Άρχισε να αποκαθίσταται πλήρως η σύνδεση στο διαδίκτυο στην πρωτεύουσα του Ιράν, την Τεχεράνη, καθώς και σε μια σειρά επαρχιών, σύμφωνα με τοπικά πρακτορεία ειδήσεων και κατοίκους, η οποία είχε μπλοκαριστεί για μέρες με στόχο να αποτραπούν οι κινητοποιήσεις για την αύξηση της τιμής του πετρελαίου.
Η ιρανική κυβέρνηση πραγματοποίησε σχεδόν πλήρη παύση λειτουργίας των υπηρεσιών διαδικτύου μετά τις διαμαρτυρίες που ξεκίνησαν στις 15 Νοεμβρίου. Οι αντιδράσεις πυροδοτήθηκαν μετά την ανακοίνωση των αυξήσεων στις τιμές πετρελαίου σε ολόκληρη τη χώρα τουλάχιστον κατά 50%.
Γρήγορα εξαπλώθηκαν σε πόλεις σε ολόκληρη τη χώρα και πήραν πολιτικό χρώμα, με τους διαδηλωτές να ζητούν την παραίτηση υψηλόβαθμων κυβερνητικών αξιωματούχων. Τουλάχιστον 106 διαδηλωτές σε 21 πόλεις σκοτώθηκαν σε έκθεση που δημοσίευσε την Τρίτη η Διεθνής Αμνηστία.
Η σύγκριση με άλλες διακοπές στο διαδίκτυο σε όλο τον κόσμο
Σύμφωνα με την Telegraph, το Ιράν δεν είναι η πρώτη χώρα που χρησιμοποιεί το «μπλόκο» στο διαδίκτυο ως μέσο για την καταπολέμηση λαϊκών εξεγέρσεων. Το γειτονικό Ιράκ, για παράδειγμα, έχει σποραδικά μειώσει την πρόσβαση των πολιτών στο διαδίκτυο από την έναρξη των αντιδημοκρατικών διαδηλώσεων την 1η Οκτωβρίου.
Πάνω από 320 διαδηλωτές έχουν σκοτωθεί εκεί από τότε που ξεκίνησαν οι εξεγέρσεις.
Ωστόσο, η παύση λειτουργίας στο Ιράν είναι πρωτοφανής στο βαθμό που σημειώθηκε.
Ο Αμίν Σαμπέτι, ερευνητής σε εργαστήριο ψηφιακής ασφάλειας, δήλωσε ότι δεν έχει τεθεί σε εφαρμογή τέτοιου είδους παύση σε μια τόσο μεγάλη χώρα, για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα, ενώ πρόσθεσε πως ήταν αποτελεσματική για την αποτροπή της διάδοσης πληροφοριών.
Γιατί η κυβέρνηση έκλεισε το Διαδίκτυο;
Η ιρανική κυβέρνηση προσπαθεί να πείσει τους χρήστες να εγγραφούν στις δικές τους εφαρμογές επικοινωνίας, αλλά η συντριπτική πλειοψηφία των Ιρανών εξακολουθεί να χρησιμοποιεί ξένες εφαρμογές όπως η WhatsApp.
Οι διαδηλωτές χρησιμοποίησαν ακόμη και την εφαρμογή σχεδιασμού Waze για κινητοποιήσεις, εξήγησε ο Μάσα Αλιμάρντανι, φοιτητής διδακτορικού και ερευνητής στο Ινστιτούτο Διαδικτύου της Οξφόρδης.
Εκτός από την προσπάθεια παύσης της κινητοποίησης, η ιρανική κυβέρνηση προσπάθησε να ελέγξει τις πληροφορίες σε όλη τη χώρα. «Είναι αρκετά αποτελεσματικό, όταν πιέζετε τους ανθρώπους να μην έχουν πηγές πληροφοριών αλλά τη δική σας» πρόσθεσε ο Αλιμάρντανι.
Ποιος ήταν ο αντίκτυπος της διακοπής εκτός της χώρας;
Ο τερματισμός λειτουργίας έχει επίσης καταστήσει πολύ δύσκολη τη δουλειά των οργάνων παρακολούθησης και δικαιωμάτων εκτός της χώρας, εξήγησε ο Αλιμάρντανι.
«Η επαλήθευση ορισμένων από αυτές τις φρικαλεότητες, οι μαζικοί θάνατοι, είναι πολύ δύσκολο να διασταυρωθούν με το κλείσιμο του διαδικτύου» ανέφερε. «Η παραπληροφόρηση προωθείται από την ίδια την κυβέρνηση και από εξωτερικές δυνάμεις με πολιτικές ατζέντες».
Πως εγκρίθηκε ο τερματισμός;
Ο τερματισμός των υπηρεσιών διαδικτύου σε μια χώρα με πάνω από 80 εκατομμύρια ανθρώπους, όπως το Ιράν, δεν είναι εύκολος. Χρειάστηκαν 24 ώρες για να τερματιστεί πλήρως η κυκλοφορία: Οι αρχές χρειάστηκε να συντονίσουν μια σειρά ζητημάτων για να περιορίσουν την πρόσβαση, αφήνοντας τα επίπεδα σύνδεσης σε ποσοστό μόλις 5%.
Το Ιράν αναπτύσσει για πολλά χρόνια τις δικές του εφαρμογές και το Εθνικό Δίκτυο Πληροφοριών.
Τι συμβαίνει τώρα;
Η πρόσβαση στο Διαδίκτυο φέρεται να έχει αποκατασταθεί σε ολόκληρη τη χώρα από την Πέμπτη, αν και μέχρι την Παρασκευή ήταν ακόμα μόνο στο 15% των κανονικών επιπέδων, σύμφωνα με το Internet Watchdog NetBlocks.
Η ιρανική κυβέρνηση μπορεί να έχει λόγους ανησυχίας για την αποκατάσταση της πλήρους πρόσβασης στο Διαδίκτυο, υποστήριξε ο κ. Σαμπέτι.
Όλοι εκείνοι οι διαδηλωτές που έχουν καταγράψει παραβιάσεις δικαιωμάτων θα είναι και πάλι σε θέση να συνδεθούν με τα μέσα μαζικής ενημέρωσης: «Αν δούμε πλήρη σύνδεση, η κλίμακα των αποδείξεων θα είναι μαζική» είπε.