Tη δυνατότητα αλλαγής της διοίκησης σε μία εταιρεία όταν υπάρχουν ενδείξεις κακοδιαχείρισης μέσα από τη σύγκληση έκτακτης γενικής συνέλευσης δίνει στην Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς τροπολογία που κατέθεσε στη Βουλή ο υπουργός οικονομικών κ. Χρήστος Σταϊκούρας.
Εισηγούμενος στην ολομέλεια την τροπολογία ο υπουργός τόνισε ότι με αυτές τις διατάξεις, «εξοπλίζουμε την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, δηλαδή τον αρμόδιο φορέα για την εποπτεία της ελληνικής κεφαλαιαγοράς, με την δυνατότητα αποτελεσματικής παρέμβασης, όπου διαπιστώνονται φαινόμενα σημαντικής δυσλειτουργίας εισηγμένων στο Ελληνικό Χρηματιστήριο».
Όπως είπε, χαρακτηριστικό πρόσφατο παράδειγμα διαστρέβλωσης και εμπαιγμού του θεσμικού πλαισίου για την ορθή λειτουργία των εισηγμένων εταιρειών, αποτελεί αυτό της εταιρείας Folli Follie και της διοίκησής της.
Ειδικότερα, η τροπολογία επιτρέπει τη λήψη ασφαλιστικών μέτρων για τη μερική ή συνολική προσωρινή αντικατάσταση του διοικητικού συμβουλίου ή μελών αυτού, σε περίπτωση που συντρέχει: α) έλλειψη διοίκησης, συμπεριλαμβανομένης και της πλασματικής έλλειψης διοίκησης, εταιρίας με μετοχές εισηγμένες προς διαπραγμάτευση σε ρυθμιζόμενη αγορά ή με μετοχές που έχουν ενταχθεί σε Πολυμερή Μηχανισμό Διαπραγμάτευσης, β) παρακώλυση, από μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου της εταιρίας, διενεργούμενου διαχειριστικού ή άλλου ελέγχου στον οποίο η εταιρία έχει υπαχθεί σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, γ)σύγκρουση των συμφερόντων τους προς εκείνα της εταιρίας, ή αν υφίστανται βάσιμες υπόνοιες ότι η παραμονή μέλους του Διοικητικού Συμβουλίου στην εταιρία θα συνιστούσε απειλή για την ομαλή λειτουργία και αξιοπιστία της αγοράς και τα συμφέροντα των επενδυτών.
Από τα παραπάνω κριτήρια στην περίπτωση της Folli Follie εκτιμάται ότι συντρέχουν δύο, οπότε πληροφορίες αναφέρουν ότι η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς θα «εγκαινιάσει» το νέο «όπλο» της κατά της διαφθοράς στη συγκεκριμένη εταιρεία.
Ο υπουργός Οικονομικών, επισήμανε πάντως ότι αυτές οι ειδικές προβλέψεις περιορίζονται στον βαθμό του απολύτως αναγκαίου για την προάσπιση της εύρυθμης λειτουργίας της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς.
«Θέλω να είμαι απολύτως σαφής. Ενεργούμε αποφασιστικά, τολμηρά, αποτελεσματικά. Οι προβλέψεις δεν αποτελούν παρέμβαση στην λειτουργία της ανώνυμης εταιρείας ή στην διαχείριση εταιρικών υποθέσεων αλλά ενέργεια για την αντιμετώπιση ειδικών περιστάσεων, όπως είναι η Follie Follie, προς τον σκοπό της προστασίας της ομαλής λειτουργίας της Κεφαλαιαγοράς, που αποτελεί λόγο δημόσιου συμφέροντος», επισήμανε ο υπουργός.
