Το παιχνίδι της γάτας με το ποντίκι παίζει η γερμανική οικονομία – όπου «γάτα» είναι βέβαια το φάσμα της ύφεσης. Το τρίτο τρίμηνο του έτους το γερμανικό ΑΕΠ αυξήθηκε κατά 0,1% συγκριτικά με το δεύτερο, κατά το οποίο είχε συρρικνωθεί. Έτσι η μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωζώνης γλίτωσε άλλη μια φορά τη βύθισή της στην ύφεση, μια και ο κανόνας που θέλει μια οικονομία να συρρικνώνεται κατά δύο συνεχόμενα τρίμηνα για να θεωρείται ότι βρίσκεται σε ύφεση, δεν εκπληρώθηκε.
Αυτά όλα είναι τυπικά, όμως. Ουσιαστικά μια παρατεταμένη κρίση ταλανίζει τη γερμανική οικονομία και την κρατά καθηλωμένη πολύ κοντά στο… μηδέν. Διότι από την περασμένη χρονιά καταγράφονται τρίμηνα με συρρίκνωση της οικονομικής δραστηριότητας της χώρας, αν και το αμέσως επόμενο τρίμηνο, κατά ένα μαγικό τρόπο θα έλεγε κανείς, καταφέρνει η γερμανική οικονομία να βγάζει τη μύτη της έξω απ’ το νερό.
Εμπόριο, dieselgate, Brexit
Οι ειδικοί αποδίδουν την καχεκτική αυτή πραγματικότητα στο ότι η γερμανική οικονομία εξαρτάται πολύ από τις εξαγωγές βιομηχανικών προϊόντων – οι Γερμανοί καταναλωτές είναι μεν δεκάδες εκατομμύρια, αλλά είναι παγκοσμίως διάσημοι για τις ικανότητες αυτοσυγκράτησης που τους διακρίνουν. Και είναι δύο συν μία (2+1) οι αιτίες της βιομηχανικής και κατ’ επέκταση οικονομικής καχεξίας για τη Γερμανία: ο σινομερικανικός εμπορικός πόλεμος και οι διεθνείς προεκτάσεις που έχει λάβει και το σκάνδαλο dieselgate (η παραποίηση των στοιχείων εκπομπής ρύπων από τις γερμανικές αυτοκινητοβιομηχανίες). Το «κερασάκι» στην υφεσιακή τούρτα είναι το Brexit και η επέκταση της γερμανικής αυτοκινητοβιομηχανίας στη Βρετανία.
Οι γερμανικές εξαγωγές συμβάλλουν κατά 47% στη διαμόρφωση του συνολικού γερμανικού ΑΕΠ. Και μιλάμε για εξαγωγές κατά κύριο λόγο βιομηχανικών προϊόντων και δευτερευόντως για εξαγωγές υπηρεσιών. Τα βιομηχανικά προϊόντα είναι εκείνα που πλήττουν οι διεθνείς εμπορικές τρικυμίες, όπως αυτή που διανύουμε με ευθύνη βέβαια των ΗΠΑ και της επιστροφής σε πολιτικές οικονομικού προστατευτισμού από τον πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ.
Ο Λευκός Οίκος έχει επιβάλει δασμούς στις εισαγωγές χάλυβα και αλουμινίου στις ΗΠΑ, ενώ πέρα από τον εμπορικό πόλεμο που έχει κηρύξει στην Κίνα, πλήττοντας έτσι μια σημαντική για τη Γερμανία χώρα απορρόφησης των προϊόντων της, «τιμωρεί» τέσσερις ευρωπαϊκές χώρες ως αντίποινα για τις επιδοτήσεις που χορηγούν στην ευρωπαϊκή αεροδιαστημική βιομηχανία Airbus: τη Γερμανία, τη Βρετανία, τη Γαλλία και την Ισπανία.
Όλα αυτά δεν σημαίνουν ότι η χώρα και οι πολίτες της έπαψαν να ευημερούν. Η ανεργία βρίσκεται στο χαμηλότερο επίπεδο των τελευταίων δεκαετιών (3,1%), ενώ η Γερμανία είναι η χώρα της Ευρώπης αλλά και του G7 στην οποία η παγκόσμια χρηματοοικονομική κρίση άφησε τα λιγότερα σημάδια.