Χλευάζω. Περιπαίζω. Λοιδορώ. Καταφρονώ. Περιγελώ υβριστικά.
Ο χλευασμός διεκδικεί και κερδίζει τον χώρο του. Στις ορθάνοιχτες ρωγμές του κενού νοήματος, που σαν αόρατη καταιγίδα μαστίζει τον οικισμό, οι εκφράσεις απελπισίας διεκδικούν το χειροκρότημα.
Ακτιβιστικές πράξεις αυτοθαυμαζόμενης φαντασίας αναπτύσσονται εισβάλλοντας στο σκηνικό της εποχής, όπου μια κάμερα θα τις τοποθετήσει στην αιωνιότητα και ένα δικαιωτικό κείμενο θα μιλήσει για τη θανάσιμη απόγνωση των εμπλεκομένων.
Τώρα που η ψευδοεπαναστατική μέθη έχασε την ορμή της, ο χλευασμός θα διεκδικήσει τη διαδοχή. Ο χλευασμός, ως χειρονομία προσβολής, είναι μια πράξη βίας. Ορισμένοι της Αντιπολίτευσης σπεύδουν να τον αναγορεύσουν σε δημοκρατικού τύπου ακτιβισμό. Τιμώντας τη βία που εμπεριέχει εναντίον του άλλου και των άλλων.
Το δημοκρατικό πλαίσιο είναι σεβασμός του άλλου προσώπου, που διαφέρει από μας. Είναι η αναγνώριση της αξίας του. Το δικαίωμα των επιλογών του. Είναι το άλλο μέρος, που υπάρχει απέναντι από εμάς και εμείς απέναντι από αυτό. Συνυπάρχουμε ως άλλοι.
Η ποικιλία της έκφρασης στο δημοκρατικό πλαίσιο συνύπαρξης είναι η ίδια η ζωή του. Η αμφισβήτησή του είναι το ύδωρ που ποτίζει την ύπαρξή του. Χωρίς κριτική και αμφισβήτηση δεν νοείται διαλογική δημοκρατική λειτουργία, δεν υπάρχει μεταβολή, δεν κυοφορείται κίνηση. Αυτό που σήμερα ως κανόνας ή θεσμός είναι ζωντανό, αύριο θα πεθάνει. Είτε πρόκειται για πολιτικές τελετές είτε πρόκειται για εθνικές παρελάσεις τιμής και μνήμης.
Ο χλευασμός δεν είναι αμφισβήτηση. Ο χλευασμός είναι η άρνηση του άλλου. Ποτέ μια ακτιβιστική πράξη δεν μπορεί να νοηθεί ως δημοκρατική, αν δεν εμπεριέχει μια «συνάντηση», συμβολική συνάντηση έστω, με τον άλλον. Ή πρόσκληση «συνάντησης». Ο χλευασμός είναι εξ αρχής άρνηση, αφού λοιδορώντας, καταφρονεί και περιπαίζει τον άλλον και το είναι του. Ο ακτιβισμός έτσι γίνεται εισβολή καταστολής, πρόθεση καταφρόνησης και πράξη απρέπειας και βίας.
Ο χλευασμός είναι μια πράξη κυριαρχίας. Παρεμβαίνοντας αιφνιδίως σε ένα σκηνικό, που ελεύθερα προσερχόμενοι οι άνθρωποι συγκροτούν, επιδιώκει την καταδυνάστευσή του μέσα από την πομπώδη – φαντάζεται – φύση του. Στήνει ένα παιχνίδι εξαπάτησης και επιδιώκει την επιβολή, με μεθόδους χειραγώγησης. Διεκδικεί την καθολικότητα της στιγμής, διαγράφοντας συμβολικά την οντότητα των άλλων, της βούλησής τους και των επιλογών τους.
Η κριτική στην ψευδοαμφισβήτηση του δημοκρατικού πλαισίου είναι μέριμνα για την προστασία του. Είναι «επιμέλεια» για το είναι του. Η ανοχή, ως συστατικό στοιχείο του, είναι προϋπόθεση. Το όριο αυτής της ανοχής είναι ο άλλος. Ο σεβασμός στο πρόσωπό του είναι το ανυπέρβλητο φράγμα. Διαφορετικά η βία έρχεται με την αρχέγονη περιβολή της.
Ο κ. Λευτέρης Κουσούλης είναι πολιτικός επιστήμονας.
