύμφωνα με το υπουργείο Δικαιοσύνης της Λιβύης, το συμβούλιο της κυβέρνησης ζήτησε από τις αρμόδιες υπηρεσίες να θέσουν σε ισχύ τα συμφωνηθέντα μετά την επικύρωσή τους.
Κατά τις ίδιες πληροφορίες, η συμφωνία θα δημοσιευθεί στην Επίσημη Εφημερίδα στη Λιβύη στις αρχές του επόμενου χρόνου.
Ο χάρτης που δημοσιεύουν τα τουρκικά ΜΜΕ:
Σημειώνεται πως το πράσινο «φως» στη συμφωνία που συνυπέγραψαν στις 27 Νοεμβρίου η τουρκική κυβέρνηση με τον Αλ Σάρατζ έδωσε τις προηγούμενες ημέρες η Βουλή της Τουρκίας.
Ακάρ: Η συμφωνία δεν αποτελεί απειλή για καμία χώρα
Σχολιάζοντας τη συμφωνία ο τούρκος υπουργός Αμυνας, Χουλουσί Ακάρ, δήλωσε πως «δεν αποτελεί απειλή για καμία χώρα, ούτε παρενοχλεί τα δικαιώματα και το δίκαιο των άλλων χωρών».
Ο τούρκος υπουργός Άμυνας πρόσθεσε ότι είναι μία συμφωνία που υπογράφηκε με βάση το διεθνές δίκαιο από δύο κυρίαρχες χώρες.
Ο Ακάρ δήλωσε, επίσης, ότι «τo πιο εύκολο πράγμα στο Αιγαίο και την Ανατ. Μεσόγειο είναι η ακριβοδίκαιη και σύμφωνα με το δίκαιο κατανομή κάθε είδους πηγής ενέργειας και πλούτου. Εφόσον δεν γίνεται κάτι τέτοιο, εμείς δεν είναι δυνατόν να επιτρέψουμε καμία διαφορετική απόφαση» είπε ο Χουλουσί Ακάρ, που επανέλαβε ότι χωρίς την Τουρκία δεν έχει καμία τύχη καμία άλλη απόφαση και όλοι θα πρέπει να το γνωρίζουν.
«Η Κύπρος είναι εθνική μας υπόθεση, δεν υπάρχει καμία περίπτωση να υποχωρήσουμε» είπε.
Στα χέρια της Ελλάδας η συμφωνία – Οι επόμενες κινήσεις
Το μνημόνιο Τουρκίας – Λιβύης, με το οποίο η Άγκυρα επιχειρεί την οριοθέτηση θαλασσίων ζωνών σε βάρος της Ελλάδας, δόθηκε την Πέμπτη στη δημοσιότητα, με την Αθήνα να έχει να εξετάζει διεξοδικά κάθε του σημείο.
Από την πρώτη στιγμή η ελληνική πλευρά τόνισε ότι το περιεχόμενο του εν λόγω μνημονίου/συμφωνίας Τουρκίας-Λιβύης παραβιάζει κατάφωρα το διεθνές δίκαιο της θάλασσας και δεν παράγει έννομα αποτελέσματα. Επιπλέον, σημειώνουν διπλωματικές πηγές, προβλέπει ότι για να τεθεί σε ισχύ, πρέπει να ολοκληρωθούν οι εσωτερικές διαδικασίες που προβλέπονται στα συμβαλλόμενα μέρη.
Στην περίπτωση της Λιβύης όμως, προσέθεταν οι ίδιες πηγές, αυτό δεν μπορεί να συμβεί καθώς το διεθνώς αναγνωρισμένο Κοινοβούλιο της χώρας έχει επικρίνει σφοδρότατα την υπογραφή του κειμένου από την κυβέρνηση του Φαγές Αλ Σάρατζ.
Την ίδια ώρα, οι πληροφορίες αναφέρουν πως οι νομικές υπηρεσίες του υπουργείου Εξωτερικών βρίσκονται στη διαδικασία σύνταξης επιστολής προς τον ΟΗΕ, η οποία θα αποδομεί το σύνολο της επιχειρηματολογίας ως προς την ΑΟΖ Τουρκίας – Λιβύης.
Είναι σαφές πως το Μαξίμου επιχειρεί να αποκτήσει ερείσματα στην κυβέρνηση του Χαλίφα Χαφτάρ που ελέγχει τη δυτική Λιβύη και τον εθνικό στρατό της χώρας. Για αυτό το λόγο, σύμφωνα με πληροφορίες, αναμένεται να προσκληθεί στην Αθήνα ο αναπληρωτής πρωθυπουργός της αφρικανικής χώρας, ενώ έχει ήδη προσκληθεί ο πρόεδρος του Κοινοβουλίου της Λιβύης, Αγκίλα Σάλεχ Ίσα Γκουαϊντέρ, να βρεθεί στην Αθήνα την ερχόμενη Πέμπτη.
