Ο θυμός είναι ένα συναίσθημα που συγκαταλέγεται στα αρνητικά συναισθήματα και πολλές φορές συσχετίζεται και με άλλα όπως το άγχος, η ματαίωση και ο πόνος.
Ο θυμός μπορεί να έχει κατεύθυνση «προς τα έξω», και να είσαι θυμωμένος και να το εκφράζεις στους άλλους, στο περιβάλλον σου ή μπορεί να κατευθύνεται και «προς τα μέσα», τον εαυτό σου.
Δεν μπορούμε και δεν πρέπει να αποφεύγουμε τα θέματα και τις καταστάσεις που μας προκαλούν θυμό, παρά μόνο μπορούμε και πρέπει να ελέγξουμε τις αντιδράσεις μας, οι οποίες μπορεί να είναι ακραίες, βίαιες, επιθετικές ή καταστροφικές για τις σχέσεις μας και που μπορεί αργότερα να μας κάνουν να μετανιώσουμε για όσα είπαμε ή κάναμε.
Πώς λειτουργεί ο θυμός
Πολλές φορές ο θυμός βιώνεται ως διεγερτικός και ωθεί το άτομο επίμονα προς κάποια συναισθηματική εκτόνωση, που γίνεται επιτακτική και έντονη. Σε αυτές τις περιπτώσεις το άτομο προσπαθεί να τον συγκρατήσει αλλά δεν είναι εύκολο να τον κρύψει ή να τον προσπεράσει.
Ο καταπιεσμένος θυμός, παραμένει θυμός που δεν του επιτρέπεται να εκφραστεί αυθεντικά και που μεταμορφώνεται σε κάποιο άλλο συναίσθημα και μπορεί να πάρει μορφές φόβου, πικρίας, ενοχής ακόμα και κατάθλιψης.
Κανένας άνθρωπος, όσο μορφωμένος, πολιτισμένος και αν είναι, δεν εξαιρείται από αυτό το βασικό συναίσθημα.
Ο θυμός δεν σημαίνει μίσος, αλλά εκδηλώνεται προς ανθρώπους που αγαπάμε. Σε αυτή την περίπτωση ο θυμός γίνεται «λειτουργικός» καθώς αποτελεί κίνητρο να κινητοποιηθούμε και να επαναπροσδιορίσουμε τις σχέσεις και τις επιθυμίες μας.
Το να εκφάσουμε τον θυμό μας δεν συνεπάγεται και ρήξη στις σχέσεις μου. Η σχέση θα σπάσει μόνο όταν δεν έχει γερές βάσεις.
Αν ξεκαθαρίσουμε το συναίσθημα στο εδώ και τώρα, δίνοντας στον απέναντι να καταλάβει αυτό που μας ενοχλεί και μας οδήγησε στον θυμό, καμία σχέση δεν καταστρέφεται, κανένα μίσος δεν υποβόσκει και καμία έντονη και βίαιη έκρηξη οργής δεν θα πυροδοτηθεί σε βάθος χρόνου.
Στρατηγικές διαχείρισης θυμού
Παρατηρώ
Είναι σημαντικό να γνωρίζουμε πότε αρχίζουμε να θυμώνουμε. Ο θυμός έχει συγκεκριμένες σωματικές εκδηλώσεις: το πρόσωπο συνοφρυώνεται, τα χείλη σφίγγονται, οι μυς τεντώνονται, υπάρχει ένταση στα σαγόνια και το στόμα, το βλέμμα γίνεται άγριο, η ανάσα πιο κοφτή και το χρώμα του δέρματος γίνεται πιο χλωμό.
Όταν εντοπίσουμε αυτά τα σημάδια, καλό είναι να διακόψουμε τη συζήτηση και να αποχωρήσουμε από τον συγκεκριμένο χώρο, ώστε να αποφύγουμε να ενεργήσουμε εν βρασμώ ψυχής.
Σκέφτομαι
Χρειαζόμαστε χρόνο για να σκεφτούμε, ώστε να μπορέσουμε να διαχειριστούμε τον θυμό μας, αλλα και να αναλογιστούμε τις συνέπειες που θα υπάρξουν αν πούμε ή κάνουμε κάτι που αργότερα θα μετανιώσουμε.
Μπορούμε να μετρήσουμε έως το 10, να πάρουμε βαθιές ανάσες, να ηρεμήσουμε, να χαλαρώσουμε την ένταση στις κινήσεις μας.
Κάνω διάλειμμα
Μια έξυπνη κίνηση είναι να στρέψουμε την προσοχή μας σε κάποια άλλη δραστηριότητα που θα μας βοηθήσει να εκτονωθούμε και να χαλαρώσουμε.
Το καλύτερο είναι να ασχοληθούμε με κάποια σωματική δραστηριότητα ή να επιστρατεύσουμε το χιούμορ μας, ώστε να έχουμε χρόνο για να σκεφτούμε τι ακριβώς μας θύμωσε.
Διαπραγματεύομαι
Νιώθουμε θυμό και τον εκφράζουμε. Αναλαμβάνουμε την ευθύνη για το συναίσθημα που νιώθουμε, παραδεχόμαστε τα λάθη μας και μοιραζόμαστε το συναίσθημα και τις σκέψεις μας με τον άλλο.
Θα πρέπει να ξεκαθαρίσουμε στον άλλο τι είναι ακριβώς αυτό που μας προκάλεσε τον θυμό, καθώς επίσης και τις προσδοκίες μας από τον άλλο.
Μιλάμε με σεβασμό και επιδιώκουμε ένα κλίμα ειρηνικό και πρόσφορο ώστε να εκφράσει ο καθένας το συναίσθημά του.