Αναλυτικά η τροπολογία:
Τροπολογία στο σχέδιο νόου του υπουργείου Δικαιοσύνης «Διαμεσολάβηση σε αστικές και εμπορικές υποθέσεις – περαιτέρω εναρμόνιση της ελληνικής νομοθεσίας προς τις διατάξεις της οδηγίας 2008/52/ εκ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου της 21ης Μαϊου 2008»
Επί του άρθρου
Αρμοδιότητες της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς περί σύγκλησης Γενικής Συνέλευσης εταιρίας και περί Διορισμού Προσωρινής Διοίκησης αυτής
Με την παράγραφο 1 της προτεινόμενης διάταξης προβλέπεται δυνατότητα της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, ανάλογη με αυτή της μειοψηφίας και του ελεγκτή ανωνύμου εταιρίας, να μπορεί να ζητά, από εταιρία με μετοχές εισηγμένες προς διαπραγμάτευση σε ρυθμιζόμενη αγορά ή με μετοχές που έχουν ενταχθεί σε Πολυμερή Μηχανισμό Διαπραγμάτευσης, τη σύγκληση γενικής συνέλευσης, σύμφωνα με το άρθρο 121 παρ. 2-4 του ν. 4548/2018 (Α’ 104), όταν συστηματικά διαπιστώνεται μη συμμόρφωση με υποχρεώσεις της νομοθεσίας της κεφαλαιαγοράς, για την οποία απαιτείται απόφαση γενικής συνέλευσης, ιδίως, όταν δεν ικανοποιείται από την εταιρία η ανάγκη συμμόρφωσης με τις υποχρεωτικές ρυθμίσεις εταιρικής διακυβέρνησης με απόφαση της γενικής συνέλευσης (ενδεικτικά, όταν η εταιρία δεν μεριμνά για την αντικατάσταση μέλους του Διοικητικού της Συμβουλίου ή την αντικατάσταση μέλους της Επιτροπής Ελέγχου που δεν πληροί τα κριτήρια της κείμενης νομοθεσίας).
Στο ίδιο ως άνω πλαίσιο, με την παράγραφο 2 της προτεινόμενης διάταξης προβλέπεται αρμοδιότητα της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς να μπορεί να ζητά, είτε όταν η Γενική Συνέλευση δεν συγκαλείται κατά την προηγούμενη παράγραφο, είτε όταν σε κάθε περίπτωση και ανεξάρτητα από την άσκηση της διακριτικής ευχέρειας της πρώτης παραγράφου, δεν ασκείται διοίκηση, τον διορισμό προσωρινής διοίκησης σύμφωνα με το άρθρο 69 του Αστικού Κώδικα, καθώς και τη λήψη ασφαλιστικών μέτρων για τη μερική ή συνολική προσωρινή αντικατάσταση του διοικητικού συμβουλίου ή μελών αυτού, σε περίπτωση που συντρέχει έλλειψη διοίκησης, συμπεριλαμβανομένης και της πλασματικής έλλειψης διοίκησης, εταιρίας με μετοχές εισηγμένες προς διαπραγμάτευση σε ρυθμιζόμενη αγορά ή με μετοχές που έχουν ενταχθεί σε Πολυμερή Μηχανισμό Διαπραγμάτευσης, ή παρακώλυση, από μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου της εταιρίας, διενεργούμενου διαχειριστικού ή άλλου ελέγχου στον οποίο η εταιρία έχει υπαχθεί σύμφωνα με την κείμενη νομοθεσία, ή σύγκρουση των συμφερόντων τους προς εκείνα της εταιρίας, ή αν υφίστανται βάσιμες υπόνοιες ότι η παραμονή μέλους του Διοικητικού Συμβουλίου στην εταιρία θα συνιστούσε απειλή για την ομαλή λειτουργία και αξιοπιστία της αγοράς ή/και τα συμφέροντα των επενδυτών. Έλλειψη διοίκησης ενδεικτικά συντρέχει, όπως προκύπτει και από πάγια νομολογία των δικαστηρίων, στην περίπτωση που τα εναπομένοντα μέλη του Διοικητικού Συμβουλίου μαζί με τα αναπληρωματικά που νομίμως ανακηρύχθηκαν και υπάρχουν δεν καλύπτουν τον συνολικό αριθμό των μελών που προκύπτει από το καταστατικό, στις περιπτώσεις πραγματικής ή νομικής αδυναμίας εκτέλεσης των καθηκόντων των μελών του Διοικητικού Συμβουλίου που απορρέουν από το λειτούργημά τους, όπως λόγω θανάτου, βαρείας ασθένειας, ανάκλησης, έκπτωσης, λήξης της θητείας, παραίτησης, άρνησης ή απραξίας για την εκτέλεση των αναγκαίων πράξεων διοίκησης ή εκτέλεσή τους αντίθετα με το εταιρικό συμφέρον.
