Την εκτίμηση ότι η Ελλάδα καλείται αυτή την περίοδο να διαχειριστεί μια κρίση, όσον αφορά τη στέγαση των ασυνόδευτων ανηλίκων, στο πλαίσιο ενός συνδυασμού πιεστικών συνθηκών εκ νέου για τη χώρα στο προσφυγικό και το μεταναστευτικό, εξέφρασε την Κυριακή από τη Θεσσαλονίκη, η υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικών Υποθέσεων, Δόμνα-Μαρία Μιχαηλίδου, μιλώντας από το βήμα του 1ου Φόρουμ Θεσσαλονίκης για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα.

Αφού υπενθύμισε ότι με βάση στοιχεία της 15ης Οκτωβρίου του Εθνικού Κέντρου Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΕΚΚΑ), στην Ελλάδα υπάρχουν καταγεγραμμένοι περίπου 4.800 ασυνόδευτοι ανήλικοι, στη συντριπτική τους πλειονότητα άνω των 14 ετών και αγόρια, η κυρία Μιχαηλίδου επισήμανε: «Με βάση τις ροές προσφύγων και μεταναστών, που είχαμε την τελευταία διετία, υπολογιζόταν ότι η χώρα θα είχε πετύχει μέχρι τον Νοέμβριο μια αξιοπρεπή δυνατότητα στέγασης των ασυνόδευτων ανηλίκων.

Όμως, από τις αρχές του φετινού καλοκαιριού, δεδομένου ότι οι ροές έχουν δυστυχώς γεωμετρικά αυξηθεί, η πραγματικότητα που έχουμε να διαχειριστούμε είναι πολύ διαφορετική από αυτήν που είχε προβλέψει η προηγούμενη ηγεσία, αλλά και που είχαμε όλοι προβλέψει με βάση τα στοιχεία.

Επιπλέον, από τις αρχές του 2019, δεν υπήρχε ισχυρό ενδιαφέρον υποβολής προτάσεων για τη δημιουργία νέων θέσεων για ξενώνες (ασυνόδευτων ανηλίκων), στο πλαίσιο σχετικής πρόσκλησης της Ελληνικής Διαχειριστικής Αρχής από πόρους του Ταμείου Ασύλου και Μετανάστευσης.

Είχε δε ληφθεί και η πρώιμη απόφαση να μη συνεχίσει ο θεσμός των ξενοδοχείων (για τη στέγασή τους). Τα ξενοδοχεία είναι μεν μια δομή που πρέπει να αναπληρωθεί με κάτι πιο αποδοτικό, αλλά από την άλλη είναι μια λύση, που είναι πάρα πολύ πρόωρο να εγκαταλειφθεί τον Οκτώβριο όπως είχε προβλεφθεί, δεδομένης της αύξησης των ροών από την αρχή του καλοκαιριού και της απουσίας εναλλακτικής λύσης. Λαμβάνοντας υπόψη συνδυαστικά τα παραπάνω, καλούμαστε να διαχειριστούμε αυτή την περίοδο μια κρίση ως προς τη στέγαση των ασυνόδευτων ανήλικων».

«Δεξαμενή» 180 κοιν. λειτουργών για τη στήριξη των ασυνόδευτων ανηλίκων από τον Μάρτιο του 2020

Η κυρία Μιχαηλίδου, που αναφέρθηκε αναλυτικά στα μέτρα που λαμβάνονται για την αντιμετώπιση αυτής της κρίσης, ανακοίνωσε ακόμη ότι από τον Μάρτιο του 2020 το Εθνικό Κέντρο Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΕΚΚΑ) αναμένεται να δημιουργήσει τη «δεξαμενή» 180 επιτρόπων, ουσιαστικά κοινωνικών λειτουργών, που θα βοηθούν τα παιδιά αυτά στις καθημερινές τους ανάγκες, δραστηριότητες και δράσεις, ως προς την επαφή τους με το ελληνικό κράτος (σχολεία, νοσοκομεία και άλλες υπηρεσίες του κράτους). Γνωστοποίησε παράλληλα ότι το τελευταίο δίμηνο έχει αρχίσει η εκ νέου υποβολή προτάσεων για τη δημιουργία νέων ξενώνων, τόσο από δήμους όσο και από Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις (ΜΚΟ).

