Μία από τις πλέον ενδιαφέρουσες δημοσιογραφικές αποστολές στην οποία είχα την τύχη να λάβω μέρος ήταν στο Διαστημικό Κέντρο Τζόνσον της NASA στο Χιούστον του Τέξας. Ναι, ναι! Είναι αυτό το οποίο έχει τον έλεγχο των επανδρωμένων αποστολών στο Διάστημα και το οποίο όλοι έχουμε κατά καιρούς δει σε ταινίες (όπου πάντα υπάρχει κάποιος που αναφέρεται στο κέντρο ελέγχου με φράσεις όπως «Χιούστον, έχουμε πρόβλημα!»).
Κανένα πρόβλημα βεβαίως δεν είχαμε οι δημοσιογράφοι από όλη την Ευρώπη που βρεθήκαμε εκεί πριν από σχεδόν 20 χρόνια, όταν ο Διεθνής Διαστημικός Σταθμός (ΔΔΣ) ήταν ακόμη στο στάδιο της συναρμολόγησης και το πρώτο πλήρωμά του εκπαιδευόταν (η πρώτη ομάδα έφτασε στον ΔΔΣ τον Νοέμβριο του 2000). Αντιθέτως, αφού περάσαμε τους αυστηρούς ελέγχους ασφαλείας, ξεναγηθήκαμε στο Κέντρο από τον ίδιο τον Gene Cernan, τον τελευταίο αστροναύτη που πάτησε στη Σελήνη (ήταν αρχηγός της αποστολής Apollo 17, το 1972). Χάρη στην παρουσία του Cernan πήραμε όλοι μια γεύση από το τι σημαίνει να είναι κανείς αστροναύτης.
Το κέντρο ελέγχου
Πράγματι, το κέντρο ελέγχου είναι εντυπωσιακότατο, αλλά ο ρόλος του είναι εντυπωσιακότερος από το πλήθος των υπολογιστών και τη μεγάλη οθόνη από την οποία παρακολουθείται το εκάστοτε διαστημόπλοιο: το κέντρο ελέγχου μοιάζει να συνδέεται (σαν να υπάρχει ένας αόρατος ομφάλιος λώρος) με το σκάφος που παρακολουθεί και υποστηρίζει. Το σκάφος μοιάζει να είναι απλώς μια μικρή προέκταση του κέντρου ελέγχου. Οχι πως τα ίδια τα διαστημικά σκάφη είναι λιγότερο εντυπωσιακά. Είχαμε την ευκαιρία να δούμε από κοντά σκάφη τα οποία είχαν χρησιμοποιηθεί στο παρελθόν για την εξερεύνηση της Σελήνης. Γνωρίζοντας το παρελθόν τους, προκαλεί δέος το μικρό τους μέγεθος: σας διαβεβαιώ, η διαστημική εξερεύνηση δεν είναι για κλειστοφοβικούς!
Σε ό,τι με αφορά δε, κατάλαβα τότε ότι ακόμη και αν τα διαστημικά ταξίδια γίνουν του συρμού, εγώ μάλλον θα ήμουν καταδικασμένη να μη δω ποτέ τη Γη από απόσταση! Υπάρχει ένα δωμάτιο στο οποίο μπορεί κανείς να αισθανθεί ότι δεν υπόκειται στον νόμο της βαρύτητας. Αυτό επιτυγχάνεται κυρίως μέσω του πατώματος του δωματίου το οποίο σε κάνει να αιωρείσαι σαν να ήσουν στο Διάστημα. Δεν θυμάμαι να υπήρξε έστω και ένας από εμάς τους κοινούς θνητούς που δεν έπαθε ναυτία! Για να μη μιλήσω για την εκπαίδευση των αστροναυτών που θα τη ζήλευαν και πεζοναύτες!
Η εκτόξευση
Θυμήθηκα προσφάτως αυτό το ταξίδι με αφορμή τη φωτογραφία που έδωσε στη δημοσιότητα η NASA και η οποία δείχνει τη μετακίνηση ενός πυραύλου στο κέντρο εκτόξευσης της Βιρτζίνια. Αν όλα έχουν πάει καλά, όταν εσείς θα διαβάζετε την εφημερίδα ο πύραυλος θα έχει εκτοξευθεί (η εκτόξευση είναι προγραμματισμένη για το Σάββατο) προκειμένου να μεταφέρει γύρω στους τρεισήμισι τόνους υλικού στον ΔΔΣ. Στο φορτίο περιλαμβάνονται εκτός από τα χρειώδη για τη ζωή των αστροναυτών και επιστημονικό υλικό. Βλέπετε, οι αστροναύτες εκεί εκτελούν πειράματα τα οποία, μεταξύ άλλων, στοχεύουν να διερευνήσουν την πιθανότητα ίδρυσης αποικιών στη Σελήνη. Αξίζει δε να θυμίσουμε ότι μεταξύ των ερευνητικών ομάδων οι οποίες συμμετέχουν στον σχεδιασμό των πειραμάτων και την αποστολή υλικού στο Διάστημα είναι και εκείνη του Νεκτάριου Ταβερναράκη από το Ιδρυμα Τεχνολογίας και έρευνας της Κρήτης. Ανεξαρτήτως του αν όντως κάποτε υπάρξει δυνατότητα να κατοικούμε στη Σελήνη πάντως, τα πειράματα στον ΔΔΣ έχουν πολλά να μας μάθουν για τη φυσιολογία των οργανισμών εκτός του γήινου βαρυτικού πεδίου. Και αν σκεφτεί κανείς ότι η εξερεύνηση του Διαστήματος υπήρξε ένα ακόμη «όπλο» στα χρόνια του Ψυχρού Πολέμου, είναι πράγματι παρήγορο το γεγονός ότι όλοι (Ρώσοι, Αμερικανοί, Ευρωπαίοι) συνεργάζονται υποστηρίζοντας τη λειτουργία του ΔΔΣ.