Οι παραπάνω εξουσίες της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς δεν αποτελούν παρέμβαση στη λειτουργία της ανώνυμης εταιρίας και στη διαχείριση των εταιρικών υποθέσεων, κατά το εταιρικό δίκαιο, αλλά ενέργεια για την αντιμετώπιση ειδικών περιπτώσεων, προς το σκοπό της προστασίας της ομαλής λειτουργίας της κεφαλαιαγοράς ως έκφανση εξυπηρέτησης του ευρύτερου δημοσίου συμφέροντος. Πρόκειται για αρμοδιότητα της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, η οποία ασκείται, εντός των ορίων του εποπτικού της έργου, μόνον σε έκτακτες περιστάσεις και κατά την απόλυτη διακριτική της ευχέρεια, εφόσον δεν έχουν ληφθεί μέτρα από την εταιρία με τη διαδικασία που προβλέπει το εταιρικό δίκαιο (όπως το άρθρο 82 ή 97 του ν. 4548/2018) ή άλλο πλαίσιο που διέπει ειδικού τύπου εταιρίες (όπως τα πιστωτικά ιδρύματα). Αντίστοιχες αρμοδιότητες σύγκλησης Γενικής Συνέλευσης και αντικατάστασης διοίκησης της αρμόδιας αρχής προβλέπονται για τα χρηματοδοτικά ιδρύματα ως μέτρα έγκαιρης παρέμβασης σε περιπτώσεις που παραβιάζονται ή ενδέχεται να παραβιαστούν ειδικές διατάξεις της νομοθεσίας που τα διέπει.
Με την παράγραφο 3 της προτεινόμενης διάταξης περιγράφεται το έργο της προσωρινής διοίκησης, το οποίο θα συνίσταται αποκλειστικά στη διενέργεια των αναγκαίων διαχειριστικών πράξεων για την ομαλή συνέχιση της λειτουργίας της εταιρίας μέχρι την εκλογή διοικητικού συμβουλίου από τη γενική συνέλευση και/ή την επίτευξη συμφωνίας εξυγίανσής της με βάση το δίκαιο που τη διέπει. Ρητά προβλέπεται ότι η ευθύνη των μελών διοικητικού συμβουλίου, που ορίζονται σύμφωνα με το παρόν άρθρο, σε καμιά περίπτωση δεν εκτείνεται σε χρόνο προγενέστερο της αποδοχής του διορισμού τους και αφορά αποκλειστικά τις πράξεις ή παραλείψεις που σχετίζονται με τη λειτουργία της προσωρινής διοίκησης.
Με την παράγραφο 4 προβλέπεται ότι από το πεδίο εφαρμογής των προτεινομένων διατάξεων εξαιρούνται εταιρίες που εντάσσονται σε ειδικό πλαίσιο εποπτείας και εποπτεύονται από άλλη, πλην της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, αρχή, όπως ο Ενιαίος Εποπτικός Μηχανισμός (SSM) και η Τράπεζα της Ελλάδος (συστημικά πιστωτικά ιδρύματα ή ασφαλιστικές εταιρίες)».