Μάλιστα, την ερχόμενη Πέμπτη και Παρασκευή ο Κυριάκος Μητσοτάκης αναμένεται να θέσει το ζήτημα της συμφωνίας στο υψηλότερο δυνατό επίπεδο, στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο στις Βρυξέλλες, ενώ ο Νίκος Δένδιας έχει προγραμματίσει σειρά επαφών με ομολόγους του από σημαντικές χώρες της περιοχής του Κόλπου για να συζητήσει όλες τις εξελίξεις.
Τι προβλέπει η συμφωνία
Το κείμενο του μνημονίου Τουρκίας-Λιβύης σχετικά με τις θαλάσσιες ζώνες περιήλθε την περασμένη Πέμπτη σε γνώση της ελληνικής πλευράς.
Σε αυτό αναφέρονται τα εξής:
«Η Τουρκία και η Λιβύη, επιβεβαιώνοντας τη δέσμευσή τους στους σκοπούς και τις αρχές του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών, έχοντας αποφασίσει να ορίσουν μια ακριβή και δίκαιη οριοθέτηση των θαλασσίων ζωνών τους στη Μεσόγειο στις οποίες οι δύο πλευρές ασκούν κυριαρχία, κυριαρχικά δικαιώματα και/ή δικαιοδοσία σε συμφωνία με τους ισχύοντες κανόνες διεθνούς δικαίου και λαμβάνοντας υπόψη όλες τις σχετικές καταστάσεις αλλά και την προθυμία όλων των μερών να επιτύχουν δίκαιες και αμοιβαία αποδεκτές λύσεις στα παραπάνω θέματα μέσω εποικοδομητικών διαπραγματεύσεων και σε πνεύμα φιλικών σχέσεων, ούσες πεπεισμένες ότι αυτό το μνημόνιο κατανόησης θα συνεισφέρει στην ενδυνάμωση των σχέσεων και θα ενθαρρύνει περαιτέρω τη συνεργασία μεταξύ των μερών προς το συμφέρον των δύο αδελφών-κρατών, συμφώνησαν τα ακόλουθα:
Στο άρθρο 1 περιγράφονται οι συντεταγμένες που καθορίζουν τα όρια της υφαλοκρηπίδας και της ΑΟΖ.
Σε ό,τι αφορά τη διευθέτηση διαφορών τονίζεται ότι «οποιαδήποτε διαφορά μεταξύ των δύο πλευρών που προκύπτει από την ερμηνεία και την εφαρμογή αυτού του μνημονίου κατανόησης θα πρέπει να διευθετηθεί μέσω διπλωματικών διαύλων σε πνεύμα αμοιβαίας κατανόησης και συνεργασίας και σε συμφωνία με το άρθρο 33 του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών. Σε περίπτωση που υπάρχουν φυσικοί πόροι που εκτείνονται από την ΑΟΖ της μιας πλευράς στην ΑΟΖ της άλλης, οι δύο πλευρές θα μπορούσαν να συνεργαστούν προκειμένου να συμφωνήσουν στις λεπτομέρειες της αξιοποίησης των πόρων αυτών. Αν κάποιο από τα δύο μέρη (δηλαδή Τουρκία ή Λιβύη) έχει εμπλακεί σε διαπραγματεύσεις που στοχεύουν στην οριοθέτηση της ΑΟΖ με κάποιο άλλο κράτος, αυτό το μέρος πριν καταλήξει σε οριστική συμφωνία με το κράτος αυτό θα πρέπει να ειδοποιήσει και να συμβουλευτεί το άλλο μέρος».
Στο κεφάλαιο που αναφέρεται σε τροποποιήσεις ή επανεξέταση του μνημονίου αυτού επισημαίνεται ότι οποιαδήποτε πλευρά μπορεί να προτείνει τροποποίηση ή επανεξέτασή του μέσω διπλωματικών διαύλων, εάν κριθεί αναγκαίο, με εξαίρεση τα άρθρα 1 και 2. Οι τροποποιήσεις απαιτούν τη συγκατάθεση και των δύο πλευρών.
Το μνημόνιο, όπως αναφέρεται, θα τεθεί σε ισχύ την ημερομηνία που θα ληφθεί η τελευταία γραπτή ειδοποίηση με την οποία τα δύο μέρη ειδοποιούν το ένα το άλλο μέσω διπλωματικών διαύλων για την ολοκλήρωση των εσωτερικών νομικών διαδικασιών που απαιτούνται προκειμένου αυτό να εφαρμοστεί.