Συστηματικές επαφές με δήμους για ξενώνες ανηλίκων

Ως προς τις τέσσερις πολιτικές που εφαρμόζονται για τη στέγαση των ασυνόδευτων ανηλίκων, για τις οποίες υπάρχει τόσο διεθνής (μέσω διμερών επαφών με άλλες κοινοτικές χώρες, ώστε να φιλοξενηθούν και σε αυτές κάποια από τα παιδιά, αλλά και για την οικογενειακή επανένωση), όσο και εγχώρια προσέγγιση, ιδιαίτερη έμφαση έδωσε η κυρία Μιχαηλίδου, πρώτον, στην ενεργοποίηση των δήμων στο πεδίο της δημιουργίας ξενώνων: «Εχουμε ξεκινήσει επαφές συστηματικά με ΟΤΑ, ώστε οι ξενώνες να μην «τρέχουν» πια μόνο από ΜΚΟ, αλλά και από τους ΟΤΑ, με όχημα και τις αναπτυξιακές τους εταιρίες, οι οποίες μπορούν να αντλήσουν πόρους από το ΑΜΙΦ (σ.σ. Ευρωπαϊκό Ταμείο Ασύλου, Μετανάστευσης και Ένταξης, του υπουργείου Προστασίας του Πολίτη), για να δημιουργήσουν και οι ίδιοι ξενώνες. Πρέπει αυτό να ξεκινήσει πολύ πιο δυναμικά, πρέπει και οι δήμοι ανά την επικράτεια να πάρουν πάνω τους το κομμάτι της κατασκευής και δημιουργίας ξενώνων για παιδιά».

Ως το τέλος του 2019 οι προσκλήσεις για τη δημιουργία 500 θέσεων σε διαμερίσματα ημιαυτόνομης διαβίωσης

Δεύτερον, ώς το τέλος του 2019 δημοσιεύεται η πρόσκληση του ΑΜΙΦ για τη δημιουργία 500 θέσεων σε διαμερίσματα ημιαυτόνομης διαβίωσης, ώστε μέχρι τον Μάιο του 2020 να έχουν δημιουργηθεί πάνω από 200 τέτοιες θέσεις, μέσω του πιλοτικού προγράμματος που «τρέχουν» ο ΔΟΜ (Διεθνής Οργανισμός Μετανάστευσης), η Unicef και η Ύπατη Αρμοστεία.

Τρίτον, σχεδιάζεται η επαναλειτουργία 14 ξενοδοχείων για ανηλίκους, που διαχειρίζεται ο ΔΟΜ. «Η εγκατάλειψη της δομής του ξενοδοχείου ήταν πρόωρη και δεδομένων των αυξημένων ροών, είμαστε αναγκασμένοι να το συνεχίσουμε τουλάχιστον μέχρι τον Ιούνιο, οπότε έχω ήδη προβεί σε άμεση επικοινωνία και συναντήσεις τόσο στις Βρυξέλλες όσο και στην Αθήνα με το DigiHome και φαίνεται ότι ατύπως τουλάχιστον έχει εγκριθεί η επέκταση της χρηματοδότησης της δομής των ξενοδοχείων», επισήμανε η κυρία Μιχαηλίδου.

Τέταρτον, πρόσθεσε, «παρακολουθούμε στενά και παρεμβαίνουμε όπου χρειάζεται για την επιτάχυνση των διοικητικών διαδικασιών, για τήρηση του χρονοδιαγράμματος πρόσληψης των 180 επαγγελματιών επιτρόπων μέσω του ΕΚΚΑ. Αυτοί θα επωμισθούν τη μεγάλη ευθύνη της καθοδήγησης και διασφάλισης του βέλτιστου συμφέροντος των ανηλίκων, διαδεχόμενοι το μεταβατικό πρόγραμμα εποπτείας, που τρέχουν αυτή τη στιγμή το υπουργείο, η Υπατη Αρμοστεία και η ΜΚΟ ΜΕΤΑδραση», κατέληξε.