Όταν ο γάλλος πρόεδρος Μακρόν παραχωρεί συνέντευξη στο συντηρητικό περιοδικό Valeurs actuelles με – πέραν του δέοντος- εκτενείς αναφορές στο προσφυγικό/μεταναστευτικό, τότε είναι προφανές ότι έχει συγκεκριμένες επιδιώξεις. Το γεγονός ότι στο πλαίσιο της συνέντευξης έβαλε αίφνης κατά Βούλγαρων και Ουκρανών που ζουν στη Γαλλία, έρχεται απλά να επιβεβαιώσει αυτή την εκτίμηση.
Στην επίμαχη συνέντευξη στις αρχές Νοεμβρίου ο Μακρόν είχε πει επί λέξει: «Θα προτιμούσα να έρχονται άνθρωποι από τη Γουινέα ή την Ακτή Ελεφαντοστού για να κάνουν τη δουλειά, παρά παράνομα ουκρανικά ή βουλγαρικά δίκτυα». Η αντίδραση Σόφιας και Κιέβου ήταν άμεση. Και στις δυο πρωτεύουσες κλήθηκαν οι γάλλοι πρέσβεις για να δώσουν εξηγήσεις. Αμφότεροι εξήγησαν ότι επρόκειτο για παρεξήγηση και πως απομονώθηκαν ορισμένα αποσπάσματα της συνέντευξης για να δημιουργηθούν εντυπώσεις.
Προς τι η στροφή Μακρόν;
Τι εννοούσε όμως ο γάλλος πρόεδρος με τις επίμαχες δηλώσεις του; Υπονοούσε, ενδεχομένως, ότι οι βουλγαρικές αρχές αλλά και κορυφαίοι βούλγαροι πολιτικοί εμπλέκονται στο εμπόριο διαβατηρίων για μετανάστες από τρίτες χώρες; Στην περίπτωση αυτή βέβαια θα έπρεπε να είναι αρκετά πιο σαφής και να μην μιλήσει τόσο αόριστα. Ή μήπως ήθελε απλώς να υποδηλώσει ότι προτιμά την νόμιμη από την παράτυπη μετανάστευση; Η Βουλγαρία ωστόσο είναι χώρα μέλος της ΕΕ και συνεπώς οι πολίτες της έχουν το δικαίωμα της ελεύθερης μετακίνησης και εργασίας στις ευρωπαϊκές χώρες. Για τη δε Ουκρανία έχει καταργηθεί η βίζα και προβλέπεται δικαίωμα παραμονής έως και τριών μηνών.
Ο βούλγαρος πρωθυπουργός Μπορίσοφ πάντως επιχείρησε να αξιοποιήσει το «φάουλ» Μακρόν. Αφού εξέφρασε τη βεβαιότητά του ότι προφανώς ο γάλλος πρόεδρος δεν προσέβαλε συνειδητά τους Βούλγαρους, εκτίμησε ότι ο Μακρόν θα συνδράμει προσεχώς τις προσπάθειες της Σόφιας για ένταξη στη ζώνη του Σένγκεν και στην Ευρωζώνη.
Στη Γαλλία πάντως οι αναλυτές κάνουν λόγο για μια συνειδητή και στοχευμένη προσπάθεια του Μακρόν να «φλερτάρει» ενόψει των επόμενων εκλογικών αναμετρήσεων με το ακροδεξιό στρατόπεδο. Πολλοί εκτιμούν ωστόσο ότι η στροφή αυτή δεν πρόκειται να του αποφέρει τις επιδιωκόμενες ψήφους και πως με τον τρόπο αυτό όχι μόνον δεν μπορεί να προσελκύσει ψηφοφόρους της Εθνικής Συσπείρωσης (πρώην Εθνικού Μετώπου) της Λεπέν, αλλά κινδυνεύει να χάσει και τους αριστερούς του δικού του στρατοπέδου.
Συγκεχυμένο μήνυμα
Όπως σχολιάζει ο Μπρουνό Κοτρές από το Ινστιτούτο Πολιτικής Cevipof του Παρισιού: «Επιχειρεί μια σύνθεση (ακρο-) δεξιάς και αριστεράς, αλλά το μήνυμα που εκπέμπει σε αυτή την προσπάθεια είναι τελείως ασαφές και συγκεχυμένο». Με τέτοιες δηλώσεις, όπως επισημαίνει ο ειδικός, ο Μακρόν κινδυνεύει να απωθήσει τους αριστερούς χωρίς να πείθει την ίδια ώρα τους δεξιούς. Σε κάθε περίπτωση πρόκειται για μια επικίνδυνη πορεία, όπως λέει.
Οι τελευταίες δημοσκοπήσεις πάντως βλέπουν τόσο τη Λεπέν όσο και τον Μακρόν σε ανοδική τροχιά. Αν και η πρόεδρος της Εθνικής Συσπείρωσης Μαρίν Λεπέν έχει προαναγγείλει ήδη ότι προτίθεται να αναμετρηθεί στις επόμενες εκλογές με τον Μακρόν, ο Μπρουνό Κοτρές εκτιμά ότι δυόμιση χρόνια πριν τις προεδρικές είναι πολύ νωρίς ακόμη για το επιχειρούμενο αυτό «φλερτ» του γάλλου προέδρου με το ακροδεξιό στρατόπεδο. Διότι μέχρι τότε μπορεί να μεσολαβήσουν πολλά.
Ενδεχομένως όμως αυτή η στροφή του προέδρου του La République en Marche να έχει και άλλους λόγους. Με φόντο την ιδιαίτερα αντιδημοφιλή συνταξιοδοτική μεταρρύθμιση που δρομολογεί αυτό το διάστημα η κυβέρνηση και η οποία οδηγεί ήδη σε νέες απεργίες και διαδηλώσεις, η ανάδειξη του μεταναστευτικού και της παράτυπης μετανάστευσης θα μπορούσε να ερμηνευτεί απλώς ως μια προσπάθεια αποπροσανατολισμού της κοινής γνώμης. «Διάβασα τη συνέντευξη 5-6 φορές και το μήνυμα παραμένει συγκεχυμένο», σχολιάζει ο Κοτρές.
Μπάρμπαρα Βέζελ
Επιμέλεια: Κώστας Συμεωνίδης
