Ανησυχητική σε όλη την Ευρώπη η εξέλιξη της χρήσης συνδεδεμένων συσκευών κατά την οδήγηση, με τον 1 στους 4 οδηγούς να είναι κολλημένος στο κινητό του με τιμόνι στο χέρι, τη στιγμή μάλιστα που το θεωρεί επικίνδυνο. Για τους Έλληνες οδηγούς τα πράγματα είναι ακόμη χειρότερα, καθώς το 31% επιδεικνύει αυτή τη συμπεριφορά, ενώ 51% παραδέχεται ότι οδηγεί και μιλάει χωρίς καν hands-free.
Τα παραπάνω δείχνει το Ευρωβαρόμετρο του 2019 για την υπεύθυνη οδήγηση, που διενήργησε το Ινστιτούτο IPOS για λογαριασμό του ιδρύματος VINCI Autoroutes. Κακές πρακτικές, λανθασμένες αντιλήψεις, επιθετικές συμπεριφορές και….υπερβολική αυτοπεποίθηση στον δρόμο είναι οι μεγαλύτερες παγίδες για τους Ευρωπαίους οδηγούς.
Αξιοσημείωτο είναι ότι οι οδηγοί μοιάζουν να προκαλούν τον κίνδυνο, αφού σε ποσοστό 97% ανά την Ευρώπη θεωρούν μεν επικίνδυνο να μιλούν στο κινητό, να στέλνουν ή να διαβάζουν SMS ή ακόμη και email, όμως το κάνουν παρόλα αυτά σε ποσοστό 25%. Πιο ριψοκίνδυνοι οι Έλληνες οδηγοί, που επιδεικνύουν αυτή τη συμπεριφορά, όταν ποσοστό 98% τη θεωρεί επικίνδυνη.
Σημαντική αύξηση παρουσιάζουν τα τελευταία 2 χρόνια (συγκριτικά με το προηγούμενο Ευρωβαρόμετρο), οι Έλληνες οδηγοί που μιλούν στο κινητό τους ενώ οδηγούν μέσω συστήματος Bluetooth, παρότι κι αυτό αποσπά την προσοχή όσο και τα υπόλοιπα μέσα τηλεφωνικής επικοινωνίας. Στην Ελλάδα, το κάνει το 60% των οδηγών, αυξημένοι σε ποσοστό 11% από το 2017. Αντίστοιχα, στην Ευρώπη 1 στους δύο μιλάει με Bluetooth, παρουσιάζοντας τη μισή περίπου αύξηση (6%) σε σχέση με το 2017.
Αντίστοιχα, αυξημένοι κατά 9% είναι οι Έλληνες που ρυθμίζουν το GPS τους καθώς οδηγούν, συνολικά ποσοστό 44%, με τους Ευρωπαίους να παρουσιάζουν ίδιο σχεδόν ποσοστό (43%) αυξημένοι όμως κατά 4%.
Με το κινητό και χωρίς hands-free
Η μόνη πρακτική που, σύμφωνα με την έρευνα, έχει παρουσιάσει πτώση την τελευταία διετία είναι η χρήση του τηλεφώνου κατά την οδήγηση χωρίς hands-free, που ωστόσο αφορά πάνω από το 1 τέταρτο των Ευρωπαίων (27%) μειωμένοι βέβαια κατά 5 μονάδες από το 2017. Διπλάσιο σχεδόν το ποσοστό των Ελλήνων οδηγών που παραδέχονται ότι έχουν αυτή την επικίνδυνη συνήθεια, φτάνοντας το 51%.
Όπως φάνηκε από την ανάλυση του Ευρωβαρόμετρου, που στηρίχθηκε σε συνεντεύξεις συνολικά 12.418 ατόμων από 11 χώρες, ο βασικός λόγος που οι Ευρωπαίοι επιδεικνύουν αυτές τις συμπεριφορές, αν και είναι οι ίδιοι που αναγνωρίζουν τους κινδύνους, είναι όπως επικαλούνται το συναίσθημα ότι γνωρίζουν τα όριά τους κι ως πού μπορούν να πάνε, καθώς και το γεγονός ότι δεν σκέφτονται τον κίνδυνο.
Πιο χαλαροί απέναντι στον κίνδυνο της υπνηλίας οι Ευρωπαίοι οδηγοί
Παρόλο που η υπνηλία στο τιμόνι καταλαμβάνει τη 2η θέση μεταξύ των κύριων αιτιών θανατηφόρων ατυχημάτων στον αυτοκινητόδρομο από το 2014, εφέτος βρίσκεται στην 4η θέση, αντανακλώντας το 20% των κλήσεων για τους Ευρωπαίους και μόλις 8% για τους Έλληνες (38% και 33% αντίστοιχα το 2017). Πρώτη ήταν η υπερβολική ταχύτητα κι ακολουθούν η απροσεξία και η οδήγηση υπό την επήρεια αλκοόλ ή ναρκωτικών ουσιών.
