Περιθώρια για τη μείωση του στόχου των υψηλών πρωτογενών πλεονασμάτων (3,5% για τα έτη 2021 και 2022) αφήνει η 4η έκθεση της ενισχυμένης εποπτείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σε συνδυασμό με τις πρόσφατες δηλώσεις του προέδρου του Eurogroup Μάριο Σεντένο ότι τα ιδιαίτερα χαμηλά επιτόκια στην Ελλάδα θα ληφθούν υπόψη κατά την εξέταση του αιτήματος για μείωση του στόχου των πρωτογενών πλεονασμάτων.
Η εν λόγω έκθεση που δημοσιοποιήθηκε το πρωί της Τετάρτης 20 Νοεμβρίου κάνει θετικές αναφορές στην ελληνική οικονομία και στις εξελίξεις στον τομέα των δημοσιονομικών επισημαίνοντας ότι για 5η συνεχή χρονιά η Ελλάδα έχει πρωτογενή πλεονάσματα πάνω από το στόχο, ενώ και για το 2020 προβλέπει ότι ο στόχος του 3,5% θα επιτευχθεί.
Με αυτό το δεδομένο η άσκηση βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους σύμφωνα με το βασικό σενάριο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής δείχνει ότι θα παραμείνει σε πτωτική τροχιά.
Σύμφωνα με το επικρατέστερο σενάριο, το ελληνικό χρέος κινείται πτωτικά παραμένοντας ωστόσο πάνω από το 100% του ΑΕΠ έως το 2041. Από εκεί και πέρα υπάρχουν δύο σενάρια ένα θετικό και ένα αρνητικό. Το θετικό κάνει λόγο για ταχεία αποκλιμάκωση στο 60% του ΑΕΠ έως το 2055 και το αρνητικό ότι το χρέος θα μειώνεται έως το 2040 και από και πέρα θα πάρει πάλι ανοδική πορεία.
Η Κομισιόν επισημαίνει πάντως ότι αν και τα επιτόκια δανεισμού της χώρας υποχώρησαν σημαντικά, υπάρχει «αξιοσημείωτη αβεβαιότητα» για το κατά πόσο θα συνεχιστεί αυτή η εικόνα των χαμηλών επιτοκίων και σε τι βαθμό θα επηρεάσει τη μελέτη βιωσιμότητας για το χρέος. Σημειώνεται ότι το θετικό σενάριο βασίστηκε στην υπόθεση ότι η περίοδος των χαμηλών επιτοκίων θα είναι παρατεταμένη. Αντίθετα, στο αρνητικό σενάριο υπολόγισε πιθανές αρνητικές εξελίξεις και αντίκτυπο σε μακροοικονομικά και δημοσιονομικά μεγέθη της οικονομίας.
Πάντως για το 2019 προβλέπει ότι το πρωτογενές πλεόνασμα θα διαμορφωθεί στο 3,8% του ΑΕΠ. Αυτό σημαίνει ότι το υπερπλεόνασμα θα διαμορφωθεί σε περίπου 550 εκατ. ευρώ όπου η κυβέρνηση τις επόμενες εβδομάδες που και με ποιο τρόπο θα τα διοχετεύσει.
Οσον αφορά τα μέτρα για τις αλλαγές στη φορολογία η Ευρωπαϊκή Επιτροπή κάνει αναφορά στη μη τήρηση προνομοθετημένης δέσμευσης για μείωση του αφορολογήτου από το 2020 αναφέροντας μάλιστα ότι περιορίζει – αντί να διευρύνει – τη φορολογική βάση. Στο σύνολό τους όμως τα φορολογικά μέτρα φαίνεται ότι έχουν συμφωνηθεί και δεν θα δημιουργήσουν δημοσιονομικό κενό στον προϋπολογισμό του 2020.
Εκεί όμως που υπάρχει σαφέστατη ένσταση είναι στην απόφαση της κυβέρνησης να παγώσει τον ΦΠΑ στην οικοδομή για τρία χρόνια καθώς όπως αναφέρει χαρακτηριστικά μπορεί να οδηγήσει σε αύξηση της «μαύρης οικονομίας» και παραπέμπει σε περαιτέρω εξέταση του θέματος στο αν είναι ευθυγραμμισμένη το μέτρο με την κοινοτική νομοθεσία.
