Φιλόδοξους εθνικούς στόχους για το διάστημα 2020-2030 θέτει το νέο Εθνικό Σχέδιο για την Ενέργεια και τo Κλίμα (ΕΣΕΚ), σύμφωνα με το πρώτο draft που έχουν στα χέρια τους τα μέλη της αρμόδιας Επιτροπής. Σε σύγκριση με το προηγούμενο σχέδιο (Φθινόπωρο 2018), τίθεται υψηλότερος στόχος περιορισμού των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, ώστε να διευκολυνθεί η μετάβαση σε μια οικονομία κλιματικής ουδετερότητας έως το 2050. Ειδικότερα, προτείνεται μείωση των ρύπων κατά 40% σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990 και κατά 54% σε σχέση με τα επίπεδα του 2005 (-28% και -46% αντίστοιχα ήταν οι στόχοι στο προηγούμενο ΕΣΕΚ).
Και πως θα επιτευχθεί αυτός ο φιλόδοξος στόχος; Ακολουθώντας τις κατευθύνσεις που έχει θέσει ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης για πλήρη απολιγνιτοποίηση έως το 2028, τα μέλη της αρμόδιας Διακυβερνητικής Επιτροπής τα οποία συνεδρίασαν την περασμένη Παρασκευή, έθεσαν το εξής δεκαετές πλάνο:
– 0% μερίδιο λιγνίτη στην ηλεκτροπαραγωγή (από 16,5% που έθετε το προηγούμενο ΕΣΕΚ)
– 35% διείσδυση των ΑΠΕ (Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας) στην ακαθάριστη τελική κατανάλωση ενέργειας (από 31%)
– 14.5 GW (γιγαβάτ) συνολική εγκατεστημένη ισχύς αιολικών και φωτοβολταϊκών (από 13.4 GW)
– 61% με 64% μερίδιο ΑΠΕ στην Ακαθάριστη Τελική Κατανάλωση Ηλεκτρικής Ενέργειας από 56% που έθετε ως όριο το προηγούμενο σχέδιο.
– 16.1-16.4 Mtoe (million tonnes of oil equivalent – εκατ. τόνους ισοδύναμου πετρελαίου) τελική κατανάλωση ενέργειας από 18.1 Mtoe, θέτοντας πιο φιλόδοξες βάσεις για βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης και της εξοικονόμησης ενέργειας.
21 δισ. ευρώ όφελος από επενδύσεις σε ΑΠΕ και εξοικονόμηση
Οι συνολικές νέες επενδύσεις στον τομέα της ηλεκτροπαραγωγής από ΑΠΕ για την επόμενη δεκαετία εκτιμάται ότι θα επιφέρουν όφελος σε επίπεδο εγχώριας προστιθέμενης αξίας πάνω από 11 δισ. ευρώ κατά τη διάρκεια της λειτουργίας τους. Αντίστοιχα, πολλαπλά είναι και τα οφέλη στη δημιουργία άμεσων και έμμεσων θέσεων εργασίας από την ανάπτυξη και λειτουργία των συγκεκριμένων έργων, καθώς εκτιμάται ότι θα δημιουργηθούν πάνω από 30.000 νέες θέσεις εργασίας πλήρους απασχόλησης, οι οποίες θα διατηρηθούν για τα επόμενα 25 έτη.
Όσον αφορά στη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης του κτιριακού αποθέματος –καταναλώνει το 40% της συνολικής ενεργειακής κατανάλωσης – αναμένεται να οδηγήσει σε 10 δισ. ευρώ αύξηση της εγχώρια προστιθέμενης αξίας και στη δημιουργία άνω των 25.000 νέων θέσεων εργασίας πλήρους απασχόλησης. Προς αυτήν την κατεύθυνση σχεδιάζεται να δρομολογηθεί η ενεργειακή αναβάθμιση του 12 % με 15% των κτιρίων εντός της δεκαετίας 2021-2030 μέσω στοχευμένων μέτρων πολιτικής που θα σχεδιαστούν και θα εφαρμοστούν με την υλοποίηση του ΕΣΕΚ έως το 2030.
Γενικότερα, για τον στόχο βελτίωσης της ενεργειακής απόδοσης, στόχος της κυβέρνησης είναι να εφαρμοστεί ένας συνδυασμός κανονιστικών παρεμβάσεων και χρηματοδοτικών εργαλείων, τα οποία θα επιτρέψουν να αξιοποιηθεί το δυναμικό που υπάρχει για εξοικονόμηση ενέργειας ώστε η τελική κατανάλωση ενέργειας το 2030 να περιοριστεί στα όρια που είχε το 2017, επιτυγχάνοντας στόχο βελτίωσης ενεργειακής απόδοσης άνω του 37%.
Σε κάθε περίπτωση το νέο ΕΣΕΚ έως το 2030 «κλειδώνει» σήμερα Τρίτη, οπότε είναι η καταληκτική ημερομηνία για τα μέλη της αρμόδιας Διακυβερνητικής Επιτροπής να υποβάλλουν τα σχόλια τους. Στόχος είναι το τελικό κείμενο να τεθεί σε διαβούλευση στο τέλος της εβδομάδας ώστε στις αρχές Δεκεμβρίου να πάρει την τελική του μορφή πριν εγκριθεί από το Κυβερνητικό Συμβούλιο Οικονομικής Πολιτικής (ΚΥΣΟΙΠ) και σταλεί στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για παρατηρήσεις.
