Πριν από λίγες Κυριακές σε σημείωμά μου εδώ διατύπωσα λίγες σκέψεις για την παρουσία της αντιπολίτευσης μετά τις εκλογές της 7ης Ιουλίου. Εκανα λόγο για τον «αδέξιο ερασιτέχνη» που στέκει αμήχανα στις νέες συνθήκες. Θα περίμενε κανείς, αν και η κυβέρνηση περπατάει ικανοποιητικά στην πρώτη και γι’ αυτό εύκολη φάση της διακυβέρνησης, παρά τα παραπατήματά της στα νοσοκομεία, που δεν αλλάζουν την εικόνα, η αντιπολίτευση να αξιοποιήσει αμέσως τον χρόνο και να επιχειρήσει μια σοβαρή και σταθερή απόπειρα μιας νέας ματιάς και πορείας. Να αποτιμήσει αμέσως τη ριζικά νέα κατάσταση και να σταθεί απέναντι, με οδηγό τα νέα δεδομένα και ό,τι αυτά απαιτούν ή κυοφορούν.
Αντίθετα. Η αντιπολίτευση, με τους δύο κύριους πόλους της, κινείται σε άγονους τόπους. Οσο δύσκολο και αν είναι να απαρνηθεί κανείς τον οικείο παλαιό εαυτό του, μια στοιχειώδης πολιτική κρίση και διάκριση θα τον οδηγούσε σε μια πολιτική αυτοκριτική και σε μια δημιουργική ως εκ τούτου αναζήτηση.
Σε άγονους τόπους, άγονη συζήτηση. Αυτό βλέπουμε, αυτό παρατηρούμε. Και αυτό φαίνεται ότι κερδίζει, αυτό φαίνεται να καλλιεργείται, ως η μόνη προοπτική. Εμμονή στο παρελθόν, εναγκαλισμός με τον πλέον καθυστερημένο πυρήνα του.
Προσανατολισμένος στον εαυτό του ο ΣΥΡΙΖΑ, εμμονή με τον εαυτό του το ΚΙΝΑΛ-ΠαΣοΚ. Η φθηνή εκμετάλλευση έχει χάσει πια την ανταλλακτική της αξία. Η χρήση του άλλου έχει υποστεί βαρύ πλήγμα ως μέθοδος. Το διαθέσιμο γόνιμο έδαφος για σπορά περιορισμένο, τα περιθώρια της παραδοσιακής άγονης, συγκρουσιακής έντασης αντιπαράθεσης έχουν εξαντληθεί.
Η εποχή είναι άλλη. Διαφέρει ριζικά από τη φαντασία τού χθες. Πέθαναν οι εύκολες λύσεις. Ψυχομαχούν οι αθεμελίωτες προσδοκίες. Προοδευτικά προσαρμοζόμενη η κοινωνία στη νέα φάση, δείχνει στήριξη και ανοχή στην κυβέρνηση, παρά τις επιφυλάξεις που αρχίζουν να εγείρονται, παρά τις δειλές ακόμη ενστάσεις για την ατολμία που τη διαπερνά.
Η εποχή είναι άλλη. Και η αντιπολίτευση δεν είναι σε θέση να την παρεμποδίσει να ανακαλύψει τις ανάγκες της. Και να μιλήσει για αυτές. Νέοι πόροι, καλό δημόσιο σχολείο, δημοκρατική ασφάλεια, απασχόληση, καλύτερα αμειβομένη εργασία, προστασία του περιβάλλοντος κ.ά.
Η αδυναμία της αντιπολίτευσης να θέσει πιεστικά, πειστικά και οργανωμένα, όπως οφείλει, τα νέα αιτήματα που σκιρτούν, τη θέτει στο περιθώριο και την καταδικάζει να κλειστεί ακόμη πιο βαθιά στον εαυτό της.
Απορροφημένη από τις δικές της ανάγκες, η αντιπολίτευση (και οι ηγεσίες της υπό την μέριμνα της αυτοσυντήρησής τους) γίνεται η ίδια ένας άγονος τόπος. Μάταια μάλλον θα περιμένει η αντιπολίτευση την εύνοια του καιρού. «Η θάλασσα ήδη ανεβαίνει στην αυλή της».
Μέρα με τη μέρα γίνεται όλο και πιο κατανοητό. Η χώρα χρειάζεται μια νέα αντιπολίτευση.
Ο κ. Λευτέρης Κουσούλης είναι πολιτικός επιστήμονας.