Όπως προέκυψε από την ανάλυση των δεδομένων της έρευνας, που παρουσιάστηκε εχθές στην Αθήνα, η μείωση στη συνείδηση του κοινού του κινδύνου της υπνηλίας στο τιμόνι συνοδεύεται από ορισμένες παγιωμένες αντιλήψεις των ίδιων των οδηγών για τις ικανότητές τους. Έτσι, το 43% πιστεύουν ότι οδηγούν εξίσου καλά όταν είναι κουρασμένοι, είτε επειδή προσέχουν περισσότερο, είτε επειδή ξέρουν τι να κάνουν για να αντιμετωπίσουν την κούρασή τους ενώ οδηγούν. Μεταξύ των Ελλήνων οδηγών, αυτή την πεποίθηση παρουσίασε το 38%.
Ωστόσο πάνω από 1 στους 10 Ευρωπαίους παραδέχεται ότι υπέστη ή παρολίγον να υποστεί ατύχημα λόγω νύστας ή και ύπνου κατα τη διάρκεια της οδήγησης. Για τους Έλληνες οδηγούς το ποσοστό ανήλθε σε 13%. Επίσης, πάνω από 1 στους 2 οδηγούς σε Ευρώπη και Ελλάδα παραδέχονται ότι έχουν πιάσει τον εαυτό τους να αντιμετωπίζει προβλήματα έλλειψης προσοχής ή ευερεθιστότητας λόγω έλλειψης ύπνου.
Εκεί που οι Έλληνες οδηγοί δείχνουν πιο ευαισθητοποιημένοι είναι να μην ξεκινήσουν κουρασμένοι για ταξίδι. Ποσοστό 87% αναβάλλουν την αναχώρησή τους, όταν οι υπόλοιποι Ευρωπαίοι το κάνουν σε ποσοστό 76%. Παρόλα αυτά, οι κακές συνήθειες πριν την αναχώρηση για ένα ταξίδι δεν λείπουν. Είτε για να φτιάξουν τις αποσκευές τους, είτε για να ετοιμάσουν τα παιδιά, είτε για οποιονδήποτε άλλο λόγο, το 85% των Ευρωπαίων (+4 μονάδες από το 2017) κοιμούνται πιο αργά ή ξυπνούν πιο νωρίς όταν πρόκειται να ταξιδέψουν, ποσοστό που για τους Έλληνες φτάνουν το 90%.
Επίσης, ποσοστό 79% τελειώνει τις προετοιμασίες αργά το απόγευμα της προηγούμενης ημέρας, ποσοστό 91% στη χώρα μας. Τέλος, το 67% των Ευρωπαίων ταξιδεύουν την νύχτα και 72% στην Ελλάδα.
«Παρόλο που αισθάνονται κόπωση, οι οδηγοί λανθασμένα πιστεύουν ότι μπορούν να συνεχίσουν τη διαδρομή τους “προσέχοντας”. Ωστόσο δεν μπορούμε να νικήσουμε ένα επεισόδιο υπνηλίας, που είναι η κύρια αιτία θανατηφόρων ατυχημάτων στον αυτοκινητόδρομο. Τα μόνα αποτελεσματικά μέτρα εξακολουθούν να είναι η στάση κάθε δύο ώρες ή μόλις εμφανιστούν οι πρώτες ενδείξεις ύπνου και ένας σύντομος ύπνος» είπε η εκπρόσωπος του ιδρύματος VINCI Autoroutes, κ. Μπερναντέτ Μορώ.
Πιο επιθετικοί οι Ευρωπαίοι οδηγοί
Πραγματική μάστιγα στους ευρωπαϊκούς δρόμους και παρά τις σημαντικές διαφορές ανά χώρα, τα περιστατικά επιθετικής συμπεριφοράς αυξάνονται και χαρακτηρίζονται έντονα από τον φόβο επιθετικής συμπεριφοράς κάποιου άλλου οδηγού (84%, +4 μονάδες σε σχέση με το 2017). Αυτό το συναίσθημα είναι ιδιαίτερα έντονο στη νότια Ευρώπη, με ποσοστό 89% για τους Ισπανούς, 88% για τους Ιταλούς και 87% για τους Έλληνες και τους Γάλλους. Μεταξύ των επιθετικών συμπεριφορών που έχουν καταγραφεί το 56% των Ευρωπαίων οδηγών εξυβρίζουν άλλον οδηγό. Η συμπεριφορά αυτή αφορά το 71% των Ελλήνων.
Ακόμη, το 53% παραδέχεται ότι κορνάρει άσκοπα σε οδηγούς που το εκνευρίζουν, το 36% κάνει προσπέραση από δεξιά στον αυτοκινητόδρομο , το 34% κολλά στα οχήματα των οδηγών που το εκνευρίζουν, επιδεικτική συμπεριφορά που υιοθετεί και το 51% των Ελλήνων οδηγών. Το 19% των Ευρωπαίων δεν διστάζει να κατέβει από το όχημά του για να διαπληκτιστεί με άλλον οδηγό (πρβλ. 36% των Πολωνών έναντι 10% των Ολλανδών και των Βρετανών | 22%, +1